Rugbi
Rugby | ||
---|---|---|
Partíu de rugbi ente Sudáfrica y Nueva Zelanda en 2006. | ||
Autoridá deportiva |
World Rugby pa rugby union Rugby League International Federation pa rugby a 13 | |
Otros nomes | Rugbi (n'asturianu) | |
Primera competencia | En 1823 nel colexu de Rugby por William Webb Ellis (vease Historia). | |
Carauterístiques | ||
Contautu | Deporte de fuerte contautu físicu | |
Miembros por equipu |
Rugby Union: 15 xugadores per equipu Rugby League: 13 xugadores per equipu Rugby 7 7 xugadores per equipu | |
Categoría | Deporte d'equipu al campu | |
Accesorios | Casqueta, hombreres (opcionales) y proteutor bucal (obligatoriu) | |
Pelota | De forma ovalada, ye de cueru o material sintético asemeyáu | |
Llugar del encuentru | ||
Meta | Dos postes separtaos ente sigo por 5,6 metros y xuníos por un travesal asitiáu a 3 metros d'altor. Los postes tienen de tener un mínimu de 3, 4 metros d'altu, lo que-y da al conxuntu de los trés palos una forma de H y una llinia que crucia perpendicularmente la cancha, de llau a llau. | |
Olímpicu |
Rugby union (namái masculín): 1900, 1908, 1920 y 1924 Rugby 7: 2016. | |
[editar datos en Wikidata] |
El rugbi[1] (del inglés 'rugby') ye un deporte de contautu n'equipu nacíu n'Inglaterra, onde tomó esi nome a partir de les regles del fútbol ellaboraes nel colexu de la ciudá de Rugby (Rugby School) nel sieglu XIX.
El rugbi ye practicáu a nivel internacional en tolos continentes, anque ye bien popular principalmente nes naciones que conformen les islles britániques (Escocia, Gales, Inglaterra, Irlanda y Irlanda del Norte), y en países como Australia, Fixi, Nueva Zelanda, Papúa Nueva Guinea, Samoa, Sudáfrica, Tonga), Arxentina y Francia.
N'otros países tien variaos graos de popularidá y competitividá internacional. N'África tamién ye popular, por influencia inglesa, en Namibia, Kenia y Zimbabue, y por influencia francesa en Tunicia, Costa de Marfil, Madagascar y Marruecos. N'América prauticar principalmente n'Arxentina -participante del Rugby Championship-, onde tien gran enraigono y que la so seleición llogró importantes llogros internacionales; coles mesmes tien cierta popularidá n'otros países americanos, como Canadá, Uruguái, Colombia, Estaos Xuníos, Paraguái y Chile. N'Asia, l'equipu más destacáu ye'l de Xapón. Nel restu d'Europa, destácase Italia, que participa nel Tornéu de les Seis Naciones. Igualmente ta espublizáu n'otros países del continente européu, sobremanera en Portugal, n'España y en países del Este européu, como Rumanía, Xeorxa o Rusia. N'Oceanía, por influencia australiana y neozelandesa, el rugbi ye un deporte bien popular en Fixi, Tonga y Samoa, trubiecu de xugadores destacaos nel ámbitu internacional.
A nivel internacional, el rugbi ye reguláu por World Rugby, asociación federativa que cunta con 118 miembros (plenos y asociaos).[2] Depués de participar en cuatro ediciones de los Xuegos Olímpicos a empiezos del sieglu XX, el rugbi foi reincorporáu a los deportes olímpicos a partir de Rio 2016 na so modalidá de rugby 7.[3]
Dende los oríxenes mesmos del rugbi y el fútbol actual, a mediaos del sieglu XIX, definiéronse como'l álter ego del otru: fuercia contra habilidá; xuegu llimpiu contra xuegu deslleal, etc.[4] Un antiguu dichu británicu diz que "el fútbol ye un xuegu de caballeros xugáu por villanos y el rugbi ye un xuegu de villanos xugáu por caballeros".[5] Nel rugbi ye carauterísticu'l respetu a les regles que tienen de prauticar tanto los xugadores como'l públicu, y les decisiones del árbitru escasamente son aldericaes polos xugadores. Amás, foméntase la sociabilidá, dándose xeneralmente ente compañeros d'equipos y oponentes una cordial xunta dempués de los partíos, denomada tercer tiempu, xunto colos árbitros, entrenadores y parte del públicu, pa falar avera del partíu. Esti apellativu fíxose estensivu a los mediu de comunicación medios onde s'analiza esti deporte.
Historia
[editar | editar la fonte]El rugbi modernu, al igual que'l fútbol moderno, ye una evolución direuta del fútbol medieval británicu (n'inglés "mob football", equivalente a fútbol multitudinario), un xuegu de pelota violentu y reiteradamente prohibíu, de regles por demás variables, que se practicaba popularmente nes islles britániques mientres el medievu européu, nel que s'usaben tanto les manes como los pies, según la fuercia pa detener a los competidores.
La tradición atribúi la invención del rugbi a William Webb Ellis, un estudiante de teoloxía del Colexu de Rugby[6] y el troféu que s'apurre a los ganadores de la Copa del Mundu de Rugbi lleva'l so nome. El fechu ye recordáu nuna llábana mural de la public school de Rugby.
Lleis del xuegu
[editar | editar la fonte]Les "Lleis del Xuegu de Rugbi" son dictaes por World Rugby (International Rugby Board o IRB hasta 2014). El so cuerpu central son les 22 lleis que regulen el xuegu: el terrén, la pelota, númberu de xugadores, vistimienta, tiempu, oficiales, manera de xugar, ventaya, manera de marcar, xuegu puercu, offside (fora de xuegu) y on side (en xuegu), pase forward (pase adelantráu o "avant"), salíes, pelota al suelu ensin tackle ("placaje"), tackle ("placaje"): portador de la pelota baltáu, ruck, maul, mark, touch y line-out, scrum ("melé"), penaltis y free kicks y tries (ensayos).[6]
Les Lleis del Xuegu de Rugby tamién tán integraes por un prólogu, una llista de definiciones de los términos utilizaos nes regles, un apartáu de variaciones pa menores de 19 años, otru apartáu pa "seven a side" (variante de siete xugadores por bandu), señales de los árbitros, y un estractu de la Regulación 12, sobre vistimienta de los xugadores. La publicación oficial de World Rugby, coles mesmes, ta acompañada d'un Documentu del Xuegu», complementariu de les lleis, que cubre los principios básicos del Rugbi.
