Santu Prepuciu

El Santu Prepuciu (en llatín sanctum præputium) ye una de les munches presuntes reliquies acomuñaes con Xesús. En dellos momentos de la hestoria distintes ilesies d'Europa aseguraron tenelo nel so poder, n'ocasiones simultáneamente. Mientres años atribuyéronse-y dellos milagros.

Orixe teolóxicu

Según el ritu xudíu a los ocho díes de nacíu, el neñu Xesús sería circuncidado, anque d'ente los evanxelios canónicos namái Lucas 2, 21; referir.^[1] Los evanxelios apócrifos son muncho más pródigos n'información nesti sentíu. Asina, el Pseudo-Mateo especifica'l sacrificiu realizáu como pagu de la ceremonia,^[2] y nel Evanxeliu árabe de la infancia -un evanxeliu apócrifu bien tardíu- nárrase cómo tres la circuncisión del neñu Xesús, la matrona de María guardó'l prepuciu nuna jarra d'alabastru llena de nardos, un conservante, y dar al so fíu, perfumista d'oficiu pidiéndo-y que guardara bien la jarra y nun la vendiera anque-y ufiertaren trescientos denarios.^[3] El Evanxeliu armeniu de la infancia ufierta otra versión, según la cual el neñu sangró mientres la operación, pero ensin que se produxera corte dalgunu.^[4]

Acordies cola lleenda, San Xuan Bautista dio-y el prepuciu a María Madalena.^[5] Como'l prepuciu taba dixebráu del cuerpu de Cristu nel momentu del so ascensión al Cielu, surde la cuestión de si xubió tamién a los cielos. Esto significaría que'l prepuciu de Xesús sería unu de los pocos restos físicos que Xesús dexó na tierra - anque'l costume xudía de soterrar el prepuciu paez contradicir esta interpretación, yá que non podría habese calteníu. L'estilu modernu de circuncisión (peri'ah) nun foi'l más común hasta la revuelta liderada por Simón bar Kokhba nel añu 135; nel tipu de circuncisión practicáu polos xudíos antes de Bar Kokhba solamente se extirpaba la punta del prepuciu, non la so totalidá. Arriendes d'ello, les idees medievales alrodiu de cómo tendría de ser el prepuciu de Xesús yeren bien probablemente errónees. Tamién se produció una disputa teolóxica sobre si Xesús xubió al Cielu col so cuerpu completu o si faltába-y dalguna parte, que se resolvió decidiendo que'l prepuciu yera prescindible, como lo yeren el pelo y les uñes que se cortó mientres la so vida, según el sangre que virtió.

Otra cuestión teolóxica rellacionada foi si'l prepuciu volvió al so cuerpu na resurrección. L'actu de la circuncisión yera un ritu que tenía un fondu significáu pal pueblu xudíu, pos representaba la so entrada na comunidá. El Nuevu Testamentu contién estensos discutinios alrodiu de si la circuncisión yera necesaria pa la conversión de los xentiles, y conclúi que nun lo ye; la razón argumentada foi que la crucifixón de Xesús estableció un nuevu tratu colos cristianos nel que'l ritu de la circuncisión yá nun yera necesariu.

Pero otros aducen que cuando Dios fai un milagru, ye arbitrariu al poner llendes no qu'esi milagru puede realizar. Nel Evanxeliu de Marcos 12:18-25, Xesús respuende a la entruga de los Saducéos sobre'l matrimoniu tres la resurrección con estes pallabres: "cuando resuciten de los muertos, nin se van casar nin se van dar en casoriu, sinón van ser como los ánxeles que tán nos cielos", esto suxer que los muertos resucitaos podríen tener ciertes diferencies anatómiques que faen dende'l puntu de vista teolóxicu dafechu irrelevante la cuestión.

Calcata, la última población qu'afirmó tener tal reliquia, xustificar cola siguiente hestoria: siete siglos más tarde dempués d'esti primer cambéu de manes, la reliquia llegó a San Gregorio Magno de manes d'un ánxel. El papa Lleón III regalar a Carlomagno la nueche de navidá del añu 800, cuando ésti foi coronáu como emperador del Sacru Imperiu Romanu. La reliquia debió de permanecer na ilesia de San Xuan de Laterano de Roma mientres otros siete sieglos, hasta'l saquéu de Roma de los lansquenetes. El so rastru sume de les cróniques hasta apaecer nun establu de Calcata (na rexón del Lazio), onde un soldáu lansquenete fechu prisioneru llograra despintala mientres sieglos.

