Saltar al conteníu

Limoges

Coordenaes: 45°50′04″N 1°15′42″E / 45.8344°N 1.2617°E / 45.8344; 1.2617
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Limoges
Alministración
PaísBandera de Francia Francia
Organización territorial Francia metropolitana
RexónBandera de Nueva Aquitania Nueva Aquitania
Departamentu Alta Viena
Tipu d'entidá comuña de Francia
Alcalde de Limoges (es) Traducir Alain Rodet
Nome oficial Limoges (fr)[1]
Códigu postal 87000, 87280 y 87100
Xeografía
Coordenaes 45°50′04″N 1°15′42″E / 45.8344°N 1.2617°E / 45.8344; 1.2617
Limoges alcuéntrase en Francia
Limoges
Limoges
Limoges (Francia)
Superficie 78.03 km²
Altitú 294 m, 209 m[2] y 431 m[2]
Llenda con
Demografía
Población 129 760 hab. (1r xineru 2021)
- 61 072 homes (2017)

- 71 103 muyeres (2017)
Porcentaxe 34.91% de Alta Viena
Densidá 1662,95 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00 (horariu estándar)
UTC+02:00 (horariu de branu)
Hora central europea
Llocalidaes hermaniaes
limoges.fr
Cambiar los datos en Wikidata

Limoges ([liˈmoʒ]; n'occitanu: Limòtges[3]) ye una ciudá capital histórica de l'antigua rexón francesa del Lemosín (actual Nueva Aquitania) y prefeutura del distritu de Limoges. Ye célebre poles sos fábriques de porzolanes.

La ciudá de Limoges tien 140.138 habitantes (en 2008) y una estensión de 77,45 km². Forma parte del Camín de Santiago (Via Lemovicensis).

Demografía[4]

[editar | editar la fonte]
Evolución demográfica de Limoges
1793180018061821183118361846185118561861186618721876188118861891189619011906191119211926193119361946195419621968197519821990199920062008
20 86420 25521 75724 99229 87029 70638 11941 63046 56451 05353 02255 13459 01163 76568 47772 69777 70384 12188 59792 18190 18798 20992 57795 217107 857105 990118 576132 935143 725140 418133 486133 994138 100140 138[5]
Pa los censos de 1962 a 1999 la población llegal correspuende a la población ensin duplicidaes
(Fonte: INSEE [Consultar])
  • El valor pa 2006 ye una estimación del INSEE.

Economía

[editar | editar la fonte]

Limoges, como munches otres ciudaes, basó mientres enforma tiempu la so economía sobre la industria, bien activa hasta la crisis de les últimes décades. Esti sector tuvo apoderáu pola famosa porzolana de Limoges, fabricada a partir de caolín de Saint-Yrieix-la-Perche. Tamién esistió mientres enforma tiempu una importante tradición testil. A partir de 1831 y hasta los años 1980 (1984, zarru de la fábrica Heyraud), la industria del calzáu foi la segunda actividá de la ciudá: cuntaba con unos 7000 obreros, partíos en decenes d'empreses de distintos tamaños, ente les que tien de mentase a Monteux y Heyraud; de toes elles namái sigue esistiendo la empresa J.M. Weston.

Limoges presenta un clima oceánicu de tipu Cfb según la clasificación climática de Köppen.

  Parámetros climáticos permediu de Limoges nel periodu 1981-2010 
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima media (°C) 6.9 8.3 11.5 14.1 18.0 21.4 23.9 23.8 20.4 16.1 10.4 7.6 15.2
Temperatura mínima media (°C) 1.5 1.7 3.9 5.9 9.5 12.6 14.6 14.5 11.7 9.0 4.5 2.2 7.7
Díes de precipitaciones (≥ 1 mm) 14 11 11 36
Hores de sol 86 104 157 168 205 227 238 231 192 133 81 78 1900
Fonte: MeteoFrance. Datos de precipitación y temperatura pal periodu 1981-2010 y de solazu pal periodu 1991-2010 en Limoges[6] 14 de payares de 2012

Tresporte

[editar | editar la fonte]

Limoges tien un aeropuertu internacional, llamáu Limoges Bellegarde.

Monumentos históricos y otros llugares d'interés

[editar | editar la fonte]
Vista panorámica de la ciudá de Limoges.

