Saltar al conteníu

Flower boy

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia

El términu "Flower Boy" ("Mozu de les flores") foi utilizáu pol antropólogu Erin Malvert el 22 de payares de 2003 mientres una ponencia nel congresu internacional d'antropoloxía na ciudá d'Atenes (Grecia),[1] pa referise al fenómenu cultural bonal y non sistémico identificáu por diversos estudios antropolóxicos, que consiste n'asignar a un neñu masculín el rol de "Dama d'honor" o "Flower Girl" (ritu cristianu protestante) cuando nun esiste una neña na familia de la novia que pueda asumir esti menester mientres una ceremonia de matrimoniu. Magar esti términu nun foi aceptáu oficialmente pola comunidá científica utilízase frecuentemente como denominación de referencia ante l'ausencia d'un términu más precisu.[1]

Diverses disciplines estudiaron esti fenómenu, que transgrede transversalmente la clara diferenciación social de los roles de xéneros impuestos culturalmente pola sociedá y les relixones, razón pola cual resulta interesante como oxetu d'estudiu social.[2]

Antecedentes

[editar | editar la fonte]

La tradición de llevar una "Dama d'honor" mientres una ceremonia Nupcial ye bien antigua, esisten evidencies históriques d'esti rol en diverses cultures y relixones del Mundu inclusive de feches que daten antes de la Edá Media, sicasí foi mientres esti periodu que la práctica tomó más fuercia ya institucionalizóse en toa Europa, treslladándose darréu al continente Americanu col descubrimientu d'América.[3]

El ritu cristianu católicu orixinariu de la Edá Media denominaba a quien cumplía esti rol como "Damita d'honor", refiriéndose a una neña menor de 12 años con grau direutu consanguineo de la novia, darréu mientres el sieglu XIX el términu foi mutando y camudóse pol de "Pajecita" pa unificar el nome que recibíen los neños qu'abríen la corte "Paxes".

De forma paralela'l ritu afacer nes cultures anglosaxones principalmente de resultes de la cisma cristianu que dio orixe a les relixones protestantes, ampliándose l'espectru de persones que conformaben la cohorte de la novia, asina apaez la figura de "Dama d'honor" pa referise a una muyer adulta qu'acompaña a la novia y "flower girl" pa referise a la neña qu'abre la cohorte.

Mientres el sieglu XX col fenómenu de la globalización, munchos países católicos adoptaron el conceutu protestante de "Dama d'honor" pero fundiendo esti conceutu al modelu católicu ortodoxu, razón pola cual el términu "Dama d'honor" nos países católicos referir al conceutu orixinal de "Dama d'honor" que'l so equivalente nos países protestantes ye "flower girl".[4]

N'otres relixones especialmente les asiátiques esisten munches definiciones pa la neña qu'acompaña a la novia y los sos roles son bien variaos y diversos, sicasí polos sos matices, implicaciones y fonderaes, ye posible concluyir qu'en práuticamente toles relixones esiste una figura equiparable cola "Dama d'honor" utilizada nos países católicos o "Flower girl" utilizada nos países cristianos protestantes.[5]

Dellos Antropólogos y Sociólogos utilizaron el términu "Dama d'honor" pa referise a la persona qu'acompaña la cohorte de la novia, xeneralmente una neña con venceyu consanguíneu direutu de la futura esposa, presente en práuticamente la mayoría de los ritos relixosos.

Na actualidá nos países cristianos protestantes el términu "Dama d'honor" ye imprecisu pos se refier a una muyer adulta qu'acompaña a la novia y ye independiente del términu "Flower girl".[6]

[editar | editar la fonte]

La mayoría de les relixones nel mundu dientro de les sos práutiques rituales de la ceremonia nupcial, inclúin la figura de La Dama d'Honor o "Flower Girl" , una neña xeneralmente menor de 12 años con un venceyu consanguíneu direutu de la novia, quien ye la encargada d'abrir el séquitu y acompañala hasta l'altar. En delles ocasiones ta acompañada d'un paxe o "Ring boy".[7]

Xeneralmente cuando nun esiste una neña na familia de la novia que cumpla con estes carauterístiques recurrir a otra neña más alloñada nel nivel consanguíneu o a cencielles a una infante esterna a la familia, sicasí pa munches comunidaes hindús ye un mal agüeru o de mala suerte que la "Dama d'Honor" nun seya un familiar con venceyu consanguíneu direutu. Esta creencia ye la que dio vida al ritu de chamaya pernikahan (maquillaxe de matrimoniu) per mediu del cual tresfórmase un neñu masculín en Dama d'Honor, evitando d'esta forma que la mala suerte caya sobre la pareya de maríos, de la que reciben la bendición de Bhagavathi, la diosa hindú de la feminidad.[8]

