Saltar al conteníu

Humulus lupulus

De Wikipedia
Humulus lupulus
llúpulu
Clasificación científica
Reinu: Plantae
Subreinu: Tracheobionta
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Hamamelidae
Orde: Urticales
Familia: Cannabaceae
Xéneru: Humulus
Especie: Humulus lupulus
L.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

El llúpulu[1] (Humulus lupulus) ye una de les trés especies de plantes del xéneru Humulus, de la familia de les cannabacees. Ye natural d'Europa, Asia occidental y América del Norte.

El llúpulu ye una planta cambiadiza.
Los sos tricomas con gabitos apróven-y meyor agarre.
Morfoloxía de la fueya, les primeres de la estación son pequeñes y non llobaes, depués son 3 o 5 llobaes, y raramente hasta 7 llobaes.

Descripción

[editar | editar la fonte]

Anque ye trepadora, nun tener bilortos nin nengún otru apéndiz pa esti propósitu, sinón que se sirve de robustos tarmos (ye una planta cambiadiza) provistos de ríxidos tricomas qu'ayuden a garrase al soporte. Ye una planta de guía perenne con rizoma como tarmu d'almacenamientu soterrañu, que vilta les sos partes aérees na dómina favorable, que pueden algamar ocho metros d'altor, con fueyes palmato-lobulaes de 3 a 5 lóbulos dentaos. Siendo una especie dioica, les flores femenines y masculines surden en plantes separaes, les primeres, de color verde claro, axuntar en amentos y son usaes como saborizante y axente estabilizador na cerveza, les masculines, mariellu-verdoses, formen panícules. El frutu denominar aqueniu.

Inflorescencia masculina.
Inflorescencies femenines.
Detalle d'una inflorescencia femenina.
Empieza a formase la infrutescencia.
Infrutescencias (conos) madures.

Composición

[editar | editar la fonte]

Aceites esenciales (hasta un 1 %, sobremanera humuleno, mirceno, β–cariofileno y farnesceno) y más de cien principios d'otru tipu, ente ellos geraniol, linalol, citral, linioneno y serolidol. Tamién tien un complexu de resines amargoses ( 3-12 % ) nel qu'hai acedu valeronico, lumulona y lupulona. Los aceites esenciales y les resines amargoses reciben el nome conxuntu de lupulina. El llúpulu contién 8-prenilnaringenina, el más potente fitoestrógeno conocíu.[2]

La flor y el so usu pa cerveza

[editar | editar la fonte]

Pa la cerveza utiliza la flor fema ensin fecundar.

L'ácidu del llúpulu (ácidos α) tien un nidiu efeutu antibióticu contra les bacteries Gram positives.

Anguaño, na ellaboración occidental, l'aditivu principal que s'utiliza pa faer de contrapesu (de equilibrante si prefierse) al dulzor de la malta de cebada ye'l llúpulu (Humulus lupulus). Amás, el llúpulu fai que la espluma de la cerveza seya más estable, ayuda a caltener el so frescor, ye la causa de la estimulación del mambís que produz la cerveza y confier-y otres propiedaes.

Na base de les bracteóles de la flor hai unes glándules que contienen la lupulina, que ye l'ingrediente que va apurrir a la cerveza el so sabor amargoso y los arumes propios. Del amargor son responsables los ácidos amargosos, y los arumes vienen d'aceites esenciales constituyíos n'especial por compuestos abondo volátiles y delicaos a base d'ésteres y de resines. Esisten numberoses variedaes botániques del llúpulu que son oxetu d'investigaciones intenses. . Pa la so comprensión tamién se clasifiquen en categoríes:

Lúpulos amargosos

[editar | editar la fonte]

Estos lúpulos son los qu'apurren más elementos amargosos qu'arumosos. Los representantes más conocíos d'esta categoría son el brewer's gold y el northern brewer o nordbrauer, anque tamién esisten especies más simples n'aceites arumosos pero qu'apurren un gran amargor como ye'l cascade.

