Saltar al conteníu

Delda

De Wikipedia
Delda
obligación (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

La delda (del llatín debĭta, «lo que se debe a daquién») ye un compromisu de pagu obligáu ente dos entidaes (persona, grupu, empresa, Estáu). Si la pallabra delda emplégase esencialmente pa devolver dineru, esto ye, delda económica, una delda ye tamién un conceutu moral.[1] Ciertes deldes morales son imposibles de cuantificar o de reembolsar, por casu, cuando una persona salva la vida d'otra persona. Les deldes xueguen un rol central na organización de les actividaes humanes, sobremanera económiques. Xeneralmente, una delda dexa una inversión que tresforma'l texíu granible, xenerando meyores pa la producción. Por casu, un Estáu puede empeñase pa construyir infraestructures tales como carreteres, que de la mesma van favorecer los intercambios. O cenciellamente, un llabrador puede pidir l'ayuda de los sos vecinos pa trabayar una tierra, que va poder entós fructificar y dar beneficios. Güei, el sistema bancariu ye un puntal esencial de la economía de mercáu. Los Bancos centrales controlen la emisión de moneda y emiten delda pública. Efeutivamente, la delda nun ye sinón un mediu pa controlar la macroeconomíay la tasa monetaria, un preséu en función de dellos índices: el crecedera económica, la inflación o'l desemplegu d'un país. Col fin d'asegurar l'enfotu de los distintos axentes económicos, les deldes tán regulaes pola llei. En Derechu, el conceutu de delda forma parte del derechu de les obligaciones.[2] Pero les dinámiques complexes de la delda son difícilmente comprensibles y, a pesar del derechu, causen un riesgu cierto sobre la economía o les sociedaes humanes. Nun puede faese casu omiso a los riesgos esteriores, como'l clima o la salú de les persones, nin a la dimensión psicolóxica acomuñada a la perceición del futuru, del valor o del riesgu nos seres humanos. Si los axentes económicos pierden enfotu nel futuru o na so capacidá pa cumplir les sos promeses, el fráxil equilibriu puede rompese.

En contabilidá, una delda ye un pasivu o un activu, vistu dende'l puntu de vista del deldor o del acreedor, que'l so vencimientu ya importe tán afitaos de manera precisa. Nesti sentíu, les deldes d'una persona, d'una empresa, d'un país o d'una institución son el conxuntu de los préstamos que va tener que reembolsar.

La hestoria de la delda ye más antigua que la de la moneda: ente que les primeres monedes esistíen yá en dómina de la reina Giges de Lidia, en redol al 700 e.C., el sistema económicu basáu na delda desenvolvióse yá na civilización Sumeria, años 6000-3500 e.C. N'efeutu, la civilización Sumeria desenvolvió'l sistema de delda más antiguu conocíu hasta güei.[3] Por esi sistema, los llabradores empeñar pa consiguir la so llibertá y la de los sos fíos.[4] Pa xestionar esti sistema, los reis sumerios disponíen del derechu d'amnistía, anulando regularmente'l conxuntu de les deldes y de les servidumes acomuñaes. Quiciabes atopemos un sistema similar na llei del antiguu Israel (Levítico 25:10).

Edá Media

[editar | editar la fonte]

Les repúbliques y ciudaes italianes de la Edá Media y del Renacimientu fueron los primeros entes n'emitir delda, les monti'.[5][6] Los monti tienen, a la Mediana Edá y a la Renacencia n'Italia, una equivalencia de les obligaciones. Esti tipu de fondos esiste inda so la forma nos Monte de Piedá.

En 1262, la ciudá de Venecia realiza la so primer emisión de delda so forma de «xube»: el Xube vecchio, siguíu en 1482 del Xube nuovo y en 1509 del Xube nuovissimo. En 1343, los Perruzi, banqueros florentinos, quebren dempués de l'abdicación d'Eduardu III d'Inglaterra. En 1347, les deldes de la ciudá de Florencia fueron reagrupaes nunos fondos: xubir común», monto enorme de delda que la ciudá yera incapaz de reembolsar. La tasa foi afitada al 5 % y les deldes pueden podíen ser intercambiaes como cualesquier bien. Esti mercáu yera bien volátil, 5 % de la delda pública podía ser intercambiáu cada añu (ref Pezzolo). Al rematar el sieglu XIV por causa de la multiplicación de los conflictos colos demás Estaos, la ciudá multiplica les emisiones de delda. Adulces la riqueza tresferir escontra los más ricos: en 1352, el 2 % de los florentinos teníen 25 % de les riqueces de la ciudá, en 1404 habíen acumuláu 42 % de les riqueces. En 1427, estes tresferencies de riqueza sometida a una imposición desigual crean graves problemes; en 1378 los trabayadores del testil, los Ciompi, remóntense. En 1427, la devolución de dineru yá nun basta a reembolsar la delda... 86 % de los monti pertenecen al 10 % de los florentinos, ente que 71 % de los llares non detentan.

