Saltar al conteníu

Enrique II de Castiella

De Wikipedia
Enrique II de Castiella
monarca de la Corona de Castilla (es) Traducir

1369 - 1379
Pedro I de Castiella - Xuan I de Castiella
Vida
Nacimientu Sevilla[1]13 de xineru de 1334[2]
Nacionalidá Corona de Castiella
Muerte Santo Domingo de la Calzada29 de mayu de 1379[2] (45 años)
Sepultura Catedral de Toledo
Causa de la muerte Envenenamiento (es) Traducir
Familia
Padre Alfonso XI de Castiella
Madre Leonor de Guzmán y Ponce de León
Casáu con Juana Manuel de Villena (es) Traducir (1350 (Gregorianu) – )[3]
Pareyes Beatriz Ponce de León (es) Traducir
Fíos/es
Hermanos/es
Familia
Pueblu Casa de Borgoña (es) Traducir
Burgund-Trastamara
Estudios
Llingües falaes castellanu
Oficiu gobernante
Serviciu militar
Lluchó en Guerra de los Dos Pedros (es) Traducir
Primer Guerra Civil Castellana
Creencies
Relixón catolicismu
Cambiar los datos en Wikidata

Enrique II de Castiella, tamién conocíu como Enrique de Trastámara, llamáu «el Fratricida» o «el de les Mercedes» (Sevilla, 13 de xineru de 1333 o principios de 1334 - Santo Domingo de la Calzada, 29 de mayu de 1379), foi rei de Castiella, el primeru de la Casa de Trastámara.

Biografía

[editar | editar la fonte]

Foi'l cuartu de los diez fíos estramatrimoniales d'Alfonso XI y de Leonor de Guzmán (tataranieta d'Alfonso IX de Lleón). Productu d'un embaranzu gemelar, foi'l primeru de los fíos de la pareya en llegar a la vida adulta al igual que'l so hermanu, al que sobrevivió. Enrique y el so hermanu mellizu o ximielgu Fadrique Alfonso de Castiella, nacieron nel Alcázar de Sevilla.[4] Prohijado na so nacencia por Rodrigo Álvarez de Asturias heredó al añu siguiente, a la muerte d'este, el so señoríu del condáu de Noreña. El so padre concediólu más tarde el condáu de Trastámara y los señoríos sobre Lemos y Sarria, en Galicia, y les villes de Cabrera y Ribera, colo que-y constituyó un pergrande ya importante patrimoniu nel noroeste de la Península. Ye la cabeza de la nueva dinastía que surde de la caña principal de la de Borgoña-Ivrea, la dinastía Trastámara.

Mientres vivió Alfonso XI, el so amante Leonor consiguió títulos y privilexos en númberu esaxeráu pa los sos fíos teníos col rei. Ello foi la causa del descontentu de numberosos nobles, y sobremanera de la reina llexítima, María de Portugal, y del infante herederu, Pedro, más conocíu como Pedro I el Cruel o'l Xusticieru. Estos tuvieron ocasión pa la revancha cuando Alfonso XI morrió inesperadamente de peste nel asediu de Xibraltar, en marzu de 1350. Nin siquier soterraren al rei y yá munchos siguidores de Leonor y de los sos fíos diéron-yos de llau, y Enrique y los sos hermanos fuxeron y tremáronse, medrosos de les midíes que pudiera tomar el so hermanascu, el nuevu rei.

Tres la muerte d'Alfonso XI

[editar | editar la fonte]
Escudu d'Enrique de Trastámara antes de ser rei

Anque Leonor y los sos fíos llegaron a un alcuerdu con Pedro I pa integrase pacíficamente na so corte, la situación siguió siendo inestable. Enrique y los sos hermanos Fadrique, Tello y Sancho protagonizaron numberoses rebeliones dende l'entamu del reináu. Amás, p'afitar la so posición y consiguir aliaos, Enrique casóse con Juana Manuel de Villena, fía de Don Juan Manuel, adelantado mayor de Murcia y Señor de Villena, el noble más poderosu del reináu anterior. En 1351 el monarca (o'l so conseyeru Juan Alfonso de Alburquerque, home d'enfotu de María de Portugal), convencíu de que l'amante del so padre yera la instigadora de les sulevaciones, ordenó que Leonor fuera encarcelada y finalmente executada en Talavera de la Reina.

Dempués d'esto Enrique fuxó a Portugal. Perdonáu por Pedro I y vueltu a Castiella, sulevar n'Asturies (1352). Reconciliar col so hermanu solu pa remontase contra él nuna guerra llarga ya intermitente que terminó cola fuxida del conde de Trastámara a Francia, onde entró al serviciu de Xuan II de Francia.

