1999
Apariencia
Añu 1999 | |
Años: | 1996 1997 1998 - 1999 - 2000 2001 2002 |
Décades: | Años 1960 Años 1970 Años 1980 - Años 1990 - Años 2000 Años 2010 Años 2020 |
sieglos: | sieglu XIX - sieglu XX - sieglu XXI |
Calendariu gregorianu | 1999 MCMXCIX |
Ab urbe condita | 2752 |
Calendariu armeniu | 1448 |
Calendariu chinu | 4695 – 4696 |
Calendariu hebréu | 5759 – 5760 |
Calendarios hindús - Vikram Samvat - Shaka Samvat |
2054 – 2055 1921 – 1922 |
Calendariu persa | 1377 – 1378 |
Calendariu islámicu | 1420 – 1421 |
Calendariu rúnicu | 2249 |
1999 (MCMXCIX) foi un añu normal entamáu en vienres nel calendariu gregorianu.
Foi declaráu Añu Internacional de les Persones Mayores poles Naciones Xuníes. Abreviatures
° : fecha de nacencia
† : fecha de la muerte
Fechos
[editar | editar la fonte]Xineru-marzu
[editar | editar la fonte]- 1 de xineru - Entama a funcionar l'euru como moneda de los 12 países que formen la eurozona.
- 7 de xineru - Estaos Xuníos: Entama'l xuiciu escontra Bill Clinton, el primeru escontra un presidente nos últimos 130 años.
- 25 de xineru - Colombia: Un terremotu de 6,1 graos na escala de Richter estroza les ciudaes d'Armenia y Pereira, nel oeste del país, y causa polo menos 2.500 muertos.
- 1 de febreru - Dos de los principales bancos franceses, la Société Générale y el Bancu Paribas, fusiónense pa formar el SG Paribas, tercer bancu mayor d'Europa y cuartu de los del mundu.
- 2 de febreru - Venezuela: Hugo Chávez toma posesión como presidente del país.
- 7 de febreru - Xordania: El rei Hussein muerre de cáncanu. El so fíu Abdullah II conviértese nel nuevu monarca del país.
- 10 de febreru - Siria: Hafez al-Assad ye reelixíu presidente.
- 16 de febreru - Uzbequistán: Intentu d'asesinatu, na sede del gobiernu, del presidente Islam Karimov.
- 23 de febreru - Austria: Un argayu destrúi'l pueblu de Galtür, causando 38 muertos.
- 1 de marzu - Entra en vigor el tratáu d'Ottawa, conocíu tamién como Convención sobre la Prohibición de les Mines Antipersona.
- 1 de marzu - Zambia: Una bomba destrúi la embaxada d'Angola na capital del país, Lusaka.
- 12 de marzu - Polonia, Hungría y Chequia, que foran miembros del Pactu de Varsovia, conviértense en miembros de la OTAN.
- 23 de marzu - Paraguái: Tres pistoleros vistíos con ropa militar maten a tiros al vicepresidente del país, Luis María Argaña, principal adversariu del presidente Raúl Cubas. Al día siguiente la Cámara de Diputaos del país acusa al presidente del asesinatu y vota a favor de que seya destituyíu pol Senáu y xulgáu.
Abril-xunu
[editar | editar la fonte]- 1 d'abril - Nunavut, una nueva entidá política qu'inclúi la parte más oriental de los antiguos Territorios del Noroeste, conviértese nel tercer territoriu de Canadá.
- 7 d'abril - España: Una bomba españa nel Valle de los Caídos. El GRAPO reclama l'autoría del atentáu.
- 9 d'abril - Níxer: El presidente del país, Ibrahim Baré Maïnassara, muerre asesináu.
- 20 d'abril - Estaos Xuníos: Masacre nel institutu de Columbine (Colorado). Dos adolescentes, Eric Harris y Dylan Klebold, entren nel institutu y disparen a los sos compañeros y profesores. Maten a doce estudiantes y un profesor, y dempués suicídense.
- 26 d'abril - Malasia: Salahuddin Abdul Aziz Shah ibni Almarhum Sultan Hisamuddin Alam Shah Al-Haj, sultán de Selangor, conviértese nel decimoprimer Yang-di-Pertuan Agong (xefe d'estáu) de Malasia.
- 30 d'abril - Camboya conviértese nel décimu país miembru de l'Asociación de Naciones del Sureste Asiáticu (ASEAN).
- 6 de mayu - Reinu Xuníu: Celébrense eleiciones pa elixir los miembros del Parllamentu escocés y l'Asamblea Nacional de Gales.
- 7 de mayu - Guinea-Bisáu: El presidente João Bernardo Vieira ye separtáu del poder tres d'un golpe d'estáu del exércitu.
