Averrhoa bilimbi
Averrhoa bilimbi | ||
---|---|---|
Clasificación científica | ||
Reinu: | Plantae | |
(ensin clasif.): | Eudicots | |
(ensin clasif.): | Rosids | |
Orde: | Oxalidales | |
Familia: | Oxalidaceae | |
Xéneru: | Averrhoa | |
Especie: |
Averrhoa bilimbi L. | |
Consultes | ||
Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
World Flora Online | World Flora online | |
[editar datos en Wikidata] |
Averrhoa bilimbi (nome común bilimbi, pepinu d'indies, mimbro, brusel chinu, o vinagrillo) ye un árbol que produz frutos del xéneru Averrhoa, familia Oxalidaceae. Alcuéntrase rellacionáu col árbol carambola.
Descripción
[editar | editar la fonte]L'árbol bilimbi algama los 5 a 10 m d'altor. El so tueru ye curtiu y rápido estrémase en ramificaciones. Les fueyes del bilimbi miden de 3 a 6 cm de llargu y son alternaes, imparipinnada y arrexuntar nes estremidaes de les cañes. Les fueyes son bien paecíes a les del Phyllanthus acidus. Les fueyes tán atropaes cerca del ápiz de les cañes, miden 15–48 cm de llargu; folíolos 7–25, oblongos a elípticos, 2.5–9.2 cm de llargu y 1–2.6 cm d'anchu, ápiz agudu a acumináu, de cutiu mucronáu, base arrondada, tomentosos, peciólulos carnosos, 1–2 mm de llargu; pecíolus 3.5–10 cm de llargu. Les inflorescencies en visos con 1–24 flores; sépalos los ovaos a elípticos, 3–5 mm de llargu, agudos, mucronaos; pétalos 9–12 mm de llargu y 2–4 mm d'anchu, acolorataos, púrpures, ensugando púrpura foscu-negros; estames fértiles 10, 5 llongures y 5 curtios, llibres o connaos na base, glabros; ovariu oblongo, carpelos 1–7-ovulaos. Frutu oblongo, llevemente 5-anguláu.
Distribución y hábitat
[editar | editar la fonte]Posiblemente orixinariu de les Molucques, Indonesia, la especie ye cultivada anguaño nes Filipines, Indonesia, Sri Lanka, Bangladex, Myanmar y Malasia. Tamién ye común n'otros países del sur este asiáticu. Na India, onde la atopa en xardinos, el bilimbi colonizó zones selvaxes nes rexones más templaes del país.
Fora d'Asia, esti árbol ye cultiváu en Zanzibar. En 1793, el bilimbi foi lleváu a Xamaica dende Timor y depués de dellos años, cultivar en cuasi toa América Central y les zones al norte de Sud América onde se-y suel denominar mimbro. A finales del sieglu XIX foi lleváu a Queensland, onde-y lo cultiva con fines comerciales.
Este ye esencialmente un árbol tropical, menos resistente al fríu que'l carambola, que crez suelos ricos con bonos drenaxes (anque tamién crez en caliar y arena). Prefier agües distribuyíes en forma homoxénea a lo llargo del añu, pero con una temporada seca de 2 a 3 meses. Polo tanto esta especie nun la atopa nes zones más húmedes de Malasia. En Florida, onde ye un interés ocasional, ye precisu protexelo del vientu y del fríu.
Usu en gastronomía
[editar | editar la fonte]Nes Filipines, onde-y lo suel atopar nos xardinos de les cases, los frutos peracábense crudos o saborizáu con sal de roca. Puede ser preparáu tipu curry o amestáu como un axente acedu nel platillo filipín denomináu sinigang. En Costa Rica el bilimbi crudu ye preparáu como un relish y sirvíu con arroz y xudíes. Nel so sitiu d'orixe dacuando ye amestáu al curry. El zusmiu de bilimbi (con un pH d'aproximao 4.47) ye consumíu como una bébora refrescante. N'Indonesia, ye incorporáu en dellos platillos, substituyendo al tamarindu o'l tomate.
Adicionalmente, puede caltenese al frutu como pickle,[1] lo cual amenorga la so acidez. Dacuando caltiénense les sos flores en azucre.
En Aceh, Indonesia, ye calteníu ensugando los frutos al Sol, el bilimbi ensugáu al sol ye denomináu asam sunti. El bilimbi y asam sunti son populares na cocina de Aceh. Puede reemplazar al mangu pa preparar chutney. En Malasia, ye utilizáu pa preparar una mermelada duce.
