Saltar al conteníu

Atentáu contra Charlie Hebdo

Coordenaes: 48°51′33″N 2°22′13″E / 48.8592°N 2.3703°E / 48.8592; 2.3703
De Wikipedia
Atentáu contra Charlie Hebdo
Llocalización
PaísBandera de Francia Francia
Instituto público (es) Traducir[[d:Special:EntityPage/Q16665915|{{{2}}}
Coleutividá territorial francesa con estatus especial París
Distritu municipal[[XI Distritu de París|{{{2}}}
Llocalización 10, Rue Nicolas-Appert (en) Traducir
Coordenaes 48°51′33″N 2°22′13″E / 48.8592°N 2.3703°E / 48.8592; 2.3703
Mapa
Datos
Parte de Atentados de enero 2015 en Francia (es) Traducir
Oxetivu Charlie Hebdo (es) Traducir
Autor principal Chérif Kouachi y Saïd Kouachi
Armes Zastava M70 (es) Traducir, Skorpion vz. 61 (es) Traducir, lanzagranadas (es) Traducir, Tokarev TT-33 (es) Traducir y Acción de bombeo (es) Traducir
Fecha 7 de xineru de 2015
Víctimes
Númberu de firíos 11
Númberu de muertes 12
Víctimes Frédéric Boisseau, Franck Brinsolaro, Cabu (es) Traducir, Philippe Honoré (es) Traducir, Georges Wolinski, Bernard Maris, Mustapha Ourrad, Elsa Cayat, Michel Renaud, Philippe Lançon, Fabrice Nicolino y Laurent Sourisseau (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

El atentáu contra Charlie Hebdo, selmanariu satíricu francés, foi un tirotéu lleváu a cabu na ciudá de París el 7 de xineru de 2015, cuando dos homes amazcaraos y armaos con fusiles d'asaltu y otres armes entraron nes oficines de dichu selmanariu. Ellos dispararon hasta 50 tiros, matando a 12 persones y mancando a otros 11 y glayando «A el·lahu-àkbar» ('Alá ye [el] más grande') mientres l'ataque. Tamién mataron a un oficial de la Policía Nacional de Francia pocu dempués. Los asaltantes identificáronse como pertenecientes a Al-Qaeda na Península arábiga (la caña d'Al Qaeda en Yeme), qu'asumió la responsabilidá pol ataque. Otros cinco persones morrieron y once resultaron mancaes en tiroteos rellacionaos darréu na rexón de la Islla de Francia.

Francia alzó Vigipirate (la so alerta de terrorismu) al so nivel más altu y esplegó soldaos n'Islla de Francia y Picardía. Una intensa persecución condució al descubrimientu de los sospechosos, los hermanos Saïd y Chérif Kouachi, qu'intercambiaron disparos cola policía los 9 de xineru. Los hermanos tomaron rehenes nuna empresa de señalización de Dammartin-en-Goële y fueron ablayaos cuando salieron disparando dende l'edificiu.

El 11 de xineru, unos 2 000 000 persones, ente elles más de 40 líderes mundiales participaron en París nuna marcha d'unidá nacional, y 3 700 000 millones de persones sumar a les manifestaciones celebraes en toa Francia. La frase Je suis Charlie («Yo soi Charlie» en francés) foi un lema común de sofitu a les manifestaciones y nos medios sociales. Los trabayadores sobrevivientes de Charlie Hebdo decidieron publicar una nueva edición tres l'ataque que vendió 7 millones de copies en seis idiomes, en contraste cola so tirada habitual en francés de 60.000 exemplares.

Antecedentes

[editar | editar la fonte]

Charlie Hebdo ye un selmanariu satíricu francés, fundáu en 1969, que publica viñetes, reportaxes y chistes. Irreverente y rinxosamente inconformista nel tonu, la publicación ye fuertemente atea[1] y d'izquierda, amosándose bien crítica escontra la estrema derecha, el catolicismu, l'islam, el xudaísmu, etc. Según afirmaba'l so direutor dende 2009, «Charb», la revista, dende'l puntu de vista editorial, reflexa «tolos componentes del pluralismu de la izquierda, ya inclusive los astencionistes».[2][3]

Ataques previos

[editar | editar la fonte]

