Saltar al conteníu

Islamismu

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
El papel que l'ordenamientu llexislativu da a la relixón ye de grau distintu en cada unu de los países musulmanes; anque les declaraciones constitucionales pueden quedar desfasaes pola realidá (por casu, Turquía sigue siendo oficialmente llaica a pesar de que'l so gobiernu seya "islamista moderáu", ente que Sudán sigue ensin tener una declaración constitucional islámica, magar que'l so gobiernu seya "islamista radical"). Tampoco puede identificase cola so amistá o enemistá coles potencies occidentales: les monarquíes del Golfu (monarquíes islámiques) tán ente los principales aliaos d'Estaos Xuníos, ente qu'Irán (república islámica) figura ente los sos principales enemigos.      Estáu islámicu      Estáu confesional      Ensin declaración      Estáu llaicu
Países con más del 5% de población musulmana.[1] Principales escueles y cañes del islam: Sunníes              Xiinos              Ibadíes     
Zones onde predomina una determinada madhab (escuela d'interpretación del islam, aplicaes particularmente n'aspeutos llegales -xaria, fiqh-), anque ye habitual la presencia de delles. Ente los sunníes considérense ortodoxes cuatro principales mahdab mutuamente reconocíes, de les que la hanbalí ye la más ríxida y la shafi'í la menos ríxida. Ente los xiinos predomina la mahdab jafarí.[2]
La pallabra Alá ("Dios"), en caligrafía árabe y color verde (color políticu identificáu col islam). Los emblemes utilizaos más frecuentemente polos países islámicos contienen l'el creciente (media lluna) y la estrella.
La shahada (oficiu de fe musulmana: Lā 'ilāhai 'illā-llāhu Muhammadun rasūlu-llāh -"nun hai más dios que Alá y Mahoma ye'l so profeta"-), en caligrafía árabe y color blancu sobre fondu negru (el color del estandarte de Mahoma -rāyat al-sawdā-),[3] emblema utilizáu por munchos movimientos islamistes. Embrivida y con dalgunes amiestes, ye usada como bandera pol Estáu Islámicu.[4]
Xunta de líderes políticos y relixosos de distintos países árabes en 1947 n'El Cairo. Nel centru, con fez escuru, barba y bigote, Hassan al-Banna, fundador de los Hermanos Musulmanes.
Recibimientu popular al ayatola Khomeini mientres la revolución islámica iranina (1979).
Un periodista paquistanín entrevistando a Osama bin Laden (ca. 1997).
Protesta en Londres (2006) contra les caricatures de Mahoma. El cartelu, que lleva un manifestante embozado con un pañuelu palestín, diz n'inglés: "Llibertá, vete al infiernu".
Mitin del Partíu de la Xusticia y el Desenvolvimientu (Turquía), del primer ministru Erdogan (2007).

El islamismu (n'árabe: الإسلامية  al-ʾislāmiyyah; o tamién إسلام سياسي ʾIslām siyāsī; llit., "islam políticu") ye un conxuntu heteroxéneu de movimientos políticos que la so ideoloxía y programa políticu consiste esencialmente na adautación de la vida política a los mandatos relixosos del islam.[5] Sicasí, según el Diccionario de la lengua española «islamismu» ye'l conxuntu de dogmes y preceptos morales que constitúin la relixón de Mahoma»; ente que «islamista» ye lo «relativo al integrismu musulmán», conceutu que califica de «movimientu». Sía que non, nun tendría de confundir se lo "islámicu" o "musulmán" (términos que designen a tou lo relativo al islam) colo "islamista" (lo relativo al islamismu); nin cualesquier d'estos términos col tradicionalismu o'l conservadorismu dientro de lo islámico (un "musulmán tradicionalista"[6] o "musulmán conservador"[7] ye'l que refuga les interpretaciones lliberales o progresistes del islam[8] o la modernidá[9] -ye posible ser musulmán "tradicional" o "conservador" ensin ser islamista, y viceversa,[10][11] yá que l'usu nesi contestu de los términos "tradicional" y "conservador" referir en principiu a les costumes y cultura islámica tradicionales, amás de que l'islamismu presentar a sigo mesmu como un factor de rexeneración, y non d'atrasu-). Señalóse la estigmatización que supón identificar como un tol islam políticu col terrorismu islámicu o yihadismu (según identificar ensin más el conceutu relixosu de la yihad cola violencia política o relixosa -islam y violencia-,[12] a lo árabe colo islámico y a la so civilización como particularmente relixosa o más fanatizadora qu'otres).[13] Nun sentíu opuestu, señalóse qu'ignorar la fondura de lo relixoso nel mundu islámicu ye una manifestación de correición política.[14]

L'islamismu tien una seña d'identidá clara que ye l'adopción de la sharía, del conxuntu de normes basaes nel Corán y nes sentencies del profeta, al envís de caltener o forxar un orde social rexíu na so totalidá pol principiu de "ordenar el bien y prohibir el mal" que'l so conteníu marquen los testos sagraos. Foi'l programa tradicional de los Hermanos Musulmanes d'Exiptu, (...) y ser güei de los principales movimientos islamistes nel mundu. (...) Partíu islámicu o a cencielles musulmán sería una calificación más afecha (...) [pa los que proponen una] Constitución democrática y (...) el pluralismu políticu.
L'islam ye relixón y ye Estáu.
El verdaderu musulmán afirma que Alá protéxelu; l'islamista considera que ye él quien tien de protexer a Alá.

El espectru políticu de los movimientos y partíos políticos calificaos de "islamistes" ye bien ampliu; anque ye difícilmente comparable con nengún movimientu relixosu o políticu occidental, que les sos denominación aplíquense-y (democracia islámica, socialismu islámico,[18] islamofascismu -esti postreru, de forma bien peyorativa-), abarca dende los que caltienen principios demócratas y moderáus, hasta postulaos estremistes y radicales.[19] Dientro del islam políticu, amás de les diferencies ideolóxiques ente la moderación (islamismu moderáu)[20] y la radicalidad (islamismu radical: integrismu islámicu,[21] fundamentalismu islámicu, panislamismu, yihadismu), pueden estremase les diferencies ente los movimientos políticos islamistes desenvueltos dientro de caúna de les escueles y cañes del islam (simplificadamente, los dos principales: el sunnismu y el chiísmu): Na caña sunní, el salafismu o wahabismu dio llugar a numberosos grupos, como los Hermanos Musulmanes, Tabligh o'l movimientu talibán. Delles organizaciones violentes allegaes a esta caña son el Estáu Islámicu (Daesh), Al Qaeda, Boko Haram, Hamás, Yihad Islámica, Jemaa Islamiya o'l Grupu Salafista pa la Predicación y el Combate. Na caña xiina, destaquen los grupos "jomeinistas", lideraos pol réxime iranín, como Hezbolá.

Historia del términu

[editar | editar la fonte]

Islamism apaez per primer vegada n'inglés en 1712;[22] y en francés islamisme apaez tamién nel sieglu XVIII, usándolo Voltaire en llugar de mahometisme pa denominar la "relixón de los musulmanes".[23] N'español, "Islamismu" apaez nel DRAE de 1787: "fr. Islamisme, Lat. Mahometána superstítio, lo mesmo que mahometismu".[24]

Esi foi l'usu más habitual del términu n'autores del sieglu XIX, como Alexis de Tocqueville (1838) o Ernest Renan (1883), y namái a partir del sieglu XX, especialmente dende la dómina de la Primer Guerra Mundial,[25] empieza a ser habitual emplegar la pallabra árabe islam, a midida que los estudiosos occidentales (islamólogos, arabistes y orientalistes) promocionen el términu que los musulmanes utilicen pa designar la so propia relixón. El términu "islamismu" yá nun apaez na Encyclopædia of Islam (1913-1938), y nesos años dexa d'usase virtualmente na llingua inglesa.[25]

Remanez en Francia a finales de los años 1970 pa responder a la necesidá de definir les nueves corrientes, que dan una interpretación política ya ideolóxica del islam, y estremales del islam en cuantes que relixón.[25] Pal islamólogo Bruno Étienne,[26] l'acepción actual del términu "islamismu" puede resumise como "l'usu políticu de temes musulmanes movilizaos en reaición a la occidentalización, considerada como agresiva escontra la identidá árabe-musulmana" y "percibida como una protesta antimoderna" polos que nun siguen esta ideoloxía, siendo posible tamién utilizalo en conxunción con calificativos como "islamismu radical".[23]

Nos años 1980 el términu migra del francés al inglés, y escontra finales del sieglu XX nel ámbitu académicu reemplazara a espresiones como "fundamentalismu islámicu", antes bien usaes.[25] Al empiezu paecía trate como un términu más fayadizu pa los autores que simpatizaban colos nuevos movimientos islamistes, o siquier que nun queríen utilizar términos de traces peyoratives (como "fundamentalismu"); pero a midida que ganaba popularidá, pasó a acomuñóse con grupos violentos como'l movimientu talibán o'l GIA, hasta'l puntu que nel usu actual n'Estaos Xuníos, islamism y islamic fundamentalism considérense sinónimos.[25] El Council on American–Islamic Relations[27] ("Conseyu sobre les rellaciones islámicu-estauxunidenses" -CAIR-) quexar de que'l AP Stylebook[28] ("llibru d'estilu" de Associated Press), que primeramente definía "islamista" como "el que sofita'l gobiernu según les lleis del islam [y] que ve'l Corán como modelu políticu" diera pasu a la so identificación con "estremista islámicu" o, peyorativamente, con "los musulmanes que nun nos gusten". Na actualidá definir como "el qu'aboga o sofita un movimientu políticu que favorez la reordenación de gobiernu y sociedá acordies coles lleis prescrites pol islam. Nun tien d'usar se como sinónimu de combatiente, militante, estremista o radical islámicu, que pueden o nun ser islamistes. Cuando seya posible, especifíquese y úsese el nome de la entidá: al-Qaida (o vinculación con al-Qaida), Hezbollah, Taliban, etc. Los que ven el Corán como un modelu políticu engloban un ampliu rangu de musulmanes, dende políticos de partíos mayoritarios hasta los militantes conocíos como yihadistes".[29]

L'usu del términu nun ye bien acoyíu polos mesmos "islamistes", que prefieren considerase a sigo mesmos a cencielles como "musulmanes", como defenden el ayatola Mohammad Hussein Fadlallah, líder espiritual de Hezbolá, o Abbassi Madani,[30] líder del Frente Islámicu de Salvación.[25]

Nacencia, estensión y afitamientu del movimientu islamista

[editar | editar la fonte]

La condición orixinal del movimientu islamista difier según el puntu de vista de cada estudiosu que lo analiza: pa dalgunos, como Daniel Pipes, ye una ideoloxía moderna, que debe más a los "ismos" ya ideoloxíes utópiques europees qu'a la relixón islámica tradicional;[31] pa otros, como Bernard Lewis, coneuta estrechamente coles tradiciones polítiques islámiques, que siempres bazcuyaríen ente'l "quietismu" y el "activismu".

Los argumentos en favor de dambes [tradiciones -activista y quietista-] tán basaes, como los más tempranos argumentos islámicos, nel Llibru Sagráu y nes aiciones y dichos del Profeta. La tradición quietista obviamente fuelga nel Profeta como soberanu, como xuez y como estadista. Pero primero que'l Profeta aportara a un xefe d'Estáu, foi un rebelde. Antes de salir de la Meca a Medina, dond convertir en soberanu, yera un oponente al orde establecíu. Lideró una oposición contra la oligarquía pagana de La Meca y, en ciertu momentu se exilió y formó lo que nel llinguaxe modernu podría llamase un "gobiernu nel exiliu", col que finalmente foi capaz de volver triunfante al so llugar natal y establecer l'Estáu islámicu en La Meca. ... El profeta como rebelde apurrió una suerte de paradigma de revolución-oposición y refugu, retirada y partida, exiliu y regresu. Una y otra vez los movimientos opositores na historia islámica intentaron repitir esti patrón, unos pocos d'ellos con ésitu.
Lewis[32]

El precursor más importante del islamismu contemporaneu ye la organización Hermanos Musulmanes, fundada n'Exiptu en 1928. Movimientos de tipu similar estender nos años trenta a El Líbanu y Siria, y más tarde a Xordania, Sudán, Iraq ya Irán. Fueron esperimentando una puxanza creciente dende los años ochenta del sieglu XX, frutu, per una parte, del fracasu del modelu denomináu socialismu árabe o nacionalismu árabe, encarnáu pol partíu Baaz (en Siria ya Iraq) o pol naserismu (n'Exiptu); y por otra del trunfu de la revolución islámica n'Irán. Anguaño l'islamismu ta representáu en tolos países con amplios sectores de población musulmana.

Determinante pal desenvolvimientu del islamismu en cada país foi la so distinta posición histórica nel complexu contestu de la guerra fría (1945-1989), simultánea a los procesos de descolonización y al entamu del conflictu árabe-israelín, según la presencia o ausencia de múltiples factores xeopolíticos, como la posesión o non de petroleu, la mayor o menor inxerencia occidental (colonialismu, imperialismu, neocolonialismu, neoimperialismu), etc.

Al contrariu de lo que pudiera paecer nuna visión simplificada, l'islamismu políticu nun enllanta filiales en cada país a partir d'una casa matriz;[33] anque nun principiu hubiera una influencia ideolóxica y d'identidá fuerte, más o menos rápido desenvolvíense en cada organización distintes versiones del islamismu que s'afaíen a la realidá de cada país, llegando a tener grandes diferencies o rivalidaes, ya inclusive llegando a la enemistá y militancia en bandos opuestos en conflictos armaos; sicasí, un puntu de mancomún de tolos movimientos islamistes ye'l so oxetivu últimu de construyir un Estáu nel que la llexitimidá seya relixosa, y la so vocación de llucha contra la inxerencia occidental.

Frente a la identificación ente islamismu y fundamentalismu, dellos autores, como Raymond W. Baker,[34] Olivier Roy[35] o Gilles Kepel[36] denominen "post-islamismu" o "nuevu islamismu" a la reconstrucción o reinvención del islam políticu o del islamismu, nel sentíu d'un movimientu social qu'arrenuncia al estremismu en favor d'una reforma cultural de llargu algame, que busca la esencia democrática del Islam y cierta separación ente relixón y sociedá civil.[37] Otros, aportunando en tal identificación, nieguen la posibilidá d'un "islamismu moderáu".[38]

L'islamista moderáu nun esiste; seria como falar de nazis moderaos.

Per otru llau, señalóse la creciente interdependencia ente l'islamismu, que la so cultura política puede nun ser democrática, y les eleiciones, que los islamistes precisen pa caltener la so llexitimidá, y que nun pueden considerase democrátiques si esclúin a los principales grupos islamistes.

Dende ... finales de 2010, l'islam políticu y la democracia fixéronse crecientemente interdependientes. L'alderique sobre si son compatibles ye agora virtualmente obsoleto. Nun pueden sobrevivir unu ensin l'otru.

Oríxenes del islamismu políticu

[editar | editar la fonte]
Insurxentes de la Rebelión árabe contra l'Imperiu Otomanu mientres la Primer Guerra Mundial.
Revolución iranina.

El sieglu XIX foi un periodu de ebullición intelectual n'Oriente Mediu: renovación intelectual del islam, reforma relixosa al traviés de la educación, la xurisprudencia, etc. Los ulemas tuvieron nel nucleu d'estes reformes. Si hasta'l sieglu XVIII, tolos aspeutos de la sociedá nel Imperiu otomanu taben apoderaos pola relixón, esto camudó sópito. Col cayente de dichu Imperiu intentáronse reformar les estructures, buscando asonsañar el modelu de los países europeos (tanzimat "reorganización"). A partir sobremanera de 1830 empezaron les reformes y la modernización d'estructures (exércitu, alministración, enseñanza, tributos, etc.); munchos estudiantes allegaron a distintos países d'Europa, tomándolos como modelu de modernización (Yeni Osmanlilar -"mozos otomanos"-, Jön Türkler -"mozos turcos"-).