En Kerala, n'India, ye utilizáu pa preparar pickles, ente que na zona de Karnataka, Maharastra y Goa, India, el frutu ye consumíu crudu con sal y especies.
Nes Seixeles, de cutiu utilizar como ingrediente pa da-y un sabor fuerte a numberosos platillos de la cocina criolla de Seychelles, especialmente a platillos a base de pescáu. Utilizar de cutiu con pexe asao y tamién (cuasi siempres) nun platillo de carne de tiburón, denomináu satini reken.
Usos melecinales
[editar | editar la fonte]Nes Filipines, les fueyes son usaes pa preparar una pasta usada pa combatir picazón, hinchadura, reumatismu, paperes o erupciones cutanees. N'otros sitios son utilizaos pa tratar mordedures de criatures venenoses. Una fervinchu de fueyes ye utilizada como un tónicu post partu, ente que un fervinchu preparáu coles sos flores ye utilizada pa tratar candidiasis, resfrío, y tos. Los malayos utilicen fueyes de bilimbi fresques o lleldaes pa tratar enfermedaes venérees. Na Guyana francesa, utilízase un estractu preparáu col frutu pa tratar inflamaciones. Nun esiste evidencia científica que confirme la efectividá d'estos usos.
En delles villes del distritu de Thiruvananthapuram na India, el frutu del bilimbi yera utilizáu na medicina llocal pa controlar la obesidá. Ello condució a estudios sobre les sos propiedaes antihiperlipidémicas.[2][3]
Taxonomía
[editar | editar la fonte]Averrhoa bilimbi describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 428. 1753.[4]
- Sinonimia
- Averrhoa abtusangulata Stokes
- Averrhoa obtusangula Stokes[5]
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Averrhoa carambola, un árbol bien emparentáu col bilimbi
- Terminoloxía descriptiva de les plantes
- Cronoloxía de la botánica
- Historia de la botánica
- Carauterístiques de les oxalidacees
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Achard bilimbi (Bilimbi pickle)
- ↑ Pushparaj, Peter Natesan (2004). [https://scholarbank.nus.edu.sg/bitstream/handle/10635/14689/Thesis%20of%20Peter%20HD97-1093R.pdf?sequence=1 Evaluation Of The Anti-Diabetic Properties Of Averrhoa bilimbi in Animals with Experimental Diabetes Mellitus]. National University of Singapore. Consultáu'l avientu de 2010.
- ↑ Ambili, Savithri; Appian, Subramoniam; Nagarajan, Natesan Shanmugam (2009) Studies on the Antihyperlipidemic Properties of Averrhoa bilimbi Fruit in Rats. Planta Med.
- ↑ «Averrhoa bilimbi». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 17 de payares de 2014.
- ↑ «Averrhoa bilimbi». The Plant List. Consultáu'l 17 de payares de 2014.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- AFPD. 2008. African Flowering Plants Database - Base de Donnees des Plantes a Fleurs D'Afrique.
- Bailey, L.H. & E. Z. Bailey. 1976. Hortus Third i–xiv, 1–1290. MacMillan, New York.
- Berendsohn, W.G., A. K. Gruber & J. A. Monterrosa Salomón. 2012. Nova Silva Cuscatlanica. Árboles nativos ya introducíos d'El Salvador. Parte 2: Angiospermae – Families M a P y Pteridophyta. Englera 29(2): 1–300.
- Burger, W.C. 1991. Family 98. Oxalidaceae. In: W. C. Burger (ed.), Flora Costaricensis. Fieldiana, Bot., n.s. 28: 2–16, fig. 2–4.
- Correa A., M.D., C. Galdames & M. Stapf. 2004. Cat. Pl. Vasc. Panamá 1–599. Smithsonian Tropical Research Institute, Panamá.
- Davidse, G., M. Sousa Sánchez, S. Knapp & F. Chiang Cabrera. 2013. Vitaceae a Geraniaceae. 3(1): ined. In G. Davidse, M. Sousa Sánchez, S. Knapp & F. Chiang Cabrera (eds.) Fl. Mesoamer.. Universidá Nacional Autónoma de Méxicu, Méxicu.
- Forzza, R. C. 2010. Llista de espécies Flora do Brasil http://floradobrasil.jbrj.gov.br/2010. Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro.
- Hokche, O., P. E. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevu Cat. Fl. Vasc. Venez. 1–859. Fundación Instituto Botánicu de Venezuela, Caracas.
- Holdridge, L. R. & L. J. Poveda Álvarez. 1975. Arboles Costa Rica 1: i–xiii, 1–546.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]Wikispecies tien un artículu sobre Averrhoa bilimbi. |