Saltar al conteníu

Beta vulgaris var. cicla

De Wikipedia
Beta vulgaris var. cicla
betarraba blanca
Clasificación científica
Reinu: Plantae
Subreinu: Tracheobionta
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Caryophyllidae
Orde: Caryophyllales
Familia: Chenopodiaceae
Xéneru: Beta
Especie: B. vulgaris
Subespecie: B. v. var. cicla
(L.) K.Koch
Consultes
[editar datos en Wikidata]
acelga
Tamañu de porción
Enerxía 20 kcal 84 kJ
Carbohidratos 4.13 g
 • Zucres 1.1 g
 • Fibra alimentaria 2.1 g
Grases 0.08 g
Proteínes 1.88 g
Agua 92.65 g
Retinol (vit. A) 306 μg (34%)
 • β-carotenu 3652 μg (34%)
Tiamina (vit. B1) 0.034 mg (3%)
Riboflavina (vit. B2) 0.086 mg (6%)
Niacina (vit. B3) 0.36 mg (2%)
Ácidu pantoténicu (vit. B5) 0.163 mg (3%)
Vitamina B6 0.085 mg (7%)
Vitamina C 18 mg (30%)
Vitamina E 1.89 mg (13%)
Vitamina K 327.3 μg (312%)
Calciu 58 mg (6%)
Fierro 2.26 mg (18%)
Magnesiu 86 mg (23%)
Manganesu 0.334 mg (17%)
Fósforu 33 mg (5%)
Potasiu 549 mg (12%)
Sodiu 179 mg (12%)
Cinc 0.33 mg (3%)
% de la cantidá diaria encamentada p'adultos.
Fonte: acelga na base de datos de nutrientes del USDA.
[editar datos en Wikidata]

L'acelga[1] (Beta vulgaris var. cicla) ye una planta de la familia de les chenopodiaceas. L'acelga ye una subespecie de Beta vulgaris, al igual que les remolaches, anque a diferencia d'éstes ye cultivada p'aprovechar les sos fueyes en llugar de los sos raigaños sirve pa la crecedera mientres cualquier edá.

Ye nativa d'Europa meridional, onde crez bonal na rexón mediterránea. Esisten numberoses variedaes por cuenta de que cultívase estensamente en toles zones templaes del mundu. La variedá cultivada tien una raigañu más tuberosa que la montesa.

Descripción

[editar | editar la fonte]

Ye una planta yerbácea biañal, (nun confundir con bienal) cultivada como añal, con fueyes grandes, de color verde brillante y nervadas. Ye una variedá de Beta vulgaris, al igual que la remolacha o betarraga, la remolacha azucrera y la remolacha forrajera. Los pecíolos de les fueyes (llamaos pencas) son blancos, mariellos o colloraos, según la variedá.

Imaxe de microscopía d'epidermis d'acelga.

Puede consumise tola planta, incluyíes les pencas de les fueyes, si recuéyese cuando éstes son pequeñes (menos de 20 cm), pero si déxense crecer ye meyor refugar la penca yá que tiende a amargar. Cocínase igual que la espinaca, de la cual ye pariente. Les plantes bien tienres pueden consumise crudes n'ensalaes.

Ye una verdura bien apreciada yá que apurre vitamines, fibra, acedu fólico y sales minerales con un altu conteníu d'agua (48%). Les fueyes esteriores, que suelen ser les más verdes, son les que contienen mayor cantidá de vitamines y carotenos.

Les variedaes más conocíes son:

  • Xinebra, Rei d'iviernu o Lucullus, con pencas blanques y fueyes rugosas.
  • Ruby, Borgoña, Arcu iris, con pencas grueses y de color acoloratáu.

Propiedaes

[editar | editar la fonte]

El zusmiu contién hasta un 27% de sacarosa, amás de coniferina, galactinol, vanillina y gran cantidá d'ácidos orgánicos y azucres. Unu de los sos principios activos ye betaína que tresforma los triglicéridos en lipoproteínas. Ente los aminoácidos atópense la isoleucina, glutamina y arginina. Amás atópense saponines, derivaos de la xantina y la llomba.[2]

Sinonimia

[editar | editar la fonte]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: acelga
  2. Dr. Berdonces i Serra. Gran Enciclopedia de les Plantes Melecinales ISBN 84-305-8496-X
  3. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes autogenerated1

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]