Poco dempués Enrique y los sos homes pasaron a militar nes files de Pedro IV d'Aragón, na guerra qu'esti caltuvo contra Castiella (1358). Mientres esti conflictu foi vencíu y prindáu en Nájera (1360), pero foi lliberáu (cola ayuda de Juan Ramírez de Arellano, ente otros) y se exilió en Francia.

Atacáu Aragón de nuevu, Enrique allegó na so ayuda, pero en cuenta de que se-y sofitara pa destronar al so hermanu Pedro. L'ataque combináu d'Enrique y de los sos aliaos castellanos, aragoneses y franceses (les compañíes de mercenarios de Bertrand Du Guesclin) consiguió espulsar a Pedro, que s'abellugó en Guyena. Enrique foi proclamáu rei en Calahorra (1366), pero a cambéu tuvo que conceder a los sos aliaos títulos y riqueces ensin triñíu, como pagu pola ayuda recibida. Ello valió-y el nomatu de el de les Mercedes.

Mentanto, Pedro I entamó una invasión de Castiella dende los dominios ingleses al norte de los Pirineos. Eduardo, príncipe de Gales (conocíu como'l Príncipe Negru), punxo a la so disposición un gran exércitu de caballeros y de Tiru con arcu arqueros.

Pedro I ganó a Enrique na batalla de Nájera, llibrada'l 3 d'abril de 1367. Enrique retornó a Francia, protexíu por Carlos V. Dende'l castiellu de Peyrepertuse reorganizó los sos exércitos, y ayudáu polos sulevaos de numberoses ciudaes castellanes y polos franceses de Bertrand Du Guesclin venció a Pedro na batalla de Montiel el 14 de marzu de 1369. Pedro I, yá prisioneru, foi asesináu a manes d'Enrique, que xubió definitivamente al tronu de Castiella col nome d'Enrique II.

Semeya imaxinaria d'Enrique II de Castiella. José María Rodríguez de Losada. (Conceyu de Lleón).

Antes de trate consolidáu nel so tronu y poder tresmití-ylo al so fíu Juan, Enrique tuvo que ganar a Fernandu I de Portugal, al qu'hubo de ganar en dos de les llamaes Guerres Fernandinas, y dempués a Xuan de Gante, I duque de Lancaster, casáu cola infanta Constanza de Castiella, fía de Pedro I. Nel so conflictu colos ingleses d'Eduardu III d'Inglaterra, Enrique II foi aliáu de Carlos V de Francia, a que la so disposición punxo la flota castellana, pieza fundamental nel asediu de la Rochelle, en que la so primer fase l'almirante Ambrosio Bocanegra ganó dafechu a la escuadra inglesa.

Cornáu d'Enrique II de la ceca de Toledo.

Enrique II compensó a los sos aliaos, pero supo tamién defender los intereses del reinu de Lleón y Castiella. Asina, negó al rei d'Aragón toles cesiones territoriales que lu prometiera nos tiempos difíciles.

En política interior, empecipió la reconstrucción del reinu; protexó a los xudíos, a los qu'él mesmu escorriera na guerra civil; aceleró'l tresformamientu de l'alministración real; y convocó numberoses Cortes. Coles mesmes incorporó definitivamente al patrimoniu real el señoríu de Vizcaya tres la muerte del so hermanu Tello de Castiella. En política esterior, foi favorable a Francia frente a Inglaterra.

Enrique II de Castiella finó'l 29 de mayu de 1379 en Santo Domingo de la Calzada. Foi asocedíu nel tronu castellanu pol so fíu, Xuan I de Castiella.

Sepultura

[editar | editar la fonte]

Dempués del so fallecimientu, el cadabre d'Enrique II de Castiella foi treslladáu a Burgos, dempués a Valladolid, y darréu a la ciudá de Toledo, onde sería soterráu na Capiya de los Reis Nuevos de la Catedral de Toledo,[5] onde los sos restos mortales reposen na actualidá. El sepulcru del rei ta asitiáu sobre la sillería del coru, nel llau de la Epístola, y ye un sepulcru adosáu d'estilu platerescu. La caxa del sepulcru ta afatada colos escudos de Castiella y Lleón, y na parte baxa del interior del lucillo d'enterramientu tán asitiaos tres paneles decoraos con trofeos, y sobre los trés paneles dos neños qu'apaecen suxetando la cartela que contién l'epitafiu del monarca:[6]

Sepulcru d'Enrique II de Castiella na Catedral de Toledo.
AQUI YAZE EL BIEN AVENTURÁU Y NOBLE CAVALLERO REI DON ENRRIQUE DE DUCE MEMORIA, FÍU DEL MUI NOBLE REI DON ALFONSO, QUE VENCIO LA DE BENAMARIN Y FINU EN SANTU DOMINGU DE LA CALÇADA, Y ACABO MUI GLORIOSAMENTE A XXX DIAS DE MAYU, AÑU DE LA NACENCIA DEL NUESU SALVADOR XESUCRISTO DE MCCCLXXIX AÑOS.

