Urho Kekkonen
_ribbon.svg){kind=small}
_CCross_Star_BAR.svg){kind=small}
_-_ribbon_bar.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
_BAR.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
Urho Kaleva Kekkonen (3 de setiembre de 1900, Lepikon torppa (en) 
– 31 d'agostu de 1986, Tamminiemi (en) ) foi un políticu finlandés. Exerció como presidente de Finlandia mientres 26 años consecutivos, ente 1956 y 1982, siendo la persona que más tiempu ostentó la xefatura del estáu del país. Enantes foi primer ministru en dos etapes: ente 1950 y 1953 y, nuevamente, ente 1954 y 1956.[33]
Proveniente d'una familia de clase media, tuvo que combatir na Guerra Civil Finlandesa antes de llicenciase en Derechu pola Universidá de Ḥélsinki. Dende mozu amosaría interés pola política, con una temprana militancia n'organizaciones nacionalistes; en 1933 afiliar a la Lliga Agraria, antecesora del actual Partíu del Centru, y trés años dempués foi escoyíu parllamentariu. Dempués d'exercer como ministru en distintos gabinetes y la presidencia del parllamentu, en 1950 asumió'l cargu de primer ministru so la presidencia de Juho Kusti Paasikivi. Y en llogrando la victoria nes eleiciones presidenciales de 1956 per un estrechu marxe nel colexu eleutoral, aseguróse la reelección hasta en cuatro causes.[34]
La presidencia de Kekkonen tuvo marcada nel planu internacional pol cumplimientu de la «doctrina Paasikivi» pa salvaguardar la soberanía de Finlandia frente a la Xunión Soviética, con un papel de neutralidá activa: sol so mandatu, el país xugó un rol pola distensión ente'l bloque occidental y el bloque del este, con importantes llogros como la devolución de la península de Porkkala, la firma de los alcuerdos de Helsinki en 1973, y la creación de la Organización pa la Seguridá y la Cooperación n'Europa (OSCE) en 1975.[34] A nivel nacional exerció un papel intervencionista sobre l'executivu, con hasta 13 primeros ministros y 22 gabinetes distintos, y supo garantizase'l sofitu de casi tolos grupos parllamentarios pa caltenese nel poder.[33] Ello ye que nun foi hasta 1981 cuando yá tuvo qu'arrenunciar la presidencia por enfermedá.[34]
Fora de la política, Kekkonen ocupó la presidencia del Comité Olímpicu Finlandés ente 1938 y 1946.[35]
Biografía[editar | editar la fonte]
Urho Kekkonen nació'l 3 de setiembre de 1900 en Pielavesi, una villa rural nel centru del ducáu de Finlandia, naquella dómina parte del Imperiu rusu. La so familia yeren granxeros de clase media de Kainuu; el padre yera guardabosques y la madre un ama de casa proveniente d'una familia llabradora. La residencia que-y vio nacer foi rehabilitada como muséu y tratábase d'una modesta casa de branu.[36]
Al cumplir los 18 años combatió cola Guardia Blanca na Guerra Civil Finlandesa. Yá nuna Finlandia independiente, completó la so formación nel llicéu de Kajaani de la que trabayaba como periodista, y con 21 años camudar a la capital pa llicenciase en Derechu na Universidá de Ḥélsinki pola promoción de 1926.[37] Naquella dómina yera miembru de l'Asociación Estudiantil d'Ostrobotnia del Norte.[38]
Kekkonen empezó a exercer l'abogacía en 1927, venceyáu a l'Asociación Finlandesa de Conceyos Rurales hasta 1932. Coles mesmes foi editor xefe de la revista universitaria Ylioppilaslehti (1927-1928), siguió amestáu al activismu estudiantil ya inclusive collaboró cola policía secreta nacional.[33] En 1936 llogró'l doctoráu en Derechu pola Universidá de Ḥélsinki.[33]
Tuvo casáu cola escritora Sylvi Uino (1900-1974) y en 1928 tuvo dos fíos mellizos: Taneli (1928-1985) y Matti (1928-2013).[39] Dambos siguieron los pasos del so padre: el primeru foi embaxador y llegó a ministru d'Asuntos Esteriores, ente que'l segundu foi parllamentariu del Partíu de Centru ya inclusive ministru de Tresportes y Obra Pública ente 1967 y 1968.[39]
Ente'l so aficiones atopaben el atletismu, l'esquí y l'arte moderno.[40] El so llibru favoritu yera Don Quixote de la Mancha, escritu por Miguel de Cervantes, a que'l so protagonista definió en 1949 como «l'exemplu de la llucha ente l'idealismu y el xacíu».[41] Amás almiraba tola obra lliteraria d'Anatole France.[41]
Comité Olímpicu Finlandés[editar | editar la fonte]
De mozu yera un apasionáu del atletismu: les sos especialidaes yeren el triple saltu y el saltu d'altor, con plusmarcas nes competencies nacionales de los años 1920. Una vegada retiráu foi escoyíu presidente de la Federación Finlandesa d'Atletismu en 1932, entró na direición del Comité Olímpicu Finlandés, y terminaría dirixendo'l máximu organismu dende 1938 hasta 1946.[35]
Nunca participó nunos Xuegos Olímpicos como deportista, pero sí viaxó a Los Angeles 1932 como directivu. Aquel eventu tuvo marcáu pola sanción de la Federación Internacional d'Atletismu (IAAF) contra Paavo Nurmi, suspendíu por un presuntu incumplimientu de les normes del deporte amateur. El dirixente tenía una mala rellación col presidente de la IAAF, el suecu Sigfrid Edström,[35] y anque trató de convence-y por tolos medios de que Nurmi nun tenía nengún contratu profesional, la sanción nun foi llevantada. En respuesta, Finlandia boicotió tolos eventos d'atletismu en Suecia hasta 1935.[35]