Reivindicaciones de la so posesión

L'abadía de Charroux reivindicó tener el Santu Prepuciu mientres la Edá Media. Díxose que fuera regaláu a los monxos por Carlomagno, del que de la mesma se diz qu'aseguró qu'un ánxel traer (anque esiste otra versión según la cual el Santu Prepuciu foi un regalu de boda d'Irene, emperatriz de Bizanciu). A principios del sieglu XII, llevar en procesión a Roma, onde-y foi presentáu al Papa Inocencio III, al que se-y pidió qu'asegurara la so autenticidá. El Papa refugó la propuesta. En dalgún momentu indetermináu la reliquia perdióse y permaneció perdida hasta 1856, cuando un obreru qu'efectuaba llabores de caltenimientu na abadía aseguró atopar un relicariu ocultu dientro d'una paré, que contenía'l prepuciu perdíu.

L'abadía de Coulombs, na diócesis de Chartres tamién reivindicó na Edá Media tar en poder del Santu Prepuciu. Una lleenda diz que cuando Catalina de Valois quedóse embarazada en 1421, el so home, Enrique V d'Inglaterra, mandó buscar el Santu Prepuciu. Acordies con esta lleenda, la reliquia funcionó tan bien qu'Enrique V nun quixo devolvela tres la nacencia del neñu (el que sería más tarde Enrique VI d'Inglaterra). Ye posible que se dirixieren a Amberes, ciudá que caltenía una d'estes reliquies meyor consideraes dende'l 1100, supuestamente desque'l rei Balduino I de Xerusalén lo adquiriera mientres una Cruzada. Falsu o non, en 1426 constituyir nesta ciudá la hermandá van der heiliger Besnidenissen ons liefs Heeren Jhesu Cristi in onser liever Vrouwen Kercke t'Antwerpen^{[ensin referencies]}, destinada a la proteición de la reliquia, y compuesta por 24 pernomaos prelaos y personalidaes locales.

Otros llugares nos que s'aseguró que s'atopaba'l Santu Prepuciu son la Basílica de San Xuan de Laterano de Roma, la catedral de Le Puy-en-Velay, la de Santiago de Compostela, la ciudá d'Amberes, y les ilesies de Besançon, Metz, Hildesheim y Calcata. L'escritor renacentista Alfonso de Valdés afirma ver personalmente la reliquia "en Roma y en Burgos, y tamién en La nuesa Señora d'Amberes".^[6]^[7] Señalóse^[8] que tres les Cruzaes circulaben por Europa hasta 14 reliquies identificaes como tal.

Tradición moderna

El cultu al Santu Prepuciu foi derogáu por un decretu en 1900,^[9] anque'l 15 de mayu de 1954 axuntóse una comisión que proponía recuperar l'estatus anterior^{[ensin referencies]}. La propuesta foi refugada, anque dacuando la fe popular siguiría la tradición independientemente de les disposiciones de la Santa Sede: El pueblu italianu de Calcata destacar por celebrar hasta 1983 una procesión col relicariu que contenía'l presuntu Santu Prepuciu, con ocasión de la Festividá de la Circuncisión, reconocida oficialmente pola Ilesia Católica y celebrada el 1 de xineru de cada añu. Esta práutica acabó cuando'l relicariu (que tenía xoyes enllastraes) foi robáu.^[10] Tres esti robu ye inciertu si dalgunu de los presuntos Santos Prepucios inda esiste. L'evanxelista arxentín Paulo Arieu señala tamién que pa realizar un documental de televisión pa Channel 4, en 1997 "el periodista británicu Miles Kington viaxó a Italia en busca del Santu Prepuciu, pero fracasó nel so intentu d'atopar dalgún candidatu".^[11] Dempués del Conceyu Vaticanu II, la énfasis puestu pola Ilesia Católica nes reliquies menguó notablemente, principalmente pola decisión de la Santa Sede d'apostrar munches reliquies de llarga tradición a la categoría de "lleenda pía". Nel casu concretu del Santu Prepuciu, tratóse d'embrivir la so antigua importancia, argumentando que l'interés por esta reliquia en particular podía debese a una 'interés irrespetuosu'. El papa Xuan XXIII camudó la denominación de la fiesta de "Circuncisión del Señor" a "Dia de la Octava de Navidá", mas caltuvo la mesma llectura del Evanxeliu que cunta la circuncisión de Jesus.^[12]

