Wikipedia:Cartafueyu normativu: Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios

Cartafueyu Normativu. Versión orixinal espublizada pola Academia de la Llingua Asturiana, tocante a los Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios (Academia de la Llingua Asturiana, 2010, Uviéu; ISBN: 987-84-8168-500-8).

Nun s'inclúi l'últimu estáu independiente y internacionalmente reconocíu de Sudán del Sur (posible xentiliciu: *sursudanés, -esa, -és (-eso); capital: Juba), darréu que la so independencia foi posterior a la publicación del Cartafueyu. Y asina, apaecen los nomes de Macedonia y Astaná en vez de Macedonia del Norte y Nur-Sultan, yá que'l cambéu oficial nes sos denomaciones foi posterior tamién (inclúise una nota esplicativa nos respectivos nomes). Inclúinse tamién otres formes, tanto pa topónimos como pa xentilicios, qu'apaecen nel DALLA o na Gramática de la Llingua Asturiana, por ser normatives al tar incluyíes o mentaes nes avandiches obres académiques.

País	Xentiliciu	Capital del país
Acrotiri y Dhekelia *	d'Acrotiri y Dhekelia	Episkopí
Afganistán (L')	afganistanu, -a, -o	Kabul
Åland, (Les) Islles *	de (Les) Islles Åland	Marieḥamn
Albania	albanu, -a, -o Tamién albanés, -esa, -és (-eso)	Tirana
Alemaña	alemán, -ana, -ano	Berlín Xentiliciu: berlinés, -esa, -és (-eso)
Andorra	andorranu, -a, -o	Andorra la Vieya
Angola	angolanu, -a, -o	Luanda
Anguila *	anguilanu, -a, -o	El Valle
Antártida, L' *	e/d Pero nel DALLA: antárticu, -a, -o	e/d
Antigua y Barbuda	antiguanu, -a, -o	San Xuan
Antilles Neerlandeses, (Les) *	antillanu, -a, -o	Willemstad
Arabia Saudita	saudita	Riyad
Armenia	armeniu, -a, -o	Yereván
Aruba *	arubanu, -a, -o	Oranxestad
Arxelia	arxelín, -ina, -ino	Arxel Xentiliciu: arxelín, -ina, -ino
Arxentina, (L')	arxentín, -ina, -ino	Buenos Aires
Australia	australianu, -a, -o	Canberra
Austria	austriacu, -a, -o	Viena
Azerbaixán, (L')	azerbaixanu, -a, -o	Bakú
Bahames, Les	bahamés, -esa, -és (-eso)	Nasáu
Baḥréin	baḥreinín, -ina, -ino	Manama
Bangladex	bangladexín, -ina, -ino	Dhaka
Barbados	barbadianu, -a, -o	Bridgetown
Belize * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1981.	belizianu, -a, -o	Belmopán
Bélxica	belxicanu, -a, -o Tamién belga	Bruxeles
Benín	beninés, -esa, -és (-eso)	Puertu Nuevu
Bermudes, Les *	bermudianu, -a, -o	Ḥamilton
Bielorrusia	bielorrusu, -a, -o	Minsk
Bolivia	bolivianu, -a, -o	La Paz
Bosnia y Herzegovina	bosniu, -a, -o	Sarayevu
Botsuana	botsuanianu, -a, -o	Gaborone
Bouvet, (La) Islla *	de (La) Islla Bouvet	e/d
Brasil, (El)	brasilanu, -a, -o Tamién brasileñu, -a, -o	Brasilia
Brunéi	bruneyanu, -a, -o	Bandar Seri Begawan
Bulgaria	búlgaru, -a, -o	Sofía
Burkina Fasu	burkinés, -esa, -és (-eso)	Uagadugú
Burundi	burundianu, -a, -o	Buxumbura NOTA: en 2019, la capitalidá de Burundi foi treslladada a la ciudá de Gitega
