Sri Lanka
.svg)
La República Democrática Socialista de Sri Lanka (Tamil: இலங்கை சனநாயக சோஷலிசக் குடியரசு, Cingalés:
), denomada Ceilán hasta 1972, ye un país insular d'Asia del Sur. Asítiase nel océanu Índicu, al suroeste de la badea de Bengala y al sureste del mar Arábigu; ta separtáu del socontinente indiu pol golfu de Mannar y l'estrechu de Palk, y comparte llende marítima con India. La so capital llexislativa ye Sri Jayawardenepura Kotte, y Colombu ye la mayor ciudá y centru financieru.
La historia documentada de Sri Lanka remóntase a 3000 años atrás, y consérvense restos d'asentamientos humanos de polo menos 125.000 años d'antigüedá. El país tien una herencia cultural bayurosa. Los escritos budistes más antiguos conocíos, nomaos en conxuntu el canon Pali, remóntense al cuartu conceyu budista, cellebráu nel añu 29 e.C. La llocalización xeográfica de la islla y el fechu de que tien bonos puertos naturales tienen-y dao un importante papel estratéxicu de siempres: dende la dómina de la Ruta de la Seda tradicional (sieglu II e.C.-sieglu XVIII) hasta la nueva Ruta Marítima de la Seda del Sieglu XXI que China puxa anguaño por potenciar. El so calter de centru de comerciu fae que la so esistencia fora conocida, neto n'Asia oriental que n'Europa, de bien antiguu, y qu'aportaran a elli comerciantes de munches naciones, qu'axudaron a facer de la población de la islla l'amiestu que presenta anguaño.
Nuna domina de gran crisis política nel reinu de Kotte, nel sieglu XV, los portugueses, cuasi por accidente, aportaron a la islla, y de secute buscaron controlar les fasteres costeres de la islla y el so productivu comerciu esterior. Asina, parte de Sri Lanka convirtióse nuna posesión portuguesa. Nostante, tres de la guerra cingaleso-portuguesa, los holandeses y el reinu de Kandy ficiéronse con el so territoriu. Dempués los británicos ocuparon el sitiu de los holandeses, y bien ceo buscaron controlar la isla completa, daqué que ficieron ente 1815 y 1948. De magar entamos del sieglu XX espolletó un movimientu nacionalista que pidía la independencia política y, de resultes d'esa presión, la colonia de Ceilán, como nomaben la islla los británicos, algamó la independencia, como dominiu del Imperiu británicu, en 1948. En 1972 el país convirtióse nuna república, magar qu'ensin abandonar la Mancomunidá de Naciones, y camudó'l so nome pol actual de Sri Lanka. La historia reciente del país ta fondamente marcada por la llarga guerra civil, que duró ente 1983 y 2009, y qu'enfrentó al exércitu del país y el grupu armáu conocíu como los Tigres Tamiles, que defendíen la dixebra de la parte de la islla, la nomada Tamil Eelam, con población mayoritariamente tamil pa formar un nuevu estáu independiente.
Sri Lanka ye, anguaño, un estáu multinacional nel que conviven delles cultures, llingües y etnies. Los cingaleses (74,9% en 2012) son la etnia mayoritaria, lo que nun quita pa que los tamiles nativos de la islla, que son el mayor de los grupos minoritarios (11,2%), tamién tengan xugao un papel perimportante na so historia. Otros grupos minoritarios son los nomaos moros de Sri Lanka (musulmanes de llingua tamil), los tamiles d'orixe indiu, los burgher (descendientes de los portugueses), los malayos, los chinos y los vedda. El país tien una llarga historia de participación n'organizaciones internacionales: ye miembru fundador de l'Asociación Sudasiática pa la Cooperación Rexonal, y forma parte de les Naciones Xuníes, la Mancomunidá de Naciones, el Grupu de los 77 y el Movimientu de Países Ensin Alliniar. Ye l'únicu país del Asia del Sur qu'ocupa una bona posición nel ránkin del Índiz de Desarrollu Humanu, y ye'l segundu con mayor renta per cápita de la rexón.
Historia[editar | editar la fonte]
Política[editar | editar la fonte]
Xeografía[editar | editar la fonte]
Economía[editar | editar la fonte]
Demografía[editar | editar la fonte]
- 20.743.000 hsb.
- 316 hab/km²
Cultura[editar | editar la fonte]
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
| Países d'Asia | ||
| Afganistán | Arabia Saudita | Armenia | Azerbaixán | Baḥréin | Bangladex | Brunéi | Bután | Camboya | China | Corea del Norte | Corea del Sur | Emiratos Árabes Xuníos | Filipines | India | Indonesia | Iraq | Irán | Israel | Kazakstán | Kuwait | Laos | El Líbanu | Malasia | Maldives | Mongolia | Myanmar | Nepal | Omán | Paquistán | Qatar | Kirguistán | Rusia | Singapur | Siria | Sri Lanka | Tailandia | Taxiquistán | Timor Oriental | Turkmenistán | Uzbequistán | Vietnam | Xapón | Xeorxa | Xordania | Yeme | ||
| Control d'autoridaes |
|
|---|