Edificios relixosos

[editar | editar la fonte]
Catedral de San Esteban
Ilesia de Saint-Michel-des-Lions
Ilesia de Saint-Pierre-du-Queyroix

Catedral de San Esteban (sieglos XIIIXIX).

Ilesia de Saint-Michel-des-Lions (sieglu XIV): esta ilesia caltién dende la Revolución francesa, les reliquies de San Marcial. La so arquiteutura ye carauterística de les ilesies-nave de los dominios de los Plantagenêt. Tien unes magnífiques vidreres de los sieglos XV y XVI, dos Piedad medievales y numberosos oxetos de cultu, un elegante campanariu de tipu lemosín sieglu XIV con una bola de cobre, dos lleones galu-romanos al pie del campanariu, que dieron llugar al monumentu.[7]

Ilesia de Saint-Pierre-du-Queyroix (sieglu XIII): d'orixe románicu, reconstruyida ente los sieglos XIII al XV. Notable una vidrera d'estilu renacentista, un Cristu del sieglu XIII y munchos detalles más, como un retablu barrocu y estatues notables.[7] Tres esta ilesia nació hai más de 50 años el famosu club de baloncestu del Cercle Saint-Pierre, más conocíu poles sigles CSP.

Ilesia de Santa María (sieglu XIII): ye una parte de l'antigua ilesia conventual de los Dominicos, hermanos predicadores o Xacobinos (el restu de la ilesia acovez los archivos municipales de Llimones). Tien un magníficu retablu. L'inquisidor Bernard Gui foi soterráu nesta ilesia.

'Ilesia de Beaune-les-mines 039;: esta pequeña ilesia románica caltuvo una bien bella estatua de San Cristóbal..

Capiya de Saint-Aurélien de Limoges (sieglos XIV al XVII): esti pequeñu edificiu zarra les reliquies del segundu obispu de Limoges, santu patrón de la cofradería de los carniceros. Tien belles estatues medivales y un magníficu retablu barrocu.[8] L'edificiu sigue siendo calteníu polos carniceros del barriu, que lo mercaron como Bien Nacional cuando la Revolución, salvándolo de la destrucción.[9]

Bautisteriu paleocristianu (sieglu V): plaza Saint-Etienne. Asitiábase al pie del pórticu norte de la catedral, llamáu Pórticu de San Juan, sobre l'allugamientu d'una antigua ilesia parroquial, suprimida nel momentu de la Revolución, establecida so la advocación de San Xuan Bautista. Trátase d'un vastu edificiu de planu exagonal centráu sobre la pila bautismal. Cada unu de los llaos abría sobre una estancia cuadrada. La entrada efeutuar por una escalinata con tres puertes abierta al oeste. Los restos d'esti bautisteriu tán anguaño cubiertos, a la espera d'una decisión arquitectónica pa la so puesta en valor.

Cripta de San Marcial de Limoges (sieglu X): place de la République. Esta cripta caltién inda les tumbes de San Marcial, primer obispu y patrón de la ciudá, de los sos dos compañeros Alpinien y Austriclinien y de la llexendaria Sainte Valérie. Foi afayada mientres la década de 1960, cuando se construyó l'aparcamientu de Prestar de la République. Güei nun queda más qu'una pequeña parte. La situación de la tumba dio llugar a una pelegrinación y dempués causó la construcción de l'abadía benedictina de San Marcial. Esta abadía espolletó y estendió la so influencia pol suroeste de Francia. Ellí realizáronse magníficos manuscritos, güei calteníos na Biblioteca Nacional de Francia; tamién nella fabricaron les más belles pieces d'orfebrería de la Edá Media, conocíes col nome d'Obra de Limoges. Asitióse nel área de la so influencia los empiezos de la poesía en llingua d'Oc y fíxose remontar l'orixe de la polifonía a la so escuela musical. Afarada bien a principios del sieglu XIX d'aquel monumentu nun queda güei más que la cripta.[10]

Abadía de Sainte-Marie de la Règle (sieglu IXsieglu XVIII): Fundada en 817 por Ludovico Pío, esta Abadía taba cercana a la Catedral de San Esteban. Foi un importante conventu femenín, dirixíu por abadeses salíes de la nobleza lemosina. A partir de 1790 los edificios de l'Abadía dieron cabida a un centru de detención, antes de ser casi dafechu destruyíos. Sol Primer Imperiu l'edificiu edificóse en redol a los que quedaba de los aposentos de l'Abadesa, el Gran Seminariu, que siguió ellí hasta 1905. La mayor parte de los edificios fueron baltaos na década de 1960, principalmente los aposentos de l'Abadesa, del sieglu XVII: la capiya del seminariu (en realidá nunca consagrada) sirve d'anexu a la mediateca municipal, al Depósitu Llegal rexonal y al Muséu de la Resistencia. Nel antiguu comedor del seminariu hai instaláu un centru d'acoyida de los Compagnons du tour de France. Nun queda de l'antigua abadía puramente dicha más qu'un magníficu soterrañu sol allugamientu de los aposentos de l'Abadesa.