Bután, (El) * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1971.	butanés, -esa, -és (-eso)	Thimphu
Cabu Verde	cabuverdianu, -a, -o	Praia
Caimán, (Les) Islles *	caimanés, -esa, -és (-eso)	George Town
Camboya	camboyanu, -a, -o	Pnom Penh
Camerún, (El)	camerunés, -esa, -és (-eso)	Yaundé
Canadá, (El)	canadianu, -a, -o Tamién canadiense	Ottawa
Centroafricana, (La) República	centroafricanu, -a, -o	Bangui
Chad, (El)	chadianu, -a, -o	Xamena
Chequia	checu, -a, -o	Praga
Chile	chilenu, -a, -o	Santiagu
China, (La)	chinu, -a, -o	Beixín Tamién Pequín Xentiliciu: pequinés, -esa, -és (-eso)
Christmas, (La) Islla *	de (La) Islla Christmas	Flying Fish Cove
Ciudá del Vaticanu *	de Ciudá del Vaticanu	Ciudá del Vaticanu
Cocos (Keeling), (Les) Islles *	de (Les) Islles Cocos	Islla Oeste
Colombia	colombianu, -a, -o	Bogotá
Comores, (Les)	comoranu, -a, -o	Moroni
Congu, El	congolés, -esa, -és (-eso)	Brazzaville
Congu, República Democrática d'El	congolés, -esa, -és (-eso)	Kinxasa
Corea del Norte	norcoreanu, -a, -o	Pyong Yang
Corea del Sur	surcoreanu, -a, -o	Seúl
Cornualles *	cornuallés, -esa, -és (-eso) Tamién córnicu, -a, -o	Truru
Costa de Marfil	costamarfiliegu, -a, -o	Yamusukru
Costa Rica	costarricanu, -a, -o	San Xosé
Croacia	croata	Zagreb
Cuba	cubanu, -a, -o	Habana, L'(a) Xentiliciu: habaneru, -a, -o
Dinamarca	danés, -esa, -és (-eso)	Copenḥague
Dominica	dominiqués, -esa, -és (-eso)	Rousseau
Dominicana, (La) República	dominicanu, -a, -o	Santu Domingu
Ecuador, (L') Tamién Ecuador, L'	ecuatorianu, -a, -o	Quitu
Emiratos Árabes Xuníos, (Los)	de (Los) Emiratos Árabes Xuníos	Abu Dhabi
Eritrea	eritréu, -a, -o	Asmara
Escocia *	escocés, -esa, -és (-eso)	Edimburgu
Eslovaquia	eslovacu, -a, -o	Bratislava
Eslovenia	eslovenu, -a, -o	Liubliana
España	español, -ola, -ol	Madrid Xentiliciu: madrilanu, -a, -o o madrilán, -a, -o
Estaos Xuníos d'América, (Los)	de (Los) Estaos Xuníos d'América Tamién norteamericanu, -a, -o	Washington
Estonia	estonianu, -a, -o Tamién estoniu, -a, -o	Tallín
Etiopía	etíope Tamién etiope	Adís Abeba
Exiptu	exipcianu, -a, -o Tamién exipciu, -a, -o	El Cairu
Feroe, (Les) Islles *	feroés, -esa, -és (-eso)	Tórsḥavn
Filipines, (Les)	filipín, -ina, ino	Manila
Finlandia	finlandés, -esa, -és (-eso) Tamién finés, -esa, -és (-eso)	Ḥélsinki
Fixi, (Les) Islles	fixanu, -a, -o	Suva
Francia	francés, -esa, -és (-eso)	París Xentiliciu: parisín, -ina, -ino
Gabón, (El)	gabonés, -esa, -és (-eso)	Libreville
Gales *	galés, -esa, -és (-eso) Tamién cámbricu, -a, -o	Cárdif
Gambia	gambianu, -a, -o	Banxul
Ghana	ghanianu, -a, -o	Accra
Granada	granadín, -ina, -ino	San Xurde
Grecia	griegu, -a, -o	Atenes Xentiliciu: ateniense
Groenlandia *	groenlandés, -esa, -és (-eso)	Nuuk
Guadalupe *	guadalupanu, -a, -o	Basse-Terre
Guam Magar nun apaez con asteriscu, esti territoriu nun ye miembru de la ONX, siendo una dependencia de los EE.XX.	guamianu, -a, -o	Agaña