Lúpulos arumosos

[editar | editar la fonte]

Lóxicamente, estos apurren más elementos arumosos qu'amargos. Nesti apartáu conócense especialmente'l saaz/zatec que definen l'estilu pilsener de cerveza, el spalt, el tettnanger y el hallertauer nel área alemana, y los kent goldings y fuggles nel área anglófona.

Lúpulos mistos

[editar | editar la fonte]

Apurren dambes carauterístiques xuntes anque menos acentuaes. Esta categoría ye bien variable y mal definida. Deberíamos tamién citar el hallertauer y sobremanera los sos derivaos botánicos, según el hersbrucker y los sos derivaos.

El llúpulu ye bien delicáu. Solamente puede utilizase frescu mientres los pocos meses de la so collecha, que coincide cola de la viña: finales d'agostu a ochobre, nel hemisferiu norte, según les variedaes y el sitiu. Fora d'esti intervalu temporal tiense qu'acondicionar, de manera que'l mercáu presenta diverses formes que van dende'l llúpulu deshidratáu hasta estractu de llúpulu. Lóxicamente, en cada manipulación van perdiéndose carauterístiques y nun ye lo mesmo utilizar un llúpulu frescu o conxeláu qu'un aceite de concentráu de llúpulu. L'efeutu organoléptico sobre la cerveza ye bien distinta. La variedá y el frescor del llúpulu inflúin bien sensiblemente na calidá final de la cerveza. Les formes d'usu son n'estractu, pellet o en polvu; anque la forma más habitual ye en pellet que, con un bon acondicionamientu frigoríficu, conserva perbién les sos acedos alfa y los sos aceites esenciales como mirceno, humuleno, cariofileno y farnesano.

Propiedaes

[editar | editar la fonte]

Tien un aceite esencial bien arumáu y compuestos osixenaos, por esto tien efeutos sedantes ya hipnóticos. Les sos propiedaes relaxantes, fueron probaes n'animales.

Dosis: consumir en forma de té: 10 g de fueyes seques por llitru d'agua ferviendo. Son abondos dos o tres taces al día :Contraindicaciones: los efeutos secundarios son raros y tán acomuñaos col usu enllargáu. Inclúi: mareos y perda de l'atención. Pueden dase interacciones con sedantes, relaxantes y antidepresivos.[3]

Nome común

[editar | editar la fonte]

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés col nome común llúpulu[1].

Taxonomía

[editar | editar la fonte]

Humulus lupulus describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1028. 1753.[4]

Variedaes aceptaes
Sinonimia
  • Humulus lupulus var. lupulus L.
  • Lupulus scandens Lam.
  • Humulus cordifolius Miq.
  • Humulus lupulus var. cordifolius (Miq.) Maxim. ex Franch. & Sav.
  • Humulus volubilis Salisb.
  • Humulus vulgaris Gilib.
  • Lupulus amarus Gilib.
  • Lupulus communis Gaertn.
  • Lupulus humulus Mill.[5]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 14 marzu 2024.
  2. «Hop Extracts and Hop Substances in Treatment of Menopausal Complaints». Planta Med 2013; 79(07): 576-579 79 (07):  páxs. 576-567. 2013. doi:10.1055/s-0032-1328330. Archivado del original el 2013-12-02. https://web.archive.org/web/20131202222443/https://www.thieme-connect.com/ejournals/html/10.1055/s-0032-1328330. Consultáu'l 2015-10-28. 
  3. (Vidal), 2010.
  4. «Humulus lupulus». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 12 de payares de 2014.
  5. «Humulus lupulus». The Plant List. Consultáu'l 12 de payares de 2014.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]
  1. Lee W. Janson, Ph.D.; Brew Chem 101; Storey Publishing; ISBN 0-88266-940-0 (1996)
  2. Cerveza y Salú: El llúpulu conteníu na cerveza presenta actividá antibacteriana y antiinflamatoria. Rev.Cerveza y Malta XL(4), 160, 2003, páx. 79-80

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]