Importancia alegórica

Amás de la so importancia física como reliquia, n'ocasiones aseguróse que'l Santu Prepuciu apaeció nuna famosa visión mística de Santa Catalina de Siena. Na so visión, Xesús casábase místicamente con ella, y ponía-y el so prepuciu amputáu como aniellu de bodes ^{[ensin referencies]}.^[13] El rastru d'esta lleenda nun se pudo siguir más allá d'una parodia anti-católica del sieglu XVII, y por tanto ye de dudosa credibilidá.^{[ensin referencies]}

A finales del sieglu XVII, l'eruditu y teólogu católicu Lleón Alacio na so obra De Praeputio Domini Nostri Jesu Christi Diatriba ("discutiniu avera del Prepuciu d'El nuesu Señor Xesucristo") especulaba cola idea de que'l Santu Prepuciu pudo xubir al Cielu coles mesmes que Xesús y convertiríase nos aniellos de Saturnu, que se repararen apocayá usando telescopios.

Voltaire, en Tratáu sobre la tolerancia (1763), refirióse irónicamente a la veneración del Santu Prepuciu como una de les numberoses supersticiones que yeren "muncho más razonables... que repunar y escorrer al to hermanu".^[14]

En 1861, Piedro del Frate publicó una investigación titulada Preciosísima Reliquia del Santu Prepuciu, col beneplácito episcopal, que puede considerase unu de los últimos respaldos oficiales de la Ilesia a la hestoria de la reliquia.^{[necesita referencies]}

Na actualidá, el cristianismu católicu refuga esta lleenda sofitándose en numberoses cites del Antiguu Testamentu,^[15] sorrayando'l calter espiritual de la práutica percima del so significáu ritual. El Nuevu Testamentu tamién contién alusiones qu'aportunen nel sentíu espiritual de la práutica, polo que ye razonable suponer que -independientemente del típicu y variáu folclor desenvueltu en redol a la tema- el valor alegóricu de la reliquia siguir d'una interpretación metafísica de la hestoria, rellacionada con una histórica tradición xudía y col simbolismu del misticismu católicu barrocu, que tesciende'l pintorescu detalle con que puede confundise el llector pocu avisáu.

