Saltar al conteníu

El pensador

De Wikipedia
Obra artísticaEl pensador
Le Penseur y Le Poète
Tipos group of casts (en) Traducir
Artista Auguste Rodin
Fonderie Hébrard (es) Traducir
Basáu en La Divina Comedia
Añu 1882
Xéneru desnudo (es) Traducir
Material Bronce
Dimensiones 183,6 (Alçada) × 97 (Amplada) × 148  (Llargada) cm
Llocalización
Museo Rodin (es) Traducir (VII Distritu de París)
Alte Nationalgalerie (es) Traducir (Berlín-Mitte (es) Traducir)
Història
Data Fet destacat
1880inicio de manufactura o construcción (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata
El Pensador nuna esposición temporal en CaixaForum Madrid.

El Pensador (en francés Le Penseur) ye una de les escultures más famoses d'Auguste Rodin. L'escultor concibió esta pieza ente 1881 y 1882 pa decorar el tímpanu del conxuntu escultóricu La Puerta del Infiernu, encargáu en 1880 pol Ministeriu d'Instrucción Pública y Belles Artes de Francia. Esto sirviría como entrada pal que sería'l Muséu d'Artes Decoratives de París, anque'l proyeutu nun se concluyó.[1]

El Pensador en La puerta del Infiernu espuesta nel Muséu Soumaya.

La escultura recibió orixinalmente'l nome El poeta, yá que representaba al escritor italianu Dante Alighieri, autor de La Divina Comedia, obra lliteraria que sirvió como una de les inspiraciones pa la creación de La Puerta. Nuna carta unviada al críticu Marcel Adam, escribió[2]:

El Pensador tien una hestoria. Nos díes pasaos, concebí la idea de La puerta del Infiernu. Al mandu de la puerta, sentáu nuna roca, Dante pensando nel plan del so poema. Detrás d'él, Ugolino, Francesca, Paolo, tolos personaxes de La Divina Comedia. Esti proyeutu nun se realizó. Delgado, ascéticu, Dante separáu del conxuntu nun tuviera sentíu. Empuestu pola mio primer inspiración concebí otru pensador, un home desnudu, sentáu sobre una roca, los sos pies dibuxaos debaxo d'él, el so puñu contra'l so mentón, él suañando. El pensamientu fértil ellabórase amodo por sigo mesmu dientro del so celebru. Nun ye más un soñador, ye un creador.
Auguste Rodin

Según apunta l'investigador François Blanchètiere[ensin referencies], El poeta representa un cuerpu torturáu y coles mesmes un home d'espíritu llibre decidíu a trescender por aciu la poesía. Tamién de vocación dantesca, la obra personifica a Minos, xuez de los infiernos que na obra del italianu asignaba a los condergaos a unu de los nueve círculos en función de los sos pecaos.

El Pensador pertenez al grupu de trabayos fechos ente 1880 y 1881, onde la influencia de Michelangelo ye particularmente fuerte; ye induldable que Il Pensieroso y Jeremías de la Capiya Sixtina guarden semeyanza con él.[3]

Para posar del personaxe —col coldu derechu na pierna esquierda— Rodin estudió Ugolino de Jean-Baptiste Carpeaux, mesmu que foi realizáu en 1862 y que pertenez a la coleición del Muséu d'Orsay.[4] En pallabres d'Octave Mirbeau, «la so pose recuerda un pocu la del Pensador de Michelangelo, Dante ta sentáu, col torso echáu escontra alantre y el brazu derechu en reposu sobre la pierna esquierda, lo que da al cuerpu un inespresable movimientu tráxicu»;[5] coles mesmes, basar na representación de Lorenzo de Médici sentáu, pieza central de la Capiya de los Médici, na Basílica de San Llorienzo, en Florencia, Italia.

