Saltar al conteníu

Uzi

De Wikipedia
Uzi
familia de armas (es) Traducir
Historia y usu
Apertura1948
Orixe del nome Uziel Gal
Diseñador Uziel Gal
Masa 3,52 kg
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

L'Uzi (n'hebréu: עוזי) ye un subfusil d'orixe israelín, diseñáu y fabricáu primeramente por Israel Military Industries (IMI). Pertenez a la familia d'armes de fueu qu'empezaron a amacerar y allixerar el pesu de los subfusiles. Les versiones más pequeñes y les más novedoses son consideraes como pistoles automátiques. El Uzi foi una de les primeres armes n'emplegar un cerrojo telescópicu, que dexa inxertar el cargador nel pistolete y encurtiar el so llargor, un diseñu que nun fuera vistu dende la pistola ametralladora Tipu 2 xaponesa.

El primer subfusil Uzi foi diseñáu por Uziel Gal (d'ende'l so nome) a finales de los años 1940. El prototipu foi termináu en 1950; de primeres foi puestu en serviciu coles Fuercies Especiales de la FDI en 1954, siendo suministráu a toles unidaes dos años más tarde. El Uzi foi emplegáu poles tropes de segunda llinia, oficiales, artilleros y tanquistas, al igual que como arma de primer llinia poles unidaes d'élite d'infantería llixera.[1]

El Uzi foi esportáu a más de 90 países.[2] Mientres el so serviciu activu, foi fabricáu por Industries Militares d'Israel, FN Herstal y otres empreses. Dende la década de 1960 hasta la década de 1980, los Uzi fueron los subfusiles más vendíos nos mercaos militar y policial que cualesquier otru subfusil fabricáu hasta entós.[3]

Descripción

[editar | editar la fonte]

El Uzi ye un subfusil aicionáu por aciu retrocesu de mases, que dispara a cerrojo abiertu. Tanto este como'l subfusil checoslovacu CZ Modelu 25 (Sa vz. 25), fueron les primeres armes n'emplegar un cerrojo "telescópicu", que envolubra la recámara del cañón.[4] Esto dexa asitiar el cañón más adientro del caxón de mecanismos y que'l cargador agospiar nel pistolete, pudiendo emplegase un cerrojo pesáu y con baxa cadencia de fueu nun arma más curtia y más equilibrada.[3]

El subfusil ta principalmente construyíu en chapa d'aceru estampao, faciéndolo más baratu de producir qu'una arma similar fabricada por aciu forxa y mecanizado. Con relativamente poques pieces móviles, el Uzi ye senciellu de desarmar pa caltenimientu o arreglu. El cargador atópase agospiáu nel pistolete, facilitando recargar intuitiva na escuridá o en condiciones difíciles gracies de primeres de una mano atopa a la otra. El pistolete tien un seguru aicionáu por presión, qu'evita los disparos accidentales. Sicasí, el sobresaliente cargador vertical enzanca disparar el subfusil tando baltáu nel pisu pámpana abaxo.[4] El Uzi tien un resalte para bayoneta.[5]

Cuando'l subfusil ta desamartillado, la portiella de eyección ciérrase y asina se previén l'ingresu de polvu y tierra. Anque'l caxón de mecanismos de chapa d'aceru estampáu del Uzi vien forníu con ranuras reforzaes p'aceptar l'acumuladura de tierra y arena, el subfusil puede trabar con grandes cantidaes de sable acumulaes mientres combates en zones desérticas si ye que nun ye llimpiáu regularmente.[6]

Problemes de diseñu

[editar | editar la fonte]

El Uzi foi criticáu por ser un subfusil que dispara a cerrojo abiertu. Les armes aicionaes por aciu retrocesu de mases y que disparen a cerrojo abiertu tienden a ser menos precises, por cuenta de que cuando s'apertar el gatíu, el cerrojo ye llanzáu con fuercia contra la recámara ya interfier cola puntería del tirador. Una y bones el cerrojo quédase tras al ser amartelláu, el caxón de mecanismos ye más susceptible al ingresu de sable y tierra. Pero'l sistema de disparu a cerrojo abiertu dexa al descubiertu la recámara del cañón, lo cual ameyora l'enfriamientu cuando se disparen rabaseres.

Emplegu en combate

[editar | editar la fonte]
Soldáu israelina con un Uzi, mientres la Guerra del Yom Kippur.
Soldaos de la Marina de Guerra de Perú, armaos col Uzi.