- 13 de mayu - Carlo Azeglio Ciampi ye elixíu presidente d'Italia.
- 17 de mayu - Ehud Barak ye elixíu primer ministru d'Israel.
- 29 de mayu - L'alpinista sudafricana Cathy O'Dowd conviértese na primer muyer n'alcanzar el cumal del monte Everest poles cares norte y sur.
- 29 de mayu - Nixeria: Fina'l réxime militar. Establezse la Cuarta República Nixeriana, con Olusegun Obasanjo como presidente.
- 1 de xunu - El Salvador: Francisco Flores toma posesión del cargu como presidente del país.
- 9 de xunu - Guerra de Kosovu: La República Federal de Yugoslavia y la OTAN firmen un tratáu de paz.
- 14 de xunu – Thabo Mbeki ye elixíu presidente de la República Sudafricana.
- 19 de xunu - La ciudá italiana de Turín ye designada sede de los Xuegos Olímpicos d'Iviernu de 2006.
Xunetu-setiembre
[editar | editar la fonte]- 23 de xunetu - Marruecos: Mohammed VI conviértese en rei tres de la muerte del so pá, Hassan II.
- 7 d'agostu - Cientos de guerrilleros chechenos invaden la república rusa de Daguestán.
- 9 d'agostu - Rusia: El presidente Boris Yeltsin destitúi al so primer ministru, Sergei Stepashin, y, por cuarta vez demientres el so mandatu, al gobiernu enteru.
- 17 d'agostu - Turquía: Un terremotu de 7,6 graos na escala de Richter destrúi la ciudá d'İzmit y gran parte del noroeste del país, causando más de 17.000 muertos y 44.000 firíos.
- 19 d'agostu - Yugoslavia: Decenes de miles de manifestantes piden, en Belgráu, la dimisión del presidente Slobodan Milošević.
- 30 d'agostu - Timor Oriental decide, col votu afirmativu del 95% de la población, consultada en referendu, independizase d'Indonesia.
- 7 de setiembre - Grecia: Un terremotu de 5,9 graos na escala de Richter provoca 143 muertos y más de 2.000 firíos n'Atenes.
- 14 de setiembre - Kiribati, Nauru y Tonga conviértense en países miembros de les Naciones Xuníes.
- 21 de setiembre - Taiwán: El terremotu 921 (o terremotu Jiji), de 7,6 graos na escala de Richter, causa más de 2.400 muertos na islla.
Ochobre-avientu
[editar | editar la fonte]- 1 d'ochobre - Inaugúrase l'Aeropuertu Internacional Pudong, en Shanghai (China).
- 5 d'ochobre - Reinu Xuníu: Accidente de tren en Ladbroke Grove, al oeste de Londres, con 31 muertos.
- 12 d'ochobre - Esti día, según les Naciones Xuníes, la población nel planeta alcanza los 6.000 millones de persones.
- 24 d'ochobre - Arxentina: Fernando de la Rúa ye elixíu presidente.
- 27 d'ochobre - Armenia: Un grupu de pistoleros entra nel parllamentu, matando a seis parllamentarios, al presidente de la cámara Karen Demirchyan y al primer ministru del país, Vazgen Sargsyan.
- 29 d'ochobre - India: Un ciclón golpia la ciudá d'Orissa, matando a más de 10.000 persones.
- 31 d'ochobre - Un Boeing 767 de la compañía EgyptAir estréllase nel mar media hora dempués de despegar del aeropuertu internacional John F. Kennedy de Nueva York.
- 6 de payares - Australia: La población rechaza nun referendu la sustitución de la reina d'Inglaterra por un presidente como xefe del estáu.
- 12 de payares - Turquía: Un terremotu de 7,2 graos na escala de Richter golpea'l noroeste de Turquía y la ciudá de Duzce, matando a 845 persones y dexando 4.948 firíos.
- 14 de payares - Macedonia: Boris Trajkovski ye elixíu presidente.
- 19 de payares - El doctor Jerome Teelucksingh, de Trinidá y Tobagu, propón a les Naciones Xuníes la creación del Día Internacional del Home, que de magar conmemórase esti día.
- 20 de payares - China manda al espaciu la so primer nave de la serie Shenzhou.
- 23 de payares - Kuwait: L'Asamblea Nacional revoca una llei de 1985 que permitía votar a les muyeres.
- 26 de payares - Vanuatu sufre les consecuencies d'un terremotu y el posterior tsunami.
- 27 de payares - Nueva Zelanda: El Partíu Llaborista xube al gobiernu. La so cabezalera Helen Clark conviértese na segunda muyer que ye primer ministra del país en tola so historia.
- 30 de payares - Complétase la fusión que da llugar a la mayor compañía del mundu, ExxonMobil.