El deséu de renovación, la busca de respuestes a la debacle otomana, llevó a preguntar si yera l'islam la causa de la so debilidá y atrasu. Esta reflexón emburrió al cleru a preguntar poles causes de la situación y a tratar d'integrar los elementos de la modernidá na relixón. D'esti reformismu surden trés corrientes:

  • Corriente lliberal: (Ali Abdel Raziq, L´islam et les fondements de pouvoir, 1925)[41] la relixón abrir a los valores lliberales. Niégase que'l califatu tenga fundamentu relixosu; si Mahoma nun yera un políticu, por tanto la relixón nun tendría d'encontar un Estáu musulmán. Sicasí, nun s'acusa a la relixón l'orixe de la debacle: sería l'ausencia d'adopción de los valores lliberales lo que pondría n'inferioridá a los pueblos musulmanes frente a Occidente. Surde una separación ente lo político y lo relixoso, un "lliberalismu musulmán".[8]
  • Corriente islamista: Europa nun ye un modelu a siguir, sinón l'enemigu. Fórmense los primeros grandes movimientos islamistes; el más importante, los Hermanos Musulmanes, creáu en 1928 por Hassan al-Banna. Nun pon l'acentu sobre la práutica relixosa en sí o sobre la xaria, sinón nuna aición político y social; aportuna sobre la noción de xusticia social que tien de siguise al traviés del Estáu.
  • La tercera corriente ye la que defende les rebeliones nacionalistes (revuelta iraquina de 1920, revuelta árabe de Palestina de 1936-1939), que combinen elementos de les anteriores.

L'islamismu, como respuesta a la situación histórica, desea un Estáu basáu nel islam que rediseñe una nueva sociedá. Según esta corriente, tien de tratase de vivir nel senu de la hermandá ente musulmanes según un modelu políticu islámicu qu'escluya modelos llaicos como'l comunista o'l lliberal.

Dende los años previos a la Segunda Guerra Mundial l'islamismu enfrentar a la influencia de les potencies estranxeres, tantu a la de los aliaos (Reinu Xuníu y Francia -potencies coloniales na mayor parte de los países árabes-), como a la de la Xunión Soviética (con una importante población musulmana nes repúbliques meridionales), y a la de les potencies de la Exa (Alemaña nazi -rellación con Amin al-Husayni, muftí de Xerusalén-). Tres la guerra, la división del mundu en bloques, lideraos pola Xunión Soviética y los Estaos Xuníos, los movimientos de descolonización y lliberación nacional (tercermundismu) y particularmente el conflictu árabe-israelín, intensificaron entá más tantu la inxerencia esterna nos distintos países polos que s'estiende l'islamismu, como la so radicalización, llegando a actos violentos, incluyendo asesinatos políticos (atentaos de Navvab Safaví n'Irán -Fedayines del Islam-,[42] tentativa d'asesinatu del presidente exipciu Nasser polos Hermanos Musulmanes en 1954).[43] A lo llargo de los años siguientes, l'islamismu adquirió los calteres que tien anguaño, diversificándose y estendiéndose a otros países como El Líbanu, Siria, Iraq o Irán, onde tien la so culmen na revolución iranina dende 1979.

L'islamismu ente los musulmanes de los países occidentales

[editar | editar la fonte]

La esistencia de musulmanes nos países occidentales supunxo l'apaición d'islamismu políticu nes sos distintes formes, según la d'actitúes de refuga.[44]

N'Estaos Xuníos, la organización denomada Nation of Islam ("nación del islam") cobró protagonismu na comunidá negra como unu de los movimientos en contra de la segregación racial (inclusive como movimientu terrorista en dalguna de les sos faiciones) dende mediaos del sieglu XX, (Elijah Muhammad, Malcolm X, Louis Farrakhan,[45] marcha d'un millón d'homes,[46] 16 d'ochobre de 1995).

[47]

Nos países europeos, na so mayor parte ye consecuencia de la emigración (del subcontinente indiu en Gran Bretaña,[48] del norte d'África en Francia y n'España, de Turquía n'Alemaña), y parcialmente por conversiones. La radicalización islamista, señalóse como parte de los problemes que se dan xunto a otros problemes d'integración nos países d'acoyida, y que se fadría más visible nes segundes y terceres xeneraciones, especialmente cuando se formen ghettos d'esclusión social (dificultaes educatives y llaborales, delincuencia xuvenil, drogadicción) nes periferies urbanes (la banlieu de les ciudaes franceses). Ye significativu que tantu o más que les mezquites sían les cárceles los llugares onde se producen les captaciones de los nuevos miembros d'organizaciones yihadistes.[49] Na retórica reivindicativa del yihadismu, son frecuentes les alusiones al pasáu musulmán d'España (Al-Andalus) como un estímulu pa la so recuperación pol islam.[50]

...dos son los rellatos que s'enfrenten na cuestión sobre la compatibilidá ente la cultura musulmana y la sociedá francesa. Según el dominante, el problema principal ye l'islam, porque asitia la llealtá a la comunidá de creyentes percima de la llealtá a la nación. Nun acepta crítiques, nun vence en materia de normes y valores, y xustifica ciertos tipos de violencia como la yihad. Pa los partidarios d'esti rellatu, la única solución ye una reforma teolóxica que xenere un “bon” islam, conducente a una relixón lliberal, feminista y abierta a los homosexuales. Periodistes y políticos nun dexen de dir detrás de los “bonos musulmanes” y de emplazarlos a amosar los sos credenciales de “moderaos”.

Per otra parte, munchos musulmanes, llaicos o creyentes, col sofitu d'una izquierda multiculturalista, aducen que la radicalización nun procede del islam, sinón de mozos alienados que son víctimes del racismu y l'esclusión, y que'l verdaderu problema ye la islamofobia. Conderguen el terrorismu de la que denuncien una bederre reaición que podría radicalizar a más nuevos musulmanes.

El problema ye que los dos rellatos presuponen la esistencia d'una comunidá musulmana” francesa de la que los terroristes seríen una especie de “vanguardia”. La yuxtaposición de dambos condució a un puntu muertu. Pa superalo, primero ye necesariu tener en cuenta dellos fechos innegables, que nun queremos reconocer porque nos demuestren que los mozos radicalizaos nun son de nenguna manera la vanguardia o los voceros de la población musulmana y que, en realidá, en Francia nun esiste una comunidá musulmana”.

Los mozos radicalizaos, unviándose mayormente a una imaxinaria redolada política musulmán (la umma d'antaño), tán tan deliberadamente engarraos col islam de los sos padres como col conxuntu de la cultura musulmana. Invéntense un islam que s'opón a Occidente. Vienen de la periferia del mundu musulmán. Lo que los induz a actuar son los rumbos de violencia qu'amuesen los medios de comunicación occidentales. Encarnen una rotura xeneracional (los sos padres agora llamen a la policía cuando los sos fíos dir a Siria) y nun tienen rellación nin cola comunidá relixosa local nin coles mezquites del barriu.

Esos mozos se autorradicalizan n'Internet, buscando una yihad global. Nun-yos interesen problemes concretos del mundu musulmán como Palestina. En poques pallabres, nun aspiren a la islamización de la sociedá na que viven, sinón a la materialización de la so enfermiza fantasía heroica (“Venguemos al profeta Mahoma”, proclamaben dalgunos de los asesinos de Charlie Hebdo [7 de xineru de 2015]). ...

Si nel nivel llocal, nos barrios, hai ciertos tipos de comunidá, nun esiste tal cosa nel nivel nacional. Los musulmanes de Francia nunca quixeron entamar instituciones representatives y nin siquier el más amenorgáu grupu de presión musulmán. Nun hai nicios de que se vaya a crear un partíu políticu islámicu. Na esfera política francesa los candidatos d'orixe musulmán atópense tremaos por tol espectru (inclusive na estrema derecha). Nun hai un votu musulmán”.

Tampoco hai una rede d'escueles confesionales musulmanes (en Francia esisten menos de 10), nin movilización nes cais (nenguna manifestación en redol a una causa musulmana atraxo a más d'unos pocos miles de persones) y casi nun hai grandes mezquites (casi siempres financiaes con dineru del esterior), solo un puñáu de pequeñes mezquites locales. ...

Sicasí, lo mesmo la izquierda que la derecha nun dexen de falar de la famosa comunidá musulmana, tantu pa denunciar la so negativa a integrase como pa calificala de víctima de la islamofobia. Esos dos rellatos engarraos basar na mesma fantasía: una comunidá musulmana imaxinaria.

En Francia nun hai una comunidá musulmana, sinón una población musulmana.

Cronoloxía

[editar | editar la fonte]

[52]

  • Sieglu IX: Dende'l fracasu de los califes abasíes na so pretensión d'afitar una única ortodoxa (mihna -"procesu" o "prueba"-, lo más paecío a una inquisición qu'hubo nel mundu islámicu y que funcionó ente 833 y 848), quedó claro que nel islam el poder nun decide en materies d'ortodoxa relixosa, y que la llexislación nun ye un poder del Estáu; la interpretación d'una y otra ye función d'individuos particulares qu'algamen una posición de prestíu pola so erudición y reconocencia ente los sos pares, y que, anque pueden considerase como parte d'una "esfera relixosa" estremada de la "esfera política", nun ye equivalente al cleru estamental propiu de la Europa cristiana feudal y del Antiguu Réxime, sinón que funciona de "amortiguador" ente'l poder y el pueblu.[53] Pola mesma dómina Ahmad Ibn Hanbal realiza la primer interpretación athari[54] ("textualista", literalista) del islam, sofitada na reivindicación de los salaf[55] ("ancestros") y la condena de cualquier innovación teolóxica (bid'ah).[56]
  • Sieglu X: Al-Asari funda la escuela asari de teoloxía, que subordina la filosofía a los dogmes del islam, nuna reaición contra'l racionalismu de la escuela mu'tazili. Nel sieglu XI la escuela asari foi popularizada por Al-Ghazali (qu'apostó contra Avicena -Tahafut al-Falasifa, "Destrucción de los filósofos"-, y foi de la mesma respondíu por Averroes -´Tahafut al-Tahafut, "Destrucción de la Destrucción"-).[57]
  • Sieglos XIII y XIV: Ibn Taimiya[58] (1263-1328), especialista en lleis de Damascu, fala del regresu a los raigaños del Islam. Los sos discípulos Ibn Al-Qayyim y Ibn Kathîr[59] tamién son bien citaos polos islamistes de la Edá Contemporánea.
Los oríxenes remotos han de buscase nel bagdadí Ibn Hanbal, qu'allá pol sieglu IX propunxo una llectura del Corán apegada a la so lliteralidá p'amenorgar les querelles abiertes ente los musulmanes, al calor de la disparidad d'interpretaciones que se desenvolviera tres la muerte del Profeta.

Ibn Hanbal, que tenía un enfotu pacificador [... el doctor de Bagdag yera por demás esixente nes obligaciones del cultu y lliberal no que se refier a la costume], sería, por eses paradoxes de la Historia, el presupuestu doctrinal de quien dellos sieglos más tarde, a empiezos del sieglu XIV, sentaría les bases del Islam más violentu, sofitáu sobre la yihad como pilastra fundamental, ya interpretando esti conceutu, venceyáu al martiriu y l'esfuerciu de los primeros musulmanes nos años en que la nueva relixón yera escorrida, nun sentíu bien particular: non tanto defensivu como agresivu. Trátase del teólogu siriu Ibn Taymiyya, quien, como reaición al saquéu de Bagdag polos mongoles, y tratando de rebatir la visión universalista que defendíen los sufíes, construyó la doctrina d'un Islam zarráu, militante y combativu. Partiendo de la unicidá absoluta de Dios y la negación de cualesquier otru cultu (como por casu, el de los santos), condergó toa forma de intercesión y propunxo una llectura rigorista de la llei islámica, nuna obra non por azar titulada La política en nome de la llei divina pa restablecer l'orde nos asuntos del pastor y el fatáu; un llibru d'apenes 100 páxines que como señala Abdelwahab Meddeb foi generosamente editáu n'ediciones populares que contribuyeron al so espardimientu.

Sobre Ibn Taymiyya tenemos un testimoniu contemporaneu, el del viaxeru tangerino Ibn Battuta, que percorrió'l mundu islámicu a empiezos del sieglu XIV y que al pasar por Damascu repara lo siguiente: "Ente los grandes alfaquíes hanbalíes [siguidores de Ibn Hanbal] de Damascu cuntábase Taqi ed-Din b. Taymiyya, home bien apreciáu, capaz de falar sobre les ciencies toes, pero daqué había na so mente tresmanáu y yera que los damascenos honrábenlu en demasía y él les sermoneaba dende lo alto del púlpitu". De siguío refier Ibn Battuta una serie de discutinios protagonizaos pol alfaquí, y cómo en toes elles foi desautorizáu pol restu de los alfaquíes bagdadíes y acabó sufriendo prisión, polo esviao de les sos enseñances. Él ye la piedra angular del actual integrismu.[60]