En 2008, la IRB aprobó 13 cambeos sustanciales, les Esperimental Law Variations (Variaciones Esperimentales de les Lleis), conocíes poles soes sigla n'inglés, ELV al reglamentu, y que fueron puestes en práutica en tolos torneos oficiales del mundu a partir del 1 d'agostu de 2008. En 2009, la IRB incorporó 10 de les 13 ELV a les Lleis del Xuegu, dexando ensin efeutu les otres trés.[7][8]
El xuegu
[editar | editar la fonte]Elementos principales
[editar | editar la fonte]Nel rugbi enfréntense dos equipos de quince xugadores cada equipu (anque hai una variación pa un xuegu de siete). El campu de xuegu tien forma rectangular y ye de verde (anque pue ser de sable, tierra, nieve o verde artificial). Les sos midíes son d'un máximu de 100 metros de llargu y 70 d'anchu. Al campu de xuegu sumir dos árees, la zona d'anotación (o in-goal), en cada unu de los estremos, de non más de 22 metros caúna, destinada a sofitar la pelota pa llograr el try o "ensayu", principal anotación del xuegu.
Nos dos estremos del campu, nel centru de la llinia d'anotación, atópense instalaos dos postes separaos ente sigo por 5,6 metros y xuníos por un travesal asitiáu a 3 metros d'altor. Los postes tienen de tener un mínimu de 3,4 metros d'altu, lo que-y da al conxuntu de los trés palos una forma de H.
La pelota o balón ye de forma ovalada, ta construyida con cuatro gajos de cueru o material sintético paecencia y pesa daqué menos de mediu quilu. Los partíos, na modalidá de quince xugadores, duren ochenta minutos, estremaos en dos tiempos iguales (setenta minutos pa les categoríes xuveniles menores de 19 años).
Terrén de xuegu
[editar | editar la fonte]Un campu de xuegu de rugbi ye rectangular, y nun tien d'entepasar de 100 m de llongura por 70 d'anchu.[9] Les llinies llaterales (denominaes "llinies de touch") del campu de xuegu nun formen parte d'este. De siguío de cada unu de los llaos menores del rectángulu hai una zona d'anotación (o d'ensayu), denomada in-goal", con un llargor d'ente 10 y 22 m. Ente'l campu de xuegu y estes zones d'anotación hai una llinia continua, denomada "llinia de goal" (de marca, o d'anotación, o de gol), que ye parte de les postreres y en que'l so centru allugar los postes de gol. Estos postes verticales tán dixebraos ente sigo por una distancia de 5,6 m y xuníos a 3 m d'altor por un travesal. L'altor de los postes depende del gustu del equipu llocal, anque seya que nun tien de devasar los 3,4 metros. El conxuntu del campu de xuegu y les árees de gol denominar "área de xuegu". L'área de xuegu, les llinies ensin incluyir nella (les llinies de touch y les llinies llateral y final que llinden el in-goal, denominaes llinies de touch in-goal y llinies de pelota muerta respeutivamente), y una área perimetral de 5 m d'anchu alredor del conxuntu anterior, denominar "terrén de xuegu".
En metá del campu, paralela a les llinies de gol, allúgase una llinia continua denomada "llinia de metá de cancha". Nel centru d'esta, una llinia perpendicular marca'l centru del campu. A 10 m a cada llau de la llinia de metá de campu esiste una llinia discontinua paralela, que s'utiliza como referencia pa les salíes, una y bones el balón tien de superar dicha llinia pa considerase en xuegu. De cada llau hai otra llinia continua ente dambes llinies de banda, paralela a la llinia de gol y a 22 m d'esta escontra'l centru del campu. L'espaciu delimitado per esta llinia y la de gol (escluyendo a esta) denominar "les 22". Ente dambes llinies de banda, a 5 m de la llinies de gol y paraleles a esta hai llinies discontinues. Finalmente, hai llinies discontinues ente les anteriores, paraleles a les llinies llaterales, a los 5 y 15 m d'estes. Estes llinies señalen les llendes pa la posición del xugador más avanzáu y más retrasáu nos saques de banda.
Anotaciones
[editar | editar la fonte]L'oxetivu fundamental consiste en llograr una mayor cantidá de puntos que l'adversariu. Los puntos pueden llograse de la siguiente manera:
- Try o ensayu (5 puntos): ye l'anotación más importante, y consiste en sofitar el balón coles manes, brazos o pechu, na "zona d'anotación" (o'l in-goal) del adversariu.
- Try penaltis o ensayu de castigu (5 puntos): ye una sanción que concede l'árbitru, cuando un try ye inminente y l'equipu defensor comete una infraición cola evidente intención de torgar. L'equipu favorecíu tamién tien derechu a intentar la conversión, que s'executa dende una posición equidistante de los postes.
- Drop goal, sobre-pique o puntapié de botepronto (3 puntos): el drop o botepronto ye un tipu de patada que se realiza dexando cayer la pelota al suelu y patiscándola darréu dempués, y casi simultáneamente col bote. Un tanto de drop concretar por aciu esa patada, ensin que'l xuegu tea atayáu y siempres que pase ente los postes, al igual que la conversión.
- Goal d'un penalti o conversión d'un puntapié de castigu (3 puntos): ciertes infraiciones graves son sancionaes con un penalti; nesi casu l'equipu favorecíu tien la opción de realizar una patada escontra los postes dende'l llugar en que se cometió, concretándose si producir de manera igual a la conversión.
- Conversión o tresformamientu (2 puntos): consiguíu l'ensayu (try), el bandu que lu llogró tien derechu a patiscar el balón escontra los postes de goal, al altor na que se marcó'l mesmu, llogrando la conversión (tresformamientu) si la pelota pasa ente dambos y percima del travesal.
Xuegu xeneral
[editar | editar la fonte]Un xugador, siempres que s'atope en xuegu (on side) puede:
- Correr cola pelota nes manes safando a los xugadores del equipu defensor.
- Dar pases escontra tras o la banda (el pase escontra alantre ta prohibíu si realizar coles manes);
- Patiscar la pelota;
- Intentar detener al portador de la pelota garrándolo o baltándolo a tierra (tackle)
- Si porta la pelota, intentar evitar que lo detengan o balten alloñando a los rivales con un brazu estendíu y la mano abierta
- Dir al suelu cola pelota o sobre ella, siempres que la disponga darréu
- Participar nes formaciones fixes o bonales en que s'apuesta la pelota, que s'espliquen más palantre (scrum, line out, ruck y maul).
Llucha pola pelota
[editar | editar la fonte]Una de les regles fundamentales del rugbi ye'l placaje (llamáu tackle nel reglamentu publicáu pola IRB), reguláu na llei 15:
Un tackle (placaje) tien llugar cuando'l portador del balón ye suxetáu por unu o más adversarios y ye baltáu al suelu. Un portador del balón que nun ta suxetu nun ye un xugador tackleado («placado») y por tanto nun tuvo llugar un placaje. A los xugadores adversarios que suxeten al portador del balón y lleven a esi xugador al suelu, y que tamién van al suelu, llámase-yos tackleadores (placadores). Los xugadores adversarios que suxeten al portador del balón y nun van al suelu nun son tackleadores (placadores).