Guatemala	guatemalianu, -a, -o	Ciudá de Guatemala
Guérnesei *	de Guérnesei	Puertu San Pedru (Saint-Pierre-Port)
Guinea	guineanu, -a, -o	Conacri
Guinea-Bisáu	de Guinea-Bisáu	Bisáu
Guinea Ecuatorial	ecuatoguineanu, -a, -o	Malabu
Guyana, (La)	guyanés, -esa, és (-eso)	Georgetown
Guyana Francesa, (La) *	de (La) Guyana Francesa	Cayena
Haití	haitianu, -a, -o	Puertu Príncipe
Ḥeard y McDonald, (Les) Islles *	de (Les) Islles Ḥeard y McDonald	e/d
Hondures	honduranu, -a, -o	Tegucigalpa
Ḥong Kong *	ḥongkonés, -esa, -és (-eso)	Victoria
Hungría	húngaru, -a, -o	Budapest
India, (La)	indiu, -a, -o	Nueva Delhi
Indonesia	indonesiu, -a, -o	Xakarta
Inglaterra Magar nun apaez con asteriscu, esti país constituyente del Reinu Xuníu nun ye miembru por sí mesmu de la ONX, sinón dientro del estáu mentáu.	inglés, -esa, -és (-eso)	Londres
Irán	iranín, -ina, -ino Tamién iraniu, -a, -o	Teḥrán
Iraq	iraquín, -ina, -ino Tamién iraquí	Bagdag Tamién Bagdad
Irlanda	irlandés, -esa, -és (-eso)	Dublín
Islandia	islandés, -esa, -és (-eso)	Reikiavik
Islla de Man, (La) *	manés, -esa, -és (-eso)	Douglas
Islles Perifériques Menores de los EE.XX., (Les) *	de (Les) Islles Perifériques Menores de los EE.XX.	e/d
Islles Vírxenes Britániques, (Les) *	de (Les) Islles Vírxenes Britániques	Road Town
Islles Vírxenes Americanes, (Les) *	de (Les) Islles Vírxenes Americanes	Carlota Amalia
Israel	israelín, -ina, -ino	Xerusalén
Italia	italianu, -ana, -ano Tamién italián, -ana, -ano	Roma Xentiliciu: romanu, -a, -o
Kazakstán, (El)	kazaquistanín, -ina, -ino	Astaná NOTA: en 2019, el nome d'esta ciudá cambió a Nur-Sultan
Kenia	kenianu, -a, -o	Nairobi
Kirguistán, (El)	kirguistanín, -ina, -ino Tamién kirguís	Bixkek
Kiribati	kiribatianu, -a, -o	Tarawa
Kosovu *	kosovar	Prístina
Kuwait	kuwaitianu, -a, -o Tamién kuwaitín, -ina, -ino	Ciudá de Kuwait
Laos	laosianu, -a, -o	Vientián
Lesothu	de Lesothu	Maseru
Letonia	letón, ona, -ón (-ono)	Riga
Líbanu, El Tamién Líbano y Líbanu	libanés, -esa, -és (-eso)	Beirut
Liberia	liberianu, -a, -o	Monrovia
Libia	libiu, -a, -o	Trípoli
Liechtenstein	de Liechtenstein	Vaduz
Lituania	lituanu, -a, -o	Vilnius
Luxemburgu	luxemburgués, -esa, -és (-eso)	Luxemburgu
Macáu *	de Macáu	Macáu
Macedonia NOTA: en 2019, el nome d'esti país cambió a Macedonia del Norte	macedoniu, -a, -o	Skopie
Madagascar, (El)	malgaxe	Antananarivu
Malasia	malasiu, -a, -o Tamién malayu, -a, -o	Kuala Lumpur
Malaui	malauianu, -a, -o	Lilongüe
Maldives, (Les)	maldivianu, -a, -o	Malé
Malí	malianu, -a, -o	Bamaku
Malta	maltés, -esa, -és (-eso)	La Valeta
Malvines, (Les) Islles *	malvinianu, -a, -o	Stanley
Marianes del Norte, (Les) Islles *	de (Les) Islles Marianes del Norte	Saipán
Marruecos	marroquín, -ina, -ino	Rabat
Martinica, (La) *	martinicanu, -a, -o	Fuerte Francia
Márxal, (Les) Islles	marxalés, -esa, -és (-eso)	Mayuru
