Calendariu rúnicu
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Calendariu rúnicu | |
---|---|
Los calendarios rúnicos (o cayaos rúnicos) foron presuntamente una invención medieval sueca. Yeren escritos en pergaminos o tallaos en blagos de madera, güesu, cuernu o piedra.
El calendariu rúnicu ye un calendariu perpetuu basáu nel ciclu metónicu. Caún de los 19 años del ciclu represéntase con un númberu aureu o una de les 16 runes del Futhark (o alfabetu rúnicu) más trés runes adicionales especiales: Arlaug (númberu aureu 17), Tvimadur (númberu aureu 18) y Belgthor (númberu áureu 19).
Los díes del añu preséntense nuna llarga llinia usando 52 repeticiones de les primeres siete runes del Futhark pa representar 52 selmanes de 7 díes caúna.
Nuna segunda llinia, una de les 19 runes representa cada añu del ciclu y marca la dalguna fecha, indicando que la lluna nueva cai nesa fecha d'esi añu. Por exemplu, nel decimoctavu añu del ciclu, les llunes nueves cayeríen nes feches marcaes con Tvimadur, el símbolu pal añu 18.
Solsticios, equinocios y celebraciones (y eventualmente fiestes cristianes) con llinies y símbolos adicionales.
L'almanaque conocíu más antiguu, el cayáu Nyköping, ta datáu nel sieglu XIII, pero varios cientos de calendarios de madera tán dataos ente los sieglos XVI y XVII.