Puede dicise por tanto qu'hasta la cayida del califatu abasida en 1258 inclusive los interpretes más batallosos de la yihad menor entendíen que se trataba d'un derechu, non d'una obligación, de combatir a los “cafres” [kafir -infieles-], nunca a los mesmos musulmanes, que los sos conflictos taben seya que non sancionaos pol refugu coránicu a la guerra civil o inestabilidá (fitna). Nun va ser hasta la fetua qu'escribió Ahmad Ibn Taymiyya contra los mongoles en 1303 qu'un escoliasta de sonadía llamaba a una guerra santa obligatoria contra otros musulmanes, creando'l precedente de la guerra total” declarada por Abu Musab al Zarqawi en 2005 contra los chíitas iraquies. Ibn Taymiyya ta consideráu'l padre intelectual del sunismu radical modernu, especialmente pola so intransixencia nel procesu xudicial contra Assef al-Nasrani, un cristianu que foi acusáu de blasfemia y perdonáu en 1293 pol emir siriu so la promesa de la conversión, y que según Ibn Taymiyya tenía de ser executáu con independencia de cual fora la so credo.[61]
  • Sieglu XVIII: Defínese'l salafismu o wahhabismu por Muhammad ibn Abd-al-Wahhab (los sos siguidores prefieren denominase Ahl at-Tawhid -"los monoteístes", o "los de la unidá" o "unicidá"-), doctrina que defende la vuelta a formar vida "piadosa" de les primeres trés xeneraciones de musulmanes (los salaf).[55] La so rellación con Mohammed bin Saud,[62] el fundador de la Casa de Saud, convirtió'l so movimientu nel dominante en Arabia.
  • La segunda metá del sieglu XIX y l'empiezu del sieglu XX ye la dómina del reformismu islámicu[63] o modernismu islámicu[11] (Al-Nahda -"renacencia" o "espertar", que tamién ye un movimientu lliterariu-). Jamal al-Din al-Afghani (1837-1897), Muhammad Abduh (1849-1905) y Rashid Rida (1865-1935) proponen una sociedá islámica rexida pola xaria, y refuguen cualesquier "innovación censurable" (bid'ah) nel islam: la denominación de la so postura (islah[64] -"reforma", "arreglu", "meyora"-) implica la denuncia de la "degradación" o "corrupción" (fasad)[65] que ven nel so tiempu.[66] Abduh y Rida son calificaos de "modernistes islámicos", "la primer respuesta ideolóxica musulmana al desafíu de la cultura occidental. Empezada na India y Exiptu na segunda parte del sieglu XIX... reflexa'l trabayu d'un grupu d'eruditos musulmanes d'opiniones coincidentes que realicen una reexaminación crítica de los conceutos y métodos clásicos de la xurisprudencia y formulen un nuevu aproximamientu a la teoloxía islámica[67] y la exéxesis del Corán. Esti nuevu aproximamientu, que nun ye nin más nin menos qu'una rebelión abierta contra la ortodoxa islámica, desenvolvió una sorprendente compatibilidá coles idees de la Ilustración").[11] Na India sol dominiu británicu surde'l movimientu Ahl-i Hadith (Syed Nazeer Husain y Siddiq Hasan Khan)[68] y darréu el movimientu Deobandi (1867), que se caracteriza por una estricta adhesión a la sunna[69] y una énfasis na sharia y la tasawwuf (la espiritualidá sufí). Revuelta del tabacu (Irán, 1891).[70]
  • 1926: Tres el so segundu pelegrinaxe a La Meca, Muhammad Ilyas Kandhlawi, del movimientu Deobandi, funda'l Yamaat Tabligh ("grupu de predicadores") pa responder a lo que percibe como una perda d'influencia del islam na rexón de Mewat (norte de la India). El so lema ye "¡musulmanes, faéivos musulmanes!", y pon como modelu de vida'l de la dómina de Mahoma, ejemplificado nel mandatu coránicu: "imponer el bien y prohibir el mal".[71]
[A la entruga] ¿Por qué nun se concede a los musulmanes la gobernación y el lideralgu nel mundu? [ Ilyas contestó:] Cuando nun cumplimos los mandamientos de Alá y nun abstenemos de lo prohibío nes nueses vides personales sobre los que tenemos el control total, ensin nenguna torga o compulsión, entós ¿cómo ye posible que se nos confíe'l gobiernu d'esti mundu?. Ye namái al traviés de la decisión de Alá que puede concedese a los creyentes el gobiernu na tierra, asina que tienen de buscar la so prestar [el de Alá] y establecer les sos lleis [les de Alá] nesti mundu. Agora bien, cuando nun lo tamos faciendo nel ámbitu suxetu a nuesa mesma eleición (nes nueses vides individuales), ¿cómo puede esperase que si mañana se nos dan les riendes del gobiernu, vamos facer?[72]
Amás de Rida, otra inflúi sobre al-Banna foi'l fascismu. Ellí onde los fascistes aportunaben na supremacía del venceyu racial, l'imán defendía'l "nacionalismu islámico". Sofitaba, amás, l'usu de la violencia pa enfrentase a los que s'interpunxeren nel so camín, entamaba concentraciones multitudinaries... demandaba llealtá total ya incuestionable a la so persona... Con al-Banna l'islam convertir nun movimientu totalitariu destináu a regular tolos aspeutos de la vida, tanto individual como social y política.[57]
L'islam desea destruyir tolos Estaos y gobiernos de cualesquier parte de la cara de la tierra que s'opongan a la ideoloxía y programa del islam, ensin importar el país o nación que gobiernen. ... L'islam rique la tierra, non a cencielles una porción d'ella, sinón el planeta enteru... porque la entera humanidá tendría de beneficiase... l'oxetivu de la yihad islámica ye esaniciar el dominiu d'un sistema a-islámicu y establecer nel so llugar el dominiu d'un sistema d'Estáu islámicu.

... Un Estáu islámicu ye un Estáu musulmán, pero un Estáu musulmán nun ye un Estáu islámicu nun siendo que la Constitución del Estáu tea basada nel Sagráu Corán y na Sunna. ... La Sharia ye un completu esquema de vida y un orde social que lu toma tou, onde nada sobra y nada falta. ... Si una sociedá islámica conscientemente resuelve nun aceptar la Sharia, y decide llexislar la so propia constitución y lleis o tomales de cualesquier otra fonte en cuenta de la Sharia, tal sociedá ruempe'l so contratu con Dios y pierde el so derechu a ser llamada "islámica".

.... [El nacionalismu ye] un conceutu occidental qu'estrema al mundu musulmán y asina enllarga la supremacía de les potencies imperialistes occidentales.[74]
  • 1954 y 1965: El presidente exipciu Nasser ilegaliza a los Hermanos Musulmanes. Los sos líderes son encarcelaos (Hassan al-Hudaybi,[75] hasta la so muerte en 1973) o executaos (Sayyid Qutb, en 1966), y van ser les principales influencies intelectuales del integrismu islámicu contemporaneu:
Nel Islam la soberanía correspuende a Dios y la so autoridá tien de prevalecer nel corazón y na conciencia, n'asuntos rellacionaos cola observancia relixosa y nes cuestiones de la vida cotidiana. La tierra pertenez a Dios y debería purificarse pa Dios, y nun puede ser purificada mientres l'estandarte de 'Nun hai más dios que Dios' nun s'arrobinara pol planeta
Ma'alim fi al-Tariq[76] ("Jalones nel camín", 1964), de Qutb[77]

(la obra de Hudaby, Du'at la Qudat -"predicadores, non xueces"-, considérase una respuesta a les sos tesis, en parte a favor y en parte en contra).

  • 1967: La derrota de les tropes árabes a manes d'Israel na Guerra de los Seis Díes fai aumentar el refugu escontra les polítiques nacionalista y secular, y favorez una rápida espansión del islamismu políticu.
  • 1973: Cola crisis del petroleu, Arabia Saudita y el wahhabismu ganen influencia nel mundu islámicu faciendo usu de los ingresos llograos a partir de les sos reserves de petroleu.
  • 1978: El xeneral Muhammad Zia-ul-Haq, presidente de Paquistán, impon la "sharización" o "islamización" (en 1979 apruébense les "lleis hudud",[78] imposición de castigos hadd y tazir, propios de la xaria, pal adulteriu, la fornicación extramarital -zina-, l'acusación falsa d'esos delitos -qazf-, el robu o'l consumu d'alcohol).
  • 1979: El ayatolá Khomeini dirixe la revolución iranina, que sustitúi la monarquía del Shah Pahlavi por un Estáu islámicu con una verdadera teocracia de clérigos (velayet-y-faqih -"tutela" o "soberanía del doctu"-).[79] Empieza la ocupación soviética d'Afganistán y la resistencia islámica contra ella; países musulmanes y Estaos Xuníos unvien ayuda a los rebeldes afganistanos, a los que se suman miles de muyahidin (voluntarios musulmanes qu'alleguen a lluchar na yihad). En Sudán, el Frente Nacional Islámicu[80] (FNI) de Hasan al-Turabi entra al gobiernu del país (anque la imposición de la sharia nun se fixo sinón nel periodu 1983-1985, y nuevamente dende 1989). N'Iraq, Sadam Husein depura'l partíu Baaz (hasta entós llaicu, socialista y nacionalista panárabe), alloñándose de Siria y islamizándose.[81] Al añu siguiente empieza la Guerra Irán-Iraq o primer guerra del Golfu (1908-1989).
Dende'l principiu de la revolución la xente glayaba: "Ala akbar" ("Alá ye grande"), y "Queremos una república islámica". Esto yera lo que quería'l pueblu. Dende l'empiezu de la revolución, dellos grupos empezaron a crear problemes. Unos dicíen que queríen namái una república; otros, que queríen una república democrática, y otros, una república islámica democrática. El 98,2% del nuesu pueblu votó a favor de la República Islámica. Los grupos que se partíen el 2% restante empezaron a crear problemes. ¿Qué quieren los que conspiren contra la República Islámica cuando dicen que nun se-yos dio espaciu pa les sos actividaes? Si nun violen la Constitución, van tener llibertá.
Khomeini[82]
La democracia ye una nueva relixón. La llexislación nel Islam ye un derechu de Dios, pero la llexislación na democracia ye un derechu del pueblu. Trátase, pos, d'una nueva relixón basada en glorificar al pueblu y da-y los derechos y les carauterístiques divines. La democracia ye asociacionismu con Dios ya infidelidá manifiesta. Dios dixo "la decisión pertenez namái a Dios. Él ordenó que nun sirváis a naide sinón a Él".
  • 1982: La ocupación israelina del sur d'El Líbanu intensifica la radicalización del partíu islamista Amal (chiíta pro-siriu) y l'organización d'un nuevu grupu islamista radical: Hezbollah (chiíta pro-iranín), fundáu oficialmente en 1985 coles mires d'espulsar a toes “les entidaes colonialistes” del país, y de destruyir Israel.
  • 1987: Mientres la primera intifada (revuelta palestina contra la ocupación israelina) Ahmed Yasín y Abdel Aziz al-Rantissi fundan Hamás.
  • 1989: Fundir n'Arxelia'l Frente Islámicu de Salvación (FIS) que, dos años más tarde, va ganar les eleiciones llexislatives del país y va ser quitáu de faese col gobiernu d'Arxelia con un golpe d'estáu protagonizáu pol exércitu. El ayatola Khomeini, pocos meses antes de morrer, llanza una fetua contra Salman Rushdie por Los versos satánicos. De magar, l'escritor vive escondíu y los rellacionaos col llibru sufrieron dellos ataques, incluyendo l'asesinatu d'unu de los traductores. La retirada soviética d'Afganistán manifiesta l'ésitu de los muyahidin, parte de los cualos permanecen nel país integraos nes estructures del movimientu talibán agora nel poder, otros muévense a combatir n'otros conflictos con presencia de musulmanes, radicalizándolos (como la guerra de Somalia, dende 1991, la guerra de Bosnia, 1992-1996, o la guerra de Chechenia, dende 1994), y el restu vuelven a los sos países d'orixe per tol mundu, onde actúen d'axentes movilizadores del islamismu radical nes comunidaes musulmanes.[84]
  • 1990: Tres la so derrota ante Irán, l'Iraq de Sadam Husein invade Kuwait, empecipiando la segunda Guerra del Golfu, na que les monarquíes árabes se alían con Estaos Xuníos y un grupu de países occidentales, coalición que consigue retomar el control de Kuwait (una zona clave na producción y distribución del petroleu) al añu siguiente. La monarquía saudina queda desprestixada ante l'islamismu por dexar la presencia en Arabia de tropes "infieles" (el títulu protocolariu y función relixosa de la monarquía saudina ye la curia de los santos llugares). Pa recuperar la so influencia, Arabia Saudita utiliza parte de les sos inmmensas rentes del petroleu nel financiamientu de grupos islamistes y madrases per tol mundu, procurando la so orientación escontra'l wahabismu.
  • 1997: Fetua conxunta d'al-Zawahiri (Yihad Islámica) y Osama Bin Laden (Al Qaeda) qu'ordena un "frente islámicu mundial pa la yihad contra los xudíos y los cruzaos", legitimando los ataques a los estauxunidenses y los sos aliaos, civiles y militares, onde quiera que s'atoparen.[57] Bin Laden, n'agostu de 1996, dende Afganistán, declarara la guerra "contra los americanos qu'ocupen la tierra de los dos llugares sagraos", con una estratexa asimétrica y a escala mundial (yihad global).[84]
  • Sieglu XXI: Colos atentaos del 11 de setiembre de 2001 y la respuesta de los Estaos Xuníos (guerra d'Afganistán, guerra d'Iraq -tercer guerra del Golfu-, guerra contra'l terror), se evidenció el protagonismu d'organizaciones terroristes como Al Qaeda, y darréu del llamáu Estáu Islámicu (Daesh, creáu en 2014 ente Siria ya Iraq). Ente los movimientos islamistes pacíficos destacó la llegada al poder d'Erdogan en Turquía (2003) y la llamada primavera árabe (2010); qu'en dalgún casu denomináronse "islamismu llaicu".[85]

Movimientos islamistes

[editar | editar la fonte]

Nun hai zona del mundu ensin presencia de movimientos islamistes.[86] Pola so propia naturaleza, la mayor parte de los movimientos islamistes, anque surdan nun país concretu, tienen vocación d'estendese a la totalidá de la comunidá de creyentes musulmanes (umma) o a la totalidá de los países musulmanes (dar al Islam); en dellos casos, inclusive restaurar el califatu (califatu mundial).[87] La so calificación de "moderaos" o "radicales" ye más o menos problemática según los casos; tocantes a la so llegalidá depende de la situación política de cada unu de los Estaos en que s'enllanten. El so grau de rellación con actividaes violentes ye bien distintu; dellos d'ellos tán consideraos como organizaciones terroristes.