En 1407 en Xénova, los principales acreedores de la ciudá crean la Asitió di San Giorgio, una primitiva empresa multinacional. Abandonando cada vez más la xestión d'ingresos fiscales y aduaneros a esti acreedores, la república de Xénova pierde una gran parte de la so llexitimidá y del so poder. La ciudá ye entós xestionada principalmente por y pa los intereses privaos d'esta oligarquía, llegando a posesionarse del Bancu de San Giorgio.

Reglamentación

[editar | editar la fonte]

Una bona regla de xestión consiste en permediar gastos ya ingresos. El recursu al endeldamientu al traviés de préstamo dexa financiar inversiones mientres se caltenga esta regla. Pa faer frente a los distintos conflictos que pueden soceder ente los emprestadores y los prestatarios, les deldes tán enmarcaes pol derechu. Les lleis que rixen les modalidaes d'un préstamu o d'una delda son distintes según la naturaleza del emprestador y/o del prestatario. El creitu ye'l marcu xurídicu de la delda, porque ye tamién el principal mecanismu de creación monetaria. Los bancos crean moneda en cuenta de una reconocencia de delda.

Reconocencia de delda

[editar | editar la fonte]

La reconocencia de delda ye un actu unillateral escritu, pol cual una persona, llamada deldor, reconoz deber una suma de dineru a otra persona, llamada acreedor. Cuando una persona fai entrega del dineru a otra, ye preferible tener una prueba d'esti préstamu. Ciertes menciones son obligatories y deben por ello figurar por escritu. En Francia, tratar de la firma del que se compromete, la fecha y l'importe del préstamu en cifres y en cartes.[7] Poro, pa ser válidu, tien que tar escrita, datada y roblada pol deldor. En casu de diferencia ente la suma en cifres y la suma en lletra, la reconocencia de delda non vale sinón pa la suma escrita en toles sos lletres.[8] Tien que notase qu'hai distintos tipos de reconocencia de delda, ente les cualos tán:

  • La reconocencia de delda notarial, fechu nun notariu y autentificado por ésti
  • La reconocencia de delda so seing priváu, fechu por dambos protagonistes de manera privada.

Sobreendeudamiento

[editar | editar la fonte]

El bancu de Francia afita la tasa de gastadura, la tasa máxima llegal pa un préstamu. En Francia, un particular nun tien el derechu de declarar una quiebra; un procedimientu de sobreendeudamiento foi puestu en marcha dende 1989 en casu d'imposibilidá manifiesta pal deldor de bona fe d'enfrentar el conxuntu de les sos deldes non profesionales esixentes y próximes al so vencimientu. La reglamentación aplicable a esti día resulta de la llei del 1º de xunetu de 2010.

En Suiza, l'asociación Carines creó un website internet Carines deuda consejo, en diez llingües, p'aconseyar a les persones confrontadas a les deldes o pa evitar que s'atopen nesta situación.[9] Propón soluciones, contién una multitude de cartes tipo, formularios y venceyos, según les direiciones y númberos de teléfonu de los servicios d'utilidá pública.[10]

Empreses non financieres

[editar | editar la fonte]

Les empreses pueden recurrir a la delda pa financiar les sos operaciones si nun disponen abondo de capitales o a cencielles como ferramientes de xestión. Nuna óptica de xestión financiera, estrémase de cutiu les deldes según el so grau de exigibilidad, disposición de les deldes de curtiu plazu, a les deldes de medianu y llargu plazu. Les deldes de mediu llargu plazu son más de cutiu contraíes pa financiar el ciclu d'inversión ente que les deldes de curtiu términu financien el ciclu operativu.

Estremar ente:

  • Deldes al curtiu plazu d'aprovechamientu - esencialmente los creitos refaccionarios.
  • Deldes al curtiu plazu fora d'aprovechamientu impuestu# sobre sociedaes a pagar a facienda, cotizaciones sociales a echar a la URSSAF, meyores y cuotes iniciales recibos sobre encargo…
  • Deudes al curtiu plazu bancaries, consentíes por socios financieros
  • Deldes a medianu términu o llargu plazu:
    • emprestos bancarios
    • obligaciones, una forma de préstamu accesible a les grandes empreses llaos sobre los mercaos como'l CAC-40.

Nel marcu européu pa los establecimientos públicos a calter industrial y comercial (EPIC) que la so actividá llevanta del sector competitivu, les posibilidaes d'intervención estatal francesa son ellí tamién llindaes. Coles mesmes, según les regles del comerciu internacional, les empreses nun pueden tar calteníes so perfusion financiera estatal. Una empresa privada que s'atopa n'estáu de cesación de pagos ta sometida a un procedimientu de recuperación xudicial prevista pol códigu de comerciu o, si nun hai posibilidá de recuperación, de lliquidación xudicial, y nesti casu cesa d'esistir. Efeutivamente, contra los Estaos o les persones físiques, una empresa puede sumir. Pa evitar esto, les empreses privaes (pero aplícase tamién a les empreses públiques) utilicen diverses estratexes: amenorgamientu de les cargues por racionalización de los sistemes de producción, abandonu de les cañes non rentables que tán tea liquidaes, , cesiones d'activos non estratéxicos (inmobiliariu por casu) o bien recapitalización polos accionistas.

