Subrahmanyan Chandrasekhar

Subrahmanyan Chandrasekhar
Vida
Nacimientu	Lahore, 19 d'ochobre de 1910
Nacionalidá	Raj británicu 1947); India 1953); Estaos Xuníos (1953 -
Llingua materna	tamil
Muerte	Chicago, 21 d'agostu de 1995 (84 años)
Sepultura	Wheeling Township Arlington Heights Cemetery (en)
Causa de la muerte	paru cardiorrespiratoriu
Familia
Padre	CS Ayyar
Casáu con	Lalitha Doraiswamy (en)
Familia	ver Chandrasekhara Raman (tíu);
Estudios
Estudios	Hindu Higher Secondary School (en) ; Universidá de Cambridge 1933) doctor ; Presidency College (en) ; (1921 - 1930) ; Trinity College (es) ; (1930 - 1933)
Nivel d'estudios	Doktor Nauk in Philosophy (en)
Tesis	'
Direutor de tesis	Ralph H. Fowler (es) ; Arthur Stanley Eddington (es)
Direutor de tesis de	Donald Edward Osterbrock (es) ; Bimla Buti; Donat Wentzel; Jeremiah P. Ostriker (es) ; Guido Münch; Steven Lawrence Detweiler (en) ; Russell Kulsrud; Anne Barbara Underhill; John Charles Miller (en) ; Norman Ronald Lebovitz (es) ; Morris L. Aizenman (en) ; Yavuz Nutku; John L. Friedman (en) ; Arthur Code; Merle Gold (en) ; Surindar Kumar Trehan; Yousef Sobouti; Eberhart Jensen; H. Lawrence Helfer
Llingües falaes	inglés
Alumnu de	Arthur Stanley Eddington (es)
Oficiu	matemáticu, físicu, astrónomu, astrofísicu, académicu, profesor universitariu
	Participante Proyeutu Manhattan ;
Emplegadores	Trinity College (es) (1933 – 1937); Observatorio Yerkes (es) (1937 – 1942); Universidá de Chicago (1942 – 1985)
Trabayos destacaos	Límite de Chandrasekhar (es) ; número de Chandrasekhar (es) ; Schönberg–Chandrasekhar limit (en) ; Chandrasekhar–Wentzel lemma (en) ; Chandrasekhar's X- and Y-function (en) ; Ecuación de Batchelor-Chandrasekhar (es) ; Chandrasekhar's H-function (en) ; Chandrasekhar–Fermi method (en) ; Chandrasekhar–Page equations (en) ; Chandrasekhar virial equations (en) ; Chandrasekhar polarization (en) ; Chandrasekhar-Kendall function (en) ; Chandrasekhar potential energy tensor (en) ; Emden–Chandrasekhar equation (en) ; dynamical friction (en) ; Ecuación de la enana blanca de Chandrasekhar (es)
Premios	ver miembru de la Royal Society (1944) ; Josiah Willard Gibbs Lectureship (1946) ; Premiu Adams (1948) ; Henry Norris Russell Lectureship (1949) ; Medaya Bruce (1952) ; Medaya d'oru de la Real Sociedá Astronómica (1953) ; Premio Rumford (1957) ; Silliman Memorial Lectures (1962) ; Srinivasa Ramanujan Medal (1962) ; Medaya Real (1962) ; Medaya Nacional de Ciencia (1966) ; Padma Vibhushan in science & engineering (1968) ; Premio Memoria Richtmyer (1969) ; Medaya Hery Draper (1971) ; Premiu Dannie Heineman de la Física Matemática (1974) ; Premio Jansky (1978) ; doctor honoris causa pola Universidá de Harvard (xunu 1979) ; Premio Tomalla (1981) ; Premiu Nobel de Física (1983) ; Medaya Copley (1984) ; Medaya Karl Schwarzschild (1986) ; Premio Gordon J. Laing (1989) ; Marcel Grossmann Award (1994) ;
Nominaciones	ver Premiu Nobel de Física ; (1957); Premiu Nobel de Física ; (1962);
Miembru de	Royal Society ; Real Academia de les Ciencies de Suecia ; Academia de les Artes y les Ciencies d'Estaos Xuníos ; Academia Nacional de Ciencies de los Estaos Xuníos ; Indian National Science Academy (en) ; American Astronomical Society (es) ; Academia de les Ciencies de Baviera ; TWAS (es)
Creencies
Relixón	ateísmu

Subrahmanyan Chandrasekhar (19 d'ochobre de 1910, Lahore – 21 d'agostu de 1995, Chicago) foi un físicu teóricu, astrofísicu y matemáticu estauxunidense d'orixe indiu.