El 3 de payares de 2011, la publicación llanzó un númberu especial qu'en llugar de llevar Charlie Hebdo como cabecera, amosaba'l nome de Charia Hebdo. El nome del editor habitual pasó a denominase Muhammad. La portada amosaba un dibuxu de Renald Luzier («Lluz») nel qu'apaecía un home que llevaba un turbante, el profeta Mahoma, diciendo «100 latigazo si non te muerres de risa».[4] Na madrugada del 2 de payares, inclusive primero que esti númberu saliera a la cai, por cuenta de que foi presentáu de forma antemanada nes redes sociales, la sede del periódicu nel XX distritu parisín foi atacada y el so sitiu web, hackeado.[5] Los ataques fueron rápido venceyaos a la publicación del polémicu númberu especial de la revista.[4] «Charb», citáu por Associated Press, indicó que l'ataque podría ser perpetáu por xente estúpido que nun sabe qué ye l'islam» y «fatos que traicionen a la so propia relixón». Mohammed Moussaoui, presidente del Conseyu del Cultu Musulmán francés, dixo que la so organización refugaba «el tonu burllón del selmanariu escontra l'islam y el profeta» pero reafitaba «con fuercia la so oposición total a tolos actos y formes de violencia». El primer ministru, François Fillon, y el ministru del Interior, Claude Guéant, espresaron el so sofitu al selmanariu,[5] al igual que la escritora feminista Ayaan Hirsi Ali, que criticó les manifestaciones en contra del periódicu.[6]

Al añu siguiente, la revista publicó una serie de caricatures satíriques de Mahoma, incluyendo dibuxos nos que'l profeta atopábase desnudu.[7][8] Esto produció díes dempués una serie d'ataques contra les embaxaes d'Estaos Xuníos n'Oriente Mediu, en respuesta a la supuestamente antiislámica película La inocencia de los musulmanes. El gobiernu francés viose obligáu a cerrar embaxaes, consulaos, centros culturales y escueles internacionales nunos 20 países árabes.[9] La policía antidisturbios tuvo qu'arrodiar la sede del periódicu pa protexela contra posibles ataques.[8][10][11]

Desarrollu

[editar | editar la fonte]
Vehículos de la Policía Nacional de Francia na redoma de la Rue Nicolas-Appert 10, sede del selmanariu, momentos dempués del ataque.

El 7 de xineru de 2015, a media mañana, dos homes vistíos de negru, cola cara cubierta y armaos con fusiles d'asaltu entraron nel númberu seis de la cai Nicolas-Appert, nel XI distritu de la capital francesa, non bien lloñe de la plaza de la Bastilla y al sur de la plaza de la República.[12] Al entrar creyeron tar faciéndolo na sede del selmanariu Charlie Hebdo, pero nun yera asina, una y bones la publicación camudárase al númberu diez diba un añu.[12] Decataos del so error, los individuos entraron nel númberu diez disparando a los emplegaos de caltenimientu que s'atopaben ende, matando a unu d'ellos.[13] Atopáronse entós cola dibuxante «Cocu» (Corinne Rei), a la que tomaron como rehén pa facilita-yos l'accesu a la cortil. Anque trató de despista-yos llevándo-yos a la tercer planta (la redaición ta na segunda), acabaron llegando a la puerta blindada que la custodia, marcando'l códigu que dexaba la so apertura.[14] Darréu dirixiéronse a la sala de xuntes onde s'atopaba'l gruesu de la redaición trabayando y preguntaron por «Charb», el so principal oxetivu.[15] Una vegada abatíu,[16] dispararon contra'l restu de los presentes de forma indiscriminada, matando a ocho miembros de la redaición, un policía encargáu de la escolta de «Charb» y un invitáu.

Yá na so fuxida y al berru de «A el·lahu-àkbar» ('Alá ye [el] más grande'),[17] los dos terroristes montar nun Citroën C3 II de color negru que teníen aparcáu frente al edificiu p'alloñar del llugar. Nun tardaron, sicasí, n'atopase con delles patrulles de la Policía Nacional.[18][19] Los dos primeros alcontrones saldar con dellos intercambios de disparos que causaron principalmente daños materiales. El tercer alcuentru foi nel bulevar Richard-Lenoir, onde los individuos llograron algamar a un policía nel abdome. Tendíu sobre la cera, l'axente foi rematáu por unu de los terroristes que s'averara a él.[20] De regresu al so Citroën, sufrieron un accidente na plaza del Colonel-Fabien (a unos 4 quilómetros al nordeste d'onde empecipiaron la so fuxida) al topetar con otru vehículu. Poco dempués, un nuevu percance, yá na cai de Meaux, obligó-yos definitivamente a camudar de mediu de tresporte y robar a punta de pistola un Renault Clio qu'utilizaron pa salir de París pela Puerta de Pantin, que comunica la capital cola comuña estremera de Pantin.[21]

Víctimes

[editar | editar la fonte]