- 30 de payares - Miles de manifestantes bloquien la entrada de los delegaos de los distintos países a la reunión de la Organización Mundial del Comerciu que se diba celebrar en Seattle (Estaos Xuníos).
- 2 d'avientu - La UNESCO declara San Cristóbal de La Laguna (Tenerife) Patrimoniu de la Humanidá.
- 20 d'avientu - Portugal tresfiere la soberanía de Macáu a la República Popular China dempués de 442 años de gobiernu portugués.
- 31 d'avientu - Los Estaos Xuníos, cumpliendo lo acordao nel tratáu Torrijos-Carter de 1977, tresfiere l'alministración de la canal de Panamá al gobiernu de Panamá.
- 31 d'avientu - Rusia: El presidente Boris Yeltsin dimite del cargu, quedando como presidente interín el primer ministru Vladimir Putin.
Nacencies
[editar | editar la fonte]- 5 de febreru - Juan Berrocal, futbolista español.
- 6 de xunetu - Axel Bamba, futbolista francés.
- 9 de xunetu - Christian Joel, futbolista cubanu.
Muertes
[editar | editar la fonte]- 6 de xineru - Michel Petrucciani, pianista y compositor francés ( ° 28 d'avientu de 1962 ).
- 27 de xineru - Gonzalo Torrente Ballester, escritor español (º 1910).
- 5 de febreru - Wassily Leontief, economista rusu, Premiu Nobel d'Economía en 1973 (º 1906).
- 7 de febreru - Hussein, rei de Xordania (º 1935).
- 8 de febreru - Luis Sánchez Polack, humorista español.
- 7 de marzu - Stanley Kubrick, direutor de cine d'Estaos Xuníos (º 1928).
- 8 de marzu - Adolfo Bioy Casares, escritor arxentín (º 1914).
- 8 de marzu - Joe DiMaggio, xugador de béisbol d'Estaos Xuníos (º 1914).
- 12 de marzu - Yehudi Menuhin, violinista y direutor de orquesta británicu y d'Estaos Xuníos nacíu en Rusia (º 1916).
- 2 de mayu - Oliver Reed, actor británicu (º 1938).
- 8 de mayu - Dirk Bogarde, actor d'Estaos Xuníos (º 1921).
- 1 de xunetu - Edward Dmytryk, direutor de cine d'Estaos Xuníos (º 1908).
- 1 de xunetu - Sylvia Sidney, actriz d'Estaos Xuníos (º 1910).
- 2 de xunetu - Mario Puzo, escritor d'Estaos Xuníos (º 1920).
- 6 de xunetu - Joaquín Rodrigo, compositor español (º 1901).
- 23 de xunetu - Hassan II, rei de Marruecos (º 1929).
- 26 de xunetu - Trygve Haavelmo, economista noruegu, Premiu Nobel d'Economía en 1989 (º 1911).
- 4 d'agostu - Victor Mature, actor d'Estaos Xuníos (º 1913).
- 9 de setiembre - Ruth Roman, actriz d'Estaos Xuníos (º 1922).
- 10 de setiembre - Alfredo Kraus Trujillo, tenor español (º 1927).
- 20 de setiembre - Raisa Gorbachyova, primera dama de la Xunión Soviética (º 1932).
- 22 de setiembre - George C. Scott, actor d'Estaos Xuníos (º 1927).
- 3 d'ochobre - Akio Morita, empresariu xaponés, cofundador de la compañía Sony (º 1921).
- 6 d'ochobre - Amália Rodrigues, cantante portuguesa de fadu (º 1920).
- 12 d'ochobre - Wilt Chamberlain, xugador de baloncestu d'Estaos Xuníos (º 1936).
- 14 d'ochobre – Julius Nyerere, políticu de Tanzania, presidente del país de 1961 a 1985 (º 1922)
- 22 d'ochobre - Amílcar Vasconcellos, políticu uruguayu (º 1915).
- 28 d'ochobre - Rafael Alberti, poeta español (º 1902).
- 17 de payares - Enrique Urquijo, cantautor y guitarrista español (º 1960).
- 18 de payares - Paul Bowles, escritor y compositor d'Estaos Xuníos (º 1910).
- 10 d'avientu - Franjo Tuđman, políticu croata, presidente del país de 1990 a 1999 (º 1922).
- Artes - Santiago Calatrava Valls
- Ciencies Sociales - Raymond Carr
- Comunicación y Humanidaes - Institutu Caro y Cuervo
- Concordia - Cáritas Española
- Cooperación Internacional - Pedro Duque, John Glenn, Chiaki Mukai y Valery Polyakov
- Deportes - Steffi Graf
- Investigación Científica y Teúnica - Ricardo Miledi y Enrique Moreno González
- Lletres - Günter Grass