El Uzi foi diseñáu pol Mayor (Capitán entós daquella) Uziel Gal de les Fuercies de Defensa Israelinos, tres la Guerra árabe-israelina de 1948. El subfusil foi unviáu al Exércitu Israelín pa ser evaluáu y devasó a modelos de diseños más convencionales por cuenta de la so simplicidá y baxu costu de producción. Gal nun quixo que'l subfusil fora llamáu col so nome, pero'l so pidimientu foi inorada. El Uzi foi adoptáu oficialmente en 1951. Foi introducíu ente les tropes especiales de les FDI en 1954, xeneralizándose'l so emplegu dos años más tarde. Los primeres Uzis taben forníos con una curtia culata fixa de madera, siendo esta versión la que participó na Campaña de Suez en 1956. Los modelos posteriores diríen forníos con una culata metálica plegable.[6]

El Uzi foi emplegáu como arma personal por tropes auxiliares, oficiales, artilleros y tanquistas, según arma de primer llinia poles tropes especiales d'asaltu. El tamañu compactu y poder de fueu del Uzi demostraton ser claves pa llimpiar búnkeres sirios y posiciones defensives xordanes mientres la Guerra de los Seis Díes de 1967. Anque'l subfusil foi apostráu como arma de segunda llinia nel serviciu de les Fuercies de Defensa Israelinos mientres la década de los 80, dellos Uzis y variantes d'estos inda fueron emplegaos por delles unidaes de les FDI hasta avientu del 2003, cuando les FDI anunciaron el retiru completu del Uzi de toles sos unidaes.[7]

Polo xeneral, el Uzi foi una arma militar confiable. Pero inclusive esti subfusil cayó víctima de les estremes cantidaes de sable y polvu. Mientres la campaña del Sinaí na Guerra del Yom Kippur, les unidaes del Exércitu Israelín que llegaron a Suez reportaron que de toles sos armes llixeres, solamente les ametralladores FN MAG calibre 7,62 mm atopábense operatives.[8]

El Uzi demostró ser especialmente útil pa les tropes mecanizadas que precisaben una arma compacta, según pa les unidaes d'infantería encargaes de llimpiar búnkeres y otros espacios zarraos. Pero'l so llindáu algame (unos 50 metros) y precisión en manera automática yeren esconcertantes al enfrentar a fuercies enemigues armaes con armes llixeres de mayor algame, ente que les ametralladores llixeres non siempres podíen sustituyir a los fusiles. Estes desventaxes eventualmente provocaron la retirada del Uzi de les Fuercies de Defensa Israelinos.[7]

El Uzi tamién foi emplegáu en conflictos fora d'Israel y el Mediu Oriente mientres la década de los 60 y la década de los 70. Un bon númberu de subfusiles Uzi calibre 9 mm fueron utilizaos pola caballería, policía y fuercies de seguridá portugueses mientres les guerres coloniales portugueses n'África.[6]

Cifres de venta a nivel mundial

[editar | editar la fonte]
Axentes del Serviciu Secretu cubren la evacuación del Presidente Ronald Reagan mientres l'intentu d'asesinatu per parte de John Hinckley, Jr. el 30 de marzu de 1981. Reparar al axente que lleva un Uzi, en casu d'otru ataque.

Les ventes totales del Uzi a la fecha (finales de 2001) aprovieron a la IMI más de 2 mil millones de dólares, con más de 90 países emplegando'l subfusil nes sos fuercies armaes o policiales.[3]

  • El Bundeswehr alemán utilizó'l Uzi dende 1959 cola denominación MP2 (especialmente pa los tripulantes de tanques), siendo anguaño reemplazáu pol HK MP7.
  • Na Policía Nacional de Colombia entá ye emplegáu y anguaño vióse-y en serviciu, pero col reemplazu paulatín pol IMI Tavor na so variante MicroTavor, que ta subcalibrada y vien de fábrica con un kit de conversión rápida pal calibre 9 mm, el so usu va ser llindáu y van dase de baxa del inventariu.
  • La Unidá de Respuesta Urxente de la Gardaí irlandesa ta reemplazando'l Uzi col HK MP7
  • A finales de los años 70, el Uzi foi fabricáu so llicencia en Rodesia a partir de pieces israelines y darréu rodesianas. Esti modelu ye comúnmente llamáu "Rhuzi" (anque esti nome tamién foi aplicáu a dellos subfusiles de diseñu local)
  • Sri Lanka ordenó unos cuantos miles de Mini Uzi y Carabines Uzi mientres los 90. Anguaño tán sirviendo nel reximientu de Fuercies Especiales del Exércitu ceilanés y como l'arma principal de la Fuercia d'Operaciones Especiales de la Policía cuando protexen personaxes importantes.
  • El Serviciu Secretu de los Estaos Xuníos, l'axencia que protexe al Presidente de los Estaos Xuníos, utilizó'l Uzi pa cubrir la evacuación del Presidente d'una área de riesgu. Cuando Ronald Reagan foi atacáu por John Hinckley Jr. el 30 de marzu de 1981 fuera del hotel Washington Hilton, un axente del Serviciu Secretu sacó un Uzi d'un maletu y cubrió la retaguardia de la limusina presidencial mientres esta aceleraba col presidente mancáu a bordu camín d'un hospital.[3]
  • En Venezuela, les unidaes de Fuercies Especiales, Policía Militar y dellos organismos policiales de prevención ya investigación inda utilicen el Uzi na actualidá como armamentu estándar.
  • A tolos marinos mercantes de la llinia Zim Integrated Shipping Services suminístrase-yos el Uzi y son entrenaos pa utilizalo.[9]