País o Ámbitu Movimientu/os
Internacional Al-Dawla al-Islāmīyá ("Estáu islámicu" -tamién citáu pol so acrónimu n'inglés: Isis, o n'árabe: Dais o Daes-, enllantáu como autoridá de fechu nun ampliu territoriu ente Siria ya Iraq, reclamó la reconocencia de tolos musulmanes como califatu) · Al Qaeda al Yihad (al-Quaeda o al-Quaida, "la base pa la yihad", surdida en Paquistán y Afganistán, identificáronse-y grupos per tol mundu) · Harakat al-dschihād al-islāmī ("movimientu pa la yihad islámica" o a cencielles "yihad islámica" -jihād o ǧihād-, surdida n'Exiptu y estendida per distintos países islámicos) · Hizb ut-Tahrir ("Partíu de la Lliberación", surdíu en Palestina, estender per tol mundu) · Yami'at al-Ijwan al-Muslimin ("sociedá de los hermanos musulmanes", surdida n'Exiptu, estender per tol mundu) · Tablighi Jamaat ("sociedá pa la espansión de la fe" o "grupu de predicadores", surdida na India, estender per tol mundu)
Turquía Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP, "Partíu de la Xusticia y el Desenvolvimientu", dende 2003 ye'l partíu de gobiernu, calificáu de "islamista moderáu"). Hizmet[88] ("serviciu") o movimientu Gülen. Partíos islámicos curdos (el pueblu curdu tien tamién guarda en Siria, Iraq ya Irán): Partiya İslamiya Kurdistan ("Partíu Islámicu del Curdistán"),[89] Hizbullahî Kurdî o Türk Hızbullahı ("Hizbolá curdu o turcu", sunnita), Hereketa Îslamî yá Kurdistanê ("Movimientu Islámicu del Curdistán").[90]
Siria Exércitu Llibre Siriu, Frente Islámicu (Siria), Frente Islámicu Siriu, Frente Siriu de Lliberación Islámica, Jabhat al-Nusra ("frente pa la victoria") · vease Categoría:Organizaciones de la Guerra Civil Siria.
El Líbanu Izbu-'llāh ("partíu de Dios" -trescritu davezu como Hezbolá o Hizbulá-, chiíta, venceyáu a Irán y Siria) · Ḥarakat Amal ("movimiento esperanza", chiíta, consideráu "islamista moderáu") (vease Faiciones de la Guerra Civil Libanesa)
Palestina Harakat al-Muqáwama al-Islamiya ("Movimientu de Resistencia Islámicu" -conocíu pol acrónimu Hamás, que de la mesma significa "entusiasmu"-, sunnita, gobernante na franxa de Gaza) · Harakat al-Jihād al-Islāel mio fi Filastīn ("yihad islámica palestina")
Iraq Alianza Xunida Iraquina (coalición de partíos chiítas), Partíu Islámicu Iraquín (sunnita). · Movimientu Islámicu del Curdistán[91] · Unión Islámica Curda · Grupu Islámicu del Curdistán (Komala)[92] (curdos) · Agrupación de los faylis islámicos n'Iraq[93] (curdos faylis[94] chiítas) · Hamás curdu[95]
Irán Organizaciones de la revolución iranina[96] · Khabat[97] (curdos)
Península arábiga Tanẓīm al-Qā'idah fī Jazīrat al-'Arab[98] ("Al Qaeda na península arábiga") · Al-Islah ("la reforma", Yemen -vease tamién insurxencia d'Al-Qaeda en Yemen-) · La vida política de les monarquíes del Golfu, y particularmente del reinu d'Arabia Saudita, nun s'entama en partíos políticos, sacante en Kuwait (ente los sos partíos hai consideraos islamistes: Al-Haraka Al-Dosturiya Al-Islamiyah[99] -Faes, sunnita-, Alianza Nacional Islámica[100] -chiíta-, Alianza de Xusticia y Paz[101] -chiíta, escuela shirazi-) y en Baḥréin (Al Wefaq -chiíta-, Al Asalah[102] -brazu políticu de la Sociedá d'Educación Islámica, sunnita, salafista-[103]).
Asia central y península indostánica Talibán ("estudiantes", Afganistán y Paquistán), · Jamaat-e-Islami ("sociedá islámica", Afganistán), · Jamaat-e-Islami Pakistan,[104] · Jamaat-e-Islami Hind[105] · Jamaat-ul-Mujahideen[106] (Bangladesh) · Lashkar-e-Taiba (Caxmir, India) · Tabligh (India),  · Pakistan Awami Tehrik[107] ("movimientu del pueblu de Paquistán", calificáu de "moderáu") · (vease Faiciones de la Guerra Civil Afganistana)
Indonesia Majelis Ulama Indonesia[108] ("Conseyu de ulemas d'Indonesia")
Filipines Abu Sayyaf ("padre de la espada") · Frente Moru de Lliberación Islámica
Marruecos Ḥizb Al-ʿAdālah Wal-Tanmiyah ("Partíu de la Xusticia y del Desenvolvimientu", llegalizáu y calificáu de "moderáu") · Al Adl Wal Ihsane ("Xusticia y Caridá", non llegalizáu pero toleráu, calificáu de radical pero non violentu)
Arxelia Ḥarakat An-Nahḑa Al-Islāmiyya ("Movimientu de la Renacencia Islámica", calificáu de "moderáu")[109] · Harakat Al-Islah Al-Wataniy ("Movimientu pola Reforma Nacional", calificáu de "moderáu")[110] al-Jama'ah al-Islamiyah al-Musallaha ("grupu islámicu armáu" -GIA-) · Al-Jabhah al-Islāmiyah lil-Inqādh ("frente islámicu de salvación" -FIS-) · Tanẓīm al-Qā'idah fī Bilād al-Maghrib al-Islāmī ("al-Qaeda del Magreb Islámicu", enantes denomináu Grupu Salafista pa la Predicación y el Combate; estendióse por tol Magreb)
Tunicia Ennahda ("Partíu del Renacimientu")
Libia Hizb Al-Adala Wal-Bina[111] ("Partíu de la Xusticia y la Construcción") · (vease Guerra de Libia de 2014-2015#Fuercies islamistes)
Exiptu Yihad Islámica Exipcia (terrorista) · A la Gama'a al-Islamiyya ("el grupu islámicu", terrorista) · Ḥizb Al-ḥurriyya Wal-ʿAdāla ("Partíu Llibertá y Xusticia", consideráu'l brazu políticu de los Hermanos Musulmanes) · Takfir Wal Hijra ("anatema y exiliu", terrorista)
Sudán Al-Jabhah al-Islamiyah al-Qawmiyah ("Frente Nacional Islámicu")[80] · Ansar[112] (Hizb al-Umma)[113] · Khatmiyya[114] (Al Hizb Al-Ittihadi Al-Dimuqrati)[115]
Somalia Unión de Tribunales Islámicos · Al-Shabbaab ("los mozos") · Frente Islámicu Somalín · (vease Faiciones de la Guerra Civil Somalina)
Kenia Islamic Party of Kenya (IPK), United Muslims of Africa (UMA), Islamic Liberation Army of the Islamic People of Kenya (ILAPK)[116]
Tanzania Jumuiya na Taasisi za Kiislamu ("Asociación d'Organizaciones Islámiques"), Simba wa Mungu ("Lleón de Dios", activista violentu), Baraza la Uendelezaji wa Koran Tanzania (BALUKTA, "Conseyu pa la Promoción del Corán en Tanzania", radical, na oposición), Baraza kuu la Waislamu Tanzania (BAKWATA,[117] "Conseyu Supremu de los Musulmanes en Tanzania", moderáu, pro-gubernamental. Uamsho[118] ("Espertar", sececionismu en Zanzíbar, zona de mayoría musulmana).[119]
Mauritania Tawassoul o Tewassoul ("Rally Nacional pola Reforma y el Desenvolvimientu" -RNRD-, venceyáu a los Hermanos Musulmanes)[120]
Senegal Jama' al-Ibadu Rahman (JIR o Harakat al-Fatah HF). Wasatiyyah.[121]
Gambia Tablighi Jama'at[122]
Mali Ansar ad-Din ("defensores de la fe") · Jamāʿat at-tawḥīd wal-jihād fī gharb ʾafrīqqīyā ("movimientu pa la unicidá y la yihad n'África Occidental", venceyáu a Al-Qaeda nel Magreb Islámicu)
Níxer "Tenemos a al Qaeda al norte y a Boko Haram al sur".[123] "... groupes touareg puis islamistes".[124]
Nixeria Boko Haram ("la presunción ye anatema" o "la educación occidental ye pecáu") · Jamāʿatu Anṣāril Muslimīna fī Bilādis Sūdān ("vanguardia pa la proteición de los musulmanes nes Tierres Negres»" -Ansaru-)[125] Jama't Izalat al Bid'a Wa Iqamat as Sunna (Izala, "sociedá pa la remoción de les innovaciones y el reestablecimmiento de la sunna"[126]
Chad Ansar al Sunna ("defensores de la tradición").[127] Seición chadiana de la Association Mondiale de l'Appel Islamique[128] o Association mondiale pour l'appel islamique (World Islamic Call Society, WICS, una ONG fundada en 1972, que se consideraba próxima a la Libia de Gadafi hasta la cayida d'esi réxime).[129]
Estaos Xuníos Nation of Islam ("nación del islam") · Hizb ut-Tahrir America (HTA)[130]
Antigua Yugoslavia Jugoslavenska Muslimanska Organizacija ("Organización Musulmana Yugoslava"). Anguaño sobrevive, en Bosnia-Herzegovina, como Stranka demokratske akcije ("Partíu d'Aición Democrática", afiliáu internacionalmente al Partíu Popular Européu, al que tamién pertenecen los partíos demócrata-cristianos)

[131]

Islamismu y medios de comunicación

[editar | editar la fonte]

Edward Said analiza la forma en que s'aburuya la imaxe del islam (islamofobia, crítiques al islam) nos medios de comunicación occidentales, que na era de la información determinen bien selectivamente qué se presenta y cómo: la opresión, particularmente escontra la muyer, les prohibiciones, la crueldá y el anti-intelectualismu, rellacionándolo col fanatismu y los conflictos mundiales; y despintando o refugando les traces potencialmente positives de la relixón y el mundu islámicu.[132]

Tocantes a la rellación ente islamismu y medios de comunicación,[133][134] ye bidireccional: l'islamismu ye unu más de los grandes productores de materia primo d'información pa los medios (conteníos de too tipo -suceso, opiniones, declaraciones, imáxenes-), que se presenten con un fuerte componente d'estereotipos y estigmatización; ente que pa los movimientos islamistes los medios son una ferramienta fundamental nes sos estratexes de comunicación, que nel casu de los movimientos violentos úsase como una verdadera arma (propaganda, desinformación, mieu, imitación).

Tocantes a los productos de ficción en cine y televisión, particularmente los d'Estaos Xuníos,[141] fueron oxetu de particular analís, que detecta tanto'l tratamientu estereotipáu de la visión negativa del islamismu radical como'l so opuestu (l'enfoque autocríticu).[142]

Muncho menos espardimientu adquieren los productos audiovisuales similares producíos nos países musulmanes, siendo una esceición la película turca Kurtlar Vadisi (2006).

Delles coproducciones europees con países musulmanes, como Persépolis (2007) o La Source des femmes (2011) reflexen aspeutos pocu convencionales de la tema.

Tamién se desenvolvieron videoxuegos con conteníos más o menos violentos ambientados en redolaes rellacionaes col islamismu; y analizóse la so capacidá pa desenvolver respuestes negatives nos sos usuarios.[145]

Islamismu y derechos humanos

[editar | editar la fonte]

[146]

Cola sharia como fonte principal, la Organización de la Conferencia Islámica emitió una Declaración de los Derechos Humanos nel Islam o "Declaración d'El Cairu" (1990), estremada de la Declaración Universal de los Derechos Humanos de les Naciones Xuníes (1948).

Islamismu y sexualidá

[editar | editar la fonte]
Distintos tonos de verde, de menor a mayor intensidá: 1- Ensin presión pa llevar o non velu. 2- El costume dicta modestia xeneral; el velu facial ye bien raru. 3- Puede riquir una vistimienta específica; el velu facial esiste, pero ye llindáu. 4- Ríquese una vistimienta específica, el velu facial pue ser común. 5- Rique afacer a un códigu de vistimienta. Hai violencia, o inclusive persecución llegal a los que lo incumplan. Trama de puntos: Llixera o moderada presión contra l'usu del velu, anque'l velu facial puede aun así ser común. Trama de llinies: Fuerte presión contra l'usu del velu, el velu ta acutáu en públicu.

[147]

Los Estaos islámicos o los sistemes xudiciales "sharificados", qu'apliquen la xaria, imponen castigos hadd y tazir pal adulteriu, la fornicación extramarital -zina- y l'acusación falsa d'esos delitos -qazf-; por casu, nes "lleis hudud"[78] de Paquistán.

Mut'ah[148] y Nikah Misyar[149] son denominaciones sunnita y chiíta respeutivamente pa un tipu de matrimoniu temporal, que s'usa como xustificación de la esplotación sexual nel contestu del yihadismu.

La publicación en 2009 d'un llibru de sexoloxía pola emiratina Widad Lutah causó un bultable discutiniu.

La imposición d'un códigu de moralidá en vistimienta y conductes públiques llegar a controlar con una policía de costumes o policía relixosa[150] (mutaween o mutawwi'in),[151] que n'Arabia Saudita recibe'l nome de haia ("Comité pa la Promoción de la Virtú y la Prevención del Viciu"). El ikhtilat (la interaición social non autorizada ente homes y muyeres) ye considerada una grave ofiensa a la moral.[152]

Islamismu y condición femenina

[editar | editar la fonte]

[153] (hiyab, niqab, burka)

Nun puedes igualar a una muyer que tien que da-y el pechu al so fíu con un home. Nun puedes faer que les muyeres facer tou como los homes igual que fixeron los rexímenes comunistes. Esto va contra la so naturaleza delicada ... [Citando una frase atribuyida al profeta Mahoma] «el Paraísu topar a los pies de les madres» ... La nuesa relixón definió una posición pa les muyeres: la maternidá. Delles persones pueden entender esto, ente qu'otres nun pueden. Nun puede esplicase a les feministes porque nun acepten el conceutu de maternidá.
Erdogan[154]

Islamismu y mocedá

[editar | editar la fonte]
La mayoría son nueves que tán nuna etapa de transición nes sos vides estudiantes o inmigrantes nuna dómina de cambéu ente trabayos o pareya -que dexaron a la so familia y busquen otra que dea sentíu a la so vida ... trés de cada cuatro persones que se xunen a la yihad facer al traviés d'amigos. El 15% al traviés de familiares ... Bien pocos son captaos nes mezquites ... Les persones marxinaes son especialmente susceptibles a los cantares de serena de la yihad, pero tamién lu son los mozos de clase media que quieren dexar la so buelga nel mundu.
Hasta 2012 el 80 per cientu de los casos [de captación] tenía llugar en prisiones y llugares de cultu; a partir de 2012 el 80 per cientu tien llugar al traviés d'Internet y les redes sociales.
Jorge Fernández Díaz, ministru del interior d'España.[156]

Terminoloxía

[editar | editar la fonte]

La terminoloxía utilizada nel discursu islamista y nos estudios sobre l'islamismu abonda en términos árabes (en dellos casos perses o d'otres llingües usaes en distintes partes del mundu islámicu) pa conceutos relixosos y políticos difícilmente traducibles o usaos direutamente n'árabe independientemente del idioma nel que se realicen, lo que los codifica y constitúyese en parte non despreciable de la so propia naturaleza como llinguaxe políticu; y, cuando s'utilicen pa definir al "otru", como una estratexa de deshumanización.[157]