Les empreses públiques de estatus priváu (sociedaes anónimes) pueden en principiu tar puestes en quiebra si l'Estáu decide nun beneficia-yos de subvenciones públiques, seya por decisión puramente presupuestaria, seya n'aplicación de normes europees (pa evitar aburuyar de competencia). Ciertes empreses privaes deben o tuvieron qu'igualmente enfrentar deldes colosales consentíes por bancos, que gravan la so rentabilidá per dellos años (Alstom, el Crédit Lyonnais en 1993, Eurotunnel, France Telecom o Vivendi son casos ente los más célebres en Francia).

Empreses financieres

[editar | editar la fonte]

Les empreses financieres tán enmarcaes por diverses lleis y regles.

Bancos centrales

[editar | editar la fonte]

Los bancos centrales son instituciones nacionales o supra-nacionales ensin ánimu d'arriquecimientu qu'emiten de la moneda. Empresten esencialmente a los bancos comerciales. La Reserva federal d'Estaos Xuníos tien pa misión d'asegurar la estabilidá de los premios (ye dicir de llindar la inflación) y la bona andadura de la economía. La misión principal del Bancu central europea ye d'asegurar la estabilidá de los premios. Establez el so política monetaria afitando les tases direutores según los intereses de la so misión. Dende 2008 el BCE recompra tamién deldes soberanes lo qu'equival indireutamente a emprestar a los Estaos.

Los bancos centrales son nel sistema financieru modernu independientes del poder políticu. La independencia de los bancos centrales ta considerada como susceptible de llindar la inflación. En Francia, la llei de 1973 precisa l'autonomía del Bancu de Francia por informe al poder políticu. Sicasí si'l derechu prohibíu nun gran númberu de país la compra direuta de delda d'Estáu pol bancu central, ésta puede sicasí llibremente mercar esta delda sobre'l mercáu secundariu.[11] Alesina y Summers (1993) sintieron demostrar una rellación ente tasa d'inflación débil y grande independencia de los bancos centrales, pero de los estudios fundaos sobre un indicador más precisu de la independencia, aquel de Cukierman (1992), y llevaes nun plus grande númberu de país relativisent grandement esta primer conclusión.[12]

El FMI, el Bancu mundial y el Bancu de los reglamentos internacionales son instituciones financieres internacionales que participen al funcionamientu de la economía global y a la regulación financiera.

Establecimientos financieros

[editar | editar la fonte]

Un establecimientu financieru ye una empresa qu'atiende esencialmente de vender o de mercar delda. Les formes xurídiques son múltiples. Estremar los bancos, les sociedaes de fiducie, les sociedaes de corretaje de valores, les entidaes aseguradores, les sociedaes creiticies-bail, los inversores institucionales, los hedge funds.

Amás de la forma clásica de la emprunt, los establecimientos financieros contraen ya intercambien delda so formes múltiples como los productos derivaos. Un contratu de seguro ye una delda conditionnelle que dexa a la so tomador de tresferir un riesgu sobre la compañía de seguru. Los cálculos de la prima de seguru o de la tasa d'interés d'un emprunt apelen a los mesmos téunicos actuariales d'estimación de los riesgos. Una opción ye un derechu de compra o de venta d'un productu, como'l trigu o'l petroleu, a una fecha y un premiu fitu.

Delda pública

[editar | editar la fonte]

Los Estaos tienen mientres enforma tiempu'l privilexu de bater la moneda qu'establez asina una unidá de cuenta que simplifica y favoreciendo los intercambios sobre'l so territoriu. La moneda ta utilizada en gran parte pa financiar los exércitos y les campañes militares. La moneda ye'l nerviu de la guerra » dende los sos empiezos : « Esti nun ye Philippe, pero l'oru de Philippe que tomó les ciudaes de Grecia ».[13] El dineru y l'oru son dambos principales metales preciosos utilizaos pa bater la moneda ; la hestoria ta marcada de crisis que xira en redol a un d'estos dos metales. En mediu del XX sieglu, toles monedes resulten fiduciaires y cesen definitivamente de ser convertible n'oru. Paralelamente les deldes públiques desenvuélvense. Los Estaos estrémense soberanos, contraen deldes nel so nome y estes deldes intercámbiense depués sobre un mercáu secundariu. Les ciudaes italianes como Venecia son los primeres Estaos a desenvolver esti sistema animáu pol desenvolvimientu de los bancos. L'enfotu concedíu a una moneda y el creitu d'una delda pública fuelga esencialmente sobre la capacidá estatal a llevantar impuestos y a honrar los sos compromisos.

Un Estáu ye consideráu como ser el maestru del xuegu. Soberanu, afita'l marcu llegal qu'arrodia la so delda pública, puede recourir al impuestu, dévaluer la so moneda o inclusive camudar de moneda. Sicasí, hai llendes como lo demuestra la curva de Laffer nel recursu al impuestu y, nun mundu cada vez más globalisé onde los intercambios son esencialmente transnacionales, cada Estáu tien que componer colos sos socios y los trataos internacionales nun mercáu de los capitales mondialisé.