Nel atentáu, finaron dolce persones: once nel interior de la sede del selmanariu y un policía nel esterior.[15] Les persones asesinaes que trabayaben en Charlie Hebdo fueron los dibuxantes «Cabu», «Charb», «Tignous», Georges Wolinski y Honoré,[22] l'economista Bernard Maris —quien roblaba les sos apaiciones sol seudónimu «Oncle Bernard»—,[23][24] el correutor Mustapha Ourad y la columnista y psicoanalista Elsa Cayat.[25] Coles mesmes, fueron asesinaos Frédéric Boisseau, conserxe de Sodexo, y Michel Renaud, fundador del festival Rendez-vous du carné de Voyage y convidáu a la xunta.[26] Los policías finaos fueron Franck Brinsolaro —escolta de «Charb»— y Ahmed Merabet, esti postreru asesináu na cera en siendo primeramente algamáu por una bala nuna pierna y nun poder fuxir de los sos agresores. [25]

Ente les persones mancaes pol ataque atopáronse los periodistes Philippe Lançon (gravemente algamáu na cara)[27] y Fabrice Nicolino (mancáu na pierna),[27] según l'encargáu del sitiu web y de les redes sociales del selmanariu Simon Fieschi,[27] el dibuxante Laurent Sourisseau conocíu como «Riss» (mancáu nel costazu),[27] y un emplegáu de caltenimientu de la empresa Sodexo que s'atopaba al pie del so compañeru asesináu na entrada del edificiu.[27]

Tamién resultaron mancaos leves na fuxida dellos policías y la conductora qu'impactó contra los fugaos na plaza Colonel-Fabian.[28][29][30]

Indemnes y ausentes

[editar | editar la fonte]

Gérard Gaillard, amigu de Michel Renaud qu'allegara como convidáu a la redaición, salió ilesu al baltase nel suelu nel momentu de los disparos.[31] Tampoco sufrieron daños el reporteru Laurent Léger, que gracies a ello pudo avisar telefónicamente a les fuercies del orde de asoceder, la dibuxante «Cocu», obligada polos terroristes a facilitar la entrada na redaición, y la periodista Sigolène Vinson. Esta postrera esplicó darréu qu'unu de los invididuos indicólu 039;'On ne tue pas les femmes, mais el to dois te convertir à l'islam et te voiler» («Nun matamos a les muyeres, pero tienes que convertite al islam y ponete el velo»).[32]

Otru collaboradores habituales de la publicación salvaron la so vida al tar ausentes por una razón o otra. Foi'l casu de Gérard Biard (redactor xefe) al tar de vacaciones en Londres,[33] de la periodista Zineb El Rhazoui, tamién de vacaciones en Marruecos, y de los dibuxantes Renald Luzier («Lluz») y Catherine Meurisse, dambos por non llegar a tiempu a la xunta,[31] y Bernhard Willem Holtrop, «Willem», esti por non allegar a esti tipu d'actos na redaición.[34] Otros compromisos tamién evitaron la presencia nel llugar del humorista y redactor Mathieu Madénian, del médicu d'urxencies y sindicalista Patrick Pelloux[35] y del periodista especializáu en temes científiques Antonio Fischetti.[36]

Investigación

[editar | editar la fonte]
Saïd Kouachi.
Chérif Kouachi.

Tres los fechos, les autoridaes xudiciales franceses abrieron una investigación so los cargos d'asesinatu, tentativa d'asesinatu, robu a mano armada ya infracción de la llexislación sobre armes, tou ello xuníu a una organización terrorista.[37] La direición xeneral de la policía xudicial de París (seición antiterrorista), la direición central de la policía xudicial y la direición de seguridá interior partiéronse la investigación.

Na nueche del mesmu día del atentáu, fíxose pública la identidá de los presuntos autores. Un documentu d'identidá (Carte nationale d'identité) topáu nel primer vehículu usáu na fuxida facilitó'l llabor d'identificación, que foi tamién ratificada gracies al analís d'ADN.[38] Según los datos policiales, l'autor principal sería Chérif Kouachi, nacíu en París el 29 de payares de 1982 y criáu en Rennes. Foi deteníu en 2005 por formar parte d'una rede de captación de yihadistes franceses a Iraq. Foi xulgáu en 2008 y condergáu a trés años de cárcel. El so pasu per prisión sirvió pa radicalizalo entá más y xunir a la so causa al so hermanu.[39] Esti postreru, llamáu Saïd, nacíu en París el 7 de setiembre de 1980, foi'l so acompañante nos fechos socedíos el 7 de xineru. Una vegada identificaos, la policía realizó dellos rexistros rellacionaos cola familia Kouachi, tantu cerca de París como en ciudaes más alloñaes, como Reims y Estrasburgu. Dellos familiares fueron de la mesma llevaos a dependencies policiales pa ser entrugaos.

