Saltar al conteníu

Veleyo Patérculo

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Veleyo Patérculo
Vida
Nacimientu Mirabella Eclano (es) Traducircirca 19 de edC[1]
Nacionalidá Antigua Roma
Muerte 31[1] (48/49 años)
Familia
Fíos/es
Hermanos/es
Estudios
Llingües falaes llatín[1]
Oficiu historiador, militarescritor
Cambiar los datos en Wikidata

Cayo Veleyo Patérculo (en llatín Caius Velleius Paterculus, c. 19 e.C. - c. 31) foi un historiador romanu, tamién conocíu a cencielles como Veleyo.

Magar yera seguro que'l so segundu nome ye Veleyo y el so terceru Patérculo, por apaecer d'esta manera nel únicu manuscritu calteníu del so Historia romana, el so primer nome foi un tiempu oxeto de discutinios. Nel frontispiciu de la edición de 1520 apaecía como Publio, pero nel cuerpu del testu, como Gayo, y col primeru apaez mentáu por Tácito,[3] polo qu'historiadores como Shipley y Halm preferíen el segundu. Magar que Prisciano indicó que'l so praenomen yera Marco, la mayoría de los eruditos modernos acepten yá que se llamó Cayo Veleyo Patérculo, por cuenta de la apaición posterior, nel norte d'África, d'un miliario col nome completu del so nietu consular (C.I.L. VIII, 10311).[4]

Biografía

[editar | editar la fonte]

Miembro d'una pernomada familia de Campania, Patérculo entró nel exércitu cuando yera bien nuevu. Desempeñóse como tribunu militar en Tracia, Macedonia, Grecia y n'Oriente, y en 2 d. C. guardó la entrevista del Éufrates ente Cayo César, nietu d'Augusto, y el rei parto Fraataces. Más tarde, sirvió como praefectus de caballería y legatus mientres ocho años (dende 4 d. C.) en Germania y Panonia baxu Tiberio. Los sos servicios valiéron-y los nomamientos como cuestor en 8 d. C. y, xunto col so hermanu, como pretor en 15 d. C. Sábese qu'entá taba vivu en 30 d. C., yá que esisten delles referencies históriques avera del consuláu de Marco Vinicio correspondiente a dichu añu, y créese que foi sentenciáu a muerte en 31 d. C. por ser amigu de Sejano, a quien emponderaba.

El so Compendiu de la Historia romana consiste de dos llibros dedicaos a Vinicio y cubre el periodu que va dende la dispersión de los griegos depués del asediu a Troya hasta la muerte de Livia (29 d. C.). El primer llibru, que conclúi cola destrucción de Cartago en 146 e.C., tien seiciones perdíes, incluyíu l'empiezu. La parte posterior de la historia, cuantimás el periodu ente les muertes de Xuliu César (44 e.C.) y Augusto (14 d. C.), ye tratada con mayor detalle. Anque se presenten observaciones curties sobre la lliteratura romana y griega, nun esiste nenguna mención de Plauto, Horacio o Propercio. L'autor nun exhibe una verdadera agudez histórica, magar que por lo xeneral ye confiable tocantes a les sos afirmaciones respeuto de fechos en particular. Amás, la so cronoloxía ye inconsistente. Cuando se refier a César, Augusto y por sobremanera al so patrón, Tiberio, Patérculo ye pródigu n'aponderamientos o adulaciones. Les repeticiones, les redundancies y el desaliño tocantes a espresión, pueden debese en parte a les prieses coles cualos escribióse'l testu (según indica de cutiu l'autor mesmu). La retórica pomposa y l'efectu forzáu por causa de hipérboles, antítesis y epigrames, pertenecen al periodu del llatín clásicu, del cual Patérculo ye'l primer exemplu. L'autor propúnxose escribir una narración más completa del últimu periodu, qu'incluyiría la guerra civil ente César y Pompeyo y les guerres de Tiberio, pero nun esisten evidencies de que lo realizara. Les sos fontes principales son los Oríxenes de Catón, los Añales d'Hortensio Hórtalo, Pompeyo Trogo, Cornelio Nepote y Titu Liviu.

Veleyo Patérculo nun foi bien conocíu na Antigüedá. Al paecer, foi lleíu por Lucano y asonsañáu por Sulpicio Severu, pero namái-y lo menta en comentarios sobre Lucano y, una vegada, por Prisciano.

Historia romana, 1600

El testu del trabayu de Patérculo, calteníu nun únicu manuscritu mal escritu y tullíu (que afayóse en 1515 por Beatus Rhenanus na Abadía de Murbach, Alsacia, y anguaño tópase perdíu), ta bien conrotu.

Justus Lipsius

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 1,2 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 11887817z. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  2. «Magii» (en rusu). Real'nyj slovar' klassicheskih drevnostej po Ljubkeru. 
  3. Tácito, Añales, 3, 39, 1.
  4. El so testu ye: C(aio) Velleio / Paterculo / leg(arreyo) Aug(usti) / leg(ionis) III Aug(ustae) / XXIX (milia passuum) (vide. nel EDCS). Yera bien frecuente que los nietos llevaren el mesmu praenomen que'l so güelu.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]