Trayeutoria política[editar | editar la fonte]
Kekkonen amosó interés pola política dende adolescente, con una militancia activa n'organizaciones estudiantiles y polítiques que teníen el nacionalismu finlandés como denominador común.[33]
Na so etapa universitaria militó na Sociedá Académica de Carelia (AKS), una organización conservadora qu'abogaba pola anexón de Carelia Oriental. El grupu compartía la defensa del idioma finés, la unificación de la nación finesa y un marcáu calter anticomunista. Sicasí, terminó desvenceyándose d'ella pola cercanía d'otros miembros a la rebelión de Mäntsälä.[42] A raigañu del sucesu tomó posiciones más moderaes: dende 1930 hasta 1932 tuvo presidiendo l'Asociación d'Identidá Cultural Finlandesa.[43]
A partir de 1933 afiliar a la Lliga Agraria (Maalaisliitto), antecesora del Partíu del Centru.[44] Al nun llograr representación nos comicios d'esi añu foi asesor del ministru d'Agricultura. El dirixente llograría l'escañu al segundu intentu, nes eleiciones parllamentaries de 1936 pola circunscripción de Víborg, y el primer ministru Kyösti Kallio cuntó con él pa dos cargos: ministru de Xusticia y viceministru d'Interior. Un añu más tarde tuvo que dexar Xusticia p'asumir el ministeriu d'Interior a tiempu completu, sol gobiernu d'Aimo Cajander (1937-1939). Nesi periodu intentó illegalizar con una llei ad hoc al Movimientu Patrióticu Popular, un partíu fascista herederu del yá ilegalizado Movimientu Lapua, pero la Corte Suprema de Finlandia atayó los sos planes.[33]
Kekkonen quedaría fora del gobiernu en 1939, al poco tiempu d'empecipiase la Segunda Guerra Mundial, anque pudo siguir nel parllamentu. Ello ye qu'en 1940 votó en contra del Tratáu de Paz de Moscú que ponía fin a la guerra d'Iviernu porque suponía la integración de Carelia Oriental na Xunión Soviética, incluyendo la circunscripción de Víborg a la que representaba. Mientres la guerra de continuación el so llabor llindar a cargos de segunda fila, ente ellos la presidencia del Centru de Refuxaos de Carelia (1940-1943) y distintes comisiones.[33] Teniendo en cuenta la perda de Carelia, pasó a presentase pola demarcación d'Oulu.[33]
Nun foi hasta 1944 cuando'l nuevu primer ministru Juho Kusti Paasikivi recuperó-y pa dirixir el ministerio de Xusticia mientres dos años. Nesi periodu tuvo llugar el procesu xudicial contra ocho políticos fineses —ente ellos el ex-presidente Risto Ryti— pola so presunta responsabilidá na guerra de continuación.[45]
Dempués de que Paasikivi xubiera a la presidencia en 1946, Kekkonen foi propuestu como socesor a primer ministru pola Lliga Agraria. Sicasí, los centristes perdieron el poder frente a una nueva coalición liderada pola socialista Lliga Democrática Popular. Al quedar fora del executivu centró esfuercios nel parllamentu de Finlandia, primero como vicepresidente (1946-1947) y finalmente como presidente (1948-1950).[46]
Primer ministru[editar | editar la fonte]
Kekkonen presentar a les eleiciones presidenciales de 1950 col únicu sofitu de la Lliga Agraria, pero nun pudo faer nada frente a la candidatura del presidente Juho Kusti Paasikivi, sofitada por conservadores y socialdemócrates. Magar quedara de terceres, el xefe del estáu tuvo en cuenta la so esperiencia parllamentaria y encargó-y la formación d'un nuevu gobiernu que reemplazaría al del socialdemócrata Karl-August Fagerholm.[33]
Primer etapa (1950-1953)[editar | editar la fonte]
Urho Kekkonen foi primer ministru de Finlandia ente 1950 y 1953, con trés partes estremaes: una de coalición colos lliberales y suecofineses (1950-1951), los dos gabinetes que sumaron a los socialdemócrates (1951-1953) y un postreru en minoría con suecofineses ya independientes (1953).[33]
El llabor del dirixente tuvo inevitablemente marcada poles rellación ente Finlandia y la URSS, bien complicaes daos los recién conflictos y los más de 700 quilómetros de frontera compartida. Dempués del tratáu de París de 1947 y la posterior firma del tratáu finu-soviéticu, de que la so delegación formara parte,[47] Kekkonen fixo so la «doctrina Paasikivi» de bona vecindá y neutralidá pa caltener la soberanía,[48] xugando nella un papel más activu: amás d'averase a la URSS ensin comprometer la independencia nacional, el país fixo valir un rol mediador ente los dos bloques de la Guerra Fría.[49] Con tou ello ganóse la enfotu del presidente Paasikivi:[49] ente 1952 y 1953 llegó a compaxinar la so responsabilidá executiva col ministeriu d'Asuntos Esteriores.[33]
A nivel interior, Kekkonen tuvo qu'encarar un plan de estabilización económica que punxera fin a la inflación. Les protestes del Partíu Socialdemócrata (SDP) y de los sindicatos, quien reclamaben afaer el preciu de los alimentos a la escala salarial,[50] dexáronse notar nes eleiciones de 1951: el SDP superó a la Lliga Agraria n'escaños, entró nel gobiernu y el primer ministru tuvo qu'apautar les midíes.[50]