Abandonando adulces el terrén de la guerra, los Estaos asígnense nuevos oxetivos como d'asegurar la educación o la salú de la so población qu'aumenta de tantu les sos necesidaes de financiamientu.

En Francia, les coleutividaes públiques territoriales nun pueden tar puestes en faillite, pero pueden tar puestes so tutelar estatal.

Economía política

[editar | editar la fonte]

Endeldamientu

[editar | editar la fonte]

La delda de los panales consideraos nel so xuntos representa un agregáu económicu. Una delda de los panales demasiáu elevaos, sobremanera si ye a tasa variable (ye dicir que la tasa d'interés a pagar sobre una delda contraida nel pasáu sigue la evolución de les tases d'interés actuales), ye una fraxilidá potencial pa la economía d'un país, que ye entós suxetu a crisis financieres o a cayíes del consumu en casu d'ascensos de tases brutales (l'endeldamientu de los panales estauxunidenses ye citáu de cutiu n'exemplu ; dende'l final de la Segunda Guerra Mundial, ente que de cutiu dambos adultos d'un panal toquen agora un salariu, los panales estauxunidenses son cada vez menos capaces de economiser y empéñense por consiguiente).[14]

En Francia, los panales son bastante faiblement empeñaos, en comparanza colos demás países desenvueltos.[15] Anque la so tasa d'endeldamientu aumentó fuertemente mientres la primer década del XXI sieglu,[16] la ratio delda de los panales sobre activos llimpios queda relativamente bonu y establezse en 2007 al 13,84 %.[17] Final 2005, los panales residentes en Francia disponíen d'un patrimoniu de 8 067 millardos, seya 75 % del patrimoniu total de la nación, esencialmente inmobiliariu.[18] De 1995 a 2005, el patrimoniu de los panales aumentó de + el 10 % per añu, superior a la crecedera del PIB del 3,7 %. Esti aumentu del patrimoniu ye la consecuencia del ascensu de los premios del inmobiliariu alimentada pol cayente de les tases d'interés.[19] En paralelu, la delda inmobiliaria de los Franceses dobló ente 2000 y 2010 que fai tarrecer una bulle inmobiliaria.[20]

Añu #tasa endeldamientu (% ingresu disponible) ingresu disponible medianu ingresu disponible médian
2000 52 % 31 990 31 990 € 26 930 26 930 €
2009 77 % 34 540 34 540 € 28 740 28 740 €

Alministraciones públiques

[editar | editar la fonte]

La mayoría de los Estaos del mundu tán empeñaos. La delda midida ye la del conxuntu de les alministraciones públiques. La delda pública mundial alzar en 2011 a más de 40 000 millardos de dólares.[21] En Francia, la delda pública alzar a cerca de 1700 millardos d'euru según los criterio de Maastricht en 2011 y la carga de la delda, ye dicir los intereses, alzar a 45,4 millardos d'euru (en 2011) tea aproximao 15 % del presupuestu estatal o inda 1 700 1700 euros per panal.[22]

Ciertes deldes, como los retiros futuros, tán diches « implicites » y nun son xeneralmente #pas contabilizaes nes finances públiques, porque demasiáu complexes a aprehender como, per otru llau, ciertos activos. Efeutivamente, ye malo d'envalorar los sos costos o los sos premios.[23] Cuando los economistes intenten sicasí de faer un balance, fálase entós delda llimpia como la diferencia ente pasivos y activos. Si nun balance contable los activos tienen que ser iguales a los pasivos, esti nun ye ciertu pa la mayoría de los actores económicos nun mediu ambiente sometíu a numberosos azares. Pa un particular, el preciu de los sos bienes tales qu'una casa, fluctúan ente que la so delda sigue un calendariu precisu. Pa una empresa, la coxuntura económica puede resultar insostenible si la venta de los bienes o de los servicios que produz non él dexa más de pagar los sos asalariaos o de faer cara.

Países en desenvolvimientu

[editar | editar la fonte]

En 2010, una delda de más 3500 millardos de dólares foi atropada pelos países en desenvolvimientu.[24] Estes deldes son la manifestación d'una voluntá desarrolladora. Pero ciertos Estaossobremanera de los países africanos, por causa d'inestabilidá política (guerres civiles), de los problemes de corrupción reinal, de fugues de los capitales so rexímenes dictatoriales, son o fueron sobreendeudados y nun lleguen a faer frente a los vencimientos de reembolsu. Ciertes deldes pueden ser retardaes o parcialmente anulaes polos acreedores que s'axunten n'estructures informales como'l Club de París, el Club de Londres, la Iniciativa países probes bien empeñaos o'l Comité pa l'anulación de la delda del terciu mundu.

Mientres los años 2000, la delda neta esterior de ciertos países en desenvolvimientu foi fuertemente amenorgadasobremanera debíu al ascensu de los precios de materies primeres. De los países, como China o Brasil, son agora de los acreedores de los países desenvueltos .[25] Sicasí munchos países bien empeñaos entá colos sos recursos, tán quedáu probes a pesar de la iniciativa países bien empeñaos que beneficia a una cuarentena de país esencialmente africanos.