Pero magar esta creencia ye mesma de delles comunidaes confesionales de la rexón hinduista, dellos antropólogos detectaron qu'esta práctica ta presente de forma esporádica y non sistémica n'otres cultura del mundu, afayando qu'inclusive en países occidentales cristianos esiste la creencia popular de "La Mala suerte" si la "Dama d'Honor" nun ye una neña con grau direutu consanguíneu. Esisten casos documentaos de neños que son vistíos como neñes pa ceremonies matrimoniales en países d'América y Europa. [9] [10]

Mala suerte

[editar | editar la fonte]

Pa les comunidaes prauticantes del ritu de chamaya pernikahan (maquillaxe de matrimoniu) la "Dama d'Honor" simboliza ante los dioses la unión familiar, por consiguiente si nun tien un venceyu consanguíneu direutu cola novia, la pareya de nuevos maríos nunca va llograr la unión necesaria pa conformar una familia y la mala suerte va arrodiar por mediu de la infertilidad, la tristura, la división familiar, el divorciu o inclusive la muerte. Sicasí al vistir l'hermanu, primu hermanu o sobrín de la novia con paxellos femeninos non solamente van tar llogrando esti símbolu d'unidá, sinón que van recibir la bendición de la diosa Bhagavathy. Nel casu de que la novia nun tenga nin hermanos, nin primos hermanos, nin sobrinos, yá sían neños o neñes, la tradición encamienta meyor nun celebrar el ritu matrimonial.[8]

El fenómenu n'Asia

[editar | editar la fonte]

Esti fenómenu atopa'l so mayor afitamientu cultural n'Asia, onde países como la India y Pakistan recurren frecuentemente a esta práctica empobinaos principalmente poles creencia relixoses y la superstición.

El fenómenu n'India

[editar | editar la fonte]

Chamaya pernikahan (Maquillaxe de Matrimoniu), ye un ritual orixinariu de la India el cual consiste n'asignar a un neñu masculín el rol de "Flower Girl" - "Bridesmaid" o "Dama d'Honor" cuando nun esiste una neña na familia de la novia que pueda asumir esti menester mientres una ceremonia de matrimoniu.[11]

Dellos Antropólogos estudiosos de la tema afirmen qu'esti costume practicada en distintes rexones de la India deber a que culturalmente considérase un mal agüeru (Mala suerte) que la dama d'honor seya una persona ayena a la familia en primer y segundu grau de consanguinidá de la novia y por consiguiente tresformar en "Dama d'Honor" a un neñu (Hermanu menor, primu, sobrín).[12]

Detectáronse manifestaciones aisllaes n'otres cultures y relixones d'esta práctica, inclusive na relixón cristiana, anque n'otres cultura dase bonalmente y nun se considera una práctica específica."[13][14]

Oríxenes:

Los oríxenes del ritual tán estrechamente venceyaos col festival Kottankulangara Chamayavillanku, que se celebra nel templu Kottankulangara en Chavara, cerca de Kollam n'India onde cientos d'homes vístense como muyeres como ufrienda a la diosa Bhagavathy, la deidá del templu.[15]

Nun se conoz con certidume que tan antiguu ye la práctica d'esti ritu pero en delles referencies históriques del sieglu pasáu atopáronse delles menciones sobre'l ritu.[12]

El Ritual:

Esisten pocos documentos de referencia sobre les práutiques que componen el ritual chamaya pernikahan (Maquillaxe de Matrimoniu), el llibru "Ritual Art of Indian" menta de volao que según tradición la "Flower Girl" tien de llevar un vistíu del mesmu color de la novia, el maquillaxe tien de resaltar la so mirada de pureza y tendrá de tener los mesmos colores del maquillaxe de la novia. Igualmente menta que tendrá d'acompañar a la novia mientres tol procesu de preparación y va ser la encargada d'abrir la cohorte.[8]

Llocalización xeográfica:

El ritu ye orixinariu de la ciudá de Kollam, nel estáu indiu de Kerala, pero esisten evidencies antropolóxiques de que la so práctica fíxose estensiva a tol territoriu Indiu.

El fenómenu en China

[editar | editar la fonte]

Esti fenómenu ye llargamente practicáu en China, onde ye común qu'un mozu asuma'l papel de Flower Boy. Sicasí, nun esiste lliteratura al respeutu en llingües occidentales y anque esiste una variopinta selección de publicaciones que traten la tema, la mayoría d'elles atópase en chinu mandarín y cantonés.