Mientres la mañana del 8 de xineru recuperóse la pista de los dos presuntos autores del atentáu nuna gasolinera de la marca Avia en Vauciennes,[40] na rexón de Picardía,[41] a unos 65 quilómetros al norte de la capital francesa. Los dos individuos a bordu d'un Renault Clio II asaltaron les instalaciones pa recargar y llograr provisiones. El fechu llevó a les autoridaes a mover unidaes especiales —el GIGN, el GIPN y el RAID— al llugar,[42] incluyendo efectivos militares, y a activar el conocíu como plan Epervier,[42] que'l so oxetivu ye cerrar pa depués rastrexar una zona determinada.[43] Nel departamentu d'Aisne alcontráronse pistes concretes de la presencia de los sospechosos. Según fontes gubernamentales, 88 000 fueron los policías y militares esplegaos pa intentar alcontrar a los terroristes.[44]

El 9 de xineru, los sospechosos del atentáu robaron otru vehículu, esta vegada en Montagny-Sainte-Félicité (na rexón de Picardia, a 45 quilómetros al norte de París).[45] Tres ello tuvo llugar un intercambiu de disparos y posterior persecución na Ruta nacional 2, una exa norte-sur que xune París cola frontera belga, al altor de Dammartin-en-Goële, onde la policía asitiara un control. Corralaes, los fugaos abellugar nuna empresa llamada «Création Tendance Découverte» d'esta comuña asitiada yá na rexón d'Islla de Francia (al sur de Picardía).[46] Díxose qu'una persona foi tomada como rehén mientres les fuercies especiales de la policía nacional y de la xendarmería francesa reagrupárense en redol al llugar.[46] Pasaes les 17:00, los hermanos Kouachi fueron abatíos y el rehén —qu'en realidá nun la yera, yá que se caltuvo escondíu y en contautu telefónicu cola policía en tou momentu lliberáu.[47]

Ataques terroristes rellacionaos

[editar | editar la fonte]
Hypercacher de Porte de Vincennes mientres tomar de rehenes.

Tirotéu contra policías en Montrouge

[editar | editar la fonte]

Na mañana del 8 de xineru, Amedy Coulibaly mató a una policía y mancó gravemente a otru en Montrouge, una comuña asitiada al sur de París y estremeru cola capital.[48]

Toma de rehenes nun comerciu xudíu en Porte Vincennes

[editar | editar la fonte]

El 9 de xineru, Coulibaly aprució nun supermercáu de la marca Hypercacher asitiáu en Porte de Vincennes (XX Distritu de París, xunto a la comuña de Saint-Mandé), tomando como rehenes a los qu'ende s'atopaben. Pasaes les 17:00, la polícia aportó al llocal pa poner fin a la situación. Cuatro rehenes apaecieron muertos y otros cuatro tán gravemente mancaos.[49] Amedy Coulibaly foi abatíu.[49]

Repercusiones

[editar | editar la fonte]

Nivel máximu d'alerta

[editar | editar la fonte]
El nivel «Sollerte attentat» trai la participación de les fuercies armaes nes xeres de vixilancia ciudadana.

El mesmu día del ataque, el Gobiernu francés alzó al máximu'l nivel d'alerta ante la posibilidá d'un atentáu na rexón de París. El plan Vigipirate, el sistema nacional d'alerta en Francia, alzar al nivel de «Sollerte attentat» ('Alerta d'atentáu'), lo que traxo la puesta n'alerta a los servicios d'emerxencia y les fuercies del orde; reforzóse'l control de persones; intensificáronse los controles por esplosivos; amontóse la participación de les fuercies armaes nes xeres de vixilancia; prohibióse aparcar cerca de centros educativos y activáronse célules de crisis en ministerios y alministraciones públiques.[19]

N'España activóse'l Plan de Prevención y Proteición Antiterrorista de nivel 3 como midida de procuru frente al atentáu.[50]

Condenes de líderes nacionales ya internacionales

[editar | editar la fonte]

L'atentáu foi condergáu por destacaos líderes de la comunidá internacional. Amosaron el so refugo: el presidente francés François Hollande, el presidente de la Comisión Europea Jean-Claude Juncker, la canciller alemana Angela Merkel, el primer ministru italianu Matteo Renzi, el primer ministru británicu David Cameron, el presidente rusu Vladímir Putin,[51] el primer ministru indiu Narendra Modi,[52] un voceru de la Casa Blanca,[53] el Gobiernu d'España,[54] el Gobiernu de la República Arxentina,[55] la presidenta chilena Michelle Bachelet,[56] el Colexu de Periodistes de Chile,[57] el presidente venezolanu Nicolás Maduro,[58] l'Asociación de Periodistes de Bolivia,[59] el presidente de Méxicu Enrique Peña Nieto,[60] ente otros.

