Diferencies ente revisiones de «Mar de la China Meridional»

De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Orotografía habitual na wiki
Llinia 16: Llinia 16:
| archipiélagu = [[Isla Filipines]]
| archipiélagu = [[Isla Filipines]]
| isla = [[Taiwán]], [[Borneo]]
| isla = [[Taiwán]], [[Borneo]]
| isles_interior = [[Hainan]] (CHN), [[isles Calamianes]] (FIL) y [[isles Spratly]] (apostaes)
| islles_interior = [[Hainan]] (CHN), [[islles Calamianes]] (FIL) y [[islles Spratly]] (apostaes)
| ríos_drenados = [[Ríu de les Perlles]] (2.200 km), [[ríu Min]] y [[ríu Jiulong]] (CHN)<br />[[Ríu Coloráu (Asia)|ríu Coloráu]] (1.149 km) (VIE)<br /> [[ríu Mekong]] y [[ríu Rajang]] (MAL)<br /> [[ríu Pasig]] (FIL)
| ríos_drenados = [[Ríu de les Perlles]] (2.200 km), [[ríu Min]] y [[ríu Jiulong]] (CHN)<br />[[Ríu Coloráu (Asia)|ríu Coloráu]] (1.149 km) (VIE)<br /> [[ríu Mekong]] y [[ríu Rajang]] (MAL)<br /> [[ríu Pasig]] (FIL)
| estrechos = [[Estrechu de Taiwán]] (mar de la China Oriental)<br />[[Estrechu de Luzón]] (Pacíficu)<br />Estrechos de [[Estrechu de Mindoro|Mindoro]] y [[Estrechu de Balaba|Balaba]] ([[mar de Sulu]])<br />[[Laut Natuna]] ([[mar de Java]])
| estrechos = [[Estrechu de Taiwán]] (mar de la China Oriental)<br />[[Estrechu de Luzón]] (Pacíficu)<br />Estrechos de [[Estrechu de Mindoro|Mindoro]] y [[Estrechu de Balaba|Balaba]] ([[mar de Sulu]])<br />[[Laut Natuna]] ([[mar de Java]])
Llinia 23: Llinia 23:
}}
}}


El '''mar de la China Meridional''' o '''mar del Sur de China''', simplificáu '''mar de la China''' ({{zh|c=南海|p=Nán Hǎi|l=Mar del Sur}}) y tamién conocíu en [[Filipines]] como '''mar Occidental de Filipines'''<ref>{{cita web|título=CNN Philippines - West Philippine Sía|url=http://cnnphilippines.com/tags/topic/West_Philippine_Sía}}</ref> ([[Idioma inglés|n'inglés]] ''West Philippine Sía''), ye un [[mar marxinal]] del [[océanu Pacíficu]]. Entiende la área llindada pola mariña oriental asiática, dende [[Singapur]] hasta'l [[estrechu de Taiwán]], y les isles de Borneo y l'archipiélagu de les Filipines. Abarca aprosimao 3&nbsp;500&nbsp;000 [[kilómetru cuadráu|km²]], un millón de kilómetros cuadraos más qu'el [[mar Mediterraneu]] y dos millones más qu'el [[golfu de México]].
El '''mar de la China Meridional''' o '''mar del Sur de China''', simplificáu '''mar de la China''' ({{zh|c=南海|p=Nán Hǎi|l=Mar del Sur}}) y tamién conocíu en [[Filipines]] como '''mar Occidental de Filipines'''<ref>{{cita web|título=CNN Philippines - West Philippine Sía|url=http://cnnphilippines.com/tags/topic/West_Philippine_Sía}}</ref> ([[Idioma inglés|n'inglés]] ''West Philippine Sía''), ye un [[mar marxinal]] del [[océanu Pacíficu]]. Entiende la área llindada pola mariña oriental asiática, dende [[Singapur]] hasta'l [[estrechu de Taiwán]], y les islles de Borneo y l'archipiélagu de les Filipines. Abarca aprosimao 3&nbsp;500&nbsp;000 [[kilómetru cuadráu|km²]], un millón de kilómetros cuadraos más qu'el [[mar Mediterraneu]] y dos millones más qu'el [[golfu de México]].


Hai cientos de pequenes isles nel mar de la China Meridional, que s'arrexunten n'archipiélagos y que la so soberanía ye oxetu de reclamaciones poles naciones vecines. Esta competencia reflexar na diversidá de nomes utlilizados en tales isles y n'el mesmu mar.
Hai cientos de pequenes islles nel mar de la China Meridional, que s'arrexunten n'archipiélagos y que la so soberanía ye oxetu de reclamaciones poles naciones vecines. Esta competencia reflexar na diversidá de nomes utlilizados en tales islles y n'el mesmu mar.