Ver tamién

Notes

↑ "Circuncisión del Neñu: Cuando s'hubieron cumplíu los ochos díes pa circuncidar al Neñu, diéron-y el nome de Xesús, impuestu pol ánxel antes de ser concebíu nel senu", LUCAS, 2; 21. Sagrada Biblia, Nácar-Colunga.
↑ "El sestu día entraron en Bethlehem, onde pasaron el séptimu día. L'octavu, circuncidaron al neñu, y llamar Xesús, como lo denominara l'ánxel antes de la so concepción. Cuando se cumplieron, según la llei de Moisés, los díes de purificación de María, José condució al neñu al templu del Señor. Y, como'l neñu fuera circunciso, ufiertaron por él dos tórtolas y dos pichones". Evanxeliu del Pseudo-Mateo, XV; 1.
↑ Evanxeliu árabe de la infancia, 5. Santos Oteru, Aurelio de: Los evanxelios apócrifos. Edición crítica y billingüe. Madrid, 1996. ISBN 84-7914-044-5. Páxina 305.
↑ "Y, cuando'l neñu tuvo ocho díes d'edá, José dixo a María: ¿Cómo vamos obrar con esta criatura, yá que la llei ordena faer la circuncisión a los ocho díes de la nacencia? Y María díxo-y: Procede como te preste nesi asuntu. Y José coló con sigilo a Xerusalén, y traxo d'ellí un home sabiu, misericordiosu y medrosu del Señor, que se llamaba Joel, y que conocía a xeitu les lleis divines. Y llegó al covarón, onde atopó al neñu. Y, al aplica-y el cuchiellu nun resultó nenguna corte nel cuerpu d'aquel. Ante esta maravía, quedó varáu, y esclamó: He equí que'l sangre d'esti neñu corrió ensin incisión dalguna. Y recibió el nome de Xesús, que-y fuera impuestu de mano pol ánxel." Evanxeliu Armeniu de la Infancia, XII, 2; vease esta edición online de los evanxelios apócrifos.
↑ Boussel, Patrice; Des Reliques et de Leur Bon Usage, 1971
↑ Cf. DESCHNER, Karlheinz; Opus diaboli, Yalde, 1990, ISBN 8440461070; dellos estractos tán disponibles online.
↑ DE VALDÉS, Alfonso; Diálogu de les coses asocedíes en Roma, Ed. de José F. Montesinos, Madrid, Espasa-Calpe (Clásicos Castellanos), 1969, pp. 122-124, cit. en GARROSA RESINA, Antonio; La fantasía de les reliquies inverosímiles nes lletres medievales castellanes.
↑ Vease el discutiniu sobre la tema. Consultada'l 9 de mayu de 2009.
↑ Concretamente, el 3 d'avientu de 1900, por aciu el Decretu 37-A de la Santa Congregación pa la Doctrina de la Fe, na que se declaraba que toa persona que fale, escriba o llea sobre'l Santu Prepuciu va ser considerada despreciable anque tolerada; la Santa Sede acutábase'l derechu a escomulgar a quien lo fixera de manera escandalosa o aberrante.
↑ El robu de la reliquia del "santu prepuciu" aviva un discutiniu delicáu pa la Ilesia, n'El País, 11.1.1984. Consultáu'l 9 de mayu de 2009.
↑ so-extrana-historia/ El Santu Prepuciu y la so estraña hestoria, blogue consultáu'l 9 de mayu de 2009.
↑ FARLEY, David; Fore Shame, 19 d'avientu de 2006 (n'inglés, consultáu'l 9 de mayu de 2009).
↑ Un símbolu bien propiu de la tema mística del "matrimoniu espiritual". Esisten otres versiones de la hestoria, como la qu'afirma que l'aniellu presentaba "el duru diamante de la fe, y les perlles de la pureza d'intención, de pensamientu, de pallabra y aición", qu'incide sobre l'aspeutu simbólicu del xestu Archiváu 2009-05-03 en Wayback Machine, o otra la que sostién que l'aniellu yera "invisible pa toos menos pa ella".
↑ Referencia disponible online, última llinia del capítulu 20 (n'inglés). Consultáu'l 9 de mayu de 2009.
↑ Exhortación de Moisés nel Deuteronomiu, 10:16; "Circuncidad, pos, el prepuciu del vuesu corazón, y nun endurecer más vuesa cerviz"; del profeta Jeremías, 4:4; "Circuncidaos a Jehová, y quitái el prepuciu del vuesu corazón, varones de Xudá y moradores de Xerusalén..."; referencies que Martín Lutero aprovechó na so Sobre los xudíos y les sos mentires, 1543, sos mentires disponible online.

Referencies

Müller, Alphons Victor: Die hochheilige Vorhaut Christi im Kult und in der Theologie der Papstkirche. Berlin 1907.
Shell, Marc. "The Holy Foreskin; or, Money, Relics, and Xudeo-Christianity." Jews and Other Differences: The New Jewish Cultural Studies. Ed. Jonathan Boyarin y Daniel Boyarin. Minneapolis: Universidá de Minnesota P, 1997.

Enllaces esternos

Relics artículu de la Enciclopedia Católica.

[1] "Circuncisión del Neñu: Cuando s'hubieron cumplíu los ochos díes pa circuncidar al Neñu, diéron-y el nome de Xesús, impuestu pol ánxel antes de ser concebíu nel senu", LUCAS, 2; 21. Sagrada Biblia, Nácar-Colunga.