Ante la posibilidá de que se tratara d'un actu de terrorismu islámicu, numberoses instancies y personalidaes musulmanes internacionales condergaron igualmente l'atentáu, como la Universidá al-Azhar, el presidente del partíu islamista tunecín Ennahda, Rachid Ghanuchi, o'l teólogu Tariq Ramadan.[61] Tamién dende l'ámbitu musulmán francés repitieron les condenes al atentáu, como les espresaes pol imán de Drancy, Hassen Chalghoumi, o del rector de la Mezquita de París, Dalil Boubakeur,[62] ente otros.

Ataques contra mezquites

[editar | editar la fonte]

La nueche siguiente al ataque contra la redaición del selmanariu producieron dellos ataques a llugares de cultu frecuentaos pola comunidá musulmana en dellos puntos de Francia. Estos fechos, magar nun causaron víctimes, xeneraron daños materiales de diversa considerancia. Una mezquita en Le Mans foi algamada con granaes, ente qu'otru llugar de cultu en Port-la-Nouvelle foi tirotiáu.[63] En Villefranche-sur-Saône rexistróse una pequeña esplosión cerca d'otra mezquita.[63][64]

Manifestaciones de refuga

[editar | editar la fonte]
Protestes en Estrasburgu el 7 de xineru col célebre Je suis Charlie («Yo soi Charlie»).
Manifestación del 11 de xineru de 2015 en París en repulsa polos ataques. Millones de persones manifestar en París y otres ciudaes condergando l'ataque al selmanariu.

El 11 de xineru, multitudinaries y diverses manifestaciones producir en Francia y n'otros países del mundu contra estos fechos. Namái en París, envalórase que más d'un millón y mediu de persones allegó masivamente a esponer el so refugu polos atentaos, con pancartes y conseñes tales como "Je suis Charlie" (Yo soi Charlie), que'l so significáu nun foi necesariamente una identidá colos criterios, ideoloxía, raza o relixón de los periodistes asesinaos y les demás víctimes, sinón un berru a favor de la llibertá d'espresión y la defensa de la democracia, l'estáu de derechu, la llibertaes individuales, el derechu a la vida y la tolerancia na convivencia.[65][66]

Solidaridá de prensa europea y atentáu contra diariu alemán

[editar | editar la fonte]

Numberosos periódicos europeos reproducieron nos díes posteriores al ataque, les caricatures de Mahoma publicaes pola revista francesa.[67]

El 11 de xineru, el Hamburger Morgenpost, unu de los diarios alemanes que publicaron por solidaridá dibuxos de Charlie Hebdo, foi atacáu con un artefautu incendiariu caseru, amás de piedres, anque nun se rexistraron víctimes de nengún tipu.[68][69]

Continuidá de la revista

[editar | editar la fonte]

El restu del personal de Charlie Hebdo anunció que la publicación siguiría; asina, la edición de la selmana siguiente salió como de costume,[70] pero con una tirada gradiada de siete millones d'exemplares[71] —en principiu previérense un millón,[72] que depués s'aumentar a trés y cinco—,[73] enforma mayor que l'habitual, que consta d'unos pocos decenes de miles.

Incidentes n'escueles franceses

[editar | editar la fonte]

Nes escueles franceses entamáronse actos d'homenaxe a les víctimes, sicasí en delles d'elles, alumnos musulmanes negar a secundalos, amosando'l so sofitu a los terroristes. En total, hubo unos 200 incidentes n'escueles franceses.[74][75]

Reacciones en países musulmanes

[editar | editar la fonte]

Les muestres de sofitu a la revista Charlie tres los atentaos tampoco foi bien acoyida en dellos países musulmanes, produciéndose disturbios n'Arxelia o Paquistán.[76][77]

En Níxer quemáronse diez ilesies y comercios cristianos, cola muerte de siquier cuatro persones.[78][79]

En Chechenia tuvo llugar una multitudinaria protesta, mientres la cual el líder del país, Ramzán Kadírov, suxirió que tres l'atentáu pueden tar les autoridaes y los servicios secretos de los países occidentales.[80]