El fenómenu n'Occidente

[editar | editar la fonte]

Detectáronse manifestaciones aisllaes n'otres cultures y relixones de los "Flower boys", inclusive na relixón cristiana, anque n'otres cultures dase bonalmente y nun se considera una práctica específica."[16][17] [18]

Foros y publicaciones que nos últimos años surdieron na rede, inducieron tímidamente a estudios aisllaos que suxeren que'l fenómenu ye muncho más frecuente de lo que se cree popularmente, pero solamente empezó a visibilizarse gracies a la rede mundial d'ordenadores.[19]

Una tesis de maestría del "Center for gender studies" en New Delhi, suxer que'l fenómenu "Flower Boy" ye global y unu de los más importantes motivos qu'aguiya ta práctica en países occidentalizados ye'l ciñu que la novia pueda tener polos sos familiares cercanos, hermanos, primos o sobrinos, que son utilizaos como dames d'honor ante la falta de neñes na familia. Igualmente y depués de revisar un importante númberu de casos documentaos por aciu diarios personales o familiares de países de dellos continentes, l'estudiu suxer que la superstición ye tamién una importante causa, demostrando d'esta forma que non solamente na India realízase ta práctica por agüeru.[20]

Nel añu 2005 la Doctora Janice W. Lee publicó nun anexu de la so tesis doctoral sobre "Los Roles de Xéneru" el casu d'un neñu en Pennsylvania - Estaos Xuníos el cual foi preparáu mientres 8 meses p'asumir el rol de "Dama d'honor. Nel documentu que se presentó como anexu del trabayu de grau, rellátase llargamente como al mozu dexáron-y crecer el pelo por que tuviera apariencia femenina, foi ingresáu a una academia de modelaje por qu'aprendiera modales femeninos, fixéron-y un vistíu a midida y el día de la boda foi maquilláu como una moza.[21]

El fenómenu n'Europa: Rusia

[editar | editar la fonte]

En Rusia esti fenómenu ye conocíu como "Трансвеститы в свадебных ребенка", que la so posible traducción ye "Neñu travesti de la boda". Nun esiste muncha claridá nos autores respeuto al orixe nin los motivos de la práctica nesti país, sicasí remanecen delles hipótesis. Per una parte, Nikolai V. Zorin nel so llibru "Rituales de la boda en Rusia", considera que'l fenómenu puede tener un orixe paganu de tradiciones culturales previes a la Revolución Bolxevique, ente que Valdimir Korpasrki considera unu de los sos posibles oríxenes la superstición tal que asocede na India.

Anque Rusia ye unu de los países onde'l fenómenu presentar con más intensidá, nun hai pruebes de qu'asoceda en tol país, pos según los autores son les ciudaes de Jabárovsk y Vladivostok onde s'atopen la totalidá de los casos documentaos.[22]

Disciplina d'enagües

[editar | editar la fonte]

En dellos casos, detectóse que la práctica de "flower boy" ta rellacionada cola disciplina d'enagües (n'inglés: petticoat discipline), términu que refier a un tipu de feminización forzada que consiste en vistir con prendes y paxellos femeninos a un neñu (masculín) que presenta comportamientu violentu o agresivu, col propósitu de modificar la so conducta machista, agresiva y/o violenta.

Pa dellos autores y estudiosos de la tema'l fenómenu llindar a una fantasía sexual de tipu fetichista encarnada na ficción delirante de delles mentes perverses;[23] sicasí, la evidencia histórica suxer qu'esta práctica foi llargamente desenvuelta mientres la dómina victoriana y que despareció cuasi por completu mientres el sieglu XX.[24]

Recién estudios sobre la tema suxeren que felicidá práctica ta siendo retomada nuevamente por dellos grupos bonales y non sistémicos de muyeres que n'oposición a la cultura machista y a la violencia de xéneru, retomaron esta práctica apurriendo nuevos matices, buscando feminizar el calter y amenorgar por completu la conducta agresiva de los sos fíos masculinos. Según dellos autores, felicidá práctica viose fortalecida na contemporaneidad de resultes de la proliferación de redes sociales que facilitaron la constitución de grupos especializaos na tema y les sos práutiques.[25][16]

Casos documentaos nel mundu

[editar | editar la fonte]
Mapa que detalla'l númberu de casos averaos documentaos nel mundu