Por que el placaje o tackle seya válidu, l'atacante tien de ser baltáu tomándolo per debaxo de la llinia de los costazos.
Mientres el desenvolvimientu del xuegu, y de resultes de les regles del xuegu que dexen el choque de contautu ente los xugadores, prodúcense agrupaciones bonales de los xugadores coles mires de caltener o recuperar una pelota que quedó nel suelu. Denominar "formaciones abiertes" o rucks y les sos regles analícense más embaxo.
Puesta de la pelota en xuegu y reposición
[editar | editar la fonte]El xuegu empecipiar con un puntapié de salida, que tien d'efeutuase de sobrepique, realizáu dende'l centru del campu.[10] Tolos xugadores del equipu qu'efectúa la salida tienen d'allugase por detrás de la pelota hasta qu'esta fuera patiscada, y los rivales a diez metros de distancia. El balón tien de superar la distancia de diez metros ensin salir del campu[11] y botar o ser atrapáu dientro d'él.[12] El xuegu xeneral empezó, y va siguir hasta que se produza una interrupción. El xuegu atáyase cuando la pelota quedó “muerta”: la pelota salió de les llendes del área de xuegu, marcóse un tanto, producióse una anulada, producióse una infraición ensin ventaya pal equipu non infractor, un xugador pidió una marca (mark), o se produció otra interrupción nel xuegu.
El xiblatu del árbitru marca los puntapiés de salida (non los de reinicio) y les pelotes muertes. L'árbitru fai sonar el so xiblatu tamién pa indicar que detuvo la cuenta del tiempu, por casu por que un xugador mancáu seya atendíu o pa dar indicaciones al capitán d'un equipu, y que la reinició.
Cuando'l tiempu escósase, el xuegu sigue hasta que se produxera una pelota muerta, sacantes esto fuera de resultes d'una infraición castigada con penaltis, y nesi casu tendrá de siguir sol mesmu principiu. El reinicio del xuegu nel segundu tiempu produzse tamién con un puntapié de salida, a cargu del equipu que nun efeutuó'l del empiezu del partíu.
- Si la pelota sale de les llendes del campu de xuegu tocando'l suelu o cualquier oxetu o persona fora del campu, peles llinia llaterales ente dambes llinies de gol (“llinies de touch”), el xuegu reiniciar con un line out.
- Si la pelota sale de les llendes del campu de xuegu pela llinia final (“llinia de pelota muerta”) o les llinies llaterales ente la de gol y la de pelota muerta (“llinies de touch in goal”),
- Si foi introducida al in goal polos atacantes, los defensores van efeutuar un puntapié de reinicio na llinia de 22 metros (o en cualquier llugar detrás d'ella), nun siendo que los atacantes patiscaren la pelota y esta saliera ensin botar nel campu de xuegu, y nesi casu los defensores van poder escoyer ente una salida de 22 metros o un scrum nel puntu onde la pelota foi patiscada;
- Si foi introducida al ingoal y sacada tres les llinies polos defensores, el xuegu va reiniciar con un scrum a cinco metros de la llinia de gol.
- Si marcóse un tanto, l'equipu que nun marcó efectúa un puntapié de reinicio[13] dende'l centru del campu.
- Una anulada produzse cuando un xugador defensor sofita la pelota na so in-goal.
- Si foi introducida al in-goal por un atacante, l'equipu defensor va efeutuar un puntapié de reinicio dende la llinia de 22 metros.
- Si foi introducida por un defensor, l'equipu atacante va refundiar la pelota a un scrum na llinia de 5 metros.
- Si producióse una infraición, y l'árbitru determina que l'equipu non infractor nun pudo llograr ventaya territorial o táctica al siguir xugando, el xuegu tien de reiniciase cola execución de la penalidá correspondiente:
- Si tratar d'una infraición leve, por casu que'l xugador que portaba la pelota haber dexáu cayer escontra alantre (knock-on) o la pasó coles manes escontra alantre (“pase forward”), el xuegu va reiniciar con un scrum;
- Si tratar d'una infraición de mediana gravedá, por casu qu'un equipu adelantróse a la orde del árbitru pa entrar nel scrum, o retrasó'l xuegu, o cerró la distancia ente fileres nun line out, el xuegu va volver# a entamar con un puntapié llibre o free kick; tolos xugadores del equipu infractor tienen d'alloñar escontra'l so campu hasta una llinia paralela a la de goal a diez metros de distancia del puntu onde se va efeutuar el puntapié, so pena de ser castigaos con un nuevu free kick diez metros campu enriba;
- Si tratar d'una infraición seria (xugador fora de xuegu o off side, xuegu puercu o peligrosu, inconducta), el xuegu va reiniciar con un puntapié penaltis, al que s'aplica la mesma regla de diez metros que pal puntapié llibre; en llugar de patiscar un free kick o un penalti, l'equipu non infractor puede escoyer refundiar la pelota a un scrum nel llugar de la infraición.
- Un xugador defensor asitiáu detrás de la so llinia de 22 metros qu'atrapa limpiamente una pelota patiscada por un atacante primero que esti toque'l suelu puede “pidir una marca” glayando “¡mark!” al momentu de recibir el balón; l'árbitru concéde-y un puntapié llibre na marca, que tien les mesmes carauterístiques d'un free kick;
- El xuegu puede atayase por otres razones imprevistes: la pelota toca al árbitru y dalgunu de los equipos llogra ventaya d'ello, hai un xugador mancáu nel suelu y el xuegu averar a la so posición de cuenta que pueda haber peligru, resulta imposible resolver una situación de disputa (scrum, ruck o maul) porque la pelota quedó inaccesible pa dambos equipos, l'árbitru nun puede determinar si la pelota foi sofitada nel in-goal o quién la sofitó, el balón deteriórase de cuenta que nun puede utilizase, etc. Nesos casos, resuelta la circunstancia que provocó la interrupción, el xuegu sigue con un scrum al que refundia la pelota l'equipu que taba en posesión d'ella enantes de la interrupción; nel so defectu, el postreru en xugala; y nel so defectu, l'atacante.
Line out
[editar | editar la fonte]Cuando'l balón, o'l xugador que lu lleva, salen del campu pela llinia de touch, el xuegu reiniciar por aciu un saque de banda llamáu line out que tien de refundiase rectu y superando la llinia allugada a cinco metros campu adientro del touch ente dos fileres de xugadores, una de cada equipu y separaes por una distancia d'un metro. Los xugadores tienen de saltar pa llograr la pelota, pudiendo ser impulsaos y sosteníos polos sos compañeru. El llanzamientu correspuénde-y al equipu que nun la unvió fuera, sacantes fuera consecuencia d'un penalti, y nesi casu tien de llanzar l'equipu que patiscó. L'equipu que llanza la pelota decide tamién cuántos xugadores va haber na filera (de 2 a 14), ente que l'otru equipu puede tener menos pero non más. Tolos demás xugadores, sacante'l llanzador, un opuestu al llanzador del equipu rival, y un receptor per cada equipu, tienen d'alloñar diez metros escontra'l so campu de la llinia perpendicular al touch por onde se va refundiar la pelota.