Panorama de la delda mundial

[editar | editar la fonte]

El bancu de los reglamentos internacionales sintetiza y analiza la delda mundial recaldando de los datos de delles instituciones como los bancos centrales.[26]

Los periódicos publiquen regularmente gráficos que dexen aprehender la complexidá de la delda, balanza y interconexón ente distintos sectores, distintos países,.[27][28]

Endeldamientu de los países industrializaos en % del PIB (2011)[29]
País panal empresa (ensin sector financieru) sector financieru Estáu total
Xapón 67 99 120 226 512
Reinu Xuníu 98 109 219 81 507
España 82 134 76 71 363
Francia 48 111 97 90 346
Italia 45 82 76 111 314
Corea del Sur 81 107 93 33 314
Estaos Xuníos 87 72 40 80 279
Alemaña 60 49 87 83 278
Australia 105 59 91 21 277
Canadá 91 53 63 69 276

Los mercaos de la delda, mercáu monetariu pa les deldes al curtiu plazu (< 1 añu) y mercado obligatoriu pa les deldes a medianu y llargu términu (>1 añu) tán en volume muncho más d'entidá que los mercaos d'aición. En 2010, los encours sobre'l mercáu obligataire mundial finu 2010 xubir a 95 trillions (95 000 millardos) de dólares.[30]

Pero los encours los plus d'entidá atópense agora sobre los mercaos de contratos derivaos que la so importancia aumentó fuertemente, 2004 $220 trillions, 2007 $596 trillions y en 2010 $601 trillions .[31] Atención sicasí, les encours sobre los mercaos derivaos (Notional amounts outstanding) nun representen un valor real absoluta, enforma estos contratos (opción de compra o de venta) lleven sobre los mesmos valores (euros, dólares, petroleu, arroz...) y anúlense los unos los demás. El so valor de mercáu brutu ta definida como'l so valor liquidativo a la fecha del día d'estimación; al primer avientu de 2010 el so valor brutu ta envalorada a $21 trillions .[32] Fai falta anotar nesti aumentu de los mercaos derivaos el llugar de los credit default swap, CDS, seguros sobre los riesgos de defectos de les deldes. Los CDS, que conducieron yá a la cayida del asegurador American Internacional Group en 2008, compliquen considerablemente les consecuencies d'un defectu de pagu d'un Estáu como Grecia .[33] El 1º de marzu de 2012 l'Internacional Swaps and Derivatives Asociación anunció que les CDS sobre la delda griega nun seríen activés nel inmediatu.[34][35]

Política monetaria y presupuestaria

[editar | editar la fonte]

Dende Keynes, les investigaciones n'economía sorrayaron la fuerte interdependencia ente la política monetaria (bancu central), la política presupuestaria (Estáu), el crecedera (PIB), el paro y la inflación. Sicasí, nun hai consensu sobre lo que tien que ser una bona política. Asina, Robert Barru sorrayó que les polítiques de recuperación pol gastu públicu pueden tar puesta en fracasu si los panales aforren en llugar de consumir en previsión d'un futuru ascensu d'impuestu pa enfrentar una acumuladura de la delda pública. Coles mesmes, sostién que los bancos centrales nun pudieron faer recular sobre'l paru que cuando engañaron los actores del mercáu sobre les anticipaciones d'inflación.

En 2012, anque los modelos y los analises de los economistes sían cada vez más finos y complexes, queda bien difíciles de prédire l'impautu de les polítiques presupuestariu y monetariu. Asina, a pesar d'una presión pa siempres más d'austeridá presupuestaria, les deldes de los países europeos voláronse dende la crisis de 2008,.[36][37] Coles mesmes de los responsables de la Fed, como Richard W. Fisher, nun escuenden que nun entienden porqué la economía nun cola a pesar de toles inyeiciones de liquidáu.[38]

Crisis económica

[editar | editar la fonte]

Una crisis económica apaez cuando un demasiáu gran númberu d'actores, o que de los actores que tienen un rol mayor d'un sector económicu, son incapaces d'enfrentar les sos deldes. Les crisis económiques han xeneralmente consecuencies polítiques d'entidá, ver dramáticu. Asina, según numberosos especialistes, historiadores y economistes, de la crisis de 1929, la retirada de los capitales estauxunidenses d'Alemaña de resultes del krach de 1929 ye en gran parte responsable de la llegada al poder del partíu nazi.[39]

Teoríes económiques en redol a la delda

[editar | editar la fonte]

La noción de delda ye a poner en perspeutiva coles nociones de moneda, de riqueza, de preciu y valor.

Moneda negativa y masa monetario

[editar | editar la fonte]

Formalmente, ente que les pieces de moneda formen siempres una suma positiva, una delda financiera representa una cantidá de moneda negativa. Asina una delda aumenta mecánicamente la cantidá de moneda (positiva), en circulación y pos la cantidá mediana de moneda per persona.[40]

Delda pública

[editar | editar la fonte]

El consensu de Washington, modelu de xestión d'una crisis de la delda establecida al rematar los años 1980 pol FMI y el Bancu mundial, resulta d'un enfoque néoclassique de la delda. Dende, les instituciones financieres internacionales almiten la necesidá d'una intervención d'entidá de los Estaos p'asegurar la bona andadura de la economía.

