Saltar al conteníu

Stevie Wonder

De Wikipedia
Stevie Wonder
Vida
Nacimientu Saginaw[1]13 de mayu de 1950[2] (74 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Bandera de Ghana Ghana  (13 mayu 2024 - [3]
Grupu étnicu afroamericanu d'Estaos Xuníos
Familia
Madre Lula Mae Hardaway
Casáu con Syreeta Wright (1970 – 1972)
Fíos/es
Familia
Estudios
Estudios Michigan School for the Blind (en) Traducir
Llingües falaes inglés[4]
Oficiu cantautor, productor musical, cantante, pianista, compositor, artista d'estudiu, poeta, vocalista, arreglistabatería
Premios
Influyencies Ray Charles, Benny Benjamin, Jackie Wilson, Duke Ellington, Little Walter, Bob Dylan, Sam Cooke, Frankie Lymon, James Brown, Johnny Ace, Toots Thielemans y King Curtis
Seudónimos Stevie Wonder, Eivets Rednow[8], Little Stevie Wonder y El Toro Negro[9]
Xéneru artísticu Rhythm and blues
soul
Funk
Jazz
blues
pop
Mena de voz tenor
Instrumentu musical pianu
Harmónica
voz
Marcodi (en) Traducir
tecláu
instrumentu de percusión
Discográfica Motown
IMDb nm0005567
steviewonder.net
Cambiar los datos en Wikidata

Stevland Hardaway Judkins, conocíu artísticamente como Stevie Wonder (13 de mayu de 1950Saginaw) ye un cantante, compositor, productor discográficu y activista social d'Estaos Xuníos. Wonder grabó más de 30 ésitos de ventes, recibió 25 premios Grammy, ente ellos unu por llogros na so vida, y foi incluyíu n'el Salón de la Fama del Rock and Roll de los compositores famosos.

Siendo ciegu de nacencia, Wonder convirtióse n'unu de los más esitosos y reconocíos artistes na compañía discográfica Motown, con más de 100 millones de discos vendíos. Grabó diversos discos y senciellos que fueron aclamaos pola crítica; tamién escribió y produció pa otros artistes. Wonder toca diversos preseos como la batería, baxu, congues, y, más notablemente'l pianu, l'harmónica y el tecláu. Los críticos refieren que l'alta calidá y versatilidad del so trabayu indica tol xeniu musical de Stevie.

Biografía y carrera musical

[editar | editar la fonte]

Stevland Hardaway Judkins nació en Saginaw (Michigan) en 1950 siendo'l terceru de los seis fíos de Calvin Judkins y Lula Mae Hardaway. Por cuenta de la so nacencia prematura (siete selmanes enantes) nun desenvolvió les retines, quedando ciegu. A los cuatro años, la so madre dexó al so padre y treslladóse a Detroit colos sos fíos adoptando de nuevu'l so apellíu de soltera y camudando a Morris el de los sos fíos, siendo Stevland Hardaway Morris el so nome a efeutos llegales dende entós. Aprendió dende bien pequeñu a tocar gran cantidá de preseos, destacando col pianu, la batería, el baxu y l'harmónica. Na so niñez foi bien activu nel coru de la so ilesia.

Década de 1970

[editar | editar la fonte]

Esta ye la dómina más gloriosa de Stevie quien abandonó definitivamente la coletilla de «pequeñu Stevie» cuando se casó con Syreeta Wright, que trabayaba nel departamentu de distribución de la Motown, y que collaboraría na composición de dalgunos de les temes de los primeros discos de Stevie de la década de 1970. El so matrimoniu nun duró enforma, pero dambos siguieron cultivando una bona amistá hasta la muerte de Syreeta en 2004. En divorciándose de Syreeta, Stevie volvió casase con otru miembru de la Motown, Yolanda Simmons, cola que tien dos fíos, Aisha Zakiya y Keita Sawandi.

En 1972 Stevie conoció a Johanan Vigoda, un abogáu que consiguió que l'artista va roblar un contratu millonariu, concediéndo-y coles mesmes una llibertá creativa inimaxinable naquellos momentos dientro d'una compañía tan ferrial como yera la Motown. El primer discu que Stevie grabó so esta nueva política foi Music of my Mind, nel que'l cantante faía cargu, per primer vegada na historia, de la grabación de práuticamente tolos preseos del discu, amás d'exercer les xeres de producción, composición y arreglista.

Nel branu de 1973, Stevie sufrió un accidente de tráficu que lu caltuvo en coma mientres dellos díes y a consecuencia del cual el músicu perdió'l sentíu del olfatu, pero a pesar d'esti incidente, el restu de la década resultó gloriosa: de 1974 a 1977 Wonder ganó 14 Grammys incluyendo tres «disco del añu siguíos por Innervisions, Fullfillingness first finale y Songs in the Key of Life, pa munchos unu de los meyores discos de la historia. Foi un periodu bien ricu en creatividá y premios pa Stevie, precursor nel emplegu de sintetizadores y fonte d'inspiración pa los músicos vinientes y de la dómina.