La posición na que se va efeutuar el tiru nun ye necesariamente aquella en que'l balón crució la llinia de touch. Si'l balón foi patiscáu por un xugador per delantre de la so llinia de 22 metros, o por detrás d'ella cuando ye l'equipu defensor introducir na so zona de 22 metros, entós el llanzamientu tien d'efeutuase en llinia col llugar dende onde se patiscó. Sía que non, l'equipu que tien de reponer la pelota en xuegu puede decidir efeutuar un tiru rápidu” en cualquier llugar ente la so llinia de goal y la llinia en que tien de formase'l line out; pero pa ello tienen de cumplise ciertes condiciones: que s'utilice'l mesmu balón que salió del campu, que nun fuera tocáu por naide sacante'l xugador que llanza (y eventualmente pol xugador rival que salió fora del campu col balón), y que nun haya principiado la formación del line out. Nel tiru rápido nun se riquir que'l balón seya refundiáu paralelamente a les llinies de goal: puede unviase oblicuamente escontra la llinia de goal del llanzador, pero tien de superar la llinia de cinco metros paralela al touch.
La pelota nun tien de refundiar se intencionalmente coles manes al touch. Esta aición ye considerada xuegu puercu y castigada con un penalti.
Scrum
[editar | editar la fonte]El scrum o la melé, una de les formaciones más reconocibles del rugbi, ye una puya frente por frente, d'un grupu de cada equipu formáu por un máximu d'ocho y un mínimu de cinco xugadores en tres llinies,[14] que s'enfrenten agazapaos y garraos ente sigo, pa empezar a emburriar col fin de llograr el balón que foi llanzáu metanes ellos y ensin tocalo cola mano. El grupu que llograra'l balón, tien de sacalo ensin tocalo cola mano por detrás de la formación, onde lo tomará un xugador (usualmente, pero non siempres, el "mediu melé" o "mediu scrum") y va siguir el xuegu.
Tantu nel llanzáu (line out) como nel scrum (la melé), el sentíu de les regles ye qu'esista disputa pola pelota. Esa ye la diferencia coles infraiciones mayores, que se penalicen con una patada de castigu (tiru a los postes, tiru fuera o puesta en xuegu), na que l'equipu infractor nun puede intervenir.
Rucks y mauls
[editar | editar la fonte]Los rucks y los mauls son les formaciones grupales de llucha pola pelota que formen dambos equipos mientres el desenvolvimientu del xuegu. La diferencia ente dambos finca en si la pelota alcuéntrase en poder d'unu de los xugadores ("maul"), o si atopar nel suelu ("ruck").
El maul (llei 17) ye una formación esencialmente ofensiva. Produzse cuando un xugador que lleva la pelota ye garráu por unu o más defensores, y hai unu o más compañeros del portador de la pelota garraos a este, toos ellos sobre los sos pies (a lo menos tienen de ser dos atacantes y un defensor). Les sos regles son complexes, pero básicamente nun tien de dexar de movese escontra la meta y colos defensores reculando; si ye deteníu mientres cinco segundos, dalgún xugador atacante tien d'abandonar el maul cola pelota o pasala; en casu contrariu, l'aición del equipu atacante ye castigada con un scrum a favor del defensor. Con un maul puede realizase un try.
Na reglamentación vixente hasta agostu de 2008, esta formación non podía derrumbar, por ser consideráu xuegu peligrosu, sancionándose nesi casu con penaltis. Ente'l 1 d'agostu de 2008 y el 1 de xunu de 2009, poner en vigencia trece Variaciones Esperimentales Reglamentaries (ELVs), ente les que s'incluyó una que dexaba derrumbar el maul. Sicasí, depués de ser esaminaes mientres la temporada 2008/2009 la IRB decidió nun confirmar esta variación, volviendo tar prohibíu baltar el maul a partir del 1 de xunu de 2009.[8]
El ruck (llei 16) ye una formación más empobinada a la disputa de la pelota, pero cuando ye executada en serie, tamién se convierte nuna ferramienta ofensivo. El ruck formar cola pelota nel suelu y con siquier un xugador de cada equipu topetando y puxando pola pelota, pero davezu son dellos. El ruck formar los xugadores parar y engarráu colos sos contrincantes, que deben "ruquear" la pelota, esto ye tratar de llograla, solamente utilizando los pies. El ruck suel formase cuando un xugador cola pelota ye baltáu; los sos compañeros vienen entós a protexer la posesión del balón, pasando un pie percima d'ésti, tomando asina posesión de la pelota y obligando al equipu contrariu a pasar dafechu penriba del xugador baltáu y correr a los xugadores contrarios pa tomar la posición de la pelota. Nun puede entrase lateralmente a esta formación yá que seria sancionáu con un penalti.
Cuando se formen un ruck o un maul, fórmense tamién dos llinies imaxinaries de fora de xuegu. Estes llinies, paraleles a les de gol, pasen por detrás del pie más retrasáu del postreru xugador de cada bandu nel ruck o maul y van d'una llinia llateral a otra llinia llateral. Cualquier xugador que tea delantre de la so respeutiva llinia de fora de xuegu y nun forme parte del ruck o maul considérase fora de xuegu y puede ser penalizáu si intervién direuta o indireutamente nel xuegu. Al ruck y al maul solo puede ingresase dende tras de diches llinies imaxinaries.
Infraiciones
[editar | editar la fonte]El fora de xuegu (offside) ye la infraición más común mientres un alcuentru. Si la penalización otorgar a una distancia razonable pal espatexador del equipu non infractor, este puede decidir por patiscar escontra los postes pa llograr tres puntos. L'equipu infractor tien qu'allugase a 10 m de distancia del equipu que patisca y nun puede faer nengún movimientu nin ruiu, nin siquier llevantar los brazos. Si la falta ye convertida (tresformada), el xuegu reiniciar na llinia de centru con un saque del equipu que cometió la infraición. Otra manera, si la penalización nun ye convertida (tresformada), de normal reiníciase l'alcuentru dende los 22 m con una patada de botepronto (drop) del equipu que cometió la infraición; esta patada llámase "salida de 22 metros". Otres penalizaciones frecuentes inclúin xuegu peligrosu, interferencia, nun soltar el balón nel suelu, y llanzase sobre un ruck (montonera nel suelu). L'equipu al que se-y da la falta (espatexador) puede reiniciar el xuegu con un pequeñu toque col pie (pasando la marca) pa empecipiar una xugada o con una patada a la llinia de banda (touch) pa llograr un saque de banda. Nesti saque de banda, l'equipu que patiscó'l balón tien el derechu de llanzar el balón nuevamente nel line-out. Pa infraiciones menores (tales como adelantrar el pie nel scrum), otorgar un tiru llibre o free kick. A diferencia del golpe de castigu (penaltis), esti nun puede patiscase direutamente a los postes pa ganar puntos. Amás, l'equipu infractor puede cargar escontra'l balón una vegada l'espatexador fixera dalgún movimientu pa patiscar el balón.