Abadía de la Règle

Conventu des Carmes (sieglu XIII): avenue Saint-Éloi; nel allugamientu de la ilesia del conventu construyóse un bancu, que curioso dexó nos sos murios los antiguos arcos, nos cualos permanencen magnífiques pintures medievales. La sala capitular caltener na rue Neuve-des-Carmes, que traviesa'l llugar onde taben los antiguos edificios conventuales. Estos fueren vendíos en tiempos de la Revolución a dellos particulares. Un frescu de finales de la Edá Media -a pesar de ser declaráu monumentu históricu- foi estrayíu y emplazado n'otru llugar.

Palaciu del Obispáu (sieglu XVIII): del arquiteutu lemosín Joseph Brousseau, esti palaciu ye carauterísticu del neoclasicismu; namái la capiya caltién la so decoración orixinal. Ye sede del Muséu Municipal de Limoges, qu'acueye coleiciones d'esmaltes, pintures y oxetos prehistóricos o antiguos. Los xardinos del obispáu, en terraces al estilu francés, reconstruyir en 1976 (parterres, paseos, estanques y orangerie) como complementu del antiguu palaciu episcopal diseñáu por Brousseau. El llugar, declaráu Monumentu, ta abiertu tol añu; les visites empuestes entamar a pidimientu pol serviciu de zones verdes de la ciudá de Limoges.

Catedral de San Esteban, xardín y muséu del Obispáu

Conventu de la Visitación (sieglu XVII): esti antiguu conventu, destináu hasta años recién al Exércitu, caltuvo la so ilesia con bóveda construyida por Brousseau. La fachada norte, d'un llargor de 100,50 metros, data del Segundu Imperiu. El cuartel foi vendíu al Conseyu Xeneral, que va reagrupar ellí los sos servicios tres un acondicionamientu, tresformamientos y ampliaciones en semisótanos.

Monumentos civiles

[editar | editar la fonte]

Anfiteatru galu-romanu: una parte notable d'esta obra, unu de los principales monumentos de la ciudá galu-romana d'Augustoritum y que foi unu de los mayores de la Galia. Facer nél escavaciones a finales de la década de 1960. Los restos, una vegada desenterraos y puestos en valor, fueron de nuevu soterraos sol Jardin d'Orsay.

Mercáu central

Gare des Bénédictins (19241929): el ferrocarril llega a Limoges en 1856. La primer estación d'obra terminar en 1859. Llueu se queda pequeña y realícense unes ampliaciones que resulten pocu estétiques. Entós constrúyese una nueva estación siguiendo los planos de Roger Gonthier, quien diseña un edificiu con cúpula y campanariu sobre pilote enriba de les víes; l'edificiu ye de formigón armao recubiertu de plaques de piedra caliar. A la entrada unes escultures simbolicen la porzolana y l'esmalte y nel interior los cuatro provincies franceses. Les vidreres son del artista de Limoges Chigot. El campanariu, esautamente na exa de l'avenida de la Lliberación y del Champ-de-Juillet, tien 66m d'altor.

Mercáu central de Limoges (sieglu XIX): llamar en francés "Tópeslos". El banduyu de Limoges» foi diseñáu polos estudios de Gustave Eiffel. Percima de les arcaes de fierro cuerre un frisu de porzolana que representa los distintos productos vendíos nel interior. La bella plaza de la Motte foi rediseñada a metá de la década de 1990 (escavaciones de la motte vizcondal, de resto galo-romanos y merovinxos, creación d'un aparcamientu soterrañu) inspirándose nuna estética bien mineral.