  • Al-lāh ("Dios", el dios únicu -el términu pa referise a los dioses de les relixones politeístes, o al conceutu de divinidá, ye 'ilāh-; la hispanización de la pallabra árabe Al-lāh ye "Alá", úsase tantu esti términu como'l de "Dios" nes traducciones y polos musulmanes hispanofalantes. El DRAE defini "Alá" como "nome que dan a Dios los musulmanes y, polo xeneral, quien falen árabe". Tien De escribise con mayúscula: "Escribir con inicial mayúscula les pallabres siguientes:... Los nomes de divinidaes: Dios, Jehová, Alá, Afrodita, Xúpiter, Amón".) Ye habitual empezar los documentos cola basmala (fórmula ritual de invocación: bismi-llāhi r-raḥmānin r-raḥīm -"nel nome de Dios, el Clemente, el Misericordiosu"-). El númberu de nomes de Dios nel islam ye de noventa y nueve (atributos[158] como al-Haqq -la verdá-, al-'Aleem -el omnisciente-, al-Hakeem -el más sabiu-, al-Awwaal y al-Aakhir -el primeru y el postreru, como na advocación cristiana "alfa y omega"-, al-'Aliy -el más altu o peraltu-, al-'Azeem -el toupoderosu-, al-Kabeer -el más grande-).[159]
  • Muslim[160] ("el que se somete a Dios" -la pallabra castellana ye "musulmán"-) y islam ("sumisión[161] a Dios", la relixón de los musulmanes; les espresiones castellanes clásiques pa denominala yeren "llei de Mahoma", "secta de Mahoma" o "relixón de Mahoma", menos frecuentemente con una sola pallabra: "mahometismu" -"mahometanu" pa lo relativo a esa relixón, incluyendo al que la profesa-; anguaño'l DRAE define "islam" con dos acepciones: sinónimu de "islamismu" [sic] y "conxuntu de los homes y pueblos que siguen esta relixón" -yá que define "islamismu" como'l "conxuntu de dogmes y preceptos morales que constitúin la relixón de Mahoma", anque define "islamista" como "relativu al integrismu musulmán" y "partidariu de dichu movimientu"-, tien d'escribise con minúscula -"nomes de les relixones, con inicial minúscula"-).[162][163]
  • Mu'min[164] ("creyente", el musulmán que tien completa sumisión a la voluntá de Dios y una fe firme). El musulmán tien de ser, primero de too, un abd ("esclavu", "sirviente", "adorador") que "respeta los derechos de Dios": "a Dios hai que tratalo como Dios".[165]
  • Din ("relixón", "fe", "una completa forma de vida") y dawla ("Estáu" o "dinastía")[16]
  • Rasul ("unviáu", "mensaxeru" o "apóstol", especialmente usáu pa designar a Mahoma, rasūl Allāh -"mensaxeru de Dios"-; cada vez que s'usa'l so nome suelse acompañar de la espresión sala Allahu aleihim wa salam -"que la paz y les bendiciones de Dios sían con él"-) y nabi ("profeta", que s'utiliza pa los demás profetes del islam, ente los que tán distintos personaxes de la Biblia hebrea -Adán, Noé, Abraham, Ismael, Moisés, etc.-, Xuan el Bautista y Xesucristu).
  • Arkān al-Islām o arkān al-dīn (los "cinco pilares del islam" o "de la relixón-fe-forma de vida", qu'identifiquen al musulmán y estremar del que nun lo ye): shahadah (oficiu de fe: lā ʾilāhai ʾillā-llāh, muhammadun rasūlu-llāh -"nun hai más dios que Alá y Mahoma ye'l so profeta"-, l'oficiu de fe simplificada ye'l takbir: A el·lahu-àkbar -"Dios ye'l más grande"-, el conxuntu de lo qu'un musulmán tien de creer ye'l aqidah[166] -"nuedu", equivalente al conceutu de "credo"-), salat (صلاة, los cinco oraciones diaries), zakat (obligación de dar llimosna), sawm (ayunu y autocontrol nel mes de Ramadán) y hajj (حَجّ, pelegrinaxe a la Meca, al que solo tán obligaos los mustati, los que tienen istita'ah[167] -"capacidá" física y riqueza abonda pa realizalo-).
  • Umma (امة, la comunidá de creyentes, entendida al empar como comunidá relixosa y como comunidá política -"nación del islam"-).
  • Watan[168] (أوطان, "patria" o "nación") tien un usu más llaicu (al-Watan al-Arabi -"la nación árabe"- yera utilizáu pol Baaz, y Türk Vatani -"la nación turca"- nel ámbitu nacionalista turcu).
  • Sunní / xiín ("los de la sunna"[69] -"camín derechu" o "tradición"-, sunnitas / "los siguidores [d'Alí -primu y xenru de Mahoma-]", chiítas) son los dos principales cañes del islam, enemigues dende la batalla de Kerbala (680), y subdividíes caúna d'elles (los sunnitas en hanafíes, hanbalíes, malikíes, shafíes, etc.; los chiítas en imamíes, alauíes, ismailíes, alevíes, etc.)[169] Una tercer caña ye la jariyí ("los que se salen", ibadíes, sufríes, nekkaritas, etc.)
  • Murtadd ("apóstata", "renegáu", "traidor"), ridda o irtidād ("volver el llombu", apostasía -delito que la so pena ye la muerte-; dase cuando s'abandona l'islam, tanto si ye por otra relixón -mushrik, "paganu", si adorar a otru que nun seya Dios- o pa ser atéu -mulhad, mulhid,[170] zindiq ("llibrepensador"), ilhad ("esviación"),[171] dahriyya, dahri (escuela de pensamientu atea del sieglu VIII)[172]-);[173] les cañes principales nun consideren musulmanes, sinón "apóstates", a los ahmadíes y a los bahais.
  • Ahl al- Kitâb ("xentes del llibru", xudíos y cristianos); históricamente yeren estremaos en dos categoríes: los que vivíen en Dar al Islam ("la tierra del islam", los países musulmanes) yeren dhimmi ("protexíos" y sometíos al pagu d'impuestos especiales -yizia-), si vivíen en Dar al-Harb ("la tierra de la guerra", el restu del mundu) yeren harbiyun (suel ser traducíu como "infieles"). Darréu creáronse categoríes entemedies: Dar al-Kufr (el territoriu apoderáu por "heréticos") y Dar al-Suhl (el territoriu apoderáu por infieles colos que s'hai de caltener rellaciones pacífiques). El términu salibi ("cruzáu", al-gharb al salibi -"cruciaos d'Occidente"-) utilizar de forma denigratoria pa referise a los cristianos, o genéricamente a Occidente, como opresores de los musulmanes[174] (esti usu ye recién, de la Edá Contemporánea, na Edá Media los cruzaos yeren denominaos al-franj -"francos"-).[175] Otru términu pa referise a los cristianos ye'l de nasara ("nazarenos" -en singular nasrani-), como na espresión coránica kwn hudan aw nasara ("ser xudíos o cristianos"),[176] anque la forma más habitual de referise a los xudíos ye yahud (términu que tamién se refier a los descendientes de Hud).[177] La denominación que los cristianos árabes dar a sigo mesmos ye la de masihiyyun ("siguidores de Cristu").[178]
  • Kafir (en plural kuffar -"infiel", "infieles"-, de kufr -"incredulidá"-, el que nun cree nes verdaes del islam), takfir[179] (la declaración de daquién como kafir) y takfiri[180] (el que realiza un takfir).[13]
  • Munafiq[181] ("hipócrita", el qu'aparentemente ye musulmán pero en realidá ye un kafir -"infiel"-, anque él mesmu nun lo sepa).
  • Bid'ah[56] ("innovación", "herexía").
  • Al-fasiqun ("rebelde", "desobediente", "malváu", el mumin -"creyente"- que cometió un pecáu tan grave -hai pecaos graves y leves- que dexa de selo, pero non pa ser un takfir -"infiel"-, sinón una categoría entemedia, reversible antes de la muerte si produz l'arrepentimientu, según la interpretación sunní de la escuela mu'tazili; ente que les interpretaciones de distintes cañes chiítas y jariyitas o jawaritas -wa'iditas, zaiditas, ibadites- discrepen tocantes a la forma en que los pecadores graves dexen de ser creyentes. "El Corán menta non solamente “pecaos ya indecencies mayores” [Sura 42:37], sinón tamién ofienses más llixeres [Sura 53:32]. Los pecaos pequeños, asume l'islam popular, pueden ser expiados por bones obres tales como dar llimosnes y ayunos y oraciones adicionales. Dios nunca-y negaría'l Paraísu [yanna -l'infiernu ye yahannam-] a un musulmán que cometiera solamente ofienses menores").[182]
  • Haram / halal ("prohibíu" / "dexáu").
  • Taqiyya o kitman (azorronar, mentir o inclusive renegar de la fe so coaición o en circunstancies que la faen almitible)
  • Tafsir ("interpretación", exéxesis del al-qurʕān -el "Corán" o "Alcorán", el llibru sagráu del islam, siendo base de la so fe creer que recueye de forma inmutable la "recitación" de la pallabra de Dios revelada a Mahoma pol arcánxel Gabriel-).
  • Taqlid[183] / ijtihad ("imitación" / "reflexón", téuniques sunnita y chiíta respeutivamente, pa interpretar jurídicamente los testos fundacionales del islam: el Corán y los aḥādīth -"hadices", dichos y aiciones de Mahoma, arrexuntaes polos sos compañeru, de distinta credibilidá-, y trescribilos en términos de derechu islámicu).
  • Qurʾāniyyūn ("coranistas",[184] partidarios de nun tener en cuenta más que'l Corán, y non los hadices).
  • Qiyas[185] (procesu de deducción analóxica nel que, pa resolver una cuestión amenada por una nuevu circunstancia por aciu un nass[186] -midida cautelar-, oldéense les enseñances de los hadices coles del Corán).
  • Sharía (llei islámica), fontes de la sharía.[187]
  • Fiqh ("fondu entendimientu" o "plena comprensión", la xurisprudencia islámica) y Usul al-fiqh[188] (teoría llegal o principios de la xurisprudencia islámica). Para Ibn Jaldún fiqh ye la conocencia de les regles de Dios que concernen a les aiciones de les persones que, dueñes de sigo mesmes, han d'obedecer la llei al respective de los cinco graos de ahkam[189] ("mandamientos"): lo que ye wajib ("riquíu", "obligatoriu" -tamién s'utiliza la pallabra fard-), haraam ("pecaminosu"), mandūb ("encamentáu" -tamién s'usa la pallabra mustahabb-), makrūh ("detestable", "abominable") o mubah ("neutral", "indiferente" -parcialmente identificáu cola categoría halal-).[190]
  • Madhab ("doctrina"; ente los sunníes considérense ortodoxes, y mutuamente aceptaes a pesar de les sos diferencies, cuatro madahib o escueles d'interpretación de la xurisprudencia islámica, establecíes dende los sieglos VIII ya IX: hanafiyya, malikiyya, shafiiyya y hanbaliyya -esta postrera la considerada más literalista, estricta ya intransixente-; ente los xiinos predomina la escuela jafarí,[2] esistiendo otres, como la zaidí).
  • Fetua o fatwā ("veredictu" o "decisión", pronunciamientu d'un muftí pa resolver una cuestión de xurisprudencia islámica).
  • Yihad (lliteralmente "esfuerciu" -del creyente contra'l mal-, entiéndese como "guerra santa" en determinaos contestos) y muyahidin (combatiente islámicu, el que fai la yihad).
  • Ansar ("defensor", "ayudante", denominación que recibió un grupu de los primeros conversos al islam en dómina de Mahoma, y que s'utilizó dende la guerra del Mahdi pa grupos islamistes del norte d'África).
  • Istishhad[191] ("martiriu" o "muerte heroica", venceyar a los ataques suicides), shahid[192] ("mártir") y shaheeda[193] ("muyer suicida" -shajidka ye l'adautación en rusu de la pallabra árabe-), deriven de shahada (la "oficiu de fe").
  • Fitna ("división" interna ente musulmanes, guerra civil, anarquía; consideráu'l mayor de los males, pa evitala puede aceptase un gobiernu inxustu como mal menor).
  • Asabiya ("solidaridá", unidá grupal; cuando s'usa en sentíu peyorativu: celu escesivu, chovinismu)[57]
  • Fitra[194] ("naturaleza humana" o "instintu"; denominar al islam "la relixón de la fitra", por considerala la más fayadiza a la condición humana, o la que más s'afai a ella).[57]
  • Maslaha[195] ("interés xeneral");[57] delles escueles xurídiques (la hanafí, por oposición a la shafií) consideren que n'ausencia d'una clara guía nos testos sagraos pue ser usada como guía: istislah[196] ("creer conveniente", resolver una cuestión ensin respuesta clara nos testos sagraos buscando la maslaha), istihsan[197] ("considerar daqué bonu", la preferencia por xuicios particulares o interpretaciones personales -ijtihad-).
  • Aadah, adah, ādah, adat, urf ("costume"),[198] adab ("comportamientu"), sunna[69] ("camín derechu" -tamién denomina al conxuntu de tradiciones del profeta o hadices-).
  • Ma'ruf[199] / Munkar ("el bien", lo que ye comúnmente reconocíu y aceptáu / "el mal", "lo refugao" o "lo negao" -tamién ye'l nome d'unu de los ánxeles que cuestionen a les almes de los muertos-). Ye bien usada la espresión coránica Amr bil Ma'ruf wa Nahy an al Munkar ("ordenar" o "imponer el bien y prohibir el mal"),[200][201] que ye "el deber que tien tou musulmán con al respective de los demás. El criteriu esencial del imam ye la xusticia que se manifiesta en [esi] fechu..., si nun lu fai esiste'l derechu ya inclusive el deber de remontase contra él. ... Los mu'tazilíes, anque racionalistes, nun yeren tolerantes: queriendo poner d'alcuerdu razón y relixón por aciu fórmules ríxides que creíen válides, volviéronse impopulares, máxime cuando la so intransixencia llevólos a instaurar la mihna o prueba inquisitorial. Finalmente, esi aparatu represivu volver contra ellos en... 848, cuando perdieron, dempués de venti años de poder y d'influencia, el favor del califa Mutawakkil, quie, juntmente col resurdimientu del sunnismu, condergar violentamente..."[202]
  • Hisba o hisbah ("cálculu", "verificación",[203] la conformidá integral coles lleis divines, que lleva a "imponer el bien y prohibir el mal"; col califa Omar esti principiu moral qu'obliga tantu a cada musulmán como a la comunidá de creyentes nel so conxuntu y al poder políticu, pasó a denominar a una institución de control en forma de policía de costumes, que na so aguada mercantil concretar na función d'un inspeutor denomináu muhtasib; anguaño esiste en dellos países islámicos una institución de policía relixosa o moral denomada hisbah, mutaween o mutawwi'in[151] y concretamente n'Arabia Saudita una denomada haia o Comité pa la Promoción de la Virtú y la Prevención del Viciu).[204]
  • Ijma ("consensu").
  • Islah[64] ("reforma") o nahḍa ("renacencia" o "espertar") -reformismu islámicu o modernismu islámicu-;[11] mujaddid[205] ("renovador"). L'opuestu ye fasad ("corrupción", "degradación").[65] Tamién hai dalgún usu de aṣ-Ṣaḥwah l-ʾIslāmiyyah o aẗ-ẗajdid l-ʾIslāmiyyah[206] ("espertar islámicu" o "revival islámicu").
  • Wasatiyya[207] ("vía media", "equilibriu", "moderación").[57]
  • I'jaz[208] ("incapacidá" d'asonsañar al Corán, o d'aportar a dalguna de les sos más ocultes revelaciones, lo que xustifica cualesquier aparente contradicción cola ciencia como una incapacidá del creyente-científicu y nunca del llibru sagráu).[57]
  • Muharraf ("distorsión", particularmente la que faen de la verdá los llibros sagraos distintos del Corán).[57]
  • Tawhid / Shirk ("unicidá" de Dios -monoteísmu, la principal verdá revelada del islam- / "asociación" d'otres entidaes con Dios identificáu col politeísmu, la idolatría y la representación d'imáxenes-, de lo que s'acusa al cristianismu -la Trinidá sería una asociación nel Dios únicu-; considérase unu de los principales pecaos del home -pretender oldease cola condición divina, daqué similar al conceutu griegu de hybris, que n'árabe se traduciría como taghut-[209] y, nel pensamientu de Qutb, identificar cola aceptación de les instituciones occidentales, non musulmanes), mushirk o musirk ("asociador", el que comete shirk).[57]
  • Yahiliyya ("inorancia", tantu la de la dómina preislámica como aquella na que s'atopen los qu'ignoren l'islam, aplicáu a les sociedaes modernes).[57]
  • Dawwa ("invitación", proselitismu pal espardimientu del islam), dai ("apóstol", "propagandista", "misioneru"), da'i al-Mutlaq, dai syednas.[210]
  • Salaf[55] ("ancestros", "predecesores"- o Salaf as-Salih -"píos predecesores"-, los trés primeres xeneraciones del islam: la xeneración de los sahaba -"compañeros" de Mahoma- que fueron rexíos polos rashidun[211] -los cuatro primeros califes, llamaos "bien empuestos"- y los dos siguientes: tabi'un -"siguidores"- y tabi' at-tabi'in[212] -"siguidores de los siguidores"-); salafi ("salafista", el que pretende siguir la vía de los salaf, seya na interpretación de los testos sagraos o nes sos costumes).
  • Masjid ("llugar de cultu" o "postración pal rezu" -la pallabra castellana ye "mezquita") y madrasa ("llugar d'estudiu" -la pallabra castellana ye "madraza"-); daara,[213] zawiya, khanqah; kuttab o maktab;[214] (escuela coránica, onde s'apriende a lleer y escribir y se memoriza el Corán, el qu'hai memorizado el Corán ye un sayj -tratamientu de respetu que tamién recibe una persona d'edá o un líder relixosu,[57] similar al de shaikh -"xeque"- que se da al xefe d'una tribu; otros títulos de respetu son hajji o alhaji,[215] que se da a quien fixo'l hajj o pelegrinación a La Meca, sidi, sayyid -"señor", aplicáu a los descendientes del profeta-, jerife -"noble"-, sahib -"posesor"-, janab -"excelencia"-,[216] etc.)
  • Sufi o tasawwuf ("pureza", o tamién "llana", el misticismu islámicu); tariqa ("camín", escuela, cofradería o orde sufí), murshid[217] ("guía", líder d'una tariqa, que recibe un xuramentu de llealtá -bay'a-[218] similar al que recibía'l califa tamién lu recibe'l líder de los Hermanos Musulmanes, al qu'amás se llama al-murshid al-amm, "el guía xeneral", d'una manera similar a como Mussolini yera llamáu duce, Hitler führer, Franco caudiellu, Ceaușescu conducatore, o Mao gran timonel-),[57] murid[219] ("el que s'encamienta", siguidor d'un murshid), salik ("viaxeru", el que sigue un camín espiritual, pero tamién físicu, el pelegrín sufí, que s'en el so viaxe visita les distintes khanqah o ribat -sirvíen tantu d'albergue pa los salik y los talib o estudiantes (en plural talibán), como de llugar de xunta d'una tariqa-), derviche, fakir, morabito, santón. Ente les principales tariqat (plural de tariqa) tán la qadiriyya, la tijaniyya (estendida sobremanera per África occidental, fundada en 1782 por Ahmed Tijani,[220] teólogu asharí y xurista malikí), la mevleviyya, la rifaiyya, la naqshbandiyya, la bektashi, la khalwatiyya, la chishtiyya,[221] la suhrawardiyya,[222] etc. El sufismu puede acomuñóse con bien distintes opciones polítiques; ente que nunos casos identifícase-y con un islamismu moderao y tolerante, contrariu al salafismu (Marruecos, Siria),[223] en Sudán, dende finales del sieglu XIX (mahdiyya o Estáu del Mahdi) la escuela jatmiya o mirghaniya vien inspirando movimientos integristes (Ansar).[224]
  • Ilm al-Kalam o a cencielles kalam ("la ciencia del discursu", la teoloxía islámica), mutakallim ("el que fala", "los falantes", "el que realiza un discursu",[159] el teólogu estremáu del xurista, del filósofu o del científicu); ente les escueles teolóxiques destacaron la mu'tazili (escuela teolóxica racionalista -Basora, sieglu VIII-, qu'inclúi la escuela bahshamiyya[225]), la ashariyyah (que, reaccionando frente al racionalismu, subordina la filosofía a los dogmes), la maturidi,[226] la murji'ah,[227] la imami,[228] etc. D'ente toes elles, la athari[54] ("textualista", el que refuga cualquier interpretación teolóxica -kalam- y esixe una llectura "textualista" o literalista de los testos sagraos -al-Athariyya, "el testu"-) identificar cola escuela xurídica hanbalí. Atharis, maturidis y asharis son los trés escueles teolóxiques principales reconocíes nel islam sunnita.
  • Azhari (lo relativo a al-Azhar -mezquita y madrasa principal d'El Cairu-, el principal centru intelectual islámicu; ye habitual referise a él como "universidá d'al-Azhar" o "universidá d'El Cairu"); Gran Imán d'al-Azhar (tamién llamáu gran xeque o gran muftí).
  • Califa / sultán / emir / malik / rais (títulos relixosu-políticos islámicos).
  • Imán / muftí / cadí / ulema / alfaquí / mujtahid / ayatola / mulá (títulos relixosu-xurídicos islámicos).
  • Qisas / diyya / hudud / tazir (penes y castigos propios de distintes contravenciones).
  • Términos d'economía islámica[229] y xurisprudencia económica islámica)[230] banca islámica, riba[231] ("usura"), zakat ("llimosna", obligatoria como impuestu -en castellán "azaque"-), hawala (tresferencia informal de fondos).
  • Shura[232] ("concertación", "conseyu", "asamblea", mecanismu de participación política na que, según el Corán, tienen de participar tolos afeutaos pola decisión que s'hai de tomar nella; ye un términu d'usu bien ambiguu, na organización de les mezquites y de múltiples instituciones islámiques de toa naturaleza, incluyíes instituciones polítiques).
  • Mahdi / Masih ad-Dajjal ("l'empuestu" / el "falsu mesíes", na escatoloxía musulmana[233] protagonicen un enfrentamientu apocalíptico, que va asoceder nel yawm al-qiyamah -"día de la resurrección", equivalente al día del xuiciu cristianu-).[234]
  • Silsila[235] ("cadena", "llinaxe", traducible, según el contestu, como "xenealoxía" o inclusive como "orde relixosa" -especialmente la "cadena iniciática" nes escueles sufíes-; la "cadena d'autenticidá" ye de radical importancia na determinación de la validez de los hadices).