En Copenḥague presentó la escultura per primer vegada col títulu de El Poeta, pocu dempués de que'l críticu d'arte Léon Gauchez realizó un comentariu a Rodin sobre la idea d'una representación de Dante ensin el característicu atabéu: «Un Dante desnudu ye una herexía que-y quita d'una antítesis almirable».[6] Cuando la figura exhibir coles sos dimensiones orixinales na esposición Monet-Rodin de la Galería George Petit en 1889, Rodin dexó d'identificala como Dante y titular El Pensador; el Poeta, fragmentu d'una puerta.[7]

Rodin referir de la siguiente forma al fechu de que El Pensador, pensara[8]:

Lo que fai que'l mio Pensador piense, ye qu'él piensa non yá col so celebru, col so ceñu fruncíu, coles sos fueses nasales distendíes y los sos llabios estruyíos, con cada músculu de los sos brazos, llombu y piernes, col so puñu apertáu y los sos deos de los pies agarraos.
Auguste Rodin

Delles comentaristes menten que El Pensador ocupa en La Puerta, una posición similar a les figures sagraes de los portales góticos, poro, ye un xuez y coles mesmes un prisioneru nel infiernu. Ye una proyeición del escultor, del artista polo xeneral, que confronta a los críticos de la so dómina y a los que tamién xulga.[9]

En 1904, Gabriel Mourey, editor de la revista Les Arts de la Vie, amosó'l trabayu escultóricu de la ciudá de París y la fama de El Pensador estendióse, d'una minoría comenenciuda en cuestiones estétiques al públicu internacional. Gradualmente Rodin convertir nun símbolu públicu de gran importancia. Mourey esplicó por qué El Pensador fuera escoyíu[10]:

Escoyemos esti magníficu trabayu d'ente tolos demás porque yá nun ye'l poeta suspendíu sobre los golfos del pecáu y la expiación, entartalláu pola piedá y el terror de la inflexibilidad d'un dogma, yá nun ye'l ser escepcional, l'héroe; ye'l nuesu hermanu en sufrimientu, n'interés, en pensamientu, n'allegría, l'allegría amargoso de ver y conocer; nun ye más un súper ser humanu, un predestinado, ye a cencielles un home de tolos tiempos
Gabriel Mourey

El 21 d'abril de 1906, El Pensador foi instaláu frente al Panteón de París y permaneció ende hasta 1922, cuando foi treslladáu al Muséu Rodin.[11]

Fundiciones

[editar | editar la fonte]

La fundición ye'l procesu pa producir una escultura en bronce a partir de los moldes y pieces xenuinos d'un artista. Rodin encargaba la fundición de les sos pieces a cases fundidores como Radier o Coubertin. La primer fundición de El Pensador en bronce efectuar en 1884, a solicitú del coleicionista y mecenes anglogriego Constantine Alexander Ionides. A diferencia de les maquetes que l'artista realizó primeramente, esta variante portaba un gorru frigio, símbolu del librepensamiento y que mientres la Tercer República Francesa aludió a la democracia. Esta versión nun s'amosó mientres la vida del autor.

A finales d'abril de 1884, Ionides escribió a Rodin: «Toi pensando n'asitiar al so pensador nuna mesa redonda na sala de receición, onde puede trate dende tolos ángulos». Ésta foi la primer mención conocida del Pensador como títulu, que nun aportar# a oficial sinón hasta 1889, cuando la obra presentóse como una pieza autónoma na esposición conxunta col pintor impresionista, Claude Monet na Galería Georges Petit.

Alredor de 1902, Rodin decidió engrandar la escultura y encargó a Henri Lebossé, quien yera especializáu nel usu del pantógrafo, realizala con un altor de 180 cm. La obra esponer nel Salón de París en 1904 con crítiques favorables.[1]

Coles mesmes que caltenía'l so allugamientu nel conxuntu monumental de La Puerta del Infiernu, El Pensador foi amosáu por separáu, a partir de 1888, convirtiéndose d'esta miente nuna obra autónoma. Engrandada en 1904, tomó una dimensión monumental qu'amontó inda más la so popularidá.