Nació na ciudá de Lahore ―anguaño na República Islámica de Paquistán, pero hasta 1947 perteneciente a la entós India Británica―. Ganó'l Premiu Nobel de Física en 1983 compartíu con William Fowler polos sos estudios sobre los procesos importantes na estructura y evolución estelares. Graduóse na Universidá de Madrás y doctoróse na Universidá de Cambridge, anque trabayó na Universidá de Chicago dende 1937 hasta la so muerte en 1995.

Amás del Premiu Nobel, fuéron-y concedíes la Henry Norris Russell Lectureship de l'American Astronomical Society (1949), la Medaya Bruce de la Sociedá Astronómica del Pacíficu (1952), la Medaya d'oru de la Real Sociedá Astronómica (1953), la Medaya Henry Draper de l'Academia Nacional de Ciencies d'Estaos Xuníos (1971) y la Medaya Copley de la Royal Society (1984).

En 1999, la NASA llamó nel so honor al terceru de los sos cuatro Grandes Observatorios, l'Observatoriu de rayos X Chandra. Inclusive un asteroide, el 1958 Chandra, débe-y el so nome.

Etimoloxía del so nome

El so nome y apellíu ―que se pronuncia [subrajmánian chándra shékjar]―^[21] son dos nomes del dios Shiva.

En idioma sánscritu, Subrahmanyan (सुब्रह्मण्य)^[22] significa ‘el que ye favorable a los sacerdotes’, siendo el so: ‘bien’; y brahmanya: ‘amistosu colos brahmanes’.^[23]

Chandrasekhar (चन्द्रशेखर)^[24] significa ‘el que tien a la Lluna como la xoya cimera de la cabeza’; siendo Chandra: la Lluna (o'l dios de la Lluna);^[25] y shékhar: la coroniella de la cabeza, una corona, una diadema, una corona de flores, el visu d'un monte, la parte más elevada, lo más formoso de daqué, el versu introductoriu d'un cantar (recurrente como estribillu).^[26] Ye un nome del dios Shiva, que'l so iconografía amuésa-y con una media lluna sobre la cabeza.

Carrera científica

En 1930, Chandrasekhar ingresó nel Trinity College de la Universidá de Cambridge, Inglaterra. Entós daquella lleó unu de los llibros d'Arthur Eddington, The Internal Constitution of Stars, que-y influyó fondamente. En dichu llibru, Eddington sostenía que les estrelles acababen les sos vides tresformaes n'oxetos pequeños del tamañu de la Tierra y conocíos como nanes blanques, n'escosando les sos fontes d'enerxía. Chandrasekhar incluyó nos sos cálculos efeutos de tipu cuánticu y Teoría de la relatividá relativistes, concluyendo que tan solo les estrelles de baxa masa podíen terminar les sos vides tal que Eddington plantegara. Los sos cálculos más ellaboraos amosaben que pa estrelles de masa cimero a 1,4 la masa del nuesu propiu Sol, estes, n'ausencia d'una fonte interna de calor, colapsar por debaxo del tamañu terrestre. Esta llende conozse como llende de Chandrasekhar. Los sos descubrimientos apuntaben a la formación d'estrelles de neutrones y furacos negros.

En 1937, Chandrasekhar aceptó un trabayu na Universidá de Chicago, onde permanecería mientres el restu de la so carrera científica. En Chicago, Chandrasekhar empecipió una nueva llinia de trabayu que remataría na publicación de la so obra The Principles of Stellar Dynamics (1942). Mientres la Segunda Guerra Mundial, Chandrasekhar collaboró con otros físicos de la Universidá de Chicago ―como Enrico Fermi― nel Proyeutu Manhattan. A empiezos de los años 1950, Chandrashekhar estudió refechamente'l tresporte radiactivu nel interior de les estrelles, pero'l so trabayu nesti campu referenciar en numberoses ocasiones pal estudiu del tresporte radiactivu d'enerxía en cualquier mediu (Radiative transfer). Más tarde, trabayaría nos efeutos del magnetismu sobre les galaxes, la so forma y evolución publicando otru clásicu: Hydrodynamics and Hydromagnetic Stability (1961).

Mientres la siguiente década intentó afayar cómo la rotación afecta la forma de los planetes, estrelles, galaxes y clústeres de galaxes. Nos años 1970, Chandrasekhar volvió esaminar el colapsu de les estrelles a la fin de la so vida. Esti trabayu concluyó cola publicación de la que quiciabes sía la so obra más famosa: The Mathematical Theory of Black Holes, publicada en 1983. Por estos trabayos recibió'l Premiu Nobel de Física en 1983, que compartió con William Fowler. El so últimu llibru foi Newton's Principia for the Common Reader.

Delles publicaciones

Radiative transfer, Dover publication, 1960, 393 p. ISBN 0-486-60590-6}

Introduction to the Study of Stellar Structure, Dover Publications, 1958, 509 p. ISBN 0-486-60413-6

Principles of stellar dynamics, Dover Publications, 1963, 314 p.