Les crisis de gobiernu yeren habituales pol calter del mandatariu, propensu a enfrentamientos colos sos rivales.[33] En 1953 el SDP dexó l'executivu, magar lo cual Kekkonen trató de siguir al mandu de un gabinete en minoría. Por non sacar alantre un plan deflacionario p'amontar les esportaciones, qu'ente otres midíes amenorgaba salarios y ayudes públiques, el mandatariu acabó perdiendo una moción d'enfotu en payares.[51] A falta de cuatro meses pa les eleiciones, Paasikivi encargó al socialdemócrata Sakari Tuomioja la formación d'un nuevu gabinete, bien a pesar de los deseos de Kekkonen por siguir.[33]
Segunda etapa (1954-1956)[editar | editar la fonte]
Nes eleiciones parllamentaries de 1954, la Lliga Agraria de Kekkonen foi l'únicu gran partíu qu'aumentó los sos sofitos magar quedar de segundes, a tan solo un escañu del SDP. El suecofinés Ralf Törngren foi nomáu primer ministru, ente que Kekkonen ocupó de nuevu'l ministeriu d'Asuntos Esteriores. Aquel gobiernu duraría solu cinco meses: en setiembre del mesmu añu, Kekkonen aprovechó que Törngren fórase de vacaciones pa llegar a un alcuerdu colos socialdemócrates y formar un nuevu gabinete presidíu por él.[52]
El sofitu del SDP implicaba un plan desarrollista bien distintu al qu'él plantegara un añu antes, lo cual volvió xenerar desencuentros ente los partíos de gobiernu.[53] Sicasí, el primer ministru supo caltenese gracies a la recuperación económica y a la política esterior de «finlandización» dempués de la muerte de Stalin.[49] Finlandia ingresó nel Conseyu Nórdicu y en 1956 llogró la devolución de la península de Porkkala, que fuera ocupada pola URSS mientres doce años.[54]
Presidencia de Finlandia[editar | editar la fonte]
.jpg){kind=spacer}
Urho Kekkonen foi presidente de Finlandia mientres 26 años, dende 1956 hasta 1982, siendo'l dirixente que más tiempu permaneció al mandu de la xefatura del estáu.[55]
A lo llargo del so mandatu fixo valir los poderes presidenciales pa condicionar el trabayu del gobierno. Antes de la so llegada, Finlandia caltenía un sistema semipresidencialista onde'l parllamentu configuraba los gabinetes. Sicasí, Kekkonen nun se llindaba a encargar la formación de gobiernu al primer ministru, sinón que tamién encamentaba otros ministros, lideraba la política esterior, ya impulsaba midíes ensin necesidá de pasar pola cámara. Sol so dirigencia hubo 13 primeros ministros y 22 conseyos de ministros distintos.[56][57]
Pa llograr el control de la política finesa, valir d'una complexa rede de sofitos basada en miembros d'enfotu,[57] la coxuntura internacional y el sofitu de los principales partíos.[40] Tien De tenese en cuenta qu'hasta 1994 la eleición presidencial faíase al traviés d'un sistema de colexu eleutoral, responsable de les socesives reeleiciones, polo que nun-y bastaba col sofitu de los suyos pa gobernar. Casi tolos gabinetes de la so dómina taben compuestos polos mesmos grupos: Centru, Socialdemócrates, Lliberales y Partíu Popular Suecu. La comunista Lliga Democrática Popular (SKDL) dexó de ser convidada a finales de los años 1960, ente que la conservadora Coalición Nacional, rival de los centristes, quedóse fora del gobiernu la mayor parte de les vegaes. El duru calter de Kekkonen ganaría-y numberoses enemistaes nel arcu políticu, inclusive col líder del so propiu partíu, Johannes Virolainen.[58] Sicasí, tamién goció d'una alta popularidá ente'l pueblu finlandés.[55][59]
La política esterior tuvo condicionada pol tratáu finu-soviéticu, el cumplimientu de la doctrina Paasikivi, y una política de neutralidá activa frente a la URSS (finlandización) que llogró garantizar la independencia de Finlandia al traviés d'un equilibriu nes rellaciones col bloque occidental y el bloque del este.[55][40]
Primer mandatu (1956-1962)[editar | editar la fonte]
Kekkonen proclamóse vencedor de les eleiciones presidenciales de 1956 con un estrechu marxe nel colexu eleutoral, 151 sofitos contra los 149 del socialdemócrata Karl-August Fagerholm.[60] Tola campaña tuvo marcada por duros ataques personales, ya inclusive el ex-presidente Paasikivi presentar a pidimientu de la Coalición Nacional pa forzar una tercer ronda que dexara al so rival en fora de xuegu, ensin l'ésitu esperáu.[33] Nel mesmu día de la so invistidura, el 1 de marzu de 1956, tuvo qu'enfrentar una fuelga xeneral del sindicatu SAK.[53][56]
Nos sos dos primeros años quixo caltener un perfil baxu en política interior. Sicasí, n'agostu de 1958 intervieno cuando'l primer ministru Fagerholm nomó un gabinete centroizquierdista ensin la socialista SKDL. El fechu motivó desencuentros cola URSS que fueron resueltos cola cayida de Fagerholm y una visita d'estáu a Nikita Khrushchov en 1959; de magar, los partíos fineses vieron llindáu'l so poder de crear coaliciones ensin el vistu bonu del presidente.[33]
Anque Finlandia nun formó parte de la Comunidá Económica Europea porque sería interpretáu como un allugamientu nel bloque occidental, sí llegó a un alcuerdu pa ingresar na Asociación Europea de Llibre Comerciu (EFTA) en 1961, un añu dempués de la so fundación.[61]