Magar el fenómenu ye esporádicu y bonal nel mundu y nun esiste muncha lliteratura disponible al respeutu, ye posible partiendo de la información académica disponible, dellos estudios que se realizaron al respeutu y casos rexistraos n'internet, determinar de forma averada l'impautu del fenómenu a nivel mundial.[9] Edición ilustrada - Editor Editorial Lectorum, 2006 - ISBN 970-732-157-1, 9789707321571 - Nᵘ de páxines 222 páxines</ref> [10] [7] Volume 14 de Publicacions d'antropoloxía cultural - Autor Joan Frigolé Reixach - Edición 3, ilustrada - Editor Servei de Publicacions de la Universitat Autònoma de Barcelona, 1999 Nᵘ de páxines 90 páxines</ref>

Los 20 países onde más se practica

[editar | editar la fonte]
Puestu !width=180px;|País Casos documentaos (aprox.)
1ᵘ Bandera de India India Más de 1000
2ᵘ Bandera de la República Popular China China Non disponible*
3ᵘ Bandera de Rusia Rusia Más de 150
4ᵘ Bandera de Estaos Xuníos d'América USA Más de 30
5ᵘ  España Más de 25
6ᵘ Bandera de Francia Francia Más de 20
7ᵘ Bandera de Países Baxos Holanda Más de 20
8ᵘ Bandera de Austria Austria Más de 20
9ᵘ Bandera de Brasil Brasil Más de 20
10ᵘ Bandera de Colombia Colombia Más de 15
11ᵘ Bandera de Australia Australia Más de 10
12ᵘ Bandera d'Italia Italia Más de 10
13ᵘ  Suiza Más de 10
14ᵘ Bandera de Méxicu Méxicu Más de 5
15ᵘ Bandera del Reinu Xuníu Reinu Uníu Más de 5
16ᵘ Bandera d'Alemaña Alemaña Más de 3
17ᵘ Bandera de Singapur Singapur Más de 3
18ᵘ Bandera de Malasia Malasia Más de 3
19ᵘ Bandera de Noruega Noruega * Más de 3
20ᵘ Bandera de Finlandia Finlandia Más de 3
    • * Por cuenta de que nun esiste lliteratura disponible en llingües occidentales, nun ye posible envalorar el númberu averáu de casos documentaos na China; sicasí, tiense la certidume de que ye un fenómenu llargamente espandíu nesti país, razón pola cual asítiase nel segundu llugar.

Incidencia

[editar | editar la fonte]

Dende la información académica disponible, solo ye posible determinar de forma confiable el nivel d'incidencia del fenómenu na India, onde se calcula que por cada 3.000 matrimonios asocede un casu Chamaya pernikahan, ye dicir que n'unu de cada trés mil matrimonio que se celebren na India, un neñu de sexu masculín, asume'l rol femenín de "Damita d'Honor" o Flower Boy.[26]

N'occidente nun ye posible envalorar una tasa d'incidencia averada, anque pola información disponible, ye posible prever que n'América y Europa la tasa seya inferior a un casu por cada 100.000 Matrimonios.

Vestuariu y maquillaxe

[editar | editar la fonte]

En toles cultures nes que s'identificó'l fenómenu, el neñu qu'asume'l papel adopta'l vestuariu y maquillaxe qu'utilizaría una neña pal cumplimientu d'esti menester, xeneralmente'l vistíu y el maquillaxe tien de ser del mesmu color utilizáu pola noviu.

Discutiniu

[editar | editar la fonte]

Ta práctica foi bien cuestionada por ciertos sectores especialmente los más conservadores, que consideren que ye amuyerar a un neñu y que puede afectar la so identidá de xéneru o sexual, sicasí estos argumentos son especulativos pos nun esisten estudios que demuestren que la identidá d'un neñu pueda vese afeutada pol usu de prendes femenines de forma ocasional, de fechu nel sieglu XIX la mayoría de los neños yeren vistíos pelo normal con traxes bastantes femeninos y esto nun afectaba la identidá de los menores. Nun esisten estudios científicos determinantes que demuestren lo contrario.[27][28]