== Xeografía ==
== Xeografía ==
Llinia 36: Llinia 36:
El mar estiéndese al traviés d'una plataforma continental. Mientres la última glaciación, los niveles del mar en tol mundu yeren dellos cientos de metros inferiores a los actuales y l'isla de Borneo formaba parte del continente asiáticu.
El mar estiéndese al traviés d'una plataforma continental. Mientres la última glaciación, los niveles del mar en tol mundu yeren dellos cientos de metros inferiores a los actuales y l'isla de Borneo formaba parte del continente asiáticu.


=== Isles ===
=== Islles ===
Hai más de 200 isles y petones identificaos nesti mar, de los que 104 pertenecen a les [[isles Spratly]], archipiélagu que la so [[zona económica esclusiva]] entiende 729&nbsp;000&nbsp;km². La mayor d'estes isles ye [[Isla Taiping|Taiping]] o Itu Aba, que tien 1,5&nbsp;km de llargu y un altor mediu de 3,8&nbsp;m.
Hai más de 200 islles y petones identificaos nesti mar, de los que 104 pertenecen a les [[islles Spratly]], archipiélagu que la so [[zona económica esclusiva]] entiende 729&nbsp;000&nbsp;km². La mayor d'estes islles ye [[Isla Taiping|Taiping]] o Itu Aba, que tien 1,5&nbsp;km de llargu y un altor mediu de 3,8&nbsp;m.


== Historia ==
== Historia ==
Llinia 47: Llinia 47:
{{AP|Conflictu territorial nel mar de la China meridional}}
{{AP|Conflictu territorial nel mar de la China meridional}}
[[Archivu:South China Sía claims map.jpg|300px|miniaturadeimagen|Mapa de les reclamaciones marítimu y territorial de cada país.]]
[[Archivu:South China Sía claims map.jpg|300px|miniaturadeimagen|Mapa de les reclamaciones marítimu y territorial de cada país.]]
Dos archipiélagos nel mar de la China Meridional, les [[isles Paracelso]] y les [[isles Spratly]], son motivu d'una disputa territorial<ref>{{Cita publicación|url=http://www.ieee.es/Galerias/ficheru/docs_analisis/2012/DIEEEA33-2012_TensionesMarChina_MLI.pdf|título=Tensiones nel Mar de China Meridional|apellíos=Laborie Iglesias|nome=Mario|fecha=2012|publicación=Documento Analís|editorial=Institutu Español d'Estudios Estratéxicos|fechaacceso=13 d'avientu de 2016|doi=|pmid=}}</ref> ente les zones costeres de [[China]], [[Taiwán]], [[Filipines]], [[Malaisia]], [[Brunéi]], [[Indonesia]] y [[Vietnam]], tantu por razones nacionalistes, económiques (probablemente hai ellí depósitos de petróleu y gas) y estratéxiques (atopar nuna ruta marítima bien allegada).
Dos archipiélagos nel mar de la China Meridional, les [[islles Paracelso]] y les [[islles Spratly]], son motivu d'una disputa territorial<ref>{{Cita publicación|url=http://www.ieee.es/Galerias/ficheru/docs_analisis/2012/DIEEEA33-2012_TensionesMarChina_MLI.pdf|título=Tensiones nel Mar de China Meridional|apellíos=Laborie Iglesias|nome=Mario|fecha=2012|publicación=Documento Analís|editorial=Institutu Español d'Estudios Estratéxicos|fechaacceso=13 d'avientu de 2016|doi=|pmid=}}</ref> ente les zones costeres de [[China]], [[Taiwán]], [[Filipines]], [[Malaisia]], [[Brunéi]], [[Indonesia]] y [[Vietnam]], tantu por razones nacionalistes, económiques (probablemente hai ellí depósitos de petróleu y gas) y estratéxiques (atopar nuna ruta marítima bien allegada).