Variaciones esperimentales de les lleis
[editar | editar la fonte]El rugbi caracterizóse por una evolución dinámica de les lleis del xuegu. Regularmente introdúcense cambeos que tienen por intención entainar el xuegu, faelo más curiosu pa los espectadores y más seguru pa los xugadores, y amenorgar los márxenes d'error nos fallos arbitrales: el rugbi foi'l primer deporte colectivo n'adoptar la revisión en video de les situaciones de mal resolución, realizada per un cuartu árbitru a instancies del árbitru principal. Polo xeneral, los cambeos suelen probase primero nun ámbitu acutáu (nos últimos años, la Universidá de Stellenbosch en Sudáfrica, pa depués estendese a un ámbitu mayor (por casu, dalgún tornéu rexonal importante), pa depués xeneralizase como “variaciones esperimentales”. La IRB analiza depués la resultancia d'esti procesu, y finalmente incorpórense como lleis permanentes les variaciones esperimentales que s'evaluaren positivamente.
Les nueves regles encamentaes en 2008 (ELV)
[editar | editar la fonte]En 2008 la IRB aprobó una serie de cambeos sustanciales al reglamentu conocíes pola so sigla n'inglés, ELV (Esperimental Law Variations), o Variaciones Reglamentaries Esperimentales, que se punxeron en práutica en tolos torneos oficiales del mundu ente'l 1 d'agostu de 2008 y el 1 de xunu de 2009.[7] Tres de ser evaluaes globalmente mientres la temporada 2008/2009, el IRB decidió confirmar 10 de les 13 variaciones ya incorporales definitivamente a les Lleis del Xuegu, con esceición de les ELV 2, 3 y 6, que dexaben baltar el maul y decidir llibremente la cantidá de xugadores a asitiar nel line out (saque de llateral).[8]
Los cambeos veníen estudiándose dende 2004 y empezaron a implementase esperimentalmente en 2006 na universidá sudafricana de Stellenbosch, polo que son referíes tamién como les Regles de Stellenbosch. De les munches variaciones propuestes y ensayaes, la IRB decidió finalmente esperimentar en tol mundu trelce regles nueves. D'elles, 10 fueren finalmente incluyíes nes Lleis del Xuegu en 2009.
Resume de les Variaciones Reglamentaries Esperimentales (ELV) de 2008
|
Les ELV de 2012
[editar | editar la fonte]El 15 de mayu de 2012 la IRB sancionó once nueves variaciones esperimentales xenerales,[15] a ser puestes en práutica a partir del 1ᵘ de setiembre de 2012 nos torneos del hemisferiu norte, y del 1 de xineru de 2013 nos del hemisferiu sur, y una puramente pa la variante seven a side vixente a partir del 1 de xunu de 2012.[16]
Resume de les Variaciones Reglamentaries Esperimentales (ELV) de 2012-13
|
|
La ELV de 2013
[editar | editar la fonte]Pa la temporada 2013-2014 producióse un cambéu no referente a la entrada al scrum (llei 20.1 "Formación d'un Scrum"), qu'empezó a aplicase al entamu de temporada en cada hemisferiu. La variaciòn consiste en reemplazar el tiempu entemediu de la secuencia d'entrada de tres tiempos ("cuclillas, tocar, yá") por "tomase", de cuenta que los xugadores de les primeres lìneas tean efeutivamente garraes ente sigo y cola primer llinia oponente, de manera d'apurrir mayor estabilidá a la formación enantes de la introducciòn de la pelota.[17]
Indumentaria de proteición
[editar | editar la fonte]El rugbi ye un deporte d'intensu contautu físicu. Sicasí, les regles nun dexen l'usu de nenguna proteición ríxida, pos estes podríen causar mancadures a los xugadores. Solo déxense proteiciones acolchaes d'hasta 5 mm d'espesura en delles zones del cuerpu; estes proteiciones tienen de ser aprobaes pol IRB.[18] De normal empléguense un proteutor bucal de material siliconado; una camiseta elástica (usada per debaxo de la camiseta del equipu) con proteiciones pa costazos y pescuezu, y dacuando tamién pa esternón, costielles, reñones, columna vertebral y bíceps; un casquete blandu, destináu mayormente a amenorgar l'efeutu de los golpes nes oreyes; y unes calces curties o medianes de contención. Déxase l'usu d'otres proteiciones non ríxides y d'espesura mínima pa prevenir mancadures, como rodilleras o tobilleras, o en dellos casos l'usu de suspensorios pa protexer los xenitales d'impactos dañibles.
Modalidaes de rugbi
[editar | editar la fonte]Rugby 15 o Rugby Union
[editar | editar la fonte]La versión d'esti deporte más conocida ye la del rugbi xugáu por equipos de quince xugadores, anque nun ye la única. Ye lo que se conoz nel mundu anglosaxón como rugby union, en referencia a la federación (Union) de clubes que se rixen por unes mesmes normes y que, tradicionalmente, fueren universitarios o aficionaos. Un partíu dura 80 minutos, estremáu en dos partes de 40 minutos, con un descansu de 15 minutos ente cada tiempu.
Sigue'l modelu propuestu por William Webb Ellis. Per cada equipu xueguen un total de 15 xugadores estremaos en dos grupos: forwards o delanteros y backs o trés cuartos.
Los xugadores del 1 al 8 (forwards) formen el pack, la "delantera" o "paquete" pa realizar el scrum (la melé):
Primer llinia: los xugadores qu'intenten llevar la pelota al so llau y que tán nel choque; la so función nos scrums ye caltener el scrum estable, les pilastres (númberos 1 y 3) suelen ser los más fuertes y pesaos d'ente tolos xugadores
Segunda llinia: xeneralmente los xugadores más altos del equipu y que se faen cargu d'emburriar nos scrums, tamién suelen ser los encargaos de ganar la pelota nos saques dende'l llateral. (touche, line-out)
- 4 - 2nd row - Segunda llinia o lock
- 5 - 2nd row - Segunda llinia o lock
Tercer llinia: los xugadores que caltienen la formación equilibrada por que nun se desarme cometiendo una falta.
- 6 - Flanker - Ala, flankero wing forwards
- 7 - Flanker - Ala, flanker o wing forwards
- 8 - Number 8 - Octavu, tercer centru o númberu 8
Llinia de trés cuartos o "backs": Nos distintos países, estos xugadores reciben distintos nomes acordies cola so propia tradición. Asina, n'Australia y Nueva Zelanda l'apertura (nᵘ10) y el primer centru (nᵘ12) denominar first y second five eights, respeutivamente.
