Saltar al conteníu

Perm

Coordenaes: 58°00′50″N 56°14′56″E / 58.0139°N 56.2489°E / 58.0139; 56.2489
De Wikipedia
Perm
flag of Perm (en) Traducir coat of arms of Perm (en) Traducir
Alministración
PaísBandera de Rusia Rusia
Krais Krai de Perm
Tipu d'entidá gran ciudá
Cabezaleru/a del gobiernu Dmitry Samoylov (es) Traducir
Nome oficial Пермь (ru)
Nome llocal Пермь (ru)
Códigu postal 614000–614999
Xeografía
Coordenaes 58°00′50″N 56°14′56″E / 58.0139°N 56.2489°E / 58.0139; 56.2489
Perm alcuéntrase en Rusia
Perm
Perm
Perm (Rusia)
Superficie 799.68 km²
Altitú 171 m[1] y 90 m
Llenda con
Demografía
Población 1 027 153 hab. (1r xineru 2023)
Porcentaxe 41.16% de Krai de Perm
Densidá 1284,46 hab/km²
Más información
Fundación 4 mayu 1723 (Xulianu)
Prefixu telefónicu 342
Estaya horaria UTC+05:00
Llocalidaes hermaniaes
gorodperm.ru
Cambiar los datos en Wikidata

Perm (rusu: Пермь, Perm' ) ye una ciudá y el centru alministrativu del krai de Perm, Rusia, asitiada a veres del ríu Kama na parte europea de Rusia, cerca de los monte Urales. Ente 1940 y 1957 foi conocida como Mólotov (rusu: Молотов), nomada n'honor de Viacheslav Mólotov. Ye un nuedu importante del ferrocarril Transiberianu.

Acordies col censu de 2010, la población de Perm ye de 991 162, frente a los 1 001 653 rexistraos nel censu de 2002. Según el censu 2010, la ciudá yera la decimotercer más poblada de Rusia.

Toponimia

[editar | editar la fonte]
Perm al atapecer

El nome de Perm ye d'etimoloxía desconocida, probablemente d'orixe urálicu (komi o vepso). El komi forma parte de la familia pérmica de les llingües uráliques, que tamién lleva'l nome de Perm. El periodu xeolóxicu Permianu llámase asina porque foi identificáu per primer vegada en Perm.

Cuando Perm foi fundada, yá yera destinada a ser una ciudá importante, yá que s'atopaba nes llinies de comunicación de Moscú y Siberia.

Nella tuvo cautivu'l zar Miguel IV de Rusia, siendo asesináu nes sos proximidaes el 10 de xunu de 1918, en compañía del so secretariu Nikolái Johnson, poles autoridaes revolucionaries comunistes. Mientres la dómina soviética la población llevó'l nome de Mólotov.

Nel 2005 dexó de ser la capital de la óblast de Perm, pa convertise na capital del krai de Perm, resultáu de la unión de Permiakia col óblast de Perm.

El 5 d'avientu de 2009 una quema nuna discoteca provocó 109 muertos y decenes de mancaos.[2]

Xeografía

[editar | editar la fonte]

La ciudá ta asitiada na vera del ríu Kama nun terrén montascosu. El Kama ye'l principal afluente del Volga y unu de los ríos más fondos y pintorescos de Rusia. Esti ríu ye la canal que da l'accesu de los Urales hasta'l mar Blanco, el mar Bálticu, el mar d'Azov, el mar Negru y el mar Caspiu. El Kama estrema la ciudá en dos partes: la parte central y la parte del marxe derechu. La ciudá estender por 70 quilómetros a lo llargo del Kama y 40 quilómetros al traviés d'ella. El trazáu de les cais de la ciudá escurre paralelu al ríu, viaxando xeneralmente d'este a oeste, ente qu'otres cais principales cuerren perpendicularmente a los que siguen el ríu. La cuadrícula afai les llombes de la ciudá na que los crucia.

Otra carauterística distintiva del relieve de la ciudá ye la gran cantidá de pequeños ríos y regueros. Los más grandes son los Mulyanka, el Yegoshija, el Motovílija (toos tán nel marxe esquierdu del Kama) y el Gayva (nel marxe derechu).

Perm tien un clima húmedu continental (según la clasificación climática de Köppen: Dfb), con branos templaos ya iviernos llargos y fríos.

