Real Sitio de San Ildefonso
Real Sitio de San Ildefonso | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Castiella y Lleón | ||||
Provincia | provincia de Segovia | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Real Sitio de San Ildefonso (es) | José Luis Vázquez Fernández | ||||
Nome oficial | Real Sitio de San Ildefonso (es)[1] | ||||
Códigu postal |
40100 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 40°54′03″N 4°00′19″W / 40.90081°N 4.00529°O | ||||
Superficie | 145 km² | ||||
Altitú | 1193 m | ||||
Llenda con | El Espinar, Navas de Riofrío, Segovia, Palazuelos de Eresma, La Losa, Rascafría, Manzanares el Real, Navacerrada y Cercedilla | ||||
Demografía | |||||
Población |
5183 hab. (2023) - 2568 homes (2019) - 2673 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 3.37% de provincia de Segovia | ||||
Densidá | 35,74 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
lagranja-valsain.com | |||||
El Real Sitio de San Ildefonso ye un conceyu español perteneciente a la provincia de Segovia (comunidá autónoma de Castiella y Llión, España). El conceyu abarca, por orde de númberu d'habitantes, les poblaciones de La Granxa de San Ildefonso, La Pradera de Navalhorno, Valsaín y Riofrío, ónde ta asitiáu'l Palaciu Real de Riofrío.
Asítiase a 11 km de Segovia capital, xunto a los montes del sistema Central, que dixebra la provincia de Segovia de la de Madrid (ciudá de la que falta 76 km pol puertu de Navacerrada y 80 km pol túnel del puertu de Guadarrama).
Destaquen ente los sos monumentos el Palaciu Real, los sos xardinos coles sos fontes, según la Real Fábrica de cristales Real Fábrica de Cristales (fábrica de vidriu de gran importancia históricu-monumental) que na actualidá alluga la Fundación Centro Nacional de Vidriu (Muséu del Vidriu y Escuela-Taller de Vidriu) y l'institutu de la llocalidá, I.E.S. Peñalara; según el Parador Nacional, sito na Casa d'Infantes y fundáu en 2007
Amás destaquen les numberoses rutes de senderismo pola sierra de Guadarrama que pueden realizase partiendo dende La Granxa o dende Valsaín, según les formoses paraxes que pueden esfrutase percorriéndolos.
Foi residencia de branu de los Reis. Ellí robláronse los Trataos de San Ildefonso.
Símbolos
[editar | editar la fonte]L'escudu heráldicu que representa al conceyu se blasona de la siguiente manera:
«Escudu mediu partíu y cortáu. Primero, de gules con una chimenea industrial d'oru, acompañada de dos surtidores de plata, y tou puestos sobre ondes de plata y azur. Segundu, d'oru con un pinu del so color, arrincáu. Cortáu de plata con tres puertes de fierro xuníes por una verja de lo mesmo, tou de sable. Escusón d'azur con tres lis d'oru y bordura de gules. Timbrado de la Corona Real Española.»
La descripción testual de la bandera ye la siguiente:
«Bandera cuadrada, de proporción 1:1, de color azul, con una aspa mariella de 1/5 del so anchor, y brochante al centru l'escudu municipal nos sos colores.»
Historia
[editar | editar la fonte]La hestoria d'esta población ta íntimamente venceyada a la de la so Palaciu Real. Yá esistía antes de la construcción de dichu palaciu otru na cercana población de Valsaín. Poro, esti conceyu cuntó con un palaciu dende la dinastía Trastámara, yá que Enrique IV de Castiella foi quien fundó'l palaciu de Valsaín, en principiu, concebíu como abellugu de caza. Esti palaciu formó parte de les residencies palaciegues de Felipe II, onde se celebraron los festexos nupciales, en casándose esti rei per cuarta vegada nel Alcázar de Segovia. Esti palaciu, agora en ruines, tuvo'l privilexu de ser el primer palaciu de tolos Reales Sitios. Tamién foi en Valsaín onde Felipe II pensó construyir un monesteriu, que finalmente se construyó na daquella de San Lorenzo de El Escorial.
Esti palaciu tuvo delles quemes y reconstrucciones que modificaron la so estructura. Pero tres la quema de 1697 que lo destruyó significativamente, reinando Carlos II d'España, finalmente abandonóse pa construyir otru nuevu na redoma de la población de Valsaín, pero al gustu de la nueva dinastía, Borbón, qu'acababa de llegar al tronu d'España col rei Felipe V d'España. L'allugamientu que s'escoyó foi cerca d'un cotu de caza real, que gran parte del mesmu quedó dientro de la cortil palaciega. Cerca d'esti cotu esistía un pequeñu monesteriu dedicáu a San Ildefonso, que los sos monxos llevaben una hospedería, una granxa y delles güertes con árboles frutales pal so propiu sustentu.
L'orixe d'esti monesteriu foi la cesión d'unos terrenes en 1477 per parte de los Reis Católicos a los monxos jerónimos del monesteriu del Parral en Segovia. La ermita d'esti monesteriu caltiénse anguaño dientro de les muralles del Palaciu. Estes obres empezaron en 1721 y de cutio, hasta práuticamente l'actualidá fuéronse añadiendo distintos elementos o se modificaron les infraestructures.