Pela so parte, el grupu terrorista Estáu Islámicu calificó de «héroes» a los autores del atentáu contra Charlie Hebdo.[81]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. «Charb». «Non, "Charlie Hebdo" n’est pas raciste!». Consultáu'l 4 de marzu de 2014.
  2. «Charlie Hebdo, c'est la gauche plurielle» [archivo] en lecourrier.ch el 9 d'abril de 2010.
  3. «Charlie Hebdo». Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  4. 4,0 4,1 «BBC News: Attack on French satirical paper Charlie Hebdo» (francés). BBC (2 de payares de 2011). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  5. 5,0 5,1 Boxel, James (2 de payares de 2011). «Firebomb attack on satirical French magacín» (inglés). Financial Times. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  6. Worthington, Peter (9 de payares de 2011). «Extremists hurt non-militant Muslims the most». Toronto Sun. QMI. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  7. «Charlie Hebdo publie des caricatures de Mahomet» (inglés). BMFTV (19 de setiembre de 2012). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  8. 8,0 8,1 Reuters (19 de setiembre de 2012). «Magacín's nude Mohammad cartoons prompt France to shut embassies, schools in 20 countries» (inglés). The National Post. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  9. Samuel, Henry (19 de setiembre de 2012). «France to close schools and embassies fearing Mohammed cartoon reaction» (inglés). The Telegraph. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  10. Khazan, Olga (19 de setiembre de 2012). «Charlie Hebdo cartoons spark debate over free speech and Islamophobia». The Washington Post. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  11. «Charlie Charlie Hebdo Mohammed Cartoons: France Ups Embassy Security After Prophet Cartoons». The Huffington Post (19 de setiembre de 2012). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  12. 12,0 12,1 «Un commando organisé» (francés). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-21. Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  13. «Un commando organisé». Nouvel Observateur. Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  14. «Charlie Hebdo : Le témoignage de la dessinatrice Coco». L'Humanité (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  15. 15,0 15,1 «Paris shooting: Manhunt after gunmen attack office of Charlie Hebdo, French satirical magazine». CBS News (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  16. Laurent Léger, survivant : «J'ai vu l'horreur». Le Figaro. http://www.lefigaro.fr/actualite-france/2015/01/08/01016-20150108ARTFIG00422-laurent-leger-survivant-j-ai-vu-l-horreur.php. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  17. «L'essentiel Online - Les deux hommes criaient «Allah akbar» en tirant - News». L'essentiel Online (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  18. «12 dead in 'terrorist' attack at Paris paper». Yahoo! News (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  19. 19,0 19,1 «Las fuerzas de seguridad buscan a tres hombres fuertemente armados». El País (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  20. «Attentat à Charlie Hebdo: le scénario de la tuerie». MYTF1NEWS (7 de xineru de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 4 de marzu de 2016. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  21. Willsher, Kim (7 de xineru de 2015). «Satirical French magazine Charlie Hebdo attacked by gunmen». Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  22. «Attentat contre « Charlie Hebdo » : Charb, Cabu, Wolinski et les autres, assassinés dans leur rédaction». LeMonde.fr (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  23. «EN DIRECT. Massacre chez "Charlie Hebdo": 12 morts, dont Charb et Cabu». Le Point (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  24. «Les dessinateurs Charb et Cabu seraient morts». L'Essentiel (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  25. 25,0 25,1 «Charlie Hebdo attack: The 12 victims of Paris shooting». The Daily Telegraph (8 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  26. «EN DIRECT. Attentat à Charlie Hebdo : 12 morts, les terroristes en fuite». Le Parisien (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 . Le Monde títulu=Attentat à « Charlie Hebdo » : «Vous allez payer car vous avez falté Le Prophète». http://www.lemonde.fr/societe/article/2015/01/08/vous-allez-payer-car-vous-avez-falte--y-prophete_4551820_3224.html#hrdyyA8GaWgOXu0z.99. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  28. «"Charlie Hebdo" : la traque des suspects se poursuit». Le Point (8 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  29. «Attentat à Charlie Hebdo : la France sous le choc». Le Parisien (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  30. «Charlie Hebdo attacks: ‘It’s carnage, a bloodbath. Everyone is dead’». The Guardian (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  31. 