Plasma physics, University of Chicago Press, 1975, 217 p. ISBN 0-226-10085-5

Hydrodynamic and hydromagnetic stability, Clarendon Press, 1981, 652 p. ISBN 0-486-64071-X

Eddington, the most distinguished astrophysicist of his time, Cambridge University Press, 1983, 64 p. ISBN 0-521-25746-8

Ellipsoidal figures of equilibrium, Dover Publications, 1987, 254 p. ISBN 0-486-65258-0

Truth and Beauty: Aesthetics and Motivations in Science, University of Chicago Press, 1987, 208 p. ASIN 0226100863

Stellar structure and stellar atmospheres}}, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 1, Univ. of Chicago Press, 1989, 515 p. ISBN 0-226-10089-8

Radiative transfer and negative ion of hydrogen, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 2, Univ. of Chicago Press, 1989, 622 p. ISBN 0-226-10092-8

Stochastic, statistical, and hydromagnetic problems in physics and astronomy, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 3, Univ. of Chicago Press, 1989, 642 p. ISBN 0226100944

Plasma physics, hydrodynamic and hydromagnetic stability, and applications of the tensor-virial theorem, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 4, Univ. of Chicago Press, 1989, 585 p. ISBN 0-226-10096-0
Relativistic astrophysics, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 5, Univ. of Chicago Press, 1990, 587 p. ISBN 0-226-10098-7

The mathematical theory of black holes and of colliding plane waves, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 6, Univ. of Chicago Press, 1991, 739 p. ISBN 0-226-10100-2

The non-radial oscillations of stars in general relativity and other writings, obres escoyíes de S. Chandrasekar, v. 7, Univ. of Chicago Press, 1998, 294 p. ISBN 0-226-10104-5

The mathematical theory of black holes, Clarendon Press, 1998, 646 p. ISBN 0-19-850370-9

Newton's Principia for the common reader, Clarendon Press, 2003, 593 p. ISBN 0-19-852675-X

Ver tamién

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 121195560. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
↑ Afirmao en: Find a Grave. Data de consulta: 29 xunu 2024. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ Afirmao en: Find a Grave. Identificador Find a Grave: 90500965. Data de consulta: 17 abril 2023. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ URL de la referencia: https://elpais.com/diario/1995/08/24/agenda/809215201_850215.html.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Afirmao en: MacTutor History of Mathematics archive.
↑ «Google Doodle celebrates birthday of S. Chandrasekhar» (19 ochobre 2017).
↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
↑ URL de la referencia: https://doi.org/10.1098/rsbm.1996.0006. Páxina: 81.
↑ URL de la referencia: https://phys-astro.sonoma.edu/brucemedalists/subrahmanyan-chandrasekhar.
↑ URL de la referencia: https://www.amacad.org/rumford-prize-recipients.
↑ URL de la referencia: https://www.nasonline.org/programs/awards/henry-draper-medal.html.
↑ «Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics». American Physical Society. Consultáu'l 6 ochobre 2018.
↑ «Schmidt, Friedman, Cousteau, 8 Others Receive Honoraries at Commencement». The Harvard Crimson. 7 xunu 1979.
↑ «The Nobel Prize in Physics 1983».
↑ «Award winners : Copley Medal» (inglés). Royal Society. Consultáu'l 30 avientu 2018.
↑ URL de la referencia: https://astronomische-gesellschaft.de/en/activities/awards/schwarzschild.
↑ ^17,0 ^17,1 Afirmao en: nobelprize.org. Identificador de nominación de persona al Premio Nobel: 10748. Editorial: Fundación Nobel. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ Afirmao en: NNDB. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ Afirmao en: twas.org. The World Academy of Sciences fellow ID: chandrasekhar-subrahmanyan. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ Chandrasekhar: The Man Behind the Legend - Chandra Remembered. By Kameshwar C. Wali - 1997; London: Imperial College Press. ISBN 1-86094-038-2
↑ El fonema «kh» nun se pronuncia [j] (como n'árabe), sinón [kj].
↑ Vease la entrada - brahmaṇyá, que s'atopa na metá de la segunda columna de la páx. 1229 nel Sanskrit-English Dictionary del sanscritólogo británicu Monier Monier-Williams (1819-1899). Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.
↑ Vease la entrada 2. Brahmaṇyá, que s'atopa nel renglón 25 de la primer columna de la páx. 741 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.
↑ Vease la entrada śy-khara, que s'atopa nel renglón 27 de la tercer columna de la páx. 387 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.
↑ Vease la entrada Candrá, que s'atopa nel renglón 24 de la tercer columna de la páx. 386 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.
↑ Vease la entrada शेखर śekhara, que s'atopa nel renglón 21 de la segunda columna de la páx. 1088 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

Enllaces esternos

(n'inglés) Biografía de la National Academy of Sciences
(n'inglés) Páxina sobre Chandrasekhar de Harvard
(n'inglés) Subrahmanyan Chandrasekhar
(n'inglés) Subrahmanyan Chandrasekhar
(n'inglés) Páxina de la 'Medaya Bruce'

[27a50d00cf03a3b3fd8d6f9e5e9d2444d1d612ba-1] 1,0 ^1,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 121195560. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.