Ciertos economistes ponen causa ciertes de les hipótesis que baxo-estiendan el consensu de Washington como la rationalidad de los actores económicos. Efeutivamente, el celebru humanu ye un bien malu estimateur de les probabilidaes, ver por casu los resultaos contra-intuitivos nel xuegu de pile o cara. Otros economistes demuestren l'asimetría d'información nel sistema económicu privilexando asina ciertos actores. Les investigaciones de Mauricio Diba conducir a poner causa'l consensu de Washington.[41] Joseph Stiglitz denuncia'l consensu de Washington que privilexa los intereses del principal accionista del FMI, los Estaos Xuníos .[42]

Críticos del sistema monetariu

[editar | editar la fonte]

De numberosos economistes hétérodoxes criticaron el sistema monetariu basáu nel desenvolvimientu de la moneda fiduciaire. En 1912, Ludwig von Apuestes escritu : El desenvolvimientu de la moneda fiduciaire debe necesariamente llevar al so esbarrumbamientu.[43]

Frederick Soddy, científicu réputé, fixo delles proposiciones pa reformar el sistema monetariu internacional y encamentó midíes, entós vivamente combatíes, como l'abandonu del estándar oro, l'adopción de tasa de camuda flotantes, la creación d'un despachu de los estadísticos, el siguimientu d'una política presupuestaria contra-cíclica : práuticos mondialement adoptaes dende. Más radical inda, milita pa la supresión del sistema de les reserves fractionnaires que dexa multiplicar los creitos . Al orixe d'un analís relativamente espublizáu del sistema monetariu modernu, sorraya la paradoxa del sistema monetariu basáu na delda : onde ye'l dineru pa reembolsar les deldes pasaes si esti nun ye en siempres más de delda.[44][45] Efeutivamente, basta que los bancos nun reciclen tolos intereses de les deldes na economía por que crean una situación de crisis del creitu.

El premiu Nobel d'economía Maurice Diba, relativamente aislláu nesti xuiciu, consideraba en 1999 : « Na so esencia, la creación monetaria ex nihilo actual pol sistema bancariu ye idénticu, yo nun bazcuya a dicilo para bien faer entender lo que ye realmente causa, a la creación de moneda por falsos-monnayeurs, si xustamente condergada pola llei. Concretamente desagua a les mesmes resultaos. La sola diferencia ye que los qu'en profitent son distintos ».[46]

Crítiques de la desregulación

[editar | editar la fonte]

De los éminents especialistes de la xestión del riesgu sorrayen el peligru de la desregulación del sistema bancariu.[47] El Glass-Steagall Act votáu en 1933 dempués de la crisis de 1929 mientres la gran Depresión esplica según ellos les décades de prosperidá de la dempués de-guerra n'Europa y a Estaos Xuníos. Al contrariu, la desregulación empecipiada nos años 1980 que se concreten pola revocación del Glass-Steagall act pol Gramm–Leach–Bliley act en 1999 dexó a los bancos d'imposición, a los bancos comerciales, a los bancos d'inversiones y a les entidaes aseguradores de fundir les sos actividaes récréant de los riesgos systémiques considerables, entrainant de los booms en numberosos sectores d'actividá y déstabilisant güei la economía mundial.

El desenvolvimientu de los matemáticos financieres acomuñáu a los desarrollos xurídicos de los productos derivaos ye al orixe del aumentu de los encours sobre los mercaos derivaos. Por casu, el modelu Black-Scholes dexa nun marcu d'aproximamientu restrictif, idéaliste, del mercáu de determinar el premiu xusto y único d'una opción, un derechu (non una obligación) de mercar o de vender un productu a una fecha y un premiu fitu que dexa a la finanza de crear un mercáu secundariu pa cualquier productu.

Tasa d'interés y mercáu inmobiliariu

[editar | editar la fonte]

Per otru llau,

Maurice Allais pensait que la possession privée de la terre était injustifiée

, sobremanera porque consideraba que les tases d'interés diben averase cada vez más de cero, dando asina un valor disproportionnée (infinita) a la propiedá inmobiliaria.

Moralmente, una situación de delda ye una situación social na cual una persona o un grupu de persones, que recibieron una atención d'otra persona o d'otru grupu de persones, tien la obligación o'l sentimientu d'obligación de devolver daqué coles mesmes valor. Siempres y cuando la noción d'igualdá pervalible ye suxetiva, el sentimientu de delda ye tamién suxetivu.