Sobre'l sepulcru ta asitiada la estatua yacente que representa a Enrique II, realizada n'alabastru policromado. El monarca, vistíu colos atributos reales, suxeta cola so manzorga la espada y el talabarte afatáu con lleones y castiellos. Na mano derecha'l monarca empuña'l cetru, que'l so estremu superior reposa nos trés almohadones que sostienen la cabeza del monarca. El rei calza chapinos y los sos pies reposen sobre un lleón cháu.

Na Catedral de Santo Domingo de la Calzada tán soterraes les coraes del monarca.

Matrimoniu y descendencia

[editar | editar la fonte]

Enrique II casóse'l 27 de xunetu de 1350 con Juana Manuel de Villena, señora de Villena, Gradia y Peñafiel y fía del célebre magnate y escritor Don Juan Manuel y de Blanca Núñez de Lara, con quien tuvo trés fíos:

Tuvo dellos fíos fora de matrimoniu, dalgunos de los cualos menta nel testamentu qu'dio'l 29 de mayu de 1374:[lower-alpha 1]

Ancestros

[editar | editar la fonte]

A la fin del so reináu ostentaba los títulos de Rei de Castiella, Toledo, Lleón, Galicia, Sevilla, Córdoba, Murcia, Xaén, l'Algarve y Señor de Molina.[12]


Predecesor:
Pedro I

Rei de Castiella

1366-1367
Socesor:
Pedro I
Predecesor:
Pedro I

Rei de Castiella

1367-1379
Apostáu (1367-1369) con Pedro I de Castiella
Socesor:
Xuan I

Ver tamién

[editar | editar la fonte]
  1. Vease vega&hl=es&ei=9wz_TfDTD8278gO026iqCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CEkQ6AEwBjgK#v=onepage&q&f=false Cróniques de los reis de Castiella D. Pedro I, D. Enrique II, D. Xuan I, D. Enrique III, Tomu II, páxs. 106-121 de Pedro López de Ayala
  2. 2,0 2,1 En delles xenealoxíes antigües llamar Inés Díaz de la Vega anque'l rei Enrique nel so testamentu mentar delles vegaes siempres llamándola Elvira Íñíguez. O bien ye un error tresmitíu neses xenealoxíes, o bien pudo ser otra de les amantes del rei y madre de dalgún de los fíos.
  3. 3,0 3,1 En delles xenealoxíes antigües llamar Beatriz Fernández de Angulo, señora de Villafranca, anque'l rei Enrique nel so testamentu mentar delles vegaes siempres llamándola Beatriz Fernández. O bien ye un error tresmitíu neses xenealoxíes, o bien pudo ser otra de les amantes del rei y madre de dalgún de los fíos.
  4. El matrimoniu llegó a celebrase en 1378 y fueron padres, ente otros, d'Enrique de Villena el Nigrománticu, maestre de la Orde de Calatrava, I conde de Cangas y Tinéu que casó con María de Albornoz, señora del Infantado.
  5. Dambes hermanes figuren na documentación de dichu monesteriu, recibiendo delles mercés del so tíu'l rei Xuan I de Castiella, según del rei Enrique III de Castiella.
  6. Nun ta mentada nel testamentu del so padre.
  7. El so padre nun lu menta nel so testamentu dau en 1374.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 13 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 133968006. Data de consulta: 13 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. 3,0 3,1 3,2 Afirmao en: Kindred Britain.
  4. «Conferencia del Catedráticu Manuel García Fernández» (24 de xineru de 2013).
  5. Elorza, 1990, p. 63-64.
  6. Elorza, 1990, p. 64.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Braamcamp Freire, 1930, p. 153.
  8. Braamcamp Freire, 1930, páxs. 153-154.
  9. Sousa, 196, p. 181.
  10. Arco y Garay, 1954, p. 310.
  11. Nieto Cumplíu, 1979, p. 208.
  12. «Título de reis europeos» (inglés) (7 de payares de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 7 de payares de 2003. Consultáu'l 13 de xineru de 2017.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]