N'ochobre de 1961 producióse una crisis política pola filtración d'una nota diplomática de la URSS, na que los soviéticos proponíen reforzar la cooperación militar ante «l'amenaza» d'Alemaña Occidental y otros miembros de la OTAN. La publicación coincidió con una visita oficial de Kekkonen a Estaos Xuníos, y a pocos meses d'unes eleiciones presidenciales nes que s'agorar la so derrota por una coalición opositora.[33] Por ello, el presidente tuvo qu'axuntase personalmente con Khrushchov pa convence-y de que nun aplicara'l tratáu finu-soviéticu. La resolución de la crisis amontó la popularidá nacional de Kekkonen, y llogró que'l candidatu rival retirar de los comicios.[62]
Les decisiones de Kekkonen al respective de la URSS causaron discutiniu en dellos sectores de la Lliga Agraria; Veikko Vennamo, unu de los sos mayores opositores, colar de los centristes en 1959 pa fundar el Partíu Rural, d'ideoloxía conservadora.[63]
Segundu mandatu (1962-1968)[editar | editar la fonte]
El trunfu nes presidenciales de 1962 con más de dos tercios del colexu eleutoral reforzó la figura de Kekkonen ente la población, y dexó-y exercer una mayor influencia a nivel interior y esterior. Bona parte del so poder tuvo basáu nes rellaciones personales que cultivara a lo llargo de los años, especialmente na esfera económica.[62] Onde más se notó foi nel ministeriu d'Asuntos Esteriores, pal cual solía cuntar col diplomáticu Ahti Karjalainen.[64]
En 1965 impulsó la renovación de la Lliga Agraria nel nuevu Partíu del Centru, sol lideralgu de Johannes Virolainen,[58] y tuvo que recomponer les rellaciones colos socialistes tres la proclamación de Rafael Paasio como primer ministru en 1966. La estratexa esterior de finlandización siguió'l so cursu mientres esos años, pero llegó a un puntu críticu cola invasión de Checoslovaquia pol Pactu de Varsovia en 1968; pese al clima xeneralizáu d'indignación, Kekkonen foi'l primer mandatariu occidental que visitó Praga dempués de la intervención militar.[65]
Tercer mandatu (1968-1978)[editar | editar la fonte]
Kekkonen venció con autoridá nes presidenciales de 1968 gracies al sofitu de cinco partíos, anque esta vegada tuvo qu'enfrentase a los candidatos de la Coalición Nacional y del Partíu Rural. Los conservadores acusáronlu de dirixir Finlandia como un líder autocráticu, ente que'l líder populista Veikko Vennamo criticó que la política esterior yera, al so xuiciu, demasiao dependiente y servil escontra la Xunión Soviética. El presidente prometió que nun se presentaría a los comicios en 1973, pero ante la falta de competencia llogró una prórroga hasta 1978.
En 1970 producióse una crisis diplomática cola URSS arriendes de una fuelga metalúrxica: dempués de conocer que l'embaxador Aleksei Beljakov contactara con sindicatos y col Partíu Comunista finés p'afalar una revolución en Finlandia, Kekkonen amenació a los soviéticos con dimitir y romper los alcuerdos billaterales si la intromisión persistía. En respuesta, la URSS comprometer a respetar la posición neutral del país y Beljakov foi apostráu cuando l'asuntu internu quedó resueltu.
La reelección presidencial de 1973 tuvo llugar dempués de que Kekkonen nun fuera capaz d'alcordar un socesor del so presto. Por ello impulsó una votación parllamentaria que, pa garantizase'l sofitu necesariu (cinco sestos de la cámara), taba acompañada de dos enmiendes: un alcuerdu de llibre comerciu cola Comunidá Económica Europea, y delles lleis de regulación económica impulsaes pola esquierda. Amás, tuvo qu'incluyir otru documentu sobre'l estáu d'emerxencia pa recuperar el sofitu de la Coalición Nacional, a la que llevaba años dexando de llau. Bona parte de la década tuvo protagonizada por gobiernos del Partíu Socialdemócrata Finés (SDP) baxu sofitu de centristes y lliberales.
A nivel internacional, y coles mires de evitar l'aplicación del tratáu finu-soviéticu, Finlandia sofitó numberoses iniciatives pa la desnuclearización de los países nórdicos, por un nuevu pactu fronterizu con Noruega y pola cooperación internacional. En 1969, el país acoyó les primeres negociaciones que conducieron a la firma de los alcuerdos SALT. Y en 1973 producióse'l movimientu más relevante: la Conferencia sobre la Seguridá y la Cooperación n'Europa, de la que surdieron los Alcuerdos de Helsinki p'amenorgar les tensiones de la guerra fría.[34] Dos años más tarde fundaríase la Organización pa la Seguridá y la Cooperación n'Europa (OSCE), con sede na capital finesa.
Cuartu mandatu (1978-1982)[editar | editar la fonte]
Magar yá tenía 78 años y dellos problemes de salú, Kekkonen ganó la reelección nes presidenciales de 1978 de forma apolmonante, col sofitu de nueve partíos nel colexu eleutoral: 259 votos sobre 300. Les razones que lu llevaron a presentase nunca quedaron esclariaes, pero'l historiadores fineses apunten tantu a una rocea sobre los sos rivales políticos como a les siempres complicaes rellaciones finu-soviétiques. Nesi sentíu, espresára-y a Dmitri Ustínov, ministru de Defensa soviéticu, el refugu finlandés a realizar maniobres militares conxuntes.