Pavillon du Verdurier (sieglu XX): esti monumentu d'estilu Art Déco que recuerda dellos detalles arquiteutónicos de la estación o del Mercáu Central sirve agora como espaciu d'esposiciones en siendo n'otros momentos cámara frigorífica, mercáu cubiertu y estación d'autobuses. De planu octogonal, construyíu en 1919 en formigón, diseñáu por Roger Gonthier, arquiteutu de la estación, la decoración esterior de mosaicos y de gres cerámicu ye obra d'una casa de Boulogne-Billancourt. La decoración interior ye de Léonard Chigot, padre del maestru vidreru Francis Chigot. Protexíu y clasificáu como monumentos na década de 1970, conviértese entós nel pavillon du Verdurier puramente dichu. L'antiguu barriu del Verdurier, bien interesante barriu medieval, presentaba numberosos edificios góticos de piedra y foi destruyíu a principios del sieglu XX por cuenta del so insalubridad.[11]

Barriu de les pontes

Muséu Nacional de la porzolana Adrien Dubouché (sieglu XIX): Edificiu d'arquiteutura ecléctica inspiráu na Renacencia. Acueye coleiciones de porzolana y ye unu de los nueve museos de Francia onde se probó la gratuidá en 2008.

Conceyu y fonte de porzolana (sieglu XIX): inauguráu en 1883, edificáu gracies al legáu d'un ricu donante, Fournier. La so rica fachada coronada de por un pequeñu campanariu ta cargada colos cuatro medallones de cuatro lemosinos célebres: Vergniaud, Limosín, d'Aguesseau y Jourdan. Nel primer pisu, la sala de bodes, la sala de fiestes y el salón azul» constitúin, cola escalera d'honor, un testimoniu de l'arquiteutura de finales del sieglu XIX. La plaza asitiada ante y edificiu ta ocupada nel so centru por una fonte qu'entemez piedra, porzolana decorada y bronce.

Prefeutura (sieglu XX), construyida sobre les ruines del barriu de Viraclaud, tien una sala de receición, el salón de los Mariscales», que presenta un techu con magnífiques pintures y dos cuadros a la gloria del departamentu: el Mariscal Jourdan y el Mariscal Bugeaud. La escalera d'honor ta allumada por una gran vidrera que representa la porzolana.

Hôtel Estienne de la Rivière: esta antigua casona particular, sede de los Tesoreros de Francia antes de la Revolución, foi tresformáu y empiezos del sieglu XIX. Ta asitiáu na Plaza del Présidial, frente a la Escuela del mesmu nome, que yera la intendencia de la Généralité de Limoges antes de la Revolución, y dempués la Prefeutura hasta 1908; al llau atópase'l Présidial, tribunal y güei anexu de la Facultá de Derechu.

Hôtel Maledent de Feytiat (sieglu XVII): cai Haute-de-la-Comédie; esti pequeñu edificiu caltuvo de la dómina de la so construcción un pórticu clásicu y un patiu interior con columnata.

Lycée Gay-Lussac de Limoges (sieglu XVII): l'antiguu colexu de los Xesuites, del que solo sobrevivió la capiya y foi reconstruyíu según los planos del arquiteutu Brousseau nun brillosu estilu clásicu. La capiya, qu'inda sirve de ximnasiu, contién un notable retablu barrocu que ta en peligru (en concretu reultó bien degradáu por una quema). La fachada y los campanarios d'esta capiya, siguen deteriorándose, a pesar de la so declaración como monumentu históricu.

Biblioteca francófona multimedia de Limoges: construyida pol arquiteutu Pierre Riboulet, abrió en 1998 sobre l'allugamientu del antiguu hospital xeneral (sieglos XVII-XVIII), lo mesmo que de un perimportante xacimientu arqueolóxicu galu-romanu. Con 58 000 usuarios inscritos (1/3 de la población de Limoges, cuando la media nacional ye del 18%), la BFM recibe a cerca de 500 000 visitantes per añu, con una media de 2000 persones/día y picos d'asistencia de 4500 visitantes los sábados.