Variantes

[editar | editar la fonte]

Militares

[editar | editar la fonte]

El Uzi estándar ye un subfusil con un cañón de 254 mm (10 pulgaes). Tien una cadencia de 600 disparos/minutu cuando emplega munición 9 x 19; la cadencia del modelu cubique .45 ACP ye de 500 disparos/minutu.[6]

El Mini Uzi ye una versión más pequeña del Uzi estándar, introducida en 1980. Tien un llargor de 600 mm (23,62 pulgaes) o 360 mm (14,17 pulgaes) cola culata plegada. El so cañón mide 197 mm (7,76 pulgaes), tien una velocidá de boca de 375 metros/segundu (1230 pies/segundu) y un algame efectivu de 100 metros. Tien una cadencia de 950 disparos/minutu por cuenta de la so cerrojo más curtiu.[6]

El Micro-Uzi ye una versión entá más pequeña del Uzi, introducida en 1986. Tien un llargor de 486 mm, que s'amenorga a 282 mm cuando se pliega la so culata y el so cañón mide 117 mm.[10] La so velocidá de boca ye de 350 metros/segundu (1148 pies/segundu) y tien una cadencia de 1200 disparos/minutu.[6]

EL Uzi-Pro ye una versión ameyorada del Micro-Uzi que foi introducida en 2010 por Industries Armeres d'Israel, antes la división Magen (Armes Llixeres) d'Industries Militares Israelines. El Uzi-Pro ye un subfusil con fueu selectivo, remanáu por retrocesu de mases y que dispara a cerrojo zarráu, col pistolete y el guardamanos fechos d'una sola pieza de polímeru p'amenorgar el so pesu; el pistolete foi rediseñáu pa poder disparase a dos manes y facilitar el control cuando se dispara en manera automática un arma tan pequeña. Tamién incorpora trés rieles Picatinny, dos a los llaos del cañón y unu enriba del caxón de mecanismos pa montar mires óptiques, tando asitiada la manija del cerrojo nel llau esquierdu d'este.[11] El nuevu subfusil pesa 2,32 kg y tien un llargor de 529 mm cola culata esplegada,[12] y de 300 mm cola culata plegada. Foi mercáu poles FDI en cantidaes llindaes pa la so evaluación y ta por decidir se si va ordenar unidaes adicionales pa toles sos Fuercies Especiales.[12][13]

La Carabina Uzi tien una apariencia similar al subfusil, pero ta fornida con un cañón de 400 mm (16 pulgaes) pa respetar el llargor mínimu del cañón pa la so venta nel mercáu civil estauxunidense. Dispara a cerrojo zarráu y solamente en manera semiautomático, emplegando un percutor d'aguya llanzada en llugar d'unu fixu.[8]

La Carabina Uzi tuvo dos variantes principales, la Modelu A (importada dende 1980 hasta 1983) y la Modelu B (importada dende 1983 hasta 1989). Dambes variantes fueron importaes y distribuyíes por Action Arms.[8]

A mediaos de la década de 1990, la empresa china Norinco fabricó una copia ensin llicencia de la Modelu B con cambeos pa evitar la Prohibición d'Importe d'Armes d'Asaltu. La culata plegable foi reemplazada por una de madera qu'envolubraba al pistolete, la tuerca del cañón foi soldada y quitar el resalte pa la bayoneta. L'arma tenía un acabáu gris fosfatado y foi vendida como la M320.[14]