  Parámetros climáticos permediu de Perm 
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima absoluta (°C) 4.3 6.0 15.0 27.3 34.6 35.4 36.6 37.2 30.7 22.5 11.9 4.5 37.2
Temperatura máxima media (°C) −9.3 −7.6 0.1 8.7 16.9 22.5 24.2 20.5 13.9 5.9 −3.1 −8.0 7.1
Temperatura media (°C) −12.8 −11.6 −4.2 3.6 10.4 16.5 18.7 15.3 9.8 3.0 −5.8 −11.1 2.7
Temperatura mínima media (°C) −16.2 −15.1 −8.2 −0.9 5.4 11.1 13.3 10.9 6.2 0.5 −8.4 −14.2 −1.3
Temperatura mínima absoluta (°C) −44.9 −40.8 −34.8 −23.5 −13.0 −3.4 1.3 −1.9 −7.8 −25.2 −38.5 −47.1 −47.1
Precipitación total (mm) 44 30 28 36 59 79 69 76 72 64 55 45 657
Díes de lluvia (≥ 1 mm) 2 2 4 10 17 17 16 19 20 16 7 4 134
Díes de nevaes (≥ 1 mm) 27 23 18 8 3 0.3 0 0 2 13 24 27 145
Hores de sol 37.2 79.1 151.9 198.0 275.9 291.0 285.2 226.3 132.0 65.1 36.0 21.7 1799.4
Humedá relativa (%) 85 81 74 66 61 68 71 77 81 83 85 85 76
Fonte nº1: Pogoda.ru.net[3]
Fonte nº2: Hong Kong Observatory (sun only)[4]

Economía

[editar | editar la fonte]

Ye la ciudá más industrializada na rexón del ríu Kama, el so desenvolvimientu económicu deber a los ricos xacimientos minerales que s'atopen na so contorna, la ciudá estender nun pequeñu tramu del ríu Kama, y nesta ciudá ye onde s'empecipió la construcción del banzáu de Kama, que la so producción d'enerxía atopar ente les mayores de tola Federación Rusa, ya inclusive dalgunos de los sos barrios residenciales atopar a veres del banzáu; dellos otros de los sos barrios topar del otru llau del banzáu colos cualos comuníquense per mediu de pontes.

Pela redolada de Perm atópase una pequeña zona agrícola, qu'anque escarez d'una gran estensión ye eficiente y soporta les dures inclemencies del clima d'esta zona de los Urales, al igual que los sos habitantes. Al oeste de Perm atópase una estensa zona de monte maderable, bien esplotada.

Educación y ciencia

[editar | editar la fonte]

Na ciudá tán asitiaes delles universidaes ya instituciones d'enseñanza cimera; ente elles destaca la Universidá Pública de Perm fundada en 1916, la primera nos Urales. Güei esta universidá ye unu de los principales centros d'educación, ciencia y cultura del distritu federal del Volga. Ente otres hai que mentar la Universidá Téunica de Perm, la Universidá Pedagóxica de Perm, l'Academia de Medicina, l'Academia de Farmacia, l'Academia d'Agricultura, l'Institutu d'Artes y Cultura.

Los centros de la vida cultural de la ciudá son munchos: teatros, museos, filarmónica, sala d'órganu, circu, cines, biblioteques, planetariu, etc.

La ciudá ye unu de los principales centros del ballet rusu. Na ciudá atopa'l Teatru Académicu de Ballet y Ópera que lleva'l nome de Piotr Ilich Chaikovski fundáu en 1870 y una famosa escuela coreográfica. Hai que recordar que'l famosu Serguéi Diáguilev pasó parte del so niñez en Perm. Destácase otru teatru de ballet, el Teatru de Evgueniy Panfílov, que representa un ballet modernu. Foi'l primer teatru de ballet rusu priváu, fundar en 1987. El coleutivu d'esti teatru foi premiáu munches vegaes nos concursos rusos ya internacionales (dende "Prix Volinine" hasta'l más prestixosu "La Mázcara d'Oru" de Rusia). Tamién hai dellos otros teatros: el Teatru Académicu de Drama, el Teatru del Espectador Nuevu, el Teatru "Cerca de la Ponte" y otros.

La ciudá contién una gran númberu de museos. La más famosa ye la Galería Pública d'Artes Plástiques de Perm. Esta Galería tien una coleición única de la escultura de madera (denominar escultura d'estilu permio, dende principios del sieglu XVIII hasta principios del sieglu XX); les obres fueron creaes polos artesanos de la parte norte de la rexón de Perm. Tamién ellí tán obres d'Iliá Repin, Isaak Levitán, Alekséi Savrásov, Valentín Serov y una coleición bien rica de los iconos ortodoxos rusos. El Muséu de la Etnografía Territorial de Perm que tien delles ramificaciones, ente elles el Muséu de l'Arquiteutura de Madera de Jlovka, onde treslladaron obres d'arquiteutura de madera del Imperiu rusu, que casi sumieron en tol país. Los otros museos son el Muséu de les Fábriques de Motovílija (representa les obres d'estes plantes, artillería principalmente), los Museos de la Universidá Pública de Perm (paleontolóxicu, zoolóxicu, de la historia de la universidá), el Muséu del Teatru de Muñeques, etc.