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Fonte: CIA World Factbook. La distribución ente chiítas y sunnitas ta sacada d'otres fontes, que pueden infrarrepresentar a los chiítas en dellos países, que nun reflexen esa distinción nes sos estadístiques oficiales.
  2. 2,0 2,1 McLean, fonte citada en en:Ja'fari jurisprudence
  3. Cook, fonte citada en en:Black Standard
  4. ¿Qué historia hai detrás de la bandera negra del Estáu Islámicu? - Enseñar inclúi la primer parte de la «shadada», un testu n'árabe que puede traducise por non hai más dios que Alá» y que ta estampáu con lletres blanques escrites a mano, ABC 08/10/2014.
  5. Aspeutos políticos del islam. Mortimer, op. cit., fonte citada en en:Political aspects of islam
  6. Khalid Zaheer, The Originalist Approach to Understanding Islam: ... ways ... to interpret the Qur'anic text ... can be broadly divided into three categories: the Traditionalist approach, the Modernist approach, and the Originalist approach. The Traditionalist approach to interpreting the Qur'an is, strictly speaking, not just one narrow way of understanding the Qur'anic text. However, the Muslim Traditionalists of the contemporary times have adopted a stance that views the enormous body of diverse literature on interpretation made available in the first twelve centuries of the Muslim history, or at least the more popular part of it, as one category of approach to interpretation. The contemporary Traditionalists have come to believe that a valid interpretation of Qur'anic text can only be the one that has already been done by at least some of the earlier scholars. Non new interpretation of the Qur'an can be acceptable if it doesn't enjoy the support of another interpretation that has already been done in the past. ... This obsession with the need to confirm the validity of an opinion from what the earlier Muslim scholars said leads traditionalists to invoke ijma' to support their view. Ijma' is claimed to be the consensus of Muslim scholars on a certain religious opinion.
  7. Tamién s'utiliza la espresión pa los musulmanes pertenecientes a un partíu conservador: Official Website, fonte citada en en:Conservative Muslim Forum
  8. 8,0 8,1 Safi (2014), op. cit., fonte citada en en:Lliberal movements within Islam. Nasr Hamid Abu Zayd, Farag Foda, Abdullah al-Qasemi, Sayyid Al-Qemany -en:Sayyid Al-Qemany-, Muhammad Sa'id al-'Ashmawi -en:Muhammad Sa'id al-'Ashmawi-
  9. Hourani (1983), fonte citada en en:Islam and modernity
  10. Esiste dalgún usu de les espresiones "islamismu conservador" -Kepel (2004), op. cit., pg. 32- y "islamismu tradicional" -Elorza, op. cit.-
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Moaddel (2005), fonte citada en en:Islamic Modernism
  12. Said, fonte citada en en:Islam and violence. Islam y guerra; Peters, fonte citada en Islam and war
  13. 13,0 13,1 ganar-guerra.html Entrevista a Jofre Montoto, Públicu, 30 de mayu de 2015:
    P- ¿Cómo definiría'l yihadismu? R- Ye una ideoloxía política totalitaria que la so intención ye'l dominiu global p'aplicar la visión ultraortodoxa y politizada del Islam, tal que ellos entender, que nun ye'l tradicional nin l'ortodoxu. En cuanto al ortodoxu, pue ser un Islam pocu evolucionáu, supónse que ye'l que más s'avera a la norma islámica, a la norma coránica, pero nun hai unu, nun ye'l mesmu en Arabia Saudita que nel Paquistán, anque nel últimu sieglu averárense. Tolos ortodoxos nun tán esautamente acordies con lo mesmo, tamos falando d'una relixón de mil millones de persones con más de mil años de tradición. El yihadismu politiza eso y da-y un sentíu del sieglu XX, de gobiernu totalitariu, ensin almitir nengún tipu de disensión interna nin de convivencia con nenguna otra fe. Refugar tou. La gran innovación que fai, lo que-y estrema del islamismu políticu, inclusive del más radical, ye la doctrina del Takfir, establecida pol exipciu Said Qutb a principios de los 60, cuando taba nes prisiones de Nasser. Según esta doctrina, tou aquel que nun siga una vida musulmana estricta nun ye musulmán.

    P- ¿Y qué entendemos por estricta? R- L'adhesión total a la norma: rezar cinco veces al día, nun beber alcohol, tener una conducta personal bien ética dientro del Islam… Nel Islam tradicional, inclusive nel políticu, un musulmán que nun rece cinco veces al día puede ser un mal musulmán pero nun dexa de selo. Según el Takfir, como ye un mal musulmán, ye un non musulmán, ye escomulgáu y cuando escomulgues a daquién, puedes mata-y.

    P- ¿Tienen una gran fobia europeísta? R- Sí, en gran midida'l yihadismu ye un movimientu antimodernista y totalitariu na llinia de lo que fueron nel so día los totalitarismos europeos. Por casu, el fascismu italianu per un sitiu daba sofitu a les innovaciones téuniques pero pol otru reivindicaba un pasáu épicu inventáu, yera espansivu, imperialista.

    P- ¿Paecer al nazismu y al franquismu? R- Sí. Conocemos tres totalitarismos: el fascismu, el nazismu y el comunismu, cola so versión soviética de la dómina, sobremanera na era estalinista, pero son movimientos occidentales, de raigañu xudeocristianu. Y en el mundu musulmán surdió unu propiu, casi un sieglu más tarde porque la so realidá histórica, social y política ye otra, pero va na mesma llinia: un control absolutu de la sociedá, hasta'l puntu que se carga tou aquel que s'amás de la norma y piense distinta. Y la espansión siempres ye violenta. Ye una espansión global imperialista, llegar y caltener el poder per medios violentos.

    P- ¿Ye más violentu que los totalitarismos europeos? R- Non, lo que pasa ye que nos sospriende más. Quiciabes porque nun llegaron a gobernar nun Estáu modernu y nun algamaron los niveles del nazismu o l'estalinismu, pero'l tipu de propaganda y d'atentaos contra civiles sí que son nuevos. Los totalitarismos occidentales pretendíen convencer, el yihadismu sí quier convencer a los musulmanes pero non a cristianos o xudíos por que se conviertan, el so lema ye: 'o te conviertes o te mato', nun hai más.

    mio-vecín-yihadista-islam-radical-en-occidente/ El mio vecín yihadista, n'Estudios de Política Esterior, 30 d'ochobre de 2014. Amin Maalouf: “The Dissolution of World Orders” Archiváu 2019-05-12 en Wayback Machine
    Maalouf recapitulates at length the history that led to the fact that the region is culturally, socially and politically held in low esteem. With the torne of the Arab-Islamic Empire began the rise of the Ottoman Empire; then the European colonial powers arrived in the region; then the state of Israel was founded and, in the years that followed, all of the wars waged against the Jewish state were lost, culminating in the defeat against Israel in the Six-Day War in 1967. These humiliations, sums up Maalouf, were also the downfall of secular guiding principles: nationalism, pan-Arabism, communism and socialism all ended up taking a back seat to a rapidly spreading ideology, Islamism. But do the Arabs belong to a particularly religious civilisation? Non, says Maalouf, the motivation is an entirely different one, namely to hold on to the final symbol of what is their own, what cannot be shaken. It is not a religious feeling, but the search for a genuine identity and self-awareness that binds people to Islam. (Traducción: Maalouf recapitula en detalle la historia que condució al fechu de que la rexón ye cultural, social y políticamente tenida en baxa estima. Col cayente del Imperiu árabe-islámicu empezó la puxanza del Imperiu Otomanu; depués les potencies coloniales europees llegaron a la rexón; depués fundóse l'Estáu d'Israel y, nos años que siguieron, toles guerres llibraes contra l'Estáu xudíu perdiéronse, rematando na derrota contra Israel na Guerra de los Seis Díes en 1967. Estes humildaciones, resume Maalouf, fueron tamién l'esbarrumbamientu de principios rectores seculares: el nacionalismu, el panarabismu, el comunismu y el socialismu, tou terminó apostráu en favor d'una ideoloxía de rápidu espardimientu, l'islamismu. Pero, ¿los árabes pertenecen a una civilización particularmente relixosa? Non, diz Maalouf, la motivación ye otra dafechu distinta, concretamente enferronase al símbolu final de lo que ye propiu, lo que nun puede ser sacudíu [?]. Nun ye un sentimientu relixosu, sinón la busca d'una identidá xenuina y autoconsciente que venceya a la xente [al pueblu] al islam).)
  14. Graeme Wood -en:Graeme Wood (journalist)-, Estáu Islámicu, crónica del horror, El País, 6 de mayu de 2015:
    Hasta hai non muncho, los occidentales qu'acusaben a los musulmanes de siguir ciegamente preceptos antiguos ganábense les crítiques de dellos intelectuales –en particular, del difuntu Edward Said– que señalaben que llamar “antiguos” a los musulmanes yera, a cencielles, otra forma de suburdialos. En llugar d'eso, dicíennos estos académicos, teníamos d'afitanos nel contestu nel que surdíen eses idees: países mal gobernaos, costumes sociales cambiantes, la humildación de vivir nunes tierres que solo se valoraben pol petroleu…

    Ensin estos factores ye imposible tener una visión completa del ascensu del Estáu Islámicu. Pero centrase solo nellos y escluyir la ideoloxía ye un reflexu d'otru tipu de sesgu propiu d'Occidente: considerar que si la relixón nun tien importancia en Washington o Berlín, debe de ser igualmente irrelevante en Raqqa o Mosul. Con éses, cuando un home amazcaráu glaya “Allahu Akbar” [Alá ye'l más grande] mientres degüella con un cuchiellu a un apóstata, dacuando facer por motivos relixosos.

    Munches organizaciones musulmanes afirmen que les práutiques del Estáu Islámicu son antiislámicas. Ye tranquilizador saber que la mayoría de los musulmanes nun tien el más mínimu interés en sustituyir les películes de Hollywood por videu d'execuciones públiques pa pasar un ratu entreteníu dempués de la cena. Agora bien, los musulmanes que llamen antiislámico al Estáu Islámicu, esplica'l profesor de Princeton Bernard Haykel, el mayor espertu na teoloxía d'esa organización, “tán avergoñaos y son políticamente correutos, y tienen una visión edulcorada de la so propia relixón” qu'escaez “les esixencies históricu y llegal de la so fe”.

    Pankaj Mishra -en:Pankaj Mishra-, How to think about Islamic State, The Guardian, 24 de xunetu de 2015:

    The rash of pseudo-explanations – Islamism, Islamic extremism, Islamic fundamentalism, Islamic theology, Islamic irrationalism – makes Islam seem more than ever a concept in search of some content while normalising hatred and prejudice against more than 1.5 billion people. (Traducción: La erupción de pseudo-explicación - islamismu, estremismu islámicu, fundamentalismu islámicu, teoloxía islámica, irracionalismu islámicu - fai del islam más que nunca un conceutu en busca de dalgún conteníu mientres se normaliza l'odiu y el prexuiciu contra más de 1500 millones de persones).
  15. «Islam y democracia».
  16. 16,0 16,1 Islamisches Rechts- und Staatsverständnis. Islam und Staatsgewalt. Fonte citada en de:Heinz Halm. N'árabe dīn ("relixón") y daula ("Estáu"); vease la cita de Hassan al-Banna en de:Islam. "Islam is Dīn, a complete way of life" ("Inside the Gender Jihad", p. 92, Amina Wadud, Oneworld Publications, 2006, fonte citada en en:Dīn). Tamién se traduz por "fe", ente que daula o al-Dawla tamién se traduz por "dinastía", y apaez en títulos dende'l sieglu X, frecuentemente combinándose con otros elementos como dīn (Ayubi, op. cit., fonte citada en en:al-Dawla).
  17. Periodista marroquín, citada en Cembrero, op. cit. Ver tamién selmanariu Nichane -en:Nichane-
  18. Esposito (2001), fonte citada en en:islamic socialism
  19. «Turquía refrenda nes llexislatives l'islamismu moderáu de Erdogan», El País, 23 de xunetu de 2007
  20. Pour Romain Bertrand, historien spécialiste de l'Indonésie, «la distinction ente radicaux et modérés n'est pas opérante. Pour un islamiste indonésien, pas forcément violent, lui dire qu'il est “modéré”, c'est comme lui dire qu'il n'est croyant qu'à demi. La différence se fait ente les mouvements islamiques légalistes et insurrectionnels. “Radical” et “modéré” sont des catégories idiotes, qui nous font considérer qu'on est dans le même continuum, alors qu'on est dans des pulgues différents. Certains mouvements acceptent la loi et l'Etat, d'autres les refusent. (citáu en Confavreux, op. cit.).
  21. Anque pueda paecer un oxímoron, úsense (anque escasamente) espresiones como "integrismu moderáu" (Roque, op. cit., pg. 170).
  22. «Islamism, n.». Oxford English Dictionary. Oxford University Press. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  23. 23,0 23,1 Étienne, op. cit.
  24. Consulta "islamismu" na Nueva Ayalga Lexicográfica de la Llingua Española, R. A. Y.
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 Kramer, op. cit., pgs. 65-78.
  26. Op. cit. L'autor diz compartir esta definición con otros especialistes, como Gilles Kepel y François Burgat.
  27. Web oficial, fonte citada en en:Council on American–Islamic Relations
  28. Web oficial, fonte citada en en:AP Stylebook
  29. «AP Stylebook revises 'Islamist' use». Politico.Com. Consultáu'l 18 d'agostu de 2014.
  30. Lamchichi, fonte citada en en:Abbassi Madani
  31. Pipes, op. cit.
  32. Lewis (1988), op. cit.
  33. Burgat (2007, 2008, etc.), op. cit.
  34. Baker, op. cit.
  35. Roy, op. cit.
  36. Kepel, op. cit.
  37. Korany, op. cit. Amás d'a Baker, a Roy y a Kepel, cita a Hefner, op. cit., y a Bayat, op. cit.
  38. Confavreux, op. cit.
  39. Citáu en esiste;-seria-como-falar-de nazis moderaos_1641818823290.html https://www.abc.es/hemeroteca/historico-24-04-2008/abc/Internacional/el-filosofo-robert-redeker-el-islamista-moderáu-nun esiste;-seria-como-falar-de nazis moderaos_1641818823290.html El filósofu francés Robert Redeker ta condergáu a muerte por estremistes musulmanes por cuenta de les sos crítiques al Islam, pero non por ello piensa callar o moderar el so discursu, entrevista en ABC, 24 d'abril de 2008. Vease en Bibliografía l'artículu en Le Figaro pol que recibió la condena.
  40. Roy (2012), op. cit.
  41. Filali-Ansary, op. cit.
  42. Encyclopædia Iranica, fonte citada en en:Fada'iyan-ya Islam
  43. Marín, op. cit., pg. 123 y ss.
  44. Heffelinger, op. cit., Amghar, op. cit., Redeker, op. cit. Daniele Grasso, mieu-al islam radical-collecha-voto-mapa-de-los-partíos-xenofobos-en-europa_617595/ El mieu al islam radical collecha votos: mapa de los partíos xenófobos n'Europa, 8 de xineru de 2015
  45. Splcenter.org, fonte citada en en:Louis Farrakhan
  46. Million Man March National Organizing Committee, fonte citada en en:Million Man March
  47. Hourani (2013), op. cit., fonte citada en en:Islamism in Europe; BBC, fonte citada en en:Islam in United Kingdom; Ceylan, fonte citada en en:Islam in Germany
  48. en:Modern immigration to the United Kingdom
  49. Nuevu Programa pa la prevención de la radicalización nos establecimientos penitenciarios - Midíes pa la detección y prevención de procesos de radicalización d'internos musulmanes. Secretaría Xeneral d'Instituciones Penitenciaries - Ministeriu del Interior (España), 1 d'agostu de 2014
  50. * Ignacio Cembrero, ¿Hasta ónde llega l'amenaza islamista sobre Al Andalus? - Los espertos tomen bien en serio les reivindicaciones sobre Ceuta y Melilla, 14 de mayu de 2007
  51. Roy (2015), op. cit.
  52. Ali Abderraziq, fonte citada en fr:Histoire de l'islamisme
  53. Jackson, op. cit., fonte citada en en:mihna
  54. 54,0 54,1 Halverson, Jeffry R. (2010). Theology and Creed in Sunni Islam: The Muslim Brotherhood, Ash'arism, and Political Sunnism. Palgrave Macmillan. Fonte citada en en:Athari
  55. 55,0 55,1 55,2 Al bidaya wan Nahaya, fonte citada en en:Salaf
  56. 56,0 56,1 Wehr, fonte citada en en:Bid'ah
  57. 57,00 57,01 57,02 57,03 57,04 57,05 57,06 57,07 57,08 57,09 57,10 57,11 57,12 Soage, op. cit.
  58. Ibn Taymiyya o Ibn Taymiyyah. Muslimphilosophy.com. Fonte citada en en:Ibn Taymiyyah
  59. Sourdel, op. cit., fonte citada en fr:Ibn Kathîr
  60. Lorenzo Silva, La enfermedá del islam, n'El Mundu, 11 de xineru de 2015. Glosa'l llibru homónimu de Meddeb.
  61. Ernesto Castro, De Averroes al Estáu Islámicu. Fontes filosófiques de la yihad, n'El Confidencial, 23 de payares de 2015.
  62. O Mohammed ibn Saud. McHale, fonte citada en en:Muhammad bin Saud
  63. Esposito (1996), op. cit., fonte citada en it:Riformismu islamico
  64. 64,0 64,1 Campu, op. cit., fonte citada en en:Islah y en:Islah (disambiguation)
  65. 65,0 65,1 Leaman, op. cit., fonte citada en en:fasad
  66. El islah, la reforma nel islam en musulmanesandaluces.org
  67. Ibn Qayyim al-Jawziyah, fonte citada en en:Islamic theology
  68. Oscar Carrera, Wahabismu y salafismu, 20 d'agostu de 2017
  69. 69,0 69,1 69,2 O sunnah: La forma de vida prescrita como normativa pa los musulmanes sobre la base de les enseñances y práutiques de Mahoma y l'interpretación del Corán. La pallabra sunna (سنة, plural سنن sunan) derivar del raigañu (سن [sa-n-na]), y el so significáu ye "camín fácil y llisu" o "direutu", o "vezu" o "práutica avezada". Nun tien de confundir se con hadith (dichos y aiciones de Mahoma, arrexuntaos polos sos compañeru). Islahi, Amin Ahsan (1989 (tr:2009)). "Difference between Hadith and Sunnah". Mabadi Tadabbur i Hadith (translated as: Fundamentals of Hadith Intrepretation). Fonte citada en en:Sunnah
  70. Moaddel (1992), fonte citada en en:Tobacco Protest
  71. Agwani, Mohammed (1986). "Islamic Fundamentalism in India". Twenty-First Century India Society. ASIN B0006EPNH0. Fonte citada en en:Tablighi Jamaat
  72. Malfoozat - Discursos de Moulana Ilyas, fonte citada en en:Muhammad Ilyas Kandhlawi
  73. Zebiri, fonte citada en en:Abul A'la Maududi
  74. Obres de Maududi, como Islamic Law and Its Introduction, 1955, The Islamic law and constitution, 1955, Islamic Way of Life, 1967, Political Theory of Islam, 1976, fontes citaes en en:Abul A'la Maududi
  75. Johnston, fonte citada en en:Hassan al-Hudaybi
  76. Moussalli (1993), op. cit., fonte citada en en:Ma'alim fi al-Tariq
  77. Alcoverro, op. cit.
  78. 78,0 78,1 Lau, fonte citada en en:Hudood Ordinances
  79. Clairvaux, fonte citada en fr:Velayet-y-faqih
  80. 80,0 80,1 SudanUpdate.org Fonte citada en en:National Islamic Front
  81. Manuel Martorell, El xiru islamista de Sadam Husein, ARI, nº 17, Real Institutu Elcano, 29 de xineru de 2003
  82. Félix Bayón, Entrevista n'El País, 1 d'avientu de 1979
  83. Testu de 1989. Citáu en Soage, op. cit.
  84. 84,0 84,1 CESEDEN ("grupu de trabayu 3"), El terrorismu islamista - Visión xeopolítica de los EE. UU y l'O. Y. sobre'l mundu árabe islámicu
  85. Martín, op. cit.
  86. American Foreign Policy Council, op. cit.
  87. Phares, fonte citada en en:Worldwide caliphate
  88. White, fonte citada en en:Gülen movment. Andrés Mourenza, ¿Quién ye Fetulá Gülen, el nuevu archienemigo de Erdogan? - La rede del predicador musulmán, que los espertos comparen al Opus Dei, ye acusada de crear "una estructura paralela" nel senu del Estáu, El País, 3 de payares de 2015.
  89. en:Islamic Party of Kurdistan
  90. http://www.egm.gov.tr Fonte citada en en:Kurdistan Islamic Movement (Turkey) y ku:Hereketa Îslamiya Kurdistanê
  91. http://www.rudaw.net Fonte citada en en:Kurdistan Islamic Movement
  92. en:Kurdistan Islamic Group
  93. Faili Kurd, fonte citada en en:Islamic Fayli Grouping in Iraq
  94. Un grupu de curdos rellacionaos colos luros. http://www.iranicaonline.org Fonte citada en en:Feyli Kurds
  95. The Islamist Threat in Iraqi Kurdistan, fonte citada en en:Kurd Hamas
  96. Bakhash, Reign of the Ayatollahs, (1984), fonte citada en en:Organizations of the Iranian Revolution
  97. sazmanixebat.org, fonte citada en en:Khabat
  98. Johnsen, fonte citada en en:Al-Qaeda in the Arabian Peninsula
  99. Williamson, fonte citada en en:Faes
  100. Kuwait Times, fonte citada en en:National Islamic Alliance
  101. Ahram Online, fonte citada en en:Justice and Peace Alliance
  102. ww.alasalah-bh.org Fonte citada en en:Al Asalah
  103. Web oficial, fonte citada en en:Islamic Education Society
  104. Adel G. H. et al (eds.) "Muslim Organisations in the Twentieth Century: Selected Entries from Encyclopaedia of the World of Islam." Fonte citada en en:Jamaat-e-Islami Paquistán
  105. Ahmad, Irfan (2009-09-21). Islamism and Democracy in India: The Transformation of Jamaat-e-Islami. Princeton University Press. Fonte citada en en:Jamaat-e-Islami Hind
  106. Julfikar Ali Manik, fonte citada en en:Jamaat-ul-Mujahideen Bangladesh
  107. en:Pakistan Awami Tehrik
  108. MUI official website, fonte citada en en:Indonesian Ulema Council
  109. Ministeriu del Interior, fonte citada en en:Islamic Renaissance Movement
  110. apn-dz.org Fonte citada en fr:Mouvement pour la réforme nationale
  111. Dominique Soguel, fonte citada en en:Justice and Construction Party
  112. Fadlalla, Mohamed H. (2004). Short History of Sudan. iUniverse. ISBN 0-595-31425-2, fonte citada en en:Ansar
  113. Warburg, Gabriel (2003). Islam, sectarianism, and politics in Sudan since the Mahdiyya. Univ of Wisconsin Press. páxs. 125–127. ISBN 0-299-18294-0. Fonte citada en en:National Umma Party Sudan
  114. Library of Congress Country Studies, fonte citada en en:Islam in Sudan -en:Khatmiyya-
  115. Library of Congress Country Studies, fonte citada en en:Islam in Sudan -en:Democratic Unionist Party (Sudan)-
  116. Charles Kagwanja -Africa Police Institute-, Religious pockets of conflict - Dealing with resurgence of radical Islamism and terrorism in Kenia, Horn of Africa Bulletin, Julio-Agostu 2012. Kenyan Somali Islamist Radicalisation, Africa Briefing, Xineru de 2012.
  117. arcworld.org, fonte citada en [:en:National Muslim Council of Tanzania]
  118. uamshozanzibar.wordpress.com. Fonte citada en en:Uamsho
  119. * Thomas Ndaluka, Frans Wijsen, Religion and State in Tanzania Revisited: Reflections from 50 Years of Independence, LIT Verlag Münster, 2014
  120. Webs oficiales, fonte citada en en:National Rally for Reform and Development
  121. Kamary Cam, II. Islamism and the Secular State: the origin of Senegalese Muslim estremes Archiváu 2016-05-27 en Wayback Machine, en Religion and Politics in Senegal: the impact of "ndigël" in Senegalese Democratization, 2012.
  122. Marloes Janson -SOAS y Zentrum Modernen Orient-, Islam, Youth and Modernity in the Gambia: The Tablighi Jama'at, Cambridge University Press, 2013. Michal Ran, Political Islam in West Africa: State-Society Relations Transformed (review), African Studies Review, setiembre de 2008: "the Gambian state, as analyzed by Momodou Darboe, has mobilized Islamist rhetoric to shore up its political power."
  123. Kolo Ligari Katiella, citáu en Sudarsan Raghavan, Niger struggles against militant Islam, The Washington Post, 16 d'agostu de 2012.
  124. Charlotte Bozzonet, [ Le Niger, aux avant-postes de la menace islamiste au Sahel], Monde, 4 de febreru de 2013. Francisco Vidal Castro -Universidá de Xaén-, L'Islam en Níxer Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine, en Mauricio Pastor (ed.) La muyer subsaḥariana, Universidá de Granada, 2007.
  125. Le Figaro , fonte citada en en:Ansaru
  126. Ben Amara, fonte citada en en:Izala Society
  127. Géraud Magrin, Le sud du Tchad en mutation: des champs de coton aux sirènes de l'or noir, pg. 345.
  128. Henri Coudray -S. J.-, Musulmans et Chrétiens au Tchad, ente convivialité et affrontement Archiváu 2016-01-29 en Wayback Machine
  129. Ficha na UNESCO. Reuters, fonte citada en en:World Islamic Call Society
  130. shariahthethreat.org, fonte citada en en:Hizb ut-tahrir America
  131. BBC, fonte citada en en:Islamic party. en:Category:Islamist groups
  132. Said, op. cit., fonte citada en en:Covering Islam
  133. Fradkin, op. cit.
  134. Heffelfinger, op. cit.
  135. en:Category:Islamic media
  136. en:List of Islamic television and radio stations in the United Kingdom
  137. en:Global Islamic Media Front (GIMF)
  138. en:Inspire (magacín)
  139. en:Dabiq (magacín)
  140. Harper, fonte citada en en:Peace TV
  141. American Educational History Journal, fonte citada en en:Stereotypes of Arabs and Muslims in the United States
  142. * Daniel Mandel, Muslims on the Silver Screen, en Middle East Quarterly, Spring 2001, páxs. 19-30
  143. IMD, fonte citada en en:The Son of the Sheik
  144. Cromer, fonte citada en en:Mahdist War
  145. * Mazim Qumsiyeh, 100 Years of anti-Arab and anti-Muslim stereotyping
  146. Human Rights Watch, fonte citada en en:Human rights in Islamic countries
  147. Suad, fonte citada en en:Islamic sexual jurisprudence
  148. Wehr, fonte citada en en:Mut'ah
  149. Al-Qaradawi, fonte citada en en:Nikah Misyar
  150. Theodorou, fonte citada en en:Religious police.
  151. 151,0 151,1 Dictionary of Modern Written Arabic, fonte citada en en:mutaween
  152. Ben Hubbard, A Saudi Morals Enforcer Called for a More Lliberal Islam. Then the Death Threats Began, New York Times, 10 de xunetu de 2016.
  153. Michael A. Barry -en:Michael A. Barry-, Le Royaume de l'insolence, fonte citada en fr:Affaires du voile islamique
  154. Citáu en Daniel Iriarte, Erdogan diz qu'homes y muyeres sonnos iguales, sinón «equivalentes», en ABC, 25 de payares de 2014
  155. Entrevista n'El Mundu, 24 de xineru de 2015 -en:Scott Atran-
  156. "5ª Xunta del Grupu de Trabayu sobre Llucha Antiterrorista contra combatientes terroristes estranxeros, entamada por Interpol en Barcelona a principios de xunu", citáu en Los community manager de la yihad: el reclutamiento d'Estáu Islámicu nes redes Archiváu 2016-03-10 en Wayback Machine, Vice News, 5 d'agostu de 2015.
  157. Aaron Y. Zelin, The Vocabulary of Sectarianism, en Foreign Policy, de xineru de 2014: The utilization of these words in militant and clerical lingo reflects a broader and far more portentous shift: A developing sectarian war and strategy of dehumanization. This is not simply a representation of petty tribal hatreds or a simple reflection on Syria's war, but a grander rexonal and religious issue. If language serves as a guide to how a conflict will develop and how participants view it, a number of key terms must be understood. Sunni Islamists, particularly Salafis, have used six main terms to describe those that support, are on the side of, or are fighting with the Assad regime: Nusayri, rafidha [sic, rafida, "los que refuguen" -en:rafida-], majus ["magu", "zoroastriano" -en:majus-], Safawi, Hizb al-Lat ["el partíu d'Al-lat", una diosa preislámica], and Hizb al-Shaytan ["el partíu de Shaytan", el demoniu, dambes son una paráfrasis denigratoria del nome de Hezbolá -"partíu de Dios"-]. Their Shiite Islamist foes have also adopted their own titles for their Sunni opponents, some of the main terms include: Nasabi [sic, nasibi o an-Nāsibiyyah, los qu'odien a la Ahl Al-Bayt ("xente de la casa" de Mahoma) y al so shia ("siguidores") -en:nasibi, en:Ahl Al-Bayt-], Takfiri, Ummayad, and Wahhabi. For both sides, these terms serve to paint their enemies as nothing more than infidels bent on destroying Islam. Consequently, there can only be one punishment: Death.
  158. Catholic Encyclopaedia, fonte citada en en:Divine attributes
  159. 159,0 159,1 Corán, sura 7 (al-'A'raaf -"los altores"-), aleya 180: "Y [toos] los más bellos nomes pertenecen a Dios". Hadiz d'Al-Bukhaari (2736) y Muslim (2677): "Dios tien noventa y nueve nomes. El que los memorice va entrar nel paraísu. Ibn Taymiyya, Bayaan Talbees al-Jahamiyyah (2/10-11). Ibn 'Uthaymeen, Sharh al-Waasitiyyah (1/86): "Dios nun se llama a sí mesmu al-Mutakallim ("el que fala" [the Speaker]), anque Él fala, porque'l discursu [speech] pue ser bonu o malu, y puede nun ser nin bonu nin malu. El mal nun puede ser atribuyíu a Dios, y tampoco un discursu ociosu, porque tal cosa sería necedad; namái'l bien pue atribuyíse-y. Por tanto nun se llama a sí mesmu al-Mutakallim, porque los nomes son como Dios haber adscritu a sigo mesmu." Fuentes citaes en Why does Allaah not call Himself al-Mutakallim (the Speaker), as He speaks?, en islamqa.info
  160. Esposito, op. cit., fonte citada en en:muslim
  161. El términu traducible como "sumisión" o "sometimientu" ye ibadah, rellacionáu con ubudiyyah ("esclavitú"), ya incorpora amás connotaciones d'obediencia y humildá -al-Qamoos al-Muhit, Corán 51:56 y Majmu' al-Fatawa (10/149), fontes citaes en en:Ibadah-.
  162. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes DRAE
  163. relixones-con-inicial-minuscula-2716/ Nomes de les relixones, con inicial minúscula, en Fundéu, 4 de xineru de 2011.
  164. J. I. Laliwala. Islamic Philosophy of Religion: Synthesis of Science Religion and Philosophy. p. 143-4. ISBN 8176254762. Fonte citada en en:Mu'min
  165. Robert Caspar, Pa una visión cristiana del islam, Sal Terrae, 1995, pg. 32. La prelación de la fe nel islam lleva a formulaciones tales como que "solo Dios esiste auténticamente y ye «l'únicu dignu de ser amáu» (Ghazali, sieglu XI)". La identificación del islam como la relixón de la fe, ente que'l xudaísmu ser de la esperanza y el cristianismu de la caridá (caúna de les virtúes teologales) atribuyir a Louis Massignon.
  166. Glasse, fonte citada en en:ʿAqīdah
  167. en:istita'ah
  168. Antún Saade, fonte citada en de:Watan
  169. Fernández Martín, op. cit.
  170. Corán, Al-Jāthiyah 45:24, fonte citada en en:mulhid
  171. The Oxford Handbook of Atheism, pg. 639 y ss.
  172. «Atheism in the Early Period of Islamic History».
  173. Who is a Murtad. (An Apostate) Archiváu 2014-10-12 en Wayback Machine, en The Islamic Forum (Imam Noor Salie)
  174. Yusuf al-Qaradawi, citáu en Tibi (Islam and Islamism), pg. 40.
  175. Arabic-L:LING:Etymology and 'timeline' of Salibi for 'crusader'. La tema de "les cruzaes vistes polos árabes" desenvolver nel llibru homónimu d'Amin Maalouf (1983).
  176. Uri Rubin, Dhimmis and Others: Jews and Christians and the World of Classical Islam, pg. 21
  177. en:Yahud
  178. Pilar González, N'Oriente, "cristianu" escribir con ene, en Relixón Confidencial, 17/03/2015.
  179. The Amman Message, fonte citada en en:Takfir
  180. Kepel (2001), fonte citada en en:Takfiri
  181. Sahih al-Bukhari, fonte citada en en:Munafiq
  182. Christine Schirrmacher, El Significáu del Pecáu nel Corán y na Biblia Archiváu 2021-02-12 en Wayback Machine, 1997). En delles otres fontes compárense los términos al-zalimun (transgressors) and al-fasiqun (trespassers) (Barbara Zollner, The Muslim Brotherhood: Hasan Al-Hudaybi and Ideology, 2009. the righteous - the happy ones - the enduring ones (as-sâlihûn - al-muflihûn - as-sâbirûn, those who do good works, the very patient) / the wrong-doers (az-zâlimûn, who injure, who are unjust, who oppress, who wrong themselves) / the disbelievers (al-kâfirûn, the ungrateful, disbelievers, deniers of truth) (Quranic definitions - Living Islam)
  183. Najm al-Din al-Tufi, fonte citada en en:Taqlid
  184. Coranismu o alcoranismu. Yuksel, fonte citada en en:Quranism
  185. Walîd b. Ibrâhîm al-`Ujajî, Qiyas in Islamic Law – A Brief Introduction, Alfalah Consulting, fonte citada en en:Qiyas
  186. Saudi Arabia Company Laws and Regulations Handbook, fonte citada en en:Nass (Islam)
  187. Mutahhari, Morteza. "Jurisprudence and its Principles". Tahrike Tarsile Qur'an. Fonte citada en en:sources of sharia
  188. Hallaq, fonte citada en en:Usul al-fiqh
  189. Islamic Llegal Interpretation, Harvard University Press, 1996. Fonte citada en en:ahkam . Ente que nel cristianismu y el xudaísmu'l númberu de mandamientos ta determináu (los Diez Mandamientos o Decálogu, que nel cómputu tradicional de los mitzva xudíos xuben a 613 mandamientos -Eisenberg, fonte citada en en:613 commandments- y nel catolicismu reciben la adición de los Mandamientos de la Santa Madre Ilesia o Cinco Mandamiento de la Ilesia -Los mandamientos de la Ilesia - Catecismu de la Ilesia Católica-); nel islam non: How many trates in Quran is related to trates of Ahkaam? - It depends upon how you estrema the llegal trates. Ulema also have given some estimates. Ibn Qayim says 150, siddique hasan khan says 500, it is also been said but non.of other scholars who said 500. Ibn Al-Arabi said that Aurah Baqarah it self has 1000's of such trates (Jamaal Zarabozo -en:Jamaal al-Din M. Zarabozo-, The Tafseer of Llegal Trates of the Quran (Tafseer Ayaat al-Ahkaam)).
  190. Levy, op. cit., fonte citada en en:fiqh
  191. Wehr, fonte citada en en:Istishhad
  192. Cook, fonte citada en en:shahid
  193. Al-Munsad, fonte citada en en:shaheeda
  194. Esposito, op. cit., fonte citada en en:fitra
  195. Oxford Dictionary, fonte citada en en:Maslaha
  196. Mawil Izzi Dien, fonte citada en en:Istislah
  197. Nyazee, fonte citada en istihsan
  198. Britannica. en:adat, en:urf
  199. en:Ma'ruf
  200. Michael Cook -en:Michael Cook (historien)-, Commanding Right and Forbidding Wrong in Islamic Thought, Cambridge University Press, 2010, ISBN 978-0-521-13093-6, fonte citada en en:Enjoining good and forbidding wrong
  201. Muslims on line, fonte citada en en:Forbidding what is evil
  202. Felipe Maíllo Salgado, Vocabulariu d'historia árabe ya islámica, AKAL, 1996, ISBN 8446005875
  203. Vérification ye la traducción propuesta en francés, accountability ye la traducción propuesta n'inglés ("rindición de cuentes", "responsabilidá").
  204. Malek Chebel -fr:Malek Chebel-, Manifeste pour un Islam des Lumières, fonte citada en fr:Hisba. Ver tamién Antonio Elorza, La fuercia del islam, El País, 10 de xunu de 2015.
  205. Josef W. Meri, Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia, 2005, p 678. ISBN 0415966906. Fonte citada en en:Mujaddid
  206. Esposito, op. cit., Lapidus. op. cit., Kepel, op. cit., Roy. op. cit.
  207. Mansoor, fonte citada en en:Wasat (Islamic term)
  208. Leaman, fonte citada en en:I'jaz
  209. John Renard, Understanding the Islamic Experience, pg. 66. Mustansir Mir, fonte citada en en:taghut
  210. Legislation.gov.uk, fonte citada en en:da'i al-Mutlaq
  211. Ibn Majah et Abou Dawoud, fonte citada en fr:Rachidun
  212. Abu Sa`id al-Khudri. Fonte citada en fr:Tabi' at-tabi'in
  213. Birame Demba Diao, L'éducation islamique du Sénégal : Daara Madrasa, Dakar, Université de Dakar, 1985, fonte citada en fr:Daara. José Naranjo, Esos neños que piden - Los intentos d'acabar cola mendicidad infantil nes escueles corániques de Senegal topeten cola probeza y el pesu de la tradición, El País, 25 d'abril de 2015. El xefe de la daara ye'l marabú, y los neños estudiantes, los talibés.
  214. Encyclopædia Britannica, fonte citada en en:Maktab
  215. Ruthven, fonte citada en en:hajji
  216. Royal Ark, fonte citada en en:Janab
  217. Farhad, fonte citada en en:murshid
  218. O baya'ah. Lesch, fonte citada en en:Baya'ah
  219. Esposito (2004), op. cit., fonte citada en en:murid
  220. Diakhaté, fonte citada en fr:tijaniyya, fr:tidjane y fr:Ahmed Tijani (1737-1815)
  221. Chishtiya d'Ajmer, fonte citada en fr:chishtiyya
  222. Suvurova, fonte citada en en:suhrawardiyya
  223. un islam-moderáu-pa-cerrar-el pasu-al radicalismu_sSv9aCgvkN6Y4eVM5jfwi2/ El rei Mohamed VI de Marruecos abogó güei por "el Islám del xustu mediu pa cerrar el pasu a los apóstoles del radicalismu, l'estremismu y la disensión", nun mensaxe nel que reivindicó amás la corriente sufí, opuesta al salafismu, EFE, 14/05/14. guerra-del-wahabismu-contra-el-sufismu/ Siria: la guerra del wahabismu contra'l sufismu, en Musulmanes pola Paz, 07/05/2013
  224. National Umma Party en globalsecurity.org
  225. Kramer, fonte citada en en:bahshamiyya
  226. Encyclopedia of Islam, fonte citada en en:maturidi
  227. Isutzu, fonte citada en en:murji'ah
  228. Britannica, fonte citada en en:imami
  229. Badr, fonte citada en en:History of Islamic economy -historia de la economía islámica-
  230. Mirakhor, op. cit., fonte citada en en:Islamic economic jurisprudence
  231. Siddiqi, fonte citada en en:riba.
  232. Esposito (2004), op. cit., fonte citada en en:Shura
  233. Esposito (2003), op. cit., fonte citada en en:Islamic eschatology
  234. Glasse, fonte citada en en:Masih ad-Dajjal
  235. Martin van Bruinessen, fonte citada en en:Silsila
  236. fr:Liste des principaux dirigeants religieux#Islam
  237. Gentile, fonte citada en en:political religion