En 1979, el presidente finlandés foi gallardoniáu col Premiu Lenin de la Paz.
Finalmente hubo dos episodios qu'empunxeron el final de la presidencia de Kekkonen. El primeru foi una disputa n'abril de 1981 col primer ministru finés, el socialdemócrata Mauno Koivisto, a cuenta d'un plan social sobre'l que pretendía influyir; Koivisto negar a dimitir magar los pidimientos del mandatariu, alegando qu'esa cuestión dependía puramente del parllamentu, y al imponer el so criteriu postulóse como posible socesor.[66][67] El segundu foi l'agravamientu del so estáu de salú: dempués de sufrir un infartu mientres les sos vacaciones, en setiembre fíxose públicu que carecía problemes respiratorios y de riego vascular,[68] y el 26 d'ochobre de 1981 arrenunció al cargu dempués de 26 años de presidencia.[69]
El primer ministru asumió la xefatura del estáu de facto mientres tres meses, pero Kekkonen siguió como líder de iure hasta la invistidura de Koivisto el 27 de xineru de 1982, por culpa de que'l socialdemócrata venciera nes presidenciales d'esi añu. Si nun hubiera adelantu eleutoral, el mandatu del yá ex-presidente tendría d'haber expirado en 1984.
Últimos años[editar | editar la fonte]
L'estadista pasó los últimos cinco años de la so vida so cuidos médicos na residencia oficial de Tamminiemi, Ḥélsinki, aquexáu de llocura vascular provocada por una ateroesclerosis, y ensin que la evolución del so estáu trescendiera a la opinión pública. L'historiador Juhani Suomi publicó una biografía autorizada» basada en tolos archivos apurríos polos familiares del ex-presidente.
En 1983 foi inauguráu'l parque nacional de Urho Kekkonen, el segundu más grande del país, na rexón de Laponia.
Muerte[editar | editar la fonte]
Urho Kekkonen finó'l 31 d'agostu de 1986, tres díes antes del que fuera'l so 86º cumpleaños, de resultes d'un accidente cerebrovascular.[47] Una selmana dempués celebróse un multitudinariu funeral d'estáu en Helsinki que cuntó cola presencia de representantes de los países nórdicos, d'Estaos Xuníos y de la Xunión Soviética. Tres una ceremonia relixosa, foi soterráu con honores militares nel campusantu de Hietaniemi.[70] En 1987, el gobiernu de Finlandia aprobó convertir la residencia de Tamminiemi nun muséu dedicáu a la memoria de Urho Kekkonen.
Legáu[editar | editar la fonte]
Urho Kekkonen foi'l presidente de Finlandia mientres 26 años y figura clave de la política nacional dende los años 1940, polo que tuvo una influencia innegable nel desenvolvimientu nacional de Finlandia. El so papel al frente del país sigue siendo güei oxetu d'investigación y discutiniu.[33][62] Caltién una elevada popularidá en bona parte de la sociedá finesa, y particularmente ente los miembros del Partíu del Centru, ente que los sos críticos consideren qu'exerció'l poder de forma autoritaria.[33][62]
Unu de los aspeutos más polémicos ye la intervención qu'exerció como presidente sobre la política nacional: con 13 primeros ministros y hasta 22 gabinetes distintos, nun tuvo reparos n'ordenar cambeos de gobiernu, n'encamentar a miembros del so enfotu y en trate a sigo mesmu como un garante de la independencia finlandesa frente a la Xunión Soviética.[49][71] Con éses créese que la crisis de la nota» de 1961 pudo ser forzada pola URSS pa nun perder a Kekkonen como interlocutor.[33] Tien De tenese en cuenta que pudo exercer tal poder al garantizase siempres el sofitu de casi tolos grupos parllamentarios,[40] con esceiciones en sectores de la conservadora Coalición Nacional y nel ultraderechista Partíu Rural.[63][72][73]
El nuevu presidente Mauno Koivisto alcordó una reforma constitucional pa llindar el poder presidencial. Dende 1994 el presidente de Finlandia ye escoyíu por sufraxu universal en cuenta de por colexu eleutoral, con un mandatu llindáu a dos legislatura. Amás nun puede eslleir el parllamentu ensin consentimientu del primer ministru, y los sos poderes pa influyir na formación del consejo de ministros o na política esterior quedaron acutaos.[74]
Kekkonen foi un baluarte de la neutralidá esterior de Finlandia, al puntu de que la llinia Paasikivi» empecipiada por Juho K. Paasikivi pasó a llamase «doctrina Paasikivi-Kekkonen».[71] Magar resultó revesosa na so dómina, pos los más críticos calificar de «servil» cola URSS,[75] sí ayudó a garantizar la independencia finlandesa; punxo al país como contrapesu ente potencies, y dexó-yos comerciar tantu col bloque occidental como col bloque del este.[71] Un exemplu foi lo asocedío mientres la crisis del petroleu de 1973: mientres Suecia tuvo problemes cola reconversión industrial de los sos estelleros, Finlandia siguiría recibiendo encargos de buques per parte soviética. Per otru llau, Finlandia yera miembru de l'Asociación Europea de Llibre Comerciu (EFTA). En 1985, yá con Kekkonen fora de la presidencia, un sondéu reflexaba que más del 90% de los finlandeses taben acordies coles polítiques de «finlandización».[76]
La Organización pa la Seguridá y la Cooperación n'Europa (OSCE) foi fundada so la so presidencia en 1975, dempués d'impulsase la Conferencia sobre la Seguridá y la Cooperación dos años antes.