Castiellos

[editar | editar la fonte]

Castiellu de Beauvais (sieglu XVIII): asitiáu en Landouge, ye l'antigua morada de los abás de l'Abadía de San Marcial. Foi construyíu según los planos del arquiteutu lemosín Joseph Brousseau nel sieglu XVIII.[12]

Castiellu des Essarts: asitiáu nel valle de la Mazelle, cerca de Beaune-les-mines, metanes un parque paisaxísticu del sieglu XIX (arboretum, verger, parterres avec buis), ye un castiellu del sieglu XVII declaráu Monumentu Históricu. Les fachaes y teyaos daten del sieglu XVII, la escalera interior ye notable.[12] Ellí entamóse una esposición sobre los Señores de los Essarts y la so rellación cola Orde de Grandmont (sieglos XII-XIV) según los trés Papes lemosinos del sieglu XIV. Atopar nel parque una sequoia xigante (Sequoiadendron giganteum) y carbayos con pedúnculu (Quercus robur).
Los díes d'apertura, la visita ye empuesta polos propietarios nel castiellu y nel parque.

Castiellu de la Borie, en Solignac.

Castiellu de la Bastide, propiedá privada.

Castiellu de Fontgeaudrant, propiedá privada.

Castiellu de Crochat, güei un conventu.

Castiellu Jouxtens o de Saint-Lazare, propiedá privada; la rindición de la guarnición alemana de Limoges axustóse equí n'agostu de 1944, siendo entós el propietariu de nacionalidá suiza.

Castiellu de Faugeras, construyíu poco primero de 1742, convertíu güei n'Hotel ****.

Castiellu de la Borie (comuña de Solignac), sede del Conxuntu barrocu de Limoges.

Places, pontes y otres construcciones

[editar | editar la fonte]
La plaza Denis Dussoubs
La ponte de la Revolución
Ponte vieya de San Esteban
Ponte nuevu

Plaza Denis Dussoubs (sieglu XVIII): esta antigua plaza real ta arrodiada por magníficos edificios de lladriyu coloráu. Marca la puerta» norte del antiguu barriu del Castiellu. Ye una de les places más animaes de la ciudá (cine, numberosos chigres, restoranes). Al sur del antiguu barriu del Castiellu asítiase otra plaza del sieglu XVIII: la plaza Manigne, desfigurada por un edificiu modernu.

Place Fontaine des Barres (sieglu XVII): desenvolvióse en redol a una fonte güei zarrada. Arrodiada d'edificios particulares de los sieglos XVII-XVIII, según del pórticu del antiguu conventu de les Fíes de La nuesa Señora.

Pont Saint-Martial (base de la dómina romana).

Pont Saint-Étienne (sieglu XIII).

Ponte de la Revolución.

Ponte Nueva.

Nueva ponte sobre'l ríu Vienne, inauguráu en 2006: foi llamáu, jocosamente, un 1º d'abril, «Le pont Ticaud» n'alusión a los ponticauds, los habitantes del barriu de les pontes de Limoges. Dende entós una placa paez oficializar el nome.

Barrios y edificios interesantes

[editar | editar la fonte]

Village de la Boucherie (Edá Media y sieglu XVII): tratar d'unu de los barrios más pintorescos de Limoges, a lo llargo de la cai del mesmu nome y de les callejuelas de la contorna, les cases con treme ocupaes nos baxos por antigües tiendes (carniceros, triperos)— y les ventanes con visillos, recuerden les actividaes del barriu, centraes na carne. La Casa tradicional de la Carnicería resucita una carnicería antigua: tienda, cocina, cortes-mataderu, habitación, tenada-secaderu de piles. Afayar nella la vida profesional, familiar y relixosa de los carniceros de Limoges.

Abbessaille (Edá Media): esti barriu pintorescu y tranquil axuntaba nel pasáu les llavanderes y los Naveteaux (del llugar cercanu llammado del «Naveix»). Coles sos estreches callejuelas en cuesta estender ente'l ríu Vienne, la Catedral y el Bulevar de los Petits-Carmes

Four des Casseaux (sieglu XIX): unu de los últimos fornos de porzolana de la ciudá, testigu del pasáu industrial de Limoges.

campu en xunetu Agora tien l'antroxu añal d'iviernu y salón Lleer en Limoges. Los fueos artificiales del 14 de xunetu poner en marcha cada añu, la nueche antes de la fiesta nacional. Mientres la Segunda Guerra Mundial, la Kommandantur yera llugar Jean-Baptiste Jourdan pero eso ye l'ángulu de Tivoli caleyón ensin salida y la de Gay-Lussac más tres una solicitú d'una villa (esto sumió y ye día Impasse Saint-Exupery ) que se van instalar les oficines de la Geheime Staats Polizei (Gestapo), que depués se convierte nun centru de tortures ya interrogatorios. Albert Chaminade (1912-2009), el xugador CSP y direutor de baloncestu, resistentes FFI, políticu sol alcalde Luis Alberto Longequeue conozse Georges Guingouin él escapa la Gestapo al entrar en Paris Hotel escorríu y siguimientu que sigue teyaos d'hoteles pa escapar. Conózse-y como un llugar onde la prostitución ye común, un fenómenu que foi oxetu de dellos informes de la televisión na década de 2010.