- 9 - Scrum-half - Mediu scrum o mediu melé
- 10 - Fly-half - Apertura o mediu apertura
- 11 - Left wing - Wing o ala esquierdu
- 12 - Inside center - Primer centru o primer inside
- 13 - Outside center - Segundu centru o segundu inside
- 14 - Right wing - Wing o ala derechu
- 15 - Full back - Zagueru o arrière
Allugamientu de los xugadores de Rugby 15 dientro del campu de xuegu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.
|
Rugby 13 o Rugby league
[editar | editar la fonte]Dende'l sieglu XIX esiste n'Inglaterra una variante que les sos regles difieren en parte y na que xueguen equipos de 13 xugadores; éstos fueron profesionales práuticamente dende la implantación d'esa modalidá. A esi xuegu llamar rugby league, en referencia al campeonatu de lliga en que s'enfrentaben los clubes que remuneraban a los sos xugadores. D'Inglaterra pasó a dellos países de la esfera cultural y d'influencia británica (Australia, Nueva Zelanda), según a Francia.
Rugby League Football o Rugby a 13 ye un deporte d'equipu xugáu por dos equipos de 13 xugadores, con 4 nel bancu (reserves). L'oxetivu fundamental, como nel rugbi d'a 15, consiste en sofitar un balón ovaláu nel suelu coles manes sobre o tres la llinia d'ensayu. Esto denominar ensayu y tien un valor, en Rugby League de 4 puntos. Tres l'ensayu, l'equipu anotador tien el derechu de patiscar el balón escontra la portería adversaria, y si consigue pasalo (tresformamientu) ente los dos palos verticales y percima del travesal, anota 2 puntos más. Tamién pueden consiguise puntos tirando a palos tres un penalti, consistente en tirar a palos mientres el xuegu abiertu dexando primeramente botar el balón nel suelu. En dambos casos el so valor ye de 1 puntu. L'equipu adversariu intenta torgar al equipu d'ataque realizar esti gol atrabancando al xugador cola pelota.
N'árees d'Inglaterra onde'l Rugby a 13 predomina - Yorkshire y el Noroeste - l'usu del términu rugbi refierse, polo xeneral, al rugbi a 13, a diferencia de la mayor parte del país, onde esti términu referir al Rugby Union o Rugby a 15. N'árees d'Australia y Nueva Zelanda onde predomina'l Rugby a 13, el xuegu ye comúnmente conocíu como League o fútbol. En Francia, el xuegu ye llamáu'l Rugby à Treize, que significa Rugby a trelce en francés. N'Arxentina (únicu país de fala hispana en practicalo) el nome adoptáu foi Rugby 13.
El Rugby a 13 foi xugáu de primeres por una faición que se biforcó de la Federación Inglesa de Rugby (RFU) conocíu como la Unión del Norte. Cuando se producieron tamién dixebres similares nes federaciones de Rugby afiliaes a la RFU n'Australia y Nueva Zelanda, en 1907 y 1908 formaron asociaciones conocíes como Rugby Leagues y usaron les regles de la Unión del Norte modificaes. La Unión del Norte más tarde camudó'l so nome al Rugby Football League. Asina, el xuegu fíxose conocíu como'l Rugby League.
Rugby 7
[editar | editar la fonte]El formatu de rugby de 7 (seven-a-side) xuégase de normal en torneos curtios (d'un día o una fin de selmana). Utilízase'l mesmu campu que na modalidá de 15 homes, pero con solu 7 xugadores per equipu. Les variaciones respeuto de les regles del xuegu de quince son:
- El partíu estremar en dos tiempos que duren ente siete (partíos normales) y diez minutos (finales).
- Les suspensiones por amonestación ("tarxeta mariella") duren dos minutos, en llugar de diez comos nel rugby de quince xugadores.
- Los scrums son formaos por trés xugadores por equipu.
- Les conversiones solo pueden efeutuase por puntapiés de sobrepique.
- Dempués de marcáu'l tantu, el puntapié de reinicio ye efeutuáu pol equipu que marcó.
- Les infraiciones nos puntapiés d'entamu y reinicio nun tán suxetes a opción del equipu non infractor: siempres se castiguen con un free kick.
Anguaño esiste un Campeonatu del Mundu de Rugby a 7 y un circuitu mundial, y foi aceptáu como deporte olímpico pa les Olimpiaes de 2016.
Valores destacaos nel rugbi
[editar | editar la fonte]El rugbi ye un deporte nel que tradicionalmente diose gran importancia a los valores morales. Les normes oficiales del xuegu tán integraes polo que se denomina "Documentu del Xuegu", empobináu a garantizar la conducta ética de tolos arreyaos nel xuegu, "tanto dientro como fuera del campu". Una muestra de la importancia de los valores éticos nel rugbi ye la disposición referida al espíritu del xuegu que ta incluyida nel Documentu:
Espíritu
El Rugby débe-y enforma del so curiosu al fechu de ser xugáu conforme la lletra, pero tamién dientro del espíritu de les Lleis. La responsabilidá d'asegurar qu'esto asoceda nun mora nun solu individuu: arreya a entrenadores, capitanes, xugadores y árbitros.
Ye al traviés de la disciplina, el control, y el respetu mutuu que floria l'espíritu del xuegu, y nel contestu d'un xuegu tan esixente físicamente como'l Rugby, estes son les cualidaes que forxen la camaradería y el sentíu de xuegu llimpiu, esencial pal enllargáu ésitu y sobrevivencia del xuegu.
Pueden considerase tradiciones y virtúes de vieyu fonduxe, pero pasaron la prueba del tiempu y en tolos niveles en que se practica'l xuegu, siguen siendo tan importantes pal futuru del Rugby como lu han sío mientres la so llongura y distinguíu pasáu. Los principios del Rugby son los elementos fundamentales sobre los que se basa'l xuegu, y dexen a los participantes identificar darréu'l calter del xuegu y lo que lo fai peculiar como deporte.Documentu del Xuegu[6]
Dende temprana edá a los xugadores de rugbi enséñense-yos una serie de cualidaes positives, como son el compañerismu, la honestidá, el respetu, la disciplina, la llealtá, el sacrificiu y l'altruísmu.[19]
A diferencia d'otros deportes d'equipu, nel rugbi los xugadores nun suelen aldericar a los árbitros les sos decisiones, nin traten d'engañar pa sacar partíu de les sos decisiones.[20] Los tantos son necesariamente consecuencia del esfuerciu de toos, polo que nun se producen les celebraciones individuales, tres la consecución d'un try (ensayu) o una conversión (tresformamientu), que se producen n'otros deportes.