Bibliografía

[editar | editar la fonte]

Janine y Dominique Sourdel,[53] Dictionnaire historique de l'islam, 2004

Notes d'allugamientu de los autores (cuando esisten, artículos d'otres wikipedias, n'otru casu, webs d'universidaes o medios onde s'alluguen):

  1. en:Al-Ahram Center for Political and Strategic Studies
  2. «MEI».
  3. en:American Foreign Policy Council
  4. IRIS. CERIUM Archiváu 2015-01-10 en Wayback Machine
  5. «PROCON». Archiváu dende l'orixinal, el 2019-02-03.
  6. en:Raymond W. Baker
  7. en:Assef Bayat
  8. «EHESS».
  9. en:L. Carl Brown
  10. fr:François Burgat
  11. «UCSB».
  12. El País corresponsal-de-el-pais-ignacio-cembrero-destituido-pol enfadu-de-marruecos/ El corresponsal de 'El País' Ignacio Cembrero destituyíu pol enfadu de Marruecos, El Plural, 11 de mayu de 2014
  13. fr:Mohamed Charfi (personnalité tunisienne)
  14. «Mediapart».
  15. «CNRS - Paris-I - Alternative Libertaire».
  16. fr:Bruno Étienne
  17. «Wellesley». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-07.
  18. «Princeton».
  19. «Southern Maine». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-08-26.
  20. «IEEE».
  21. «Oxford». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-12.
  22. «Hudson Institute».
  23. «PNUD».
  24. en:Chris Harman
  25. en:Chris Heffelfinger
  26. «Boston». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-01-30.
  27. fr:Philippe d'Iribarne
  28. en:Ahmad Salamatian
  29. en:Cengiz Aktar
  30. en:Sherman Jackson
  31. en:Ira Marvin Lapidus
  32. Citáu na entrevista con Álex Vicente, El País, 14 d'avientu de 2015:
    L'oxetivu de Daesh ye esterminar a los apóstates, qu'inclúi a quien faen de ponte ente dambos mundos, a los policías franceses de cultura musulmana, a los soldaos d'orixe árabe, y agora a esos mozos de los barrios atacaos. Esisten múltiples teoríes pa esplicar la radicalización. Falar d'una falta d'integración de tipu cultural, de contestu socioeconómico y discriminación llaboral, de desequilibriu psicolóxicu… ¿En cuál cree usté? Hai que conxugales toes porque son complementaries. Lo qu'hai que tener claro ye que la ideoloxía islamista ye lo qu'estructura esa radicalización. Quien dicen que l'islam nun tien nada que ver, que ye un movimientu xuvenil como hubo otros, equivóquense. Esos mozos proyeutar nun mundu ideal allugáu en Siria, nun mundu islámicu alimentáu de profecíes. El problema nun ye l'islam, pero sí quién controla la so interpretación. Los que nun llogren velo ye solo porque son inorantes o porque tienen mieu de faese entrugues que pueden fadiar. ... Olivier Roy ye de los que creen que l'islam ye lo de menos, que se trata d'un movimientu xuvenil qu'ocupa'l llugar que n'otru momentu tuvo la estrema esquierda. Lo que Roy nun entiende ye qu'esi combate inscribir na lóxica del yihadismu, que lo qu'estructura esi combate ye la ideoloxía islamista.
  33. «AUC». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-18.
  34. en:Martin Kramer
  35. «Monde Diplomatique».
  36. «Picardie». Archiváu dende l'orixinal, el 12 de xineru de 2015.
  37. en:Oliver Leaman
  38. en:Reuben Levy
  39. «UCR». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-12.
  40. en:Abbas Mirakhor
  41. en:Mansoor Moaddel
  42. en:Edward Mortimer
  43. «AUB». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-12.
  44. en:Maajid Nawaz
  45. «WRMEA».
  46. «UCM».
  47. «Al Jazeera».
  48. fr:Robert Redeker
  49. «IEMED». Archiváu dende l'orixinal, el 2021-10-20.
  50. fr:Antoine Sfeir
  51. en:Omid Safi
  52. «Granada».
  53. fr:Dominique Sourdel
  54. en:Bassam Tibi
  55. en:Almes Hesmati
  56. «Berkeley». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-07.
  57. en:Alex de Waal
  58. «Utah».

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]