Cité des Coutures y Cité-jardin de Beaublanc: barriaes obreres edificaes a empiezos del sieglu XX por Roger Gonthier, l'arquiteutu de la Estación de los Benedictinos y del Pavillon du Verdurier.

Cour du Temple (sieglu XVII): pequeñu patiu interior bordiáu por una casona particular con columnata y parés de madera, ensin dulda el llugar con más encantu de Limoges. La rue du Temple, bien cercana tien belles casones que mereceríen ser restauraes. Les cases particulares de la zona, con fachaes de treme, tán xuníes ente elles por galeríes abiertes a la italiana y escaleres renacentistes.[13]

El sosuelu de Limoges tien dos o trés niveles de bodegues abovedaes y soterraños (munches vegaes acueductos), yá sían cavaos nel tuf, yá sía con entibado, que formen una impresionante rede. La so construcción d'estiende probablemente a lo llargo de dellos sieglos. Mientres estos últimos venti años el númberu de cuévanos y de galeríes soterrañes con que cunta Limoges hai disminudido, daqué bien llamentable, so los efeutos combinaos del urbanismu, les obres de canalizaciones y cierta neglixencia.

personalidaes

[editar | editar la fonte]

Auguste Renoir (1841-1919), pintor.

  • Bernard Gui (1261-1331), inquisidor de Toulouse, obispu de Lodeve, soterráu en Limoges.
  • Albert Chaminade (1912-2009), xugador y direutor de baloncestu, políticu resistentes FFI.
  • Xavier Darcos (1947), políticu, académicu, escritor, ex senador Alcalde, Ministru d'Educación (2007-2009).
  • Richard Dacoury, nacíu'l 6 de xunetu de 1959 en Abidjan (Costa de Marfil) ye un xugador de baloncestu francés. Ye unu de los atletes franceses de mayor ésitu con cuatro Copes d'Europa, que corta los clubes campeones 1993. Llarga fiel al so club de CSP Limoges
  • Sébastien Puygrenier (1982), futbolista.
  • Pascal Hervé (1964), ex-ciclista, escluyíu del Tour de Francia por dopaxe en 1998 col equipu ciclista Festina, reconvertíu na restauración, contador Bacchus en 3 rue Notre Dame neñes y la bicicleta nel 15 rue Hubert Curien.
  • Luc Leblanc (1966), ciclista.
  • Sébastien Turgot (1984-), ciclista *

Damien Chouly (1985), xugador francés de rugby internacional.

Hermanancies con otres ciudaes

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. «code officiel géographique». Consultáu'l 6 xineru 2019.
  2. 2,0 2,1 Tienes d'especificar urlarchivu = y fechaarchivu = al usar {{cita web}}.«répertoire géographique des communes». Institut national de l'information géographique et forestière (2015).
  3. Toponimia occitana Archiváu 2013-06-23 en Wayback Machine en lemosin.net.
  4. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes cass
  5. INSEE (ed.): «Populations légales en vigueur à compter du 1er janvier 2011». Consultáu'l 24 de xunetu de 2011.
  6. «Promedios mensuales de Limoges, FRA». Consultáu'l 14 de payares de 2012.
  7. 7,0 7,1 Páxines d'Inquiz
  8. Cofradería de Saint-Aurélien, «Chapelle de Saint-Aurélien, histoire de la confrérie de Saint-Aurélien, guide pour visitar de la chapelle», Limoges, 2001.
  9. Limousin
  10. Limoges, Cripta de San Marcial nes páxines del Ministeriu de Cultura de Francia
  11. Páxina del Ministeriu de Cultura de Francia sobre'l Pavillon du Verdurier, con delles fotografíes
  12. 12,0 12,1 Château à Limoges (87)
  13. GUIDE LIMOGES — LA COUR DU TEMPLE — Petit Futé

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]
Etapa precedente
Saint-Léonard-de-Noblat
Camín de Santiago

Via Lemovicensis
Etapa siguiente
Flavignac