El Pensador nel mundu

[editar | editar la fonte]

Esisten diverses fundiciones de El Pensador alredor del mundu; dalgunes fueron ampliaes del orixinal y otres, de distintes proporciones. Toes estes conócense sol nome d'orixinales múltiples. Ye posible atopar delles d'elles nos siguientes llugares:

El Pensador nel Campusantu de Laeken
  • Centru d'Arte Cantor, Universidá de Stanford
  • Fundación d'Arte Norton Simon, Pasadena, California
  • Gliptoteca Ny Carlsberg, Copenhague *

Institutu d'Arte Alle R., Universidá de Louisville

Muséu Soumaya. Fundación Carlos Slim, Ciudá de Méxicu * Muséu de la ciudá de Nagoya

  • Muséu Prins Eugenes Waldemarsudde, Estocolmo *

Muséu d'Arte de Cleveland

Congresu Nacional de Chile, Valparaíso, Chile.

  • Parque Cantu Costeru, Viña del Mar

Esiste una versión de la obra lliteraria Les flores del mal de Charles Baudelaire ilustrada por Auguste Rodin ente 1887 y 1888; ende amuesa al Pensador nel poema Les Bijoux.[9][12]

El pensador, de Auguste Rodin, nel Muséu Rodin, en París
El pensador, de Auguste Rodin, nel Muséu Rodin, en París  
El pensador, en bronce y alzada frente al Congresu de la Nación Arxentina.[13][14]
El pensador, en bronce y alzada frente al Congresu de la Nación Arxentina.[13][14]  
El pensador, Muséu Soumaya na Ciudá de Méxicu
El pensador, Muséu Soumaya na Ciudá de Méxicu 

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 . La puerta del Infiernu, Primer, páx. 228, 229, 341, 350, 353. ISBN 978-607-7805-18-2.
  2. Elsen, Albert Y. (1960). Rodin's Gates of Hell. Esta carta foi publicada nel periódicu Gil Blas, el 7 de xunetu de 1904 en París.: Minneapolis: University of Minnesota Press, páx. 96.
  3. Gantner, Joseph. Rodin und Michelangelo. Vienna: A. Schroll, 1953. p. 27.
  4. Seymour, Charles (1954). Ideas on Sculpture. Baltimore Museum of Arts News, páx. 12.
  5. Octave Mirbeau, «Auguste Rodin», La France, 1º de febreru de 1885; reimpreso por Michel et Nivet, 1993
  6. -Le Normand-Romain, Antoinette: Rodin, Abbeville Press Publisher, 2013.
  7. Mirbeau, Octave (1885). Auguste Rodin. La France.. Reimpresión en Des Artistes, Première Série 1885-1886. Ernest Flammarion, 1922, páx. 15.
  8. Elsen, Albert Y. (1963). Homage by Jacques Lipchitz. New York: Museum of Modern Art, páx. 52.
  9. 9,0 9,1 Tancock, John L. (1976). The sculpture of Auguste Rodin. Philadelphia Museum of Art, páx. 112, 118. ISBN 0-87633-018-9.
  10. Gabriel Mourey, Le Penseur de Rodin offert par souscription publique au peuple de Paris, Les Arts de la Vie, Paris, non. 5, 1904.
  11. Tancock, John (1976). The sculpture of Auguste Rodin (n'inglés), páx. 82. ISBN 0-87923-157-2.
  12. Le Normand-Roman, Antoinette (2007). The Bronces of Rodin II (n'Inglés). Éditions de la Réunion de Musées Nationaux, páx. 588. ISBN 978-2-7118-4941-3.
  13. Al rescate d'El pensador de Rodin. Artículu nel periódicu arxentín La Nación, del 19 de xunetu de 2008.
  14. "El pensador" de Rodin y les carpes del Congresu. Artículu nel blogue de la periodista uruguaya Emma Sanguinetti.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]