La década acaba con una banda sonora pal falsu documental The secret life of plants, qu'a pesar de nun collechar l'inmensu ésitu comercial del discu anterior, llogró'l discu de platín.

Década de 1980

[editar | editar la fonte]

La década empieza con un nuevu trabayu, Hotter Than July, que recibe los años 1980 a ritmu de reggae col hit "Master Blaster", y qu'abre a Wonder a una audiencia más amplia. L'artista empecipia una llucha pa consiguir que la fecha de nacencia de Martin Luther King fora declaráu un día festivu n'Estaos Xuníos. Efectúa collaboraciones importantes como "Ebony and ivory", xunto a Paul McCartney, "Can't Help Loving That Man Of Mine", xunto a Barbra Streisand o "Just good friends", xunto a Michael Jackson, y recibe un nuevu Grammy por "We are the world". Publica un grandes ésitos, Musiquarium, en 1982, con cuatro tarrezas inéditos y en 1984 llanza The woman in red, pa la banda sonora de la mesma película, consiguiendo un Óscar pol cantar "I Just Called to Say I Love You". Publica amás los discos In Square Circle y Characters. La década acaba cola inclusión del artista nel Rock and Roll Hall of Fame en 1989.

Década de 1990

[editar | editar la fonte]

Dempués de publicar la banda sonora de la película de Spike Lee Jungle Fever, Wonder dedicar a actividaes benéfiques, retirándose parcialmente de los escenarios. Recibió'l premiu Grammy a toa una vida y grabó, en 1996, Conversation Peace, un nuevu discu que-y reportó dos Grammys. Amás de les sos collaboraciones con Luciano Pavarotti, Cristian Castro y de la so participación na banda sonora de la película de Disney Mulan, Wonder empecipió una xira mundial que remató cola grabación d'un doble discu recopilatorio grabáu en direutu y editáu por Motown.

Década de 2000

[editar | editar la fonte]

Hubo qu'esperar diez años pa una nueva publicación, que finalmente vio la lluz en 2005 col nome de A Time to Love. El fallecimientu de persones cercanes y queríes pal artista como Syreeta Wright (la so ex muyer y collaboradora nos años setenta), la so madre Lula Mae Hardaway, Michael Jackson, el so hermanu Larry Hardaway, Ray Charles, Gerald Levert, Luther Vandross, signifiquen un periodu murniu pa Stevie Wonder. Como nota positiva, Stevie recibe la notificación per parte de la Industry Association of America (RIAA) del certificáu de 10 millones d'unidaes vendíes del míticu doble LP Songs in the Key of Life, siendo escoyíu dichu discu tamién pa formar parte de Library of Congress (la Biblioteca del Congresu d'Estaos Xuníos).

Wonder mientres una conferencia en Salvador de Bahia, Brasil

La llista de 2003 de la revista Rolling Stone colos 500 discos más grandes de tola historia incluyó cuatro de Stevie Wonder, amás en 2008 la mesma revista consideró-y unu de los diez meyores cantantes de tolos tiempos.

En 2006 grabó xunto a Andrea Bocelli, Cantares desafinaos – Canzoni stonate. En 2007 realizó la so primer xira en diez años polos Estaos Xuníos, que sigue al añu siguiente por Europa, Canadá y Australia.

Mientres la campaña presidencial d'Estaos Xuníos de les eleiciones de 2008, Stevie manifestó'l so sofitu al candidatu demócrata Barack Obama.

Stevie Wonder xunto a Usher y Shakira en la presentación inaugural del presidente Barack Obama

El 23 de febreru de 2009 recibió'l Gershwin Prize dau pola Biblioteca del Congresu de los EE.XX. pola so contribución a la música y espansión de la cultura polo xeneral. En marzu d'esi mesmu añu publicó'l so primer DVD oficial, el so títulu Live at Last, col conteníu del so conciertu celebráu n'ochobre del añu anterior en Londres.

Na ceremonia d'entrega de los premios Grammy's 2009 actuó xunto a los Jonas Brothers, interpretando "Burnin' up" y "Superstition".

Anguaño comparte la so vida cola diseñadora de moda Kai Milla, que-y dio dos fíos más, el postreru nacíu en 2005, el mesmu día del so cumpleaños. En total, Wonder ye padre de diez fíos.

Ente los sos futuros proyeutos discográficos cúntense The Gospel Inspired by Lula, un discu de gospel n'homenaxe a la so madre finada en 2006, y otru tituláu Through the Eyes of Wonder.