Lliteratura

[editar | editar la fonte]

Considérase que Perm ye'l prototipu de la ciudá imaxinaria Yuriatin de la novela Doctor Zhivago de Borís Pasternak. Mientres dalgún tiempu'l futuru Premiu Nobel foi emplegáu na fábrica de Motovílija de Perm. En 2005 el xeólogu y escritor Semión Vaksman publicó'l llibru La guía de Yuriatin na editorial Knizhny mir de Perm.

En Perm hai munchos cines y constrúyese un establecimientu IMAX, el primeru nos Urales y Siberia, en llugar del antiguu cine "Cristal" y va abrir les sos puertes nel ochobre de 2008.

Equipu !Deporte !Competición


Estadiu !Creación
FC Amkar Perm Fútbol Lliga Premier de Rusia estadiu Zvezdá 1994
FC Oktan Perm Fútbol Segunda División de Rusia Estadiu Neftyánik 1958
Ural Great Perm Baloncestu Superliga de baloncestu de Rusia Universal Sports Palace Molot 1995
Mólot-Prikamye Perm Ḥoquei sobre xelu Lliga Mayor de Ḥoquei de Rusia Universal Sports Palace Molot 1948

Tresporte

[editar | editar la fonte]

Perm tópase bien comunicada coles ciudaes más importantes de la Federación Rusa: Moscú, San Petersburgu, Niznhi Nóvgorod, Kazán, Samara, Yekaterinburgu, Cheliábinsk, Omsk, Novosibirsk y Vladivostok. Per mediu del ríu Kama y el Volga la so producción industrial llega, hasta'l mar Blanco, el golfu de Finlandia, al mar Negru, el mar d'Azov y el mar Caspiu, ya inclusive hasta'l Pacíficu.

Terrestre

[editar | editar la fonte]

La ciudá cunta cola estación Perm II, que ye un importante nuedu ferroviariu na ruta de los grandes ferrocarriles del mundu: el Transiberianu, el Transmongoliano y el Transmanchuriano. Otros ramales de ferrocarril conecten Perm con Serov, Solikamsk, Nizhni Tagil. Hai un proyeutu de ferrocarril dende Perm hasta Arjángelsk.

Les principales carreteres conecten la ciudá con Ekaterimburgu, Kazán, Kírov, Ufá, Syktyvkar, Serov. Constrúyese una ruta federal dende Perm hasta Tomsk al traviés de Janti-Mansisk y Surgut.

Cerca de Perm ta'l Aeropuertu Internacional de Perm-Bolshoe Savino (IATA: PEE, ICAO: USPP). L'aeropuertu foi reconstruyíu en 2002-2003 p'ampliar la pista dende 2500 hasta 3200 metros. Agora l'aeropuertu puede recibir aviones de toles clases. Los principales vuelos salen destín a Moscú, Frankfurt del Main, San Petersburgu, Duxambé, Bakú, Kaliningráu, Yereván y Sochi. Tamién se realicen vuelos chárter a España, Turquía, Grecia y Exiptu.

Tresporte públicu

[editar | editar la fonte]

Los medios de tresporte públicu en Perm son el autobús, el trolebús, el tranvía y trenes de cercaníes (S-Bahn). L'apaición del autobús ye l'añu 1926, de la tranvía - 1929, del trolebús - 1960. Güei na ciudá hai unos cien rutes d'autobús, once rutes de trolebús y once rutes de la tranvía. Dende 1970-1980 proyéctase la construcción del metro, pero agora propónse construyir un sistema de tren llixeru mediu soterrañu.

Personaxes famosos de Perm (Mólotov)

[editar | editar la fonte]

Piotr Struve, economista, filósofu, editor, políticu * Serguéi Diáguilev, empresariu rusu y fundador de los Ballets Rusos

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. URL de la referencia: http://perm-map.ru/map833552_0_1.htm.
  2. Quema en Rusia: siquier 109 muertos
  3. «Pogoda.ru.net» (rusu). Consultáu'l 15 d'avientu de 2012.
  4. «Climatological Information for Perm, Russia». Hong Kong Observatory. Consultáu'l 15 d'avientu de 2012.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]