Mauriciu	mauricianu, -a, -o	Puertu Lluis
Mauritania	mauritanu, -a, -o	Nuakxot
Mayotte *	de Mayotte	Mamuzú
Méxicu Tamién México	mexicanu, -a, -o	Ciudá de Méxicu
Micronesia	micronesiu, -a, -o	Palikir
Moldavia	moldavu, -a, -o	Quixináu
Mónacu * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1993. Tamién Mónaco	monegascu, -a, -o	Montecarlu
Mongolia	mongol, -ola, -olo	Ulán Bátor
Montenegru	montenegrín, -ina, -ino	Podgorica
Montserrat *	montserratín, -ina, -ino	Plymouth NOTA: La ciudá foi destruyida en 1995; la capital de facto ye Brades
Mozambique	mozambicanu, -a, -o	Maputu
Myanmar Tamién Birmania	de Myanmar Tamién birmanu, -a, -o	Naypyidaw
Namibia	namibianu, -a, -o	Windḥoek
Nauru	nauruanu, -a, -o	Yaren
Nepal, (El)	nepalés, -esa, -és (-eso)	Katmandú
Nicaragua	nicaraguanu, -a, -o	Managua
Niue *	niueuanu, -a, -o	Alofi
Níxer, (El)	nixerín, -ina, -ino	Niaméi
Nixeria	nixerianu, -a, -o	Abuya
Norfolk, (La) Islla *	de (La) Islla Norfolk	Kingston
Noruega	noruegu, -a, -o	Oslu
Nueva Caledonia *	neocaledonianu, -a, -o	Numea
Nueva Zelanda	neozelandés, -esa, -és (-eso)	Wellington
Omán	omanianu, -a, -o	Mascate
Países Baxos, (Los)	neerlandés, -esa, -és (-eso)	Ámsterdam
Paláu	de Paláu	Melekeok
Palestina *	palestín, -ina, -ino	Xerusalén Este
Panamá	panamiegu, -a, -o	Ciudá de Panamá
Papúa Nueva Guinea	papuanu, -a, -o	Puertu Moresbi
Paquistán, (El)	paquistanín, -ina, ino	Islamabad
Paraguái, (El) Tamién Paraguay	paraguayu, -a, -o	Asunción
Perú, (El)	peruanu, -a, -o	Lima Xentiliciu: limeñu, -a, -o
Pitcairn, (Les) Islles *	de (Les) Islles Pitcairn	Adamstown
Polinesia Francesa, (La) *	polinesiu, -a, -o	Papeete
Polonia	polacu, -a, -o	Varsovia
Portugal	portugués, -esa, -és (-eso)	Lisboa
Puertu Ricu Magar nun apaez con asteriscu, esti país nun ye miembru de la ONX, tando n'asociación colos EE.XX. Tamién Puerto Rico	portorricanu, -a, -o Tamién puertorriqueñu	San Xuan
Qatar	qatarín, -ina, -ino	Doḥa
Reinu Xuníu, (El)	británicu, -a, -o	Londres
Reunión *	reunionés, -esa, -és (-eso)	San Denís
Ruanda	ruandés, -esa, -és (-eso)	Kigali
Rumanía	rumanu, -a, -o	Bucarest
Rusia	rusu, -a, -o	Moscú
Sáḥara Occidental, El *	saḥarianu, -a, -o	L'Aaiún
Saint Kitts y Nevis	de Saint Kitts y Nevis	Basseterre
Saint Pierre y Miquelon *	de Saint Pierre y Miquelon	Saint Pierre
Salomón, (Les) Islles	salomonés, -esa, -és (-eso)	Ḥoniara
Salvador, El	salvadorianu, -a, -o Tamién salvadoreñu, -a, -o	San Salvador
Samoa	samoanu, -a, -o	Apia
Samoa Americana *	samoanu, -a, -o	Pagu Pagu
San Marín	samarinés	San Marín
San Vicente y Les Granadines * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1980.	de San Vicente y Les Granadines	Kingstown
Santa Lena *	de Santa Lena	Jamestown
Santa Llucía	de Santa Llucía	Castries
Santu Tomé y Príncipe	de Santu Tomé y Príncipe	Santu Tomé