La Carabina Mini-Uzi tien una apariencia similar al Mini-Uzi, pero ta fornida con un cañón de 503 mm (19,8 pulgaes) pa respetar el llargor mínimu del cañón pa la so venta nel mercáu civil estauxunidense. Dispara a cerrojo zarráu y solamente en manera semiautomático.[8]

La Pistola Uzi ye una variante semiautomática aicionada por retrocesu de mases y que dispara a cerrojo zarráu. La so velocidá de boca ye de 345 metros/segundu. Ye un Micro-Uzi ensin culata y ensin capacidá de disparar en manera automática. Los posibles usuarios d'esta pistola fueron diverses axencies de seguridá que precisaben una pistola semiautomática con gran capacidá de bales, o tiradores civiles que deseyaben una pistola con tales carauterístiques y que se paeciera al Uzi. Foi introducida en 1984 y fabricada hasta 1993.[6]

Una compañía conocida como Vector Arms construyó y ufiertó "versiones pistola" de la Carabina Uzi y la Carabina Mini-Uzi. Estes versiones nun tienen culata y tienen un cañón más curtiu.[15]

Otros calibres

[editar | editar la fonte]

La mayoría de los Uzi disparen cartuchos 9 x 19 Parabellum, anque dalgunos disparen .22 LR (5,5 mm),.41 AE (10,4 mm) o .45 ACP (11,43 mm). Tamién esisten versiones que disparen los cartuchos .40 S&W y 10 mm Autu.[16]

[editar | editar la fonte]

El Uzi y les sos variantes ye una de les más populares armes de fueu del mundu. Xunto col MP5 y el MAC-10, apaecieron munches vegaes en películes, series de televisión y videoxuegos. El Uzi foi diseñáu pa disparase con una sola mano, por si l'usuariu perdía l'usu de la otra en combate. Por cuenta de esa gran versatilidad, munchos personaxes de ficción son representaos disparando dos Uzis (unu en cada mano). En realidá, disparar eficientemente d'esta forma sería casi imposible.

Armes similares

[editar | editar la fonte]