31,0 31,1 Charlie Hebdo: Michel Renaud, fondateur du rendez-vous du Carnet de voyage victime de l'attentat. France 3. http://france3-regions.francetvinfo.fr/auvergne/2015/01/07/michel-renaud-fondateur-du-rendez-vous-du-carnets-de-voyage-fait-partie-des-victimes-de-l-attentat-contre-charlie-hebdo-626234.html. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  32. Charlie Hebdo: ce qu’on sait de l’attentat et de l’enquête. Rfi. http://www.rfi.fr/france/2min/20150107-charlie-hebdo-reactions-attaque-journal-morts-hollande-cameron-terrorisme/. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  33. Datu comprobáu pol diariu Le Monde en conversación telefónica'l día de los fechos.
  34. Willem : «Je ne vais jamais aux conférences de rédaction, ça m'a sauvé la vie». Liberation. Archivado del original el 2018-01-09. https://web.archive.org/web/20180109180838/http://www.liberation.fr/video/2015/01/07/willem-je-ne-vais-jamais-aux-conferences-de-redaction-ca-m-a-sauve-la-vie_1175897. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  35. Así lo indicó France Inter tras contactar con él.
  36. Antonio Fischetti de «Charlie Hebdo»: «Ces derniers temps, la vigilance s’était relâchée». Liberation. http://www.liberation.fr/societe/2015/01/07/antonio-fischetti-charlie-hebdo-ces-derniers-temps-la-vigilance-s-etait-relachee_1175422. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  37. Charlie Hebdo : le procureur de la République en appelle à « la responsabilité des médias ». La Croix. Archivado del original el 2015-01-07. https://web.archive.org/web/20150107231603/http://www.la-croix.com/Actualite/France/Charlie-Hebdo-le-procureur-de-la-Republique-en-appelle-a-la-responsabilite-des-medias-2015-01-07-1289605. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  38. La fratrie Kouachi, de la petite délinquance au djihad. Le Monde. http://www.lemonde.fr/attaque-contre-charlie-hebdo/article/2015/01/08/attaque-a-charlie-hebdo-que-sait-on-des-deux-suspects-recherches_4551181_4550668.html. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  39. Fusillade à Charlie Hebdo : Chérif Kouachi faisait partie du groupe dit "des Buttes-Chaumont". RTL. http://www.rtl.fr/actu/societe-faits-divers/fusillade-a-charlie-hebdo-cherif-kouachi-faisait-partie-du-groupe-dit-des-buttes-chaumont-7776137100. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  40. Alcontraos nel norte de Francia los sospechosos del tirotéu en Charlie Hebdo. Diariu Qué!. http://www.que.es/ultimas-noticias/internacionales/201501081139-alcontraos-norte-francia-sospechosos-tirotéu.html. Consultáu'l 8 de xineru de 2015. 
  41. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Monde Picardía
  42. 42,0 42,1 «Charlie Hebdo: les deux suspects toujours traqués en Picardie». Rfi. Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  43. «Au lendemain de l'attentat contre « Charlie Hebdo », la chasse à l'homme en Picardie». Le Monde (8 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  44. «Alerta máxima en la región en la que se busca a los terroristas». El País (8 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  45. (en francés) Traque des frères Kouachi: les 2 suspects ont volé une voiture à Montagny-Sainte-Félicité (60) pour quitter la Picardie. France 3. http://france3-regions.francetvinfo.fr/picardie/2015/01/09/traque-des-freres-kouachi-les-2-suspects-ont-vole-une-voiture-montagny-sainte-felicite-60-pour-quitter-la-picardie-628008.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  46. 46,0 46,1 Los atacantes de 'Charlie Hebdo' atrincherar nuna empresa con tomar d'un rehén. El Mundo. https://www.elmundo.es/internacional/2015/01/09/54af9121y2704y0b758b456y.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  47. La policía mata a los dos yihadistas de la masacre de 'Charlie Hebdo'. El Mundo. http://www.elmundo.es/internacional/2015/01/09/54af9121e2704e0b758b456e.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  48. "Charlie Hebdo": Coulibaly, le tireur de Montrouge identifié. Le Point. http://www.lepoint.fr/societe/charlie-hebdo-amedy-c-le-tireur-de-montrouge-identifie-09-01-2015-1895202_23.php. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  49. 49,0 49,1 Asalto a la tienda xudía: muerren cuatro rehenes y un secuestrador. El Mundo. https://www.elmundo.es/internacional/2015/01/09/54afcad522601d1f158b4584.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  50. «España, en nivel 3 de alerta». ABC.es.