Distinciones[editar | editar la fonte]
Finlandia[editar | editar la fonte]
- Gran Cruz y Collar de la Orde de la Rosa Blanca
- Gran Cruz de la Orde del Lleón de Finlandia
- Gran Cruz de la Orde de la Cruz de la Llibertá
Otros estaos[editar | editar la fonte]
- Caballeru de la Orde de los Serafinos (Suecia)
- Gran Cruz y Collar de la Orde del Ferre (Islandia)
- Caballeru de la Orde del Elefante (Dinamarca)
- Gran Cruz y Collar de la Orde de San Olaf (Noruega)
- Gran Cruz de la Orde del Bañu (Reinu Uníu)
- Orde de Sabela la Católica (España)
- Orde de Carlos III (España)
- Orde del Lleón Blanco (Checoslovaquia)
- Orde de Lenin (Xunión Soviética)
- Orde de l'Amistá de los Pueblos (Xunión Soviética)
- Orde de la Estrella Yugoslava (Yugoslavia)
- Orde de l'Águila Blanca (Polonia)
- Medaya de la Celebración de los 2500 años del Imperiu Persa (Irán)
Ver tamién[editar | editar la fonte]
- Presidente de Finlandia
- Doctrina Paasikivi-Kekkonen
- Finlandización
- Alcuerdos de Helsinki
- Agrarismo nórdicu
| Predecesor: Juho Kusti Paasikivi |
Presidente de Finlandia 1956 - 1982 |
Socesor: Mauno Koivisto |
| Predecesor: Karl-August Fagerholm Ralf Törngren |
Primer Ministru de Finlandia 1950 - 1953 1954 - 1956 |
Socesor: Sakari Tuomioja Karl-August Fagerholm |
Bibliografía[editar | editar la fonte]
- Bell, William (2013). London Press: Finland: The Kekkonen Years. ISBN 978-1905006717.
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ 1,0 1,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 Afirmao en: Helsingin Sanomat. Data d'espublización: 3 setiembre 1980. Páxina: 34. Editorial: Sanoma Media Finland. Llingua de la obra o nome: finlandés. ISSN: 0355-2047.
- ↑ URL de la referencia: http://yksa.fi/100208/151189202401100. Data de consulta: 16 avientu 2022.
- ↑ Afirmao en: Q106825045. Páxina: 364. Editorial: Sociedad de Literatura Finesa. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 221. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ URL de la referencia: https://sok.riksarkivet.se/bildvisning/E0000847_00196#?c=&m=&s=&cv=195&xywh=2745%2C-84%2C3431%2C1880. Data de consulta: 16 avientu 2022. Páxina: 287.
- ↑ URL de la referencia: https://ritarikunnat.fi/ritarikunnat/palkitut/suomen-olympialaisen-kunniamerkeilla-palkitut-finlands-olympiska-utmarkelsetecken-belonade/?. Data de consulta: 20 setiembre 2023.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 490. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ Identificador Orden al Mérito de la República italiana: 32119.
- ↑ Afirmao en: Q116480784. Páxina: 320. Editorial: WSOY. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2014. Autor: Tom C. Bergroth.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 493. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 488. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ URL de la referencia: https://sok.riksarkivet.se/bildvisning/E0000847_00006#?c=&m=&s=&cv=5&xywh=-118%2C2007%2C3657%2C1930. Páxina: 4. Data de consulta: 16 avientu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.forseti.is/f%C3%A1lkaor%C3%B0an/orduhafaskra#. Data de consulta: 12 avientu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://books.google.com/books?id=glw-AQAAIAAJ. Páxina: 464.
- ↑ Afirmao en: Q113837913. Páxina: 19. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2018.
- ↑ URL de la referencia: https://www.facebook.com/suursavon.museo/posts/pfbid08aG2JfwYNvqiRaDVYb8x1f4rrV2J1QymJZKVCAUZWBj1VFX3tKnAeVV1PbXP7Jzxl. Data de consulta: 11 ochobre 2023.
- ↑ URL de la referencia: https://www.kongehuset.no/tildelinger.html?tid=28028&sek=27995&q=kekkonen&type=&aarstall=. Data de consulta: 8 avientu 2022.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 275. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ Afirmao en: Q113837913. Páxina: 21. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2018.
- ↑ Afirmao en: Q113837913. Páxina: 17. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2018.
- ↑ URL de la referencia: https://lege5.ro/Gratuit/g43tonrt/decretul-nr-637-1969-privind-conferirea-ordinului-steaua-republicii-socialiste-romania-clasa-i-excelentei-sale-dr-urho-kekkonen-presedintele-republicii-finlanda. Data de consulta: 14 avientu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.prazskyhradarchiv.cz/file/edee/vyznamenani/cs_rbl.pdf. Páxina: 89. Data de consulta: 13 avientu 2022.
- ↑ Afirmao en: Helsingin Sanomat. Data d'espublización: 6 abril 1973. Páxina: 17. Editorial: Sanoma Media Finland. Llingua de la obra o nome: finlandés. ISSN: 0355-2047.
- ↑ Identificador del Boletín Oficial del Estado: BOE-A-1975-11355.
- ↑ Afirmao en: Q118455666. Páxina: 68. Editorial: Ajatus Kirjat. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2003.