Década de 2010

[editar | editar la fonte]

En 2013 punxeron el so cantar Skeletons nel segundu tráiler de Grand Theft Auto V, que tamién escuchar nes radios del xuegu. Amás va participar nunu de los cantares del nuevu discu de Mariah Carey The Art Of Letting Go, que tendría por nome «I'll Still Be Around».

Na gala de los premios Grammy's 2014 actuó xunto a Daft Punk, Pharrell Williams y Nile Rodgers interpretando la gallardoniada "Get Lucky". Esi mesmu añu apaez nel últimu discu de Céline Dion, onde interpreten a dueto Overjoyed.

  • 2013 MAMA awards "music makes one global ambassador award"
  • 2012 Billboard Iconu
  • 2012 Premiu BET d'honor
  • 2011 Inducíu nel Apollo Hall of Fame de Nueva York
  • 2010 Commandeur des Arts et des Lettres (Paris)
  • 2009 Library of Congress Gershwin Prize
  • 2008 Hall of Fame Award
  • 2006 Lifetime Achievement Freedom Award
  • 2006 National Artistic Achievement Award
  • 2005 Lifetime Achievement Award (city Detroit)
  • 2004 Billboard Century Award
  • 2002 Songwriters' Hall of Fame
  • 1999 MusiCares Person of the Year
  • 1998 United in Recovery's Ambassador of Peace Award
  • 1996 NARAS Lifetime Achievement Award
  • 1989 Incluyíu nel Rock 'N Roll Hall Of Fame
  • 1985 Oscar - Best Original Song (pola película The woman in red)
  • 1985 NARM Artist of the Decade
  • 1984 ASCAP Founders Award
  • 1974 NARM Presidential Award
  • 1969 US Distinguished Service Award
  • 1973-2006 Recibe 25 premios Grammy
Añu Premiu Títulu
1973 Premiu Grammy meyor cantar R&B Superstition
1973 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina Superstition
1973 Premiu Grammy meyor interpretación vocal pop masculina You are the sunshine of my life
1973 Premiu Grammy meyor productor del añu Innervisions
1973 Premiu Grammy meyor álbum del añu Innervisions
1974 Premiu Grammy meyor cantar R&B Living for the city
1974 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina Boogie on reggae woman
1974 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina Fulfillingness’ first finale
1974 Premiu Grammy meyor productor del añu Fulfillingness’ first finale
1974 Premiu Grammy meyor álbum del añu Fulfillingness’ first finale
1976 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina I wish
1976 Premiu Grammy meyor interpretación vocal pop masculina Songs in the key of life
1976 Premiu Grammy meyor productor del añu Songs in the key of life
1976 Premiu Grammy meyor álbum del añu Songs in the key of life
1985 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina In square circle
1986 Premiu Grammy meyor interpretación vocal pop a dúu o grupu (Dionne Warwick, Elton John, Gladys Knight, S. Wonder) That's what friends are for
1995 Premiu Grammy meyor cantar R&B For Your Love
1995 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina For Your Love
1996 Premiu Grammy a toa una vida
1998 Premiu Grammy por meyor arreglu y acompañamientu vocal/instrumental (Herbie Hancock, Robert Sadin y S. Wonder) St. Louis Blues
1998 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B masculina St. Louis Blues
2002 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B a dúu o grupu (Take 6 y S. Wonder) Love’s in need of love today
2005 Premiu Grammy a la meyor interpretación vocal pop masculina From the bottom of my heart
2005 Premiu Grammy meyor interpretación vocal R&B a dúu o grupu (Beyoncé Knowles y S. Wonder) So amazing
2006 Premiu Grammy a la meyor collaboración pop vocal (Tony Bennett y S. Wonder) For once in my life

Discografía

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. URL de la referencia: https://citinewsroom.com/2024/05/american-singer-stevie-wonder-granted-ghanaian-citizenship/.
  4. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  5. Identificador Rock Hall of Fame: stevie-wonder.
  6. URL de la referencia: http://www.culture.gouv.fr/Nous-connaitre/Decouvrir-le-ministere/Histoire-du-ministere/Ressources-documentaires/Discours/Discours-de-ministres-depuis-1999/Frederic-Mitterrand-2009-2012/Articles-2009-2012/Stevie-Wonder-Commandeur-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres. Data de consulta: 20 mayu 2019.
  7. URL de la referencia: https://wolffund.org.il/2021/02/09/stevie-wonder/.
  8. Afirmao en: Discogs. Identificador Discogs d'artista: 899500. Data de consulta: 13 xineru 2021. Llingua de la obra o nome: inglés.
  9. Afirmao en: Discogs. Identificador Discogs d'artista: 1307049. Data de consulta: 19 mayu 2022. Llingua de la obra o nome: inglés.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]