Asina poro, Valsaín al nun tener yá'l palaciu foi perdiendo importancia al respective de la nueva población que taba surdiendo col nuevu palaciu. Si nun llegó a sumir la población, foi gracies a l'actividá de curtia d'árboles nel pinar y el aserradero del cercanu nucleu urbanu (a menos de 1 km) de La Pradera de Navalhorno. Sicasí, a midida que díbase construyendo'l nuevu palaciu, el nucleu urbanu diba creciendo a midida que díbense precisando más emplegaos nel palaciu, tantu pa la so construcción y caltenimientu, como pa dar serviciu dientro del mesmu.
Tamién se creó nesta población la Real Fábrica de Cristales en 1727, coles mires de menguar les importaciones y por tanto los costos de les pieces de cristalería de luxu, al empar que se protexía la manufactura nacional. El proyeutu foi impulsáu por Ventura Sit col sofitu de la Corona, quien instaló un pequeñu fornu pa vidrios planos, que sirviríen pa realizar ventanes o grandes espeyos. Darréu, construyóse l'actual edificiu pol apareyador real Joseph Díaz (Gamones), con una superficie total de 25.000 m². Nesta fábrica realizáronse importantes pieces de vidriu que s'esportaríen por toa Europa, compitiendo coles fábriques más importantes del momentu.
Cola llegada de Carlos III d'España, la población tomó un nuevu impulsu. Dalgunes de les midíes que tomó fueron reordenar el cascu urbanu y delimitar ésti con una muralla, ampliando la muralla yá esistente del Palaciu Real. Tamién saca fora del cascu urbanu'l campusantu, siendo esta población la primera n'España que realiza esti cambéu. Amás la fábrica, nel so momentu de rellumanza, impulsó entá más la crecedera de la población.
Dellos acontecimientos históricos qu'asocedieron en La Granxa fueron la boda ente Carlos IV d'España y María Lluisa de Parma, les firmes de los trataos de San Ildefonso de 1777, 1796 y 1800, la derogación de la Llei Sálica por aciu la promulgación de la Pragmática Sanción de 1789 por Fernandu VII xustu antes de morrer, la sulevación de los sarxentos de la guarnición del Palaciu en 1836 qu'obligó a la rexente María Cristina de Borbón a restablecer la Constitución de 1812, la nacencia de don Xuan de Borbón nel palaciu, etcétera.
A finales de mayu de 1937, mientres la Guerra civil española, nes cercaníes de La Granxa tuvo llugar la Ofensiva de Segovia. Les tropes republicanes de la 21ª Brigada Mista tuvieron a puntu de tomar la llocalidá y el palaciu real, pero la intervención de los regulares marroquinos atayó la operación.
Anguaño la población de Real Sitio de San Ildefonso vive del turismu que xenera'l Palaciu Real y el Muséu del Vidriu, lo mesmo que de les actividaes pal caltenimientu de los mesmos. Pero tamién crea puestos de trabayu la nueva fábrica de vidriu (construyida nos años 70 del sieglu XX), les maderes del pinar del Valsaín, y cada vez más del turismu rural gracies a los montes de la sierra de Guadarrama y la monta de caballos.
Demografía
[editar | editar la fonte]Según información proporcionada pol INE, añu 2016, la población de Real Sitio de San Ildefonso ye de 5.702 habitantes que se distribúin de la siguiente forma:
San Ildefonso o La Granxa | 4.525 habitantes |
Riofrío | 6 habitantes |
Valsaín | 176 habitantes |
La Pradera de Navalhorno | 645 habitantes |
La población de Real Sitio de San Ildefonso foise amontando gradualmente a lo llargo del sieglu XX a partir de los 3388 habitantes del censu de 1900. Llama l'atención el sópitu descensu acusáu ente los años 30 y los años 40 de la pasada centuria, que ta rellacionáu tantu col empiezu de la Segunda República, como cola proximidá del frente mientres la Guerra Civil española. El descensu poblacional de los años 60 acomuñar al éxodu rural que sufre nesti periodu tol centru peninsular. Les medríes de población que tienen llugar a partir del añu 2000 son comunes con otros conceyos del alfoz de la ciudá de Segovia y rellaciónense cola medría de la inmigración de dichu periodu.
1900 | 1910 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2000 | 2002 | 2004 | 2006 | 2008 | 2009 | 2010 | 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
3,388 | 3,424 | 4,045 | 3,245 | 3,910 | 4,775 | 4,164 | 4,588 | 4,949 | 5,144 | 5,178 | 5,315 | 5,468 | 5,637 | 5,725 | 5,702 | 5,352 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE) |
Alministración
[editar | editar la fonte]
Monumentos y llugares d'interés[editar | editar la fonte]
Cultura[editar | editar la fonte]Fiestes[editar | editar la fonte]
Tradiciones[editar | editar la fonte]
Selmana Santa Salida dende la plaza de los Dolores
Les imáxenes que salen dende la ilesia de La nuesa Señora del Rosario son:
Estos dos últimos sacar los neños más pequeños de les cofraderíes. Sicasí los estandartes y penitentes coles sos cruces salen dende la capiya de San Franciscu d'Asís VOT. La Selmana Santa ye bien simbólica, porque los penitentes salen con grandes cruces de madera y cadenes enriba. Ver tamién[editar | editar la fonte]Referencies[editar | editar la fonte]
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
|