  51. «В Кремле решительно осудили теракт в Париже». RT (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  52. «Modi Condemns 'Deplorable' Paris Attack». Outlook (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  53. «Charlie Hebdo attack - latest». BBC News (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  54. «El Gobierno de España expresa su más enérgica condena ante el ataque contra el semanario francés "Charlie Hebdo"». Gobierno de España (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  55. Argentina condenó el ataque y ratifica lucha contra el terrorismo. Ámbito Financiero. 7 de xineru de 2015. http://www.ambito.com/noticia.asp?id=774000. Consultáu'l 7 de xineru de 2015. 
  56. Bachelet, consternada por el atentado a Charlie Hebdo, expresa su solidaridad. Diario Financiero. 7 de xineru de 2015. Archivado del original el 2020-09-25. https://web.archive.org/web/20200925050452/https://www.df.cl/noticias/internacional/actualidad-internacional/bachelet-consternada-por-el-atentado-a-charlie-hebdo-expresa-su-solidaridad/2015-01-07/120453.html. Consultáu'l 7 de xineru de 2015. 
  57. «Colegio de Periodistas de Chile: "Solidarizamos con el pueblo de Francia"». 24 Horas (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  58. «Gobierno Bolivariano repudia ataque terrorista contra Francia» (7 de xineru de 2015). Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  59. «ANP condenó el atentado al semanario francés» (7 de xineru de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 8 de xineru de 2015. Consultáu'l 7 de xineru de 2015.
  60. «Peña Nieto condena ataque a semanario francés». El Universal (7 de xineru de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-01-10. Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  61. «Charlie Hebdo: le monde musulman condamne l'attaque «avec force»». RTBF (7 de xineru de 2015).
  62. «'Si en pleno París puede pasar esto, es que es el fin, esto es la guerra'». El Mundo (7 de xineru de 2015).
  63. 63,0 63,1 (en francés) En 48 heures, Les attaques contre les mosquées se sont multipliées. Le Figaro. http://www.lefigaro.fr/actualite-france/2015/01/08/01016-20150108ARTFIG00116-serie-d-actes-anti-musulmans-au-lendemain-de-l-attentat-contre-charlie-hebdo.php. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  64. «Ataques a varias mezquitas de Francia, tras el atentado a Charlie Hebdo». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-04-11. Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  65. «La respuesta al yihadismo desborda París» (11 de xineru de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-10-24.
  66. «París se alza contra el terror y por la libertad» (11 de xineru de 2015).
  67. «Un diario danés evita publicar dibujos de Charlie Hebdo por seguridad». Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  68. Ataque a un diario alemán que publicó dibujos de 'Charlie Hebdo'. El País. http://internacional.elpais.com/internacional/2015/01/11/actualidad/1420966695_617503.html. Consultáu'l 9 de xineru de 2015. 
  69. «Atacada la sede de un periódico alemán que publicó las caricaturas de Mahoma de 'Charlie Hebdo'». Consultáu'l 11 de xineru de 2015.
  70. «Charlie Hebdo will come out next week, despite bloodbath». The Times of India (8 de xineru de 2015).
  71. El semanario 'Charlie Hebdo' amplía su tirada a 7 millones de ejemplares. 20 minutos. 17 de xineru de 2015. http://www.20minutos.es/noticia/2350014/0/charlie-hebdo/tirada-ejemplares/7-millones/. Consultáu'l 18 de xineru de 2015. 
  72. «Charlie Hebdo staff vow to print 1m copies as French media support grows» (8 de xineru de 2015). Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
  73. El nuevo número de «Charlie Hebdo» no llegará a Galicia. La Voz de Galicia. 13 de xineru de 2015. http://www.lavozdegalicia.es/noticia/internacional/2015/01/13/nuevo-numero-charlie-hebdo-llegara-galicia/00031421146065326353933.htm. Consultáu'l 13 de xineru de 2015. 
  74. La Vanguardia (ed.): «"Si publican otra caricatura de Mahoma, saltarán por los aires"» (14 de xineru de 2015).
  75. El País (ed.): «Cuando la escuela no es ‘Charlie’» (16 de xineru de 2015).
  76. «Un diario turco publica las viñetas de ‘Charlie entre amenazas». Consultáu'l 16 de xineru de 2015.
  77. «Protestas en el mundo musulmán por el nuevo 'Charlie Hebdo'». Consultáu'l 16 de xineru de 2015.
  78. «Al menos cuatro muertos y 45 heridos en las protestas de Níger contra 'Charlie Hebdo'». Consultáu'l 16 de xineru de 2015.
  79. «Queman 10 iglesias en Níger por viaje de presidente a manifestación de París». Consultáu'l 16 de xineru de 2015.
  80. «Multitudinaria protesta en Chechenia por las viñetas de Mahoma». Consultáu'l 20 de xineru de 2015.
  81. «El Estado Islámico califica de "héroes" a los autores del atentado en París». RTVE.es (8 de xineru de 2015).

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]