A la fin del partíu los xugadores de dambos equipos confraternizan xuntos nel llamáu «tercer tiempu», nel que beben y comen xuntos por invitación del equipu llocal.[21]
IRB-World Rugby
[editar | editar la fonte]Nel marcu del zarru de la World Rugby Conference and Exhibition que se celebró en Londres el día 19 de payares de 2014, la IRB, l'asociación madre del rugbi mundial, presentó a la lluz el so nuevu programa de cambéu de marca, y pasó oficialmente a llamase World Rugby. Nel corazón de la marca hai un allugamientu distintu, espresáu visualmente al traviés d'un logo más modernu y progresista qu'encarna la misión de World Rugby pa faer crecer el xuegu en tol mundu, calteniendo un venceyu col patrimoniu de la organización al traviés de la so combinación de colores azul y verde. Esta nueva denominación ye más inclusiva, yá que World Rugby toma los fanes, xugadores aficionaos, xugadores profesionales, árbitros y toos aquellos que d'una o otra manera tán rellacionaos a esti deporte, xuníos so los mesmos valores y convida a nuevos públicos en tol mundu. El presidente de World Rugby, Bernard Lapasset, dixo: «El rugbi creció enforma nos últimos cuatro años, algamando una participación global de 6,6 millones de xugadores, impulsáu pol ésitu comercial del Rugby World Cup, les estratexes de desenvolvimientu de World Rugby y les sos inversiones récor, la fortaleza de les Uniones y el regresu del rugbi al Programa Olímpicu». L'anunciu foi realizáu nel zarru d'una esitosa World Rugby Conference and Exhibition, qu'axuntó a más de 700 delegaos de 60 países mientres más de dos díes nos que participaron de talleres que convidaron a la reflexón y charres que cubrieron les temes más importantes del rugbi actual: el bienestar de xugador, la integridá pal futuru de la Copa del Mundu de Rugby y la realización d'un escepcional eventu de Seven en Rio 2016.
Nomatos de los equipos
[editar | editar la fonte]Nomatos de les seleiciones
[editar | editar la fonte]Polo xeneral, y a diferencia d'otros deportes, les seleiciones nacionales de rugbi tienen unos llamatos afeutivos polos que son conocíos los sos equipos. Les de los diez primeros equipos según la clasificación del IRB a finales d'ochobre de 2007 son:
- Los Springboks de Sudáfrica: l'emblema de la Unión de Rugby de Sudáfrica ye un antílope, el Antidorcas marsupialis (n'afrikaans, spring=saltar, bok =antílope). El símbolu taba bastante amestáu al periodu del apartheid y por ello intentóse sustituyilo pola flor de Protea, ensin ésitu.
- Los All Blacks de Nueva Zelanda: fai referencia al so uniforme totalmente negru. Tamién son conocíos como Quivis pol páxaru de dichu nome bien común nel país. Una lleenda aldericada[22] sostién que cuando l'equipu neozelandés xugó contra Hartlepool en 1905, un periodista escribió que paecíen tou xugadores de la llinia ("all backs", con referencia al so manexu de la pelota).
- Los Pumas d'Arxentina: curiosamente, l'emblema ye un yaguareté (xaguar) que nuna xira per Sudáfrica en 1965 confundieron con un puma.
- La XV de la Rosa de Inglaterra: ye l'emblema de los Lancaster (rosa colorada) que lleven los ingleses na camiseta.
- Los Wallabies de Australia: el wallaby ye un pequeñu canguru australianu y que ye l'emblema de la Unión de Rugby del país.
- Les Bleus de Francia: pol color azul de la camiseta de Francia, tamién -yos tricolores, pola bandera reflexada na so indumentaria (pantalón blancu, medies coloraes) y el XV del Gallu (coq), que sirve pal xuegu de pallabres, gallus (gallu en llatín) con gaulois (galu en francés), emblema de la federación francesa.
- El XV del Trébole (shamrock) de Irlanda: representa a San Patriciu, l'evanxelizador de la isla, ye'l símbolu de dambes Irlandas que xueguen xuntes na seleición.
- La XV del Cardu (thistle) de Escocia: según la tradición, el "cardo guardián" sollertó a les defenses escoceses cuando los daneses intentaben conquistar el país y pincháronse colos sos escayos. El cardu va acompañáu del lema Nemo m'impune lacessit (en llatín: Naide estropiame con impunidá).
- Los Red Dragons de Gales: la bandera galesa ta formada por dos bandes horizontales, una blanca y otra verde, de les que sobresal un enorme dragón coloráu, color amás de la camiseta de los sos xugadores. Sicasí, el galeses tienen dellos llamatos más, como'l XV del Puerru (leek), en referencia a la lleenda de los puerros asitiaos nos cascos galeses pa estremase na batalla del enemigu saxón mientres el sieglu VI. Nel emblema galés apaecen tres plumes d'avestruz concedíes al Príncipe de Gales na batalla de Crécy; sicasí, el galeses identificar colos puerros. Otru nomatu ye'l de los Mineros, l'oficiu más habitual de los antiguos xugadores galeses.
- Los Azzurri de Italia: pol color de la camiseta; nos medios británicos conózse-y tamién como Gladiators
Otros equipos
[editar | editar la fonte]- Los Flying Fijians de Fixi o fiyianos voladores: pol so xuegu velocísimo, anque'l so emblema ye una palmera.
- Los Teros de Uruguái: pol ave (Vanellus chilensis) que ye típica nel so país.
- Los Cóndores de Chile: en referencia al cóndor que ta nel Escudu de Chile.
- Los Canucks de Canadá: de dudosu orixe, dalgunos facer derivar de CAN (Canadá) + UK (United Kingdom), otros falen de la deformación en francés de Kanada y munches otres hipótesis, de toes formes pa dalgunos ye despreciatible. Tamién suelen ser conocíos como Grizzlies, una y bones la mayoría son naturales de la Columbia Británica, onde abonda esti osu.
- Los Manu Samoa de Samoa: fai referencia a un antiguu caudiellu de la isla.
- Los Ikale Tahi de Tonga: En tongano, les águiles marines.
- The Eagles de EE.XX.: l'águila emblema de la so federación.
- Los Stejarii de Rumanía: carbayos, pol so símbolu la fueya de carbayu.
- Los Brave Blossoms de Xapón, o Cherry Blossoms, de les flores de zrezal del so emblema.
- El XV del Lleón de España: l'emblema de la Federación española de rugbi. Tamién Toros.
- Los Lelos de Xeorxa: por un antiguu xuegu xeorxana paecencia al rugbi.
- Os Lobos de Portugal.
- Los Tucanes de Colombia: pol tucán, una de les aves típiques del país.
- Los Welwitschias de Namibia: pola Welwitschia mirabilis, planta del desiertu de Namibia.
- Los Sables de Zimbabwe: pol antílope sable (Hippotragus niger).
- Les éléphants de Costa de Marfil.
- Els Isards de Andorra: robecu pirenaicu, Rupicapra rupicapra.