- ↑ Identificador del Boletín Oficial del Estado: BOE-A-1979-325.
- ↑ URL de la referencia: https://www.finna.fi/Record/museovirasto.BC68BE8322B43503AE6130282825FF42. Data de consulta: 10 ochobre 2023.
- ↑ URL de la referencia: http://web.jr56jajr60.fi/publichtml/wp-content/uploads/2018/Audio/JR_19860416.pdf. Data de consulta: 21 febreru 2024.
- ↑ URL de la referencia: http://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=4771.
- ↑ «KANTO». Biblioteca Nacional de Finlandia.
- ↑ 33,00 33,01 33,02 33,03 33,04 33,05 33,06 33,07 33,08 33,09 33,10 33,11 33,12 33,13 33,14 33,15 33,16 33,17 33,18 «Urho Kekkonen» (inglés). Consultáu'l 12 de payares de 2017.
- ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 «La desapaición de Urho Kekkonen pon puntu final a toa una dómina» (1 de setiembre de 1986). Consultáu'l 29 de payares de 2017.
- ↑ 35,0 35,1 35,2 35,3 Yttergren, Leif. «J. Sigfrid Edstrøm and the Nurmi Affair of 1932» (inglés). Consultáu'l 10 de payares de 2017.
- ↑ «Lepikon torppa» (finés). Consultáu'l 10 de payares de 2017.
- ↑ Wiskari, Werner (31 d'agostu de 1986) (n'inglés). Urho Kekkonen, 85, is dead; Finnish President for 25 years. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/1986/08/31/obituaries/urho-kekkonen-85-is-dead-finnish-president-for-25-years.html. Consultáu'l 10 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Pohjois-Pohjalaisen osakunnan sata laulun vuotta. Kaleva.fi. 3 d'agostu de 2007. http://www.kaleva.fi/uutiset/kulttuuri/pohjois-pohjalaisen-osakunnan-sata-laulun-vuotta/27753/. Consultáu'l 10 de payares de 2017.
- ↑ 39,0 39,1 (en finés) Matti Kekkonen tunsi isänsä ja isä poikansa. YLE. 20 de setiembre de 2012. https://yle.fi/aihe/artikkeli/2012/09/20/matti-kekkonen-tunsi-isansa-ja-isa-poikansa. Consultáu'l 12 de payares de 2017.
- ↑ 40,0 40,1 40,2 40,3 Urho Kekkonen, unu de los postreros patriarques de la política europea. El País. 3 de setiembre de 1980. https://elpais.com/diario/1980/09/03/ultima/336780003_850215.html. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ 41,0 41,1 (en finés) Yksipäinen idealisti Don Quixote oli UKK:n suosikkihahmo. https://yle.fi/aihe/artikkeli/2006/09/08/yksipainen-idealisti-don-quixote-oli-ukkn-suosikkihahmo. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Opiskelijaradikalismin uranuurtajat. Sarastus. 2 d'ochobre de 2012. https://sarastuslehti.com/2012/10/02/opiskelijaradikalismin-uranuurtajat/. Consultáu'l 13 de payares de 2017.
- ↑ «Suomalaisuuden Liiton Hestoria» (finés). Consultáu'l 13 de payares de 2017.
- ↑ «Historia» (finés). Consultáu'l 13 de payares de 2017.
- ↑ «Finnish War-Responsibility Trial in 1945–6: The Limits of Ad hoc Criminal Justice? - Oxford Scholarship» (n'inglés). Oxford Scholarship. doi:. http://www.oxfordscholarship.com/view/10.1093/acprof:osu/9780199671144.001.0001/acprof-9780199671144-chapter-21. Consultáu'l 13 de payares de 2017.
- ↑ (n'inglés) Cabinet of Center formed in Finland. The New York Times. http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9Y04EFDC133DE333A0575BC1A9659C946192D6CF. Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ 47,0 47,1 (en castellanu) Muerre en Helsinki el ex-presidente finlandés Urho Kekkonen. El País. 31 d'agostu de 1986. https://elpais.com/diario/1986/08/31/internacional/525823208_850215.html. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ (en castellanu) Finlandia, la 'crisis' qu'otros añoran. Públicu. 4 de xunu de 2016. https://www.publico.es/internacional/finlandia-crisis-otros-anoran.html. Consultáu'l 8 de payares de 2017.
- ↑ 49,0 49,1 49,2 49,3 (n'inglés) Urho Kekkonen: A President's View. Foreign Affairs. 28 de xineru de 2009. ISSN 0015-7120. https://www.foreignaffairs.com/reviews/capsule-review/1982-12-01/urho-kekkonen-presidents-view. Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ 50,0 50,1 «Crisis ministerial en Finlandia» (castellanu) (18 d'ochobre de 1952). Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ (n'inglés) Finland's Cabinet Out Over Housing. The New York Times. 5 de payares de 1953. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1953/11/05/archives/finlands-cabinet-out-over-housing-kekkonen-agrarian-quits-after.html. Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ «Törngren, Ralf» (suecu). Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ 53,0 53,1 «1950 - A period of stabilization» (inglés). Consultáu'l 25 de payares de 2017.
- ↑ «Sixty years ago: Parliament within range of Soviet guns» (inglés) (15 d'avientu de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'avientu de 2013. Consultáu'l 16 de payares de 2017.
- ↑ 55,0 55,1 55,2 (n'inglés) Citizens' initiative seeks to introduz Urho Kekkonen Day. Yle Uutiset. 21 de febreru de 2017. https://yle.fi/uutiset/osasto/news/citizens_initiative_seeks_to_introduz_urho_kekkonen_day/9472348. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ 56,0 56,1 «1956 - The General Strike of 1956» (inglés). Consultáu'l 25 de payares de 2017.