El donativo

[editar | editar la fonte]

El donativo ye una forma d'intercambiu tradicional nes sociedaes humanes.[48] Si a priori el donativo oponer al conceutu de delda na tradición cristiana, ye raramente gratuitu. La persona que recibe que ta entós l'obligáu de la persona que da. Nel so llibru Prueba sobre'l donativo, Marcel Mauss analiza'l rol social d'esta modalidá de circulación de les riqueces, el potlach practicáu polos Indios de Canadá y del Norte d'Estaos Xuníos. Nestes sociedaes el donativo coexistait con otres formes d'intercambios, de troc y mesmu de mercáu con intercambiu monetariu. El donativo ye un actu bien espublizáu nes sociedaes humanes. La muerte de James Cook a les islles Hawaï ye amestada seique a esta economía del donativo[réf. deseyada]. Ente que los indios dieron ensin cuntar mientres el so primeru alcuentru colos ingleses, al so regresu delles selmanes más tarde, les indíxenes massacrèrent la tripulación de James Cook. Al travers del donativo y de la contra donativo, xuégase non yá el poder ente individuos pero tamién l'estatus social na tribu y ente tribus. La investigación d'esti estatus puede conducir a la destrucción d'entidá de bienes económicos, n'aparente contradicción con toos pensamientos racionales.

Die Schuld: heriedu del pensamientu alemán

[editar | editar la fonte]

N'Alemán la pallabra delda, die Schuld, significa tamién culpabilidá, fallu. Los penseurs alemanes xueguen d'esta polysémie... de Nietzsche denunciando'l sentimientu de culpabilidá desenvuelta pol cristianismu nel home occidental; a Heidegger desenvolviendo la idea de ser, Dasein, consubstantiellement culpable de les sos deldes,; que pasa pol analís del home a los aguarones por Sigmund Freud.[49][50]

HAI creuser... Dies diræ, tal la roxura de Dios que s'ablaya sobre los fautifs, el créancier vengábase sobre'l so deldor reclamen una llibra de carne (cf El Comerciante de Venecia).

Anselm Jappe fai una crítica sistemática de la noción pervalible, él énonce una nueva paradoxa del capitalismu que yá nun hai para oxetivu de producir más de mercancía o de serviciu, pero la multiplicación del dineru entrainant una perda d'enfotu na moneda.[51]

Puntos de vista relixosa

[editar | editar la fonte]

Gastadura, ver Interés (financia)#Puntos de vista relixosa.

Soberanía

[editar | editar la fonte]

La crisis de la delda soberana (Grecia, Portugal, España...) punxo en lluz les llendes de la integración europea en materia monetario, y amenáu un renouveau del alderique económicu opositores partidarios de la recuperación financiada pola delda pública y adepta de la ortodoxa financiera clásicos - partidarios del désendettement (‘deleveraging’) de los Estaos, empresariales y de los panales .[52]