[2] "El sestu día entraron en Bethlehem, onde pasaron el séptimu día. L'octavu, circuncidaron al neñu, y llamar Xesús, como lo denominara l'ánxel antes de la so concepción. Cuando se cumplieron, según la llei de Moisés, los díes de purificación de María, José condució al neñu al templu del Señor. Y, como'l neñu fuera circunciso, ufiertaron por él dos tórtolas y dos pichones". Evanxeliu del Pseudo-Mateo, XV; 1.

[3] Evanxeliu árabe de la infancia, 5. Santos Oteru, Aurelio de: Los evanxelios apócrifos. Edición crítica y billingüe. Madrid, 1996. ISBN 84-7914-044-5. Páxina 305.

[4] "Y, cuando'l neñu tuvo ocho díes d'edá, José dixo a María: ¿Cómo vamos obrar con esta criatura, yá que la llei ordena faer la circuncisión a los ocho díes de la nacencia? Y María díxo-y: Procede como te preste nesi asuntu. Y José coló con sigilo a Xerusalén, y traxo d'ellí un home sabiu, misericordiosu y medrosu del Señor, que se llamaba Joel, y que conocía a xeitu les lleis divines. Y llegó al covarón, onde atopó al neñu. Y, al aplica-y el cuchiellu nun resultó nenguna corte nel cuerpu d'aquel. Ante esta maravía, quedó varáu, y esclamó: He equí que'l sangre d'esti neñu corrió ensin incisión dalguna. Y recibió el nome de Xesús, que-y fuera impuestu de mano pol ánxel." Evanxeliu Armeniu de la Infancia, XII, 2; vease esta edición online de los evanxelios apócrifos.

[5] Boussel, Patrice; Des Reliques et de Leur Bon Usage, 1971

[6] Cf. DESCHNER, Karlheinz; Opus diaboli, Yalde, 1990, ISBN 8440461070; dellos estractos tán disponibles online.

[7] DE VALDÉS, Alfonso; Diálogu de les coses asocedíes en Roma, Ed. de José F. Montesinos, Madrid, Espasa-Calpe (Clásicos Castellanos), 1969, pp. 122-124, cit. en GARROSA RESINA, Antonio; La fantasía de les reliquies inverosímiles nes lletres medievales castellanes.

[8] Vease el discutiniu sobre la tema. Consultada'l 9 de mayu de 2009.

[9] Concretamente, el 3 d'avientu de 1900, por aciu el Decretu 37-A de la Santa Congregación pa la Doctrina de la Fe, na que se declaraba que toa persona que fale, escriba o llea sobre'l Santu Prepuciu va ser considerada despreciable anque tolerada; la Santa Sede acutábase'l derechu a escomulgar a quien lo fixera de manera escandalosa o aberrante.

[10] El robu de la reliquia del "santu prepuciu" aviva un discutiniu delicáu pa la Ilesia, n'El País, 11.1.1984. Consultáu'l 9 de mayu de 2009.

[11] so-extrana-historia/ El Santu Prepuciu y la so estraña hestoria, blogue consultáu'l 9 de mayu de 2009.

[12] FARLEY, David; Fore Shame, 19 d'avientu de 2006 (n'inglés, consultáu'l 9 de mayu de 2009).

[13] Un símbolu bien propiu de la tema mística del "matrimoniu espiritual". Esisten otres versiones de la hestoria, como la qu'afirma que l'aniellu presentaba "el duru diamante de la fe, y les perlles de la pureza d'intención, de pensamientu, de pallabra y aición", qu'incide sobre l'aspeutu simbólicu del xestu Archiváu 2009-05-03 en Wayback Machine, o otra la que sostién que l'aniellu yera "invisible pa toos menos pa ella".

[14] Referencia disponible online, última llinia del capítulu 20 (n'inglés). Consultáu'l 9 de mayu de 2009.

[15] Exhortación de Moisés nel Deuteronomiu, 10:16; "Circuncidad, pos, el prepuciu del vuesu corazón, y nun endurecer más vuesa cerviz"; del profeta Jeremías, 4:4; "Circuncidaos a Jehová, y quitái el prepuciu del vuesu corazón, varones de Xudá y moradores de Xerusalén..."; referencies que Martín Lutero aprovechó na so Sobre los xudíos y les sos mentires, 1543, sos mentires disponible online.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]