El MAC-10 munches vegaes ye moteyáu como'l "Uzi estauxunidense", por el so estilu d'usu similar. Otros subfusiles que tienen un diseñu similar son el Sa vz. 23 checoslovacu, el FMK-3 arxentín y el Star Z-84 español.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'agostu de 2011. Consultáu'l 21 de febreru de 2011.
  2. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes mcmanners2003
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Hackathorn, Ken (1995). «Using the Uzi». Fighting Firearms (Soldier of Fortune) 3 (1):  páxs. 18-23. 
  4. 4,0 4,1 Hogg, Ian V. (1979). Guns and How They Work. Nueva York: Everest House, páx. 157-158. ISBN 0-89696-023-4.
  5. Lewis, Jack; Steele, David Y. (2000). The Gun Digest Book of Assault Weapons, 5th, Iola, Wis.: Krause Publications, páx. 222. ISBN 087341778X.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Dockery, Kevin (2007). Future Weapons. Nueva York: Berkley Caliber, páx. 227-229. ISBN 978-0425217504.
  7. 7,0 7,1 «Israel's army phases out country's iconic Uzi submachine gun». USA Today. 18 d'avientu de 2003. http://www.usatoday.com/news/world/2003-12-18-uzi_x.htm. Consultáu'l 6 de xineru de 2011. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Long, Duncan (1989). Terrifying Three: Uzi, Ingram and Intratec Weapons Families. Boulder, Colo.: Paladin Press, páx. 25-31. ISBN 978-0873645232.
  9. Capt. Kelly Sweeney (ochobre–payares de 2008). «Mariners need to be able to defend themselves against pirates». Professional Mariner. Archiváu dende l'orixinal, el 1 d'abril de 2012. Consultáu'l 26 d'ochobre de 2011.
  10. [1] Archiváu 2011-07-21 en Wayback Machine Weapon.GUE, retrieved on February 01, 2011.
  11. «UZI Pro». Israel Weapon Industries (IWI) Ltd. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de payares de 2010. Consultáu'l 6 de xineru de 2011.
  12. 12,0 12,1 Katz, Yaakov (5 d'avientu de 2011). «New version of legendary Uzi unveiled». JPost.com. Consultáu'l 6 d'avientu de 2011.
  13. «Uzi 2012» (en hebréu). Bamahane (3109):  p. 13. 25 de payares de 2011. 
  14. Department oF the Treasury Study on the Sporting Suitability oF ModiFied Semiautomatic Assault Rifles (4-98)
  15. Peterson, Phillip (2010). Gun Digest Buyer's Guide to Tactical Rifles. Iola, WI: Gun Digest Books, páx. 180-181. ISBN 9781440214462.
  16. «UZI Talk — Caliber Conversions». Files.uzitalk.com. Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 9 de xunu de 2009.
  17. 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 17,14 17,15 17,16 17,17 17,18 17,19 17,20 17,21 17,22 17,23 17,24 17,25 17,26 17,27 17,28 17,29 17,30 17,31 17,32 17,33 17,34 17,35 17,36 17,37 17,38 17,39 17,40 17,41 17,42 17,43 17,44 17,45 17,46 Jones, Richard D. (ed.); Ness, Leland S. (ed.) (27 de xineru de 2009). Jane's Infantry Weapons 2009-2010, 35th, Coulsdon, Surry: Jane's Information Group, páx. 117. ISBN 978-0710628695. Consultáu'l 7 de xineru de 2011.
  18. Meyr, Eitan (6 de xineru de 1999). «Special Weapons for Counter-terrorist Units». Jane's — Law Enforcement. Archiváu dende l'orixinal, el 1 de marzu de 2008. Consultáu'l 26 de setiembre de 2009.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes miller2001
  20. http:i44.photobucket.com/albums/f34/rhcp04/solds-1
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 Cadiou, Yves L.; Richard, Alphonse (1977) Modern Firearms. Londres: Routledge & Kegan Paul, páx. 86-93. ISBN 978-0710084248.
  22. McCulloch, Jude (2001). Blue Army: Paramilitary Policing in Australia. Carlton South, Vic.: Melbourne University Press, páx. 66. ISBN 0522849601. Consultáu'l 7 de xineru de 2011.
  23. «Uzi Submachine Gun». BDMilitary.com. Defenceview Group. Consultáu'l 7 de xineru de 2011.
  24. «UZI» (neerlandés). www.mil.be. Belgische Defensie. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-03-07. Consultáu'l 7 de xineru de 2011.
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 Diez, Octavio (2000). Hand Guns (en árabe). Barcelona: Lema Publications. ISBN 8484630137.
  26. «Submachine Gun Type "Ero" cal. 9x19mm > Alan Agency > Product Catalogue». Aalan.hr. Archiváu dende l'orixinal, el 1 d'ochobre de 2009. Consultáu'l 22 d'ochobre de 2009.
  27. «Eesti Kaitsevägi — Tehnika — Püstolkuulipilduja Mini UZI». Mil.ee. Consultáu'l 9 de xunu de 2009.
  28. Unnithan, Sandeep (22 d'agostu de 2008). «If Looks Could Kill». India Today (Online). Consultáu'l 4 d'abril de 2009.
  29. «Commuter-belt garda squad to carry new armour-piercing submachine gun». Irish Independent. 30 d'agostu de 2009. http://www.independent.ie/national-news/commuterbelt-garda-squad-to-carry-new-armourpiercing-submachine-gun-bertie-to-launch-journalists-memoir-widow-of-fianna-fails-neil-blaney-dies-declan-lynch-for-electric-picnic-talk-retirement-group-hosts-alan-stanford-funeral-of-fashion-editors-mother-1873265.html. Consultáu'l 31 de xineru de 2010. 
  30. Italian Ministry of Interior - Decree n° 559/A/1/ORG/DIP.GP/14 of March 6, 2009, concerning weapons and equipments in use with the Italian National Police - in Italian Archiváu 2011-07-16 en Wayback Machine Retrieved on August 25, 2010.
  31. «Pistoletas - kulkosvaidis UZI» (lituanu). LR Krašto apsaugos ministerija (11 d'avientu de 2009). Consultáu'l 7 de xineru de 2011.
  32. (2002) 20th Century Military Uniforms, 2da, Kent: Grange Books. ISBN 1-84013-476-3.
  33. «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'agostu de 2011. Consultáu'l 21 de febreru de 2011.
  34. «IMI Uzi Submachine gun». www.military-today.com. ARG. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-05-10. Consultáu'l 27 d'abril de 2011. «It was license-produced in ... Rhodesia (now Zimbabwe).»
  35. «Politia Militara». Ministerul Apararii Nationale. Archiváu dende l'orixinal, el 18 d'abril de 2016. Consultáu'l 15 de febreru de 2010.
  36. http://pacificdocs.wordpress.com/latest-features/photography/tongan-navy-march/
  37. Meyores, modernización y desenvolvimientu d'armes pa Operaciones Especiales (Cải tiến, hiện đại hóa, phát triển vũ khí đặc công, en vietnamita)

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]