- ↑ 57,0 57,1 (en finés) K-linja kukoistaa syksyn kirjoissa. Helsingin Sanomat. 12 d'agostu de 2000. https://www.hs.fi/kulttuuri/art-2000003903401.html. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ 58,0 58,1 (en finés) Valtioneuvos Virolainen muistelee juhannuspommia. Yle Uutiset. 16 de xunu de 2011. https://yle.fi/aihe/artikkeli/2011/06/16/valtioneuvos-virolainen-muistelee-juhannuspommia. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ Fondu sentimientu de murnia en Finlandia pola muerte de Urho Kekkonen. El País. 1 de setiembre de 1986. https://elpais.com/diario/1986/09/01/internacional/525909613_850215.html. Consultáu'l 22 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Vuoden 1956 presidentinvaalin ääntenlaskenta. Yle Uutiset. 8 de setiembre de 2006. https://yle.fi/aihe/artikkeli/2006/09/08/vuoden-1956-presidentinvaalin-aantenlaskenta. Consultáu'l 25 de payares de 2017.
- ↑ «EFTA through the years» (inglés). Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ 62,0 62,1 62,2 62,3 (n'inglés) Kekkonen | Suomen presidentit. Suomen presidentit. 16 de payares de 2016. http://suomenpresidentit.fi/kekkonen/?lang=en. Consultáu'l 25 de payares de 2017.
- ↑ 63,0 63,1 «Finnish version of populism « balticworlds.com» (inglés). Consultáu'l 25 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Ahti Karjalainen oli kruununprinssi, josta ei koskaan ollut Suomen johtajaksi. Helsingin Sanomat. 4 de xunu de 2017. https://www.hs.fi/kulttuuri/art-2000005239136.html. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ «Review of history of the Czech-Finnish relations» (inglés). Consultáu'l 26 de payares de 2017.
- ↑ Wiskari, Werner (3 de mayu de 1981) (n'inglés). Premier of Finland gains amid criticism. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/1981/05/03/world/premier-of-finland-gains-amid-criticism.html. Consultáu'l 9 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Näin Mauno Koivisto kaatoi Kekkosen. Helsingin Sanomat. 1 de xunu de 2017. https://www.hs.fi/ulkomaat/art-2000005234737.html. Consultáu'l 9 de payares de 2017.
- ↑ Sauna pal doliente Kekkonen.. El País. 6 d'ochobre de 1981. https://elpais.com/diario/1981/10/06/internacional/371170815_850215.html. Consultáu'l 27 de payares de 2017.
- ↑ La xestión de Kekkonen, eponderada dientro y fora de Finlandia. El País. 29 d'ochobre de 1981. https://elpais.com/diario/1981/10/29/internacional/373158012_850215.html. Consultáu'l 27 de payares de 2017.
- ↑ (en castellanu) Políticos de tol mundu despiden los restos de Kekkonen en Helsinki. El País. 8 de setiembre de 1986. https://elpais.com/diario/1986/09/08/internacional/526514416_850215.html. Consultáu'l 27 de payares de 2017.
- ↑ 71,0 71,1 71,2 Pike, John (n'inglés). Urho Kekkonen, president of Finland, 1956-81. Global Security. https://www.globalsecurity.org/military/world/europe/fi-kekkonen.htm. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Uutuuskirja paljastaa: Vennamon voitto aiheutti Kekkoselle sydänkohtauksen. Ilta-Sanomat. 19 de marzu de 2015. https://www.is.fi/kotimaa/art-2000000895923.html. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ (en finés) Suosikkien sota – kirja ruotii UKK:n ja Vennamon välit. 19 de marzu de 2015. https://www.suomenmaa.fi/uutiset/suosikkien-sota--kirja-ruotii-ukkn-ja-vennamon-valit-6.3.6035.57aa76ed66. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ Raines, Howell (3 de febreru de 1988) (n'inglés). Finnish Chief Wants to Cut Power of His Job. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/1988/02/03/world/finnish-chief-wants-to-cut-power-of-his-job.html. Consultáu'l 9 de payares de 2017.
- ↑ «The Birth of Urho Kekkonen» (inglés). Consultáu'l 28 de payares de 2017.
- ↑ Finlandia busca na so peculiar rellación cola URSS la salvaguardia de la so democracia. El País. 8 d'agostu de 1985. https://elpais.com/diario/1985/08/08/internacional/492300018_850215.html. Consultáu'l 28 de payares de 2017.
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
- Perfil de Urho Kekkonen nel sitiu web del Parllamentu de Finlandia (n'inglés)
- Perfil de Urho Kekkonen nel sitiu web de la Sociedá de Lliteratura Finesa (n'inglés)
- Sitiu web del muséu Tamminiemi (en finlandés)
- Filmografía sobre Urho Kekkonen nel sitiu web del Institutu Nacional Audiovisual de Finlandia (en finlandés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q179858
Multimedia: Urho Kekkonen
- Homes
- Persones nacíes en 1900
- Persones finaes en 1986
- Wikipedia:Revisar traducción
- Presidentes de Finlandia
- Primeros ministros de Finlandia
- Políticos y polítiques de Finlandia
- Ministros y ministres de Rellaciones Esteriores de Finlandia
- Políticos y polítiques del Partíu del Centru
- Orde al Méritu de la República Italiana
- Candidatos al Premiu Nobel de la Paz