==Referencies==
==Referencies==
Llinia 54: Llinia 54:
*[[Mar de la China Oriental]]
*[[Mar de la China Oriental]]
*[[Mar de Filipines]]
*[[Mar de Filipines]]
*[[Isles del Mar de la China Meridional]]
*[[Islles del Mar de la China Meridional]]
**[[Ocupación filipina de les isles del Mar de la China Meridional]]
**[[Ocupación filipina de les islles del Mar de la China Meridional]]


== Enllaces esternos ==
== Enllaces esternos ==

Revisión a fecha de 15:51 12 mar 2018

Mar de la China Meridional
南海 - Dagat Luzon - Biển Đông
Océanu o mar de la IHO (n.º id.: 49)
Llocalización alministrativa
Xeografía
Mar Océanu Pacíficu
Islles interiores Hainan (CHN), islles Calamianes (FIL) y islles Spratly (apostaes)
Accidentes
Superficie 3 500 000 km²
Mapa

El mar de la China Meridional o mar del Sur de China, simplificáu mar de la China (chinu: 南海, pinyin: Nán Hǎi, lliteralmente «Mar del Sur») y tamién conocíu en Filipines como mar Occidental de Filipines[1] (n'inglés West Philippine Sía), ye un mar marxinal del océanu Pacíficu. Entiende la área llindada pola mariña oriental asiática, dende Singapur hasta'l estrechu de Taiwán, y les islles de Borneo y l'archipiélagu de les Filipines. Abarca aprosimao 3 500 000 km², un millón de kilómetros cuadraos más qu'el mar Mediterraneu y dos millones más qu'el golfu de México.

Hai cientos de pequenes islles nel mar de la China Meridional, que s'arrexunten n'archipiélagos y que la so soberanía ye oxetu de reclamaciones poles naciones vecines. Esta competencia reflexar na diversidá de nomes utlilizados en tales islles y n'el mesmu mar.

Xeografía

La Organización Hidrográfica Internacional define'l mar de la China Meridional, estendiéndose según una dirección SO-NE. El so llende sur ye'l paralelu 3°S ente la isla de Sumatra y Kalimantan (estrechu de Karimata); el so llende norte ye l'estrechu de Taiwán (ente la punta norte de la isla de Taiwán a la mariña de la provincia china de Fujian). El golfu de Tailandia bordia'l mar de la China Meridional escontra l'oeste.

Los Estaos y territorios que bordien el mar de la China Meridional son (dende'l norte en dirección de les aguyes del reló): China, Macao, Hong Kong, Taiwán, Filipines, Malaisia, Brunéi, Indonesia, Singapur, Tailandia, Camboya y Vietnam.

Los principales ríos que desagüen nel mar son: el ríu de les Perlles (2.200 km), el ríu Min y el ríu Jiulong, en China; el ríu Coloráu (1.149 km) en Vietnam; el ríu Mekong, el ríu Rajang nel estáu malayu de Pahang; y el ríu Pasig, en Filipines.

El mar estiéndese al traviés d'una plataforma continental. Mientres la última glaciación, los niveles del mar en tol mundu yeren dellos cientos de metros inferiores a los actuales y l'isla de Borneo formaba parte del continente asiáticu.

Islles

Hai más de 200 islles y petones identificaos nesti mar, de los que 104 pertenecen a les islles Spratly, archipiélagu que la so zona económica esclusiva entiende 729 000 km². La mayor d'estes islles ye Taiping o Itu Aba, que tien 1,5 km de llargu y un altor mediu de 3,8 m.

Historia

Les escavaciones realizaes a principios del añu 2000 nel sitiu de Oc Eo, nel sur de Vietnam, dexen entender meyor una cultura que, siquier nel III sieglu d. C, tomaba les actuales Vietnam, Camboya y Tailandia. Esta cultura caltenía relaciones con China y les influencies indies nella yeren evidentes, con estatues de Buda y Visnú. Los buques estranxeros llegaben a Oc Eo a intercambiar mercancíes.

Denys Lombard (1938-1998), especialista indonesiu n'Asia oriental y Asia sudoriental, vía nel mar de la China Meridional un Mediterraneu del Estremu Oriente», un llugar d'intercambios comerciales y culturales ente les distintes riberes, china, indochina y insulindia.

Geopolítica

Ficheru:South China Sía claims map.jpg
Mapa de les reclamaciones marítimu y territorial de cada país.

Dos archipiélagos nel mar de la China Meridional, les islles Paracelso y les islles Spratly, son motivu d'una disputa territorial[2] ente les zones costeres de China, Taiwán, Filipines, Malaisia, Brunéi, Indonesia y Vietnam, tantu por razones nacionalistes, económiques (probablemente hai ellí depósitos de petróleu y gas) y estratéxiques (atopar nuna ruta marítima bien allegada).

Referencies

  1. «CNN Philippines - West Philippine Sía».
  2. Laborie Iglesias, Mario (2012). «Tensiones nel Mar de China Meridional». Documento Analís (Institutu Español d'Estudios Estratéxicos). http://www.ieee.es/Galerias/ficheru/docs_analisis/2012/DIEEEA33-2012_TensionesMarChina_MLI.pdf. Consultáu'l 13 d'avientu de 2016. 

Vease tamién

Enllaces esternos