- Los Zwarte Duivels de Bélxica: diaños negros.
- The Vultures de Botswana: les utres.
- Los Atles Lions de Marruecos.
- Los Pukspuks de Papúa-Nueva Guinea.
- Los Yacarés de Paraguái: en referencia al yacaré, un reptil aligatórido qu'habita en rexones tropicales de Suramérica.
- Los Tumis de Perú: fai referencia al tumi, un cuchiellu ceremonial utilizáu nel antiguu Perú.
- Los Piqueros de Ecuador: fai referencia al Sula nebouxii, una especie d'ave pelecaniforme qu'habiten les Islles Galápagos.
- Les Orquídees de Venezuela: en referencia a la orquídea, flor nacional de Venezuela. Anque toles seleiciones nacionales deportives d'esti país denominar vinotinto, por ser el color de la camiseta.
- Los Nómades de Kazajstán: en referencia a l'antigua tradición de guerreros nómades d'esta nación del Asia Central.
- Les Culiebres de Méxicu: en referencia al escudu de la so federación, una culiebra bicéfala estrayida d'un códiz prehispánicu.
- Los Osos de Rusia.
- Los Tupis de Brasil: en referencia a los pueblos amazónicos qu'habitaben el territoriu enantes de la llegada de los europeos.
- """Quetzales Referíu a l'Ave Nacional de Guatemala
- Los Torogoces de El Salvador: en referencia a l'ave nacional, el Torogoz.
- Los Guarias de Costa Rica: en referencia a la flor nacional, La Guaria Morada.
- Los Diaños Coloraos de Panama: en referencia al primer club de rugbi fundáu en Panamá, Los Diaños Coloraos Rugby Club.
Xuegos Olímpicos
[editar | editar la fonte]El rugbi foi incluyíu como deporte olímpico a iniciativa del Barón Pierre de Coubertin, impulsor de les Olimpiaes modernes, quien fuera árbitru de la final de 1892, ente Stade Français y Racing Club de France. Tuvo presente nos Xuegos Olímpicos de París 1900, Londres 1908, Amberes 1920 y París 1924. Les causes de la so esclusión fueron la mínima cantidá de países participantes (solo 3 en 1924), el debú de les muyeres nos Xuegos Olímpicos d'Ámsterdam 1928, y el mayor énfasis del COI nos deportes individuales.
París 1900 | Francia | Alemaña | non apurrida |
Reinu Xuníu | |||
St. Louis 1904 | non incluyíu nel programa olímpicu | ||
Londres 1908 | Australasia | Reinu Xuníu | non apurrida |
Estocolmo 1912 | non incluyíu nel programa olímpicu | ||
Amberes 1920 | Estaos Xuníos | Francia | non apurrida |
París 1924 | Estaos Xuníos | Francia | Rumanía |
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: rugbi
- ↑ «Member Unions». Consultáu'l 18 d'ochobre de 2015.
- ↑ «El golf y el rugby son olímpicos». Ámbitu Financieru (9 d'ochobre de 2009). Consultáu'l 6 d'agostu de 2015.
- ↑ Galindo, Carlos R.. «Rugby vs. Fútbol: Caballeros... y villanos.». Diariu Sport, España, 23 d'ochobre de 2007. Consultáu'l 21-nov-2008.
- ↑ "Football is a gentleman's game played by thugs and rugby is a game for thugs played by gentlemen". Henderson, Charlie. «When is a fight not a fight?» (inglés). BBC, Reinu Xuníu, 15 de xunu de 2005. Consultáu'l 21-nov-2008.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «Lleis del xuegu de Rugby editorial = World Rugby». Consultáu'l 18 d'ochobre de 2015.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 «Esperimental Law Variations (ELVs)». IRB, 2008. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-10-18. Consultáu'l 24 de mayu de 2008.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 IRB (27 d'abril de 2009). «ELV recommendations ratified». IRB.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-10-02. Consultáu'l 20 de xunu de 2009.
- ↑ "Lleis del xuegu...", Llei 1
- ↑ Un sortéu previu al empiezu del partíu determina qué equipu va dar el puntapié de salida.
- ↑ Si nun lu fixera, l'equipu rival tien opción d'aceptar la salida, si xugó la pelota; pidir que'l puntapié efectúese nuevamente, o pidir un scrum nel centru del campu, al que va refundiar la pelota.
- ↑ Si la pelota sale direutamente fuera del campu, l'equipu rival tien derechu a pidir un nuevu puntapié, pidir un scrum nel centru del campu al que va refundiar la pelota, o llanzar un line out na llinia media del campu (o más palantre, en terrén contrariu, si la pelota saliera por detrás d'onde foi patiscada).
- ↑ Pa los puntapiés de reinicio aplíquense les mesmes regles que pa los puntapiés de salida.
- ↑ Les variaciones aplicables a menores de 19 años esixen que'l númberu de xugadores de dambos bandos nel scrum seya idénticu. Esti principiu nun s'aplica a los mayores, que sicasí tienen de ser ocho cuandos'l so equipu dispón de quince xugadores nel campu.
- ↑ Comunicáu oficial de la implantación.
- ↑ 16,0 16,1 Prueba de cambeos a les lleis nel sitiu oficial de IRB.
- ↑ IRB, Capacitaciòn cuclillas-tomase-yá.
- ↑ Una llista completa de les proteiciones aprobaes ta disponible n'http://www.irb.com/lawregulations/approvedequipment/index.html Archiváu 2007-10-12 en Wayback Machine
- ↑ "Football is a gentleman's game played by thugs and rugby is a game for thugs played by gentlemen". Henderson, Charlie. «When is a fight not a fight?». BBC, Reinu Xuníu, 15 de xunu de 2005. Consultáu'l 20-ene-2008.; Galindo, Carlos R.. «Rugby vs Fútbol: Caballeros... y villanos. Dos formes d'entender el deporte». Diariu Sport, España, 23 d'ochobre de 2007. Consultáu'l 20-ene-2008.
- ↑ Búsico, Jorge. «exemplu-del rugby/ Un exemplu del rugby editorial=Periodismu Rugby». Consultáu'l 31 d'agostu de 2013.
- ↑ «On the end of the “third half”». Gainline.us, 2006. Consultáu'l 20-ene-2008.
- ↑ New Zealand Rugby Museum, All blacks — the name?, disponible [https://web.archive.org/web/20081014042608/http://www.rugbymuseum.co.nz/asp/container_pages/normal_menu/rmArticle.asp?IDID=138 Archiváu 2008-10-14 en Wayback Machine en llinia]], consultáu 2008-04-21
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- IRB International Rugby Board
- Rugby Archiváu 2009-02-03 en Wayback Machine Portal de Rugby n'España + Internacional
- Mundial de Rugby Archiváu 2012-04-17 en Wayback Machine RWC 2011
- Videos de Rugby Videos actualizaos