A plazos, según el centru d'investigación económica World Pensiones Council (WPC), el regresu a la ortodoxa financiera encamentáu pol executivu alemán y el BCE y la política de rigor xeneralizáu que deriva van precisar una revisión del tratáu de Lisboa, porque podríen tener pa consecuencia d'amenorgar les prerrogativas presupuestaries y fiscales de los Estaos miembros más allá de les disposiciones del tratáu na so forma actual.[53]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. (Graeber, 2011)
  2. Dette, na web Legifrance.gouv.fr, consultada'l 27/06/2016.
  3. (Graeber, 2011)
  4. (en) B. Lafont et R. Westbrook, « Neo-Sumerian Period (Ur III) », dans R. Westbrook (dir.
  5. Government Debts and Credit Markets in Renaissance Italy, Luciano Pezzolo, Ca Foscari University of Venice, [http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=989311 en ligne] mai 2007
  6. .
  7. Code civil français : articles 1317 à 1321-1, articles 1322 à 1332 [1]
  8. Vos droits sur service-public.fr [2] Archiváu 2013-07-23 en Wayback Machine
  9. Site carines-dettesconseil
  10. http://www.presseportal.ch/fr/print.htx?nr=100612924
  11. Haberer 1976, p. 122
  12. Robert Barro. «Indépendance de la Banque centrale : la recette miracle contre l'inflation ?». Melchior - Le site des sciences économiques et sociales. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-04-08.
  13. Paul-Emile IIy siècle av.
  14. The Two-Income Trap: Why Middle-Class Mothers and Fathers Are Going Broke, Elizabeth Warren, Basic, 2003
  15. Banque de France, Taux d'endettement des ménages [3] Archiváu 2011-11-05 en Wayback Machine
  16. Insee, Ratios de dette des agents non financiers [4]
  17. « Endettés mais pas trop », Jean-Pierre Thiollet, Epargne et Finance n°32, décembre 2007, páxs.12-13 https://infothec.hec.fr/flora/servlet/LoginServlet
  18. Insee, 2006, Dossier : Épargne et patrimoine des ménages [5]
  19. Credit suisse, Global Wealth Report 2011 [6]
  20.  — PDF Conseil général de l'environnement et du développement durable (CGEDD), Le prix des logements sur le long terme, 2011.
  21. Horloge de la dette publique mondiale, The Economist, [7]
  22. INSEE, [8]
  23. Et si la dette publique n'était que la partie émergée de l'iceberg ?, La Tribune, 16/05/2012, [9]
  24. Synthèse du CADTM d'après les chiffres de la banque mondiale et du FMI [10] Archiváu 2014-08-22 en Wayback Machine
  25. Fin 2011, la Chine détiendrait 500 milliards de dollars de dette publique européenne[11]
  26. BIS[12]
  27. Monde, L'aide à la Grèce comparée à d'autres grandes dépenses dans le monde [13]
  28. The New York Times, It’s All Connected: An Overview of the Euru Crisis [14][15]
  29. Art der Verschuldung, Spiegel, 23.01.2012 graphique
  30. Bond Markets 2011 report [16] Archiváu 2011-10-03 en Wayback Machine
  31. BIS, Amounts outstanding of over-the-counter (OTC) derivatives [17]
  32. Slate.com, How can the derivatives market be worth more than the world's total financial assets? (en anglais) [18]
  33. Libération [19] Archiváu 2011-11-14 en Wayback Machine
  34. ISDA, Credit Event Has Not Occurred with Respect to Recent Questions on The Hellenic Republic Restructuring, 1ᵉʳ mars 2012 [20]
  35. Monde, Dette grecque : il n'y aura pas de déclenchement des CDS, 1ᵉʳ mars 2012 [21]
  36. Despite Push for Austerity, European Debt Has Soared, LANDON THOMAS Jr. and DAVID JOLLY, New-York Times, October 22, 2012 (en ligne (en)
  37. données brutes sur eurostat
  38. "Nobody on the [Fed] committee . . . really knows what is holding back the economy.
  39. 1929, William Karel, 2009, filme-en-deux-parties-de-william-karel/2882548,CmC=2884064.html présentation sur Arte.tv
  40. W. Paul Cockshott, Allin F. Cottrell, Gregory J. Michaelson, Ian P. Wright and Victor M. Yakovenko, Classical Econophysics, Routledge, 2009
  41. George Stigler : Memoirs of an Unregulated Economist, University of Chicago Press, 1985, ISBN 0-226-77440-6
  42. Stiglitz, Joseph (2010) Le triomphe de la cupidité. Stiglitz2010.
  43. Ludwig von Mises : The Theory of Money and Credit, 1912, p. 409
  44. Eric Zencey : Mr. Soddy’s Ecological Economy.
  45. Frederick Soddy, The Role of Money, George Routledge And Sons Limited, 1934
  46. La Crise mondiale d'aujourd'hui.
  47. D. Sornette et S. von der Becke, Systemic risk in banking: It is complex but not that complicated,2011
  48. Godelier, Maurice (1996). L'énigme du don. Fayard. ISBN 978-2213596938.
  49. Heidegger, l'être en son impropriété, Philippe Riviale, L'Harmattan
  50. Heidegger désormais ne considère plus la dette comme le résultat d'un manque advenu chez l'autre par la faute de mon Dasein.
  51. Anselm Jappe, L'argent est-il devenu obsolète? (version longue d'un éditorial paru dans Monde, 31 oct. 2011)
  52. cf.
  53. M. Nicolas Firzli, « Greece and the EU Debt Crisis », in The Vienna Review, mars 2010

Bibliographie

[editar | editar la fonte]
  • Joseph Stiglitz, El trunfu de la cupidité, Los venceyos que lliberen, 2010
  • Maurice Diba, Economía ya interés, 1947, Primer edición a la Imprenta nacional en dos volúmenes ; 1998, segunda edición en Clément Xuglar.
  • Maurice Diba, Fundamentos de la dinámica monetaria, 1999, Clément Xuglar col sofitu del Ministeriu de la Investigación.
  • Jacques Attali, Toos arruinaos en diez años?, 2010 (ISBN 978-2213655376 y 978-2253158103) Historia de la delda pública.
  • M. Nicolas J. Firzli, Ortodoxa Financiera y Regulación Bancaria, Revista Analís Financiera, 1º xineru de 2010
  • Graeber, David (2011) Debt, the first 5000 years. Graeber, David (2011) Debt, the first 5000 years., Debt, the first 5000 years, Graeber, David (2011) Debt, the first 5000 years..
  • André-Jacques Holbecq y Philippe Derudder, La Delda pública, una ximielga rentable. A que profite el sistema ?, Yves Michel, 2010.
  • Frederick Soddy, Wealth, Virtual Wealth and Debt. The solución of the economic paradox, George Allen & Unwin, 1926.
  • Ludwig von Puestes, Theorie de les Geldes und der Umlaufsmittel, 1912 (The Theory of Money and Credit, « Teoría de la moneda y del creitu »), [lleer on-line]
  • Haberer, Jean-Yves (1976) Les Cours de droit 1. Haberer, Jean-Yves (1976) Les Cours de droit 1., Haberer, Jean-Yves (1976) Les Cours de droit 1., t. 1, los Cursos de derechu, Haberer, Jean-Yves (1976) Les Cours de droit 1..
  • Olivier Hanne y Thomas Flichy de la Neuville, L'endeldamientu o'l tapecer de los pueblos, ediciones de Aube, 2014

Filmographie

[editar | editar la fonte]

Artículos connexes

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]
  • estadísticu OCDE[22]
  • estadísticu INSEE[23]
  • estadísticu BIS[24]