1693

1693 (MDCXCIII) foi un añu común entamáu en xueves del calendariu gregorianu, y un añu común entamáu en domingu del calendariu xulianu. Al entamu de 1693 el calendariu gregorianu diba once díes per delantre del calendariu xulianu, que foi'l d'usu oficial en dellos países hasta 1923.

Añu 1693

Años:	1690 1691 1692 - 1693 - 1694 1695 1696
Décades:	Años 1660 Años 1670 Años 1680 - Años 1690 - Años 1700 Años 1710 Años 1720
sieglos:	sieglu XVI - sieglu XVII - sieglu XVIII

1693 n'otros calendarios

Calendariu gregorianu	1693 MDCXCIII
Ab urbe condita	2446
Calendariu armeniu	1142
Calendariu chinu	4389 – 4390
Calendariu hebréu	5453 – 5454
Calendarios hindús - Vikram Samvat - Shaka Samvat	1748 – 1749 1615 – 1616
Calendariu persa	1071 – 1072
Calendariu islámicu	1104 – 1106
Calendariu rúnicu	1943

Fechos

• 11 de xineru - Terremotu de Sicilia de 1693. A les 13:30, un terremotu d'una magnitú de 7,4° y epicentru en Val de Noto (Sicilia), y el maremotu desencadenáu por elli, destruin a lo menos 70 pueblos y ciudaes, incluyida Catania. Muerren 60.000 persones en tola rexón.
• 22 de xineru - Eclís total de Lluna, visible en tol continente americanu.
• 27 de febreru – Espublízase, en Londres, el primer númberu de la primer revista dirixida específicamente a llectoras femeninas, el The Ladies' Mercury.
• 27 de marzu – Bozoklu Mustafa Pasha conviértese nel nuevu Gran Visir del Imperiu otomanu, dempués de que'l sultán Ahmed II nombráralu sucesor de Çalık Ali Pasha.
• 4 d'abril – Anne Palles conviértese na cabera persona que ye executada por bruxería en Dinamarca. El rei Christian V acepta'l so ruegu de que nun la quemaran viva, y foi decapitada primero de que se quemara'l so cuerpu.
• 5 d'abril – El rei de Francia Lluis XIV crea, n'honor del so antepasáu Lluis IX, la Orde de San Lluis, la primer medalla concedida en Francia por méritos militares que puede ser recibida por persones que nun seyan de la nobleza.
• 27 de xunu – Guerra de los Nueve Años: Batalla naval de Lagos. N'agües del Algarve portugués la flota francesa derrota a la flota conxunta anglo-holandesa.
• 17 de xunetu - Eclís total de Lluna, visible en Nueva Zelanda y a lo llargu l'océanu Pacíficu.
• 29 de xunetu: nel marcu de la Guerra de los Nueve Años, nel Brabante Flamencu (Bélxica) l'exércitu francés —empobináu pol mariscal de Luxemburgu— vence a les fuercies aliaes dirixíes por Guillermo d'Orange (rei d'Inglaterra) na batalla de Landen.
• 4 d'agostu (fecha tradicional): en Champagne (Francia) el flaire Dom Perignon inventa'l xampán.
• 21 d'agostu – La ciudá portuaria de Puducherry, capital de la India francesa, ye capturada por una flota de 17 barcos y 1.600 soldaos de los Países Baxos dirixíos por Laurens Pit el Mozu.
• 10 de setiembre – Francia escomienza'l sitiu de la ciudá, anguaño belga, de Charleroi, nos Países Baxos Españoles.
• 4 d'ochobre – Batalla de Marsaglia, cerca de Turín (Ducáu de Saboya). Un exércitu francés mandáu pol xeneral Nicolas Catinat derrota al exércitu saboyanu: hebo 1.000 muertos y firíos del bandu francés, y unos 10.000 ente los saboyanos.
• 11 d'ochobre - Charleroi ríndese a los sitiadores franceses.
• 7 de payares - El rei d'España Carlos II promulga un edictu real pol que concede abellugu, na Florida española a los esclavos escapaos de la colonia inglesa de Carolina del Sur.
• 29 de payares - Guerra de los Nueve Años: Una flota anglo-holandesa de 30 barcos captura'l puertu francés de Saint-Malo.
• 16 d'avientu - Diego de Vargas, gobernador colonial español de Santa Fe de Nuevu Méxicu, avérase a la ciudá amurallada de Santa Fe a pidí-y a los pueblo, que se rebelaran en 1680, qu'aceuten l'autoridá del gobiernu colonial. El fracasu de les negociaciones deriva nún sitiu, qu'entama'l 29 d'avientu. Los defensores pueblo ríndense al día siguiente, y 70 d'ellos son executaos de siguío. Les 400 muyeres y neños civiles de la ciudá son esclavizaos y repartíos ente los colonos españoles.

Fecha desconocida

• China concentra tol so comerciu esterior nel puertu de Cantón, y prohibe a los barcos europeos que fondien en cualisquier otru llugar.
• Cisma relixosu en Suiza. Un grupu d'anabaptistes suizos y alsacianos, dirixíos por Jakob Ammann, formen lo que ha ser la secta menonita Amish.
• Fórmase, n'Italia, la sociedá secreta Caballeros del Apocalipsis.
• Fúndase, en Lubliana (Eslovenia), la Academia Operosorum Labacensium, antecesora de l'Academia Eslovena de les Ciencies y les Artes.
• John Locke espubliza'l so tratáu sobre la educación de los caballeros, Some Thoughts Concerning Education (Delles consideraciones alrodiu de la educación).
• William Penn espubliza la so propuesta pa fundar una federación europea, tituláu Essay on the Present and Future Peace of Europe (Ensayu sobre la paz presente y futura d'Europa).

Nacencies

• 16 de xineru – Francesco Campora, pintor italianu (m. 1763).
• 28 de xineru - Ana de Rusia, emperatriz rusa (m. 1740).
• 13 de febreru - José del Campillo y Cossío, políticu español nacíu n'Alles (m. 1743).
• 7 de marzu – Clemente XIII, papa de la Ilesia Católica (m. 1769).
• 17 de xunu - Diego de Torres Villarroel, escritor español (d. 1770).
• 29 de xunu - Juan Bautista de Anza I, millitar ya esplorador español (m. 1740).
• 8 d'agostu - Laurent Belissen, compositor francés (m. 1762).
• 5 d'ochobre - Johann Christian Buxbaum, físicu, botánicu y viaxeru alemán (d. 1730).

Muertes

• 6 de xineru - Mehmed IV, sultán del Imperiu otomanu ente 1648 y 1687 (n. 1642).
• 18 de febreru – Elias Tillandz, físicu, botánicu, profesor de medicina y rector universitariu suecu (n. 1640).
• 20 d'abril - Claudio Coello, pintor barroco español (n. 1642).
• 25 de mayu - Madame de La Fayette, escritora francesa, autora de La Princesse de Clèves, primera novela histórica francesa y una de les primeres noveles de la hestoria de la lliteratura (n. 1634).
• 8 de xunetu - François Duchesne, historiador francés (n. 1616).

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre 1693.

• Datos: Q7689
• Multimedia: 1693