[a15af7c78b1a9612fa46b81efb9e1f205468a157-2] Afirmao en: Find a Grave. Data de consulta: 29 xunu 2024. Llingua de la obra o nome: inglés.

[a5bd433e43c4ca7b267157a04873daa73b015ae0-3] Afirmao en: Find a Grave. Identificador Find a Grave: 90500965. Data de consulta: 17 abril 2023. Llingua de la obra o nome: inglés.

[f3769e703b982d1e443bc14cb6d2f09f9778e45e-4] URL de la referencia: https://elpais.com/diario/1995/08/24/agenda/809215201_850215.html.

[6ddba9745c61aed5f408b43b8b430b317e2f26a4-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Afirmao en: MacTutor History of Mathematics archive.

[7f109526345f076cebc0da68a863f10ed13c60ce-6] «Google Doodle celebrates birthday of S. Chandrasekhar» (19 ochobre 2017).

[e813dbfc6c5fd479b9d2dd747153fc3a0041ea68-7] Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.

[fa0155946f092317f772bf690452d0af1ca1a290-8] URL de la referencia: https://doi.org/10.1098/rsbm.1996.0006. Páxina: 81.

[8cde5e890011dbed2d12de57b1f6eb4b4ac8b207-9] URL de la referencia: https://phys-astro.sonoma.edu/brucemedalists/subrahmanyan-chandrasekhar.

[93dc24accc0fb7a4d22f3fdc98d18a2989a16e52-10] URL de la referencia: https://www.amacad.org/rumford-prize-recipients.

[384289f162d3c83a90960d6d5c9d3c0e5794e87d-11] URL de la referencia: https://www.nasonline.org/programs/awards/henry-draper-medal.html.

[197555d1f389aaeed5719781e5cd60f17246e114-12] «Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics». American Physical Society. Consultáu'l 6 ochobre 2018.

[5d1436203433a08fb720fadf178dfcb4e4545719-13] «Schmidt, Friedman, Cousteau, 8 Others Receive Honoraries at Commencement». The Harvard Crimson. 7 xunu 1979.

[22933c35f01f3bfb95b71baab8d2b9ab6d927a53-14] «The Nobel Prize in Physics 1983».

[51141e1514645682d6bef19e42d5903d35bb761e-15] «Award winners : Copley Medal» (inglés). Royal Society. Consultáu'l 30 avientu 2018.

[6003a1c14085a6da5412cfc78d6efe6e6476ad64-16] URL de la referencia: https://astronomische-gesellschaft.de/en/activities/awards/schwarzschild.

[054dd752f3d167bb0e00258770512bbf02d5b8ef-17] 17,0 ^17,1 Afirmao en: nobelprize.org. Identificador de nominación de persona al Premio Nobel: 10748. Editorial: Fundación Nobel. Llingua de la obra o nome: inglés.

[757e4753c6072dfb329049414d9ad07e4b153b5d-18] Afirmao en: NNDB. Llingua de la obra o nome: inglés.

[42027a55c4dcb38cc9db172c8a468ff3c362b373-19] Afirmao en: twas.org. The World Academy of Sciences fellow ID: chandrasekhar-subrahmanyan. Llingua de la obra o nome: inglés.

[20] Chandrasekhar: The Man Behind the Legend - Chandra Remembered. By Kameshwar C. Wali - 1997; London: Imperial College Press. ISBN 1-86094-038-2

[21] El fonema «kh» nun se pronuncia [j] (como n'árabe), sinón [kj].

[22] Vease la entrada - brahmaṇyá, que s'atopa na metá de la segunda columna de la páx. 1229 nel Sanskrit-English Dictionary del sanscritólogo británicu Monier Monier-Williams (1819-1899). Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

[23] Vease la entrada 2. Brahmaṇyá, que s'atopa nel renglón 25 de la primer columna de la páx. 741 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

[24] Vease la entrada śy-khara, que s'atopa nel renglón 27 de la tercer columna de la páx. 387 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

[25] Vease la entrada Candrá, que s'atopa nel renglón 24 de la tercer columna de la páx. 386 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

[26] Vease la entrada शेखर śekhara, que s'atopa nel renglón 21 de la segunda columna de la páx. 1088 nel Sanskrit-English Dictionary de Monier Monier-Williams. Oxford (Reinu Xuníu): Clarendon Press, 1899.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]