Seixeles, (Les) * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1976.	seixelés, -esa, -és (-eso)	Victoria
Senegal, (El)	senegalés, -esa, -és (-eso)	Dakar
Serbia	serbiu, -a, -o	Belgráu
Sierra Lleona	sierralleonés, -esa, -és (-eso)	Ciudá Llibre
Singapur	singapuranu, -a, -o	Singapur
Siria	siriu, -a, -o	Damascu Xentilicios: damascenu, -a, -o y damasquín, -ina, -ino
Somalia	somalín, -ina, ino	Mogadixu
Sri Lanka	de Sri Lanka	Colombu (capital comercial) Nota:Sri Jayawardenapura Kotte (capital alministrativa non incluyida nos Cartafueyos)
Suazilandia	suazilandés, -esa, -és (-eso)	Mbabane
Sudáfrica Tamién República Surafricana, (La)	sudafricanu, -a, -o Tamién surafricanu, -a, -o	Pretoria
Sudán, (El)	sudanés, -esa, -és (-eso)	Ḥartum
Suecia	suecu, -a, -o	Estocolmu
Suiza	suizu, -a, -o	Berna
Surinam, (El)	surinamés, -esa, -és (-eso)	Paramaribu
Svalbard ya Islla Jan Mayen *	de Svalbard ya Islla Jan Mayen	Longyearbyen
Tailandia	tailandés, -esa, -és (-eso)	Bangkok
Taiwán *	taiwanés, -esa, -és (-eso)	Taipéi
Tanzania	tanzanianu, -a, -o Tamién tanzanu, -a, -o	Dodoma
Taxiquistán, (El)	taxiquistanín, -ina, -ino	Duxambé
Territoriu Británicu del Océanu Índicu, (El) *	del Territoriu Británicu del Océanu Índicu	e/d
Tierres Australes y Antártiques Franceses, (Les) *	de (Les) Tierres Australes y Antártiques Franceses	Saint-Pierre-de-la-Réunion
Timor Oriental	timorés, -esa, -és (-eso)	Dili
Togu	togolés, -esa, és (-eso)	Lomé
Tokeláu *	tokeluanu, -a, -o	e/d
Tonga	tonganu, -a, -o	Nuku'Alofa
Trinidá y Tobagu	de Trinidá y Tobagu	Puertu España
Tunicia	tunecín, -ina, -ino	Túnez Xentiliciu: tunecín, -ina, -ino
Turkmenistán, (El)	turcomanu, -a, -o	Axgabat
Turques y Caicos, (Les) Islles *	de (Les) Islles Turques y Caicos	Ciudá Cockburn
Turquía	turcu, -a, -o	Ankara
Tuvalu	tuvaluanu, -a, -o	Fongafale
Ucraína Tamién Ucrania	ucraín, -ina, -ino Tamién ucranianu, -a, -o	Kiev
Uganda	ugandés, -esa, -és (-eso)	Kampala
Uruguái, (L') Tamién Uruguay	uruguayu, -a, -o	Montevidéu
Uzbequistán, (L')	uzbequistanín, -a, -o Tamién uzbecu, -a, -o	Taxkent
Vanuatu	vanuatuanu, -a, -o	Puertu Villa
Venezuela	venezolanu, -a, -o	Caraques
Vietnam, (El)	vietnamín, -ina, -ino Tamién vietnamita	Ḥanói
Wallis y Futuna *	de Wallis y Futuna	Mata-Utu
Xamaica	xamaicanu, -a, -o	Kingston
Xapón, (El)	xaponés, -esa, -és (-eso)	Tokiu
Xeorxa * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1992.	xeorxanu, -a, -o	Tblisi
Xeorxa del Sur y Sandwich del Sur, (Les) Islles *	de (Les) Islles Xeorxa del Sur y Sandwich del Sur	e/d
Xerséi *	de Xerséi	Saint-Helier
Xibuti * Magar apaez con asteriscu, esti país ye miembru de la ONX dende 1977.	xibutianu, -a, -o	Xibuti
Xipre Tamién Chipre	xipriota Tamién chipriota	Nicosia
Xordania	xordanu, -a, -o	Amán
Yeme, (El) Tamién Yemen	yemenín, -ina, -ino Tamién yemenita	Sana'a
Zambia	zambianu, -a, -o	Lusaka
Zimbabue	zimbabuanu, -a, -o	Ḥarare