El profesor de la universidá de New Hampshire Ann Diller, hai suxeríos en dellos de los sos llibros que'l xuegu de roles de xéneru nos neños, ye dicir asumir el rol de xéneru contrariu por periodos ocasionales, dexa de forma pedagóxica que los neños entiendan dende una esperiencia vivencial les diferencies ente los xéneros, xenerándose concencia sobre los efeutos de la discriminación y la violencia de xéneru. Dellos estudios realizaos pol profesor Diller demostraron que la comprensión de xéneru ameyora significativamente en mozos que vivieron la esperiencia d'asumir el rol de xéneru opuestu. Magar el Doctor Diller nunca mentó'l fenómenu de los "Flower boy" esti fenómenu encaxa perfectamente como esperiencia d'aprendizaxe de xéneru, a partir de les descripciones que'l docente realizó nos sos testos.[29]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 Human Evolution - Springer Netherlands - ISSN 0393-9375 (Print) 1824-310X (Online) - Fascículu/exemplar/númberu Volume 19, Number 2 / abril de 2004 - DOI 10.1007/BF02437501 - Páxines 157-159 - Subject Collection Humanidaes, Derechu y Ciencies Sociales Fecha de SpringerLink vienres, 28 de xunetu de 2006
  2. Sex and the slayer: a gender studies for the Buffy fan - Lorna Jowett - Editor Wesleyan University Press, 2005 - ISBN 0-8195-6758-2, 9780819567581 - Nᵘ de páxines 241 páxines
  3. Medieval celebrations: how to plan holidays, weddings, and reenactments with recipes, customs, costumes, decorations, songs, dances, and games - Autor Daniel Diehl, Mark Donnelly - Edición ilustrada - Editor Stackpole Books, 2001 - ISBN 0-8117-2866-8, 9780811728669 - Nᵘ de páxines 149 páxines
  4. Handfasting and wedding rituals: welcoming Hera's blessing For Beginners Series - Autores Raven Kaldera, Tannin Schwartzstein Edición ilustrada - Editor Llewellyn Worldwide, 2003 - ISBN 0-7387-0470-9, 9780738704708 - Nᵘ de páxines 336 páxines
  5. Asian folclor studies, Volume 50 - Autores Nanzan Daigaku. Jinruigaku Kenkyūjo, Nanzan Shūkyō Bunka Kenkyūjo - Editor Nanzan University Institute of Anthropology, 1991 - Procedencia del orixinal Universidá d'Indiana
  6. The wedding complex: forms of belonging in modern American culture Series Q - Autor Elizabeth Freeman - Edición ilustrada - Editor Duke University Press, 2002 - ISBN 0-8223-2989-1, 9780822329893 - Nᵘ de páxines 288 páxines
  7. 7,0 7,1 Llevase la novia: estudiu comparativu de matrimonios consuetudinarios Volume 14 de Publicacions d'antropoloxía cultural - Autor Joan Frigolé Reixach - Edición 3, ilustrada - Editor Servei de Publicacions de la Universitat Autònoma de Barcelona, 1999
  8. 8,0 8,1 8,2 Ritual Art of India - Autor Ajit Msookerjee - Edición ilustrada - Editor Inner Traditions, 1998 - ISBN 0-89281-721-6, 9780892817214 - Nᵘ de páxines 176 páxines
  9. 9,0 9,1 El gran llibru de los rituales: tolos ritos magicos del mundu y como practicalos - Autor Pedro Palao Pons - Edición ilustrada - Editor Editorial Lectorum, 2006 - ISBN 970-732-157-1, 9789707321571
  10. 10,0 10,1 La función simbólica de los ritos: rituales y simbolismu nel Mediterraneu - Volume 6 de Icaria antropología Autor Pedro Molina, Francisco Checa - Editores Pedro Molina, Francisco Checa - Edición ilustrada - Editor Icaria Editorial, 1997 ISBN 84-7426-345-X, 9788474263459 - Nᵘ de páxines 399 páxines
  11. Gilley, Brian Joseph (2006). Becoming Two-Spirit: Gay Identity and Social Acceptance in Indian Country. ISBN 0-8032-7126-3.
  12. 12,0 12,1 L'antigua India: hestoria y cultura del subcontinente indiu, Heinrich Gerhard Franz, Peter Gaeffke - Editor Plaza y Janés, 1990 ISBN 84-01-60497-4, 9788401604973 Nᵘ de páxines 460 páxines
  13. Jacobs, S.; Thomas, W.; Lang, S. (Eds.): Two-spirit people: Native American gender identity, sexuality, and spirituality, page 4. Urbana: University of Illinois Press, 1997
  14. Williams, W.: The spirit and the flesh: Sexual diversity in American Indian cultures, page 9. Boston: Beacon Press, 1986
  15. Título Sexualidá alternatives nel arte y la cultura de la India - Ana García Regueru, Editor Elles, 2006 ISBN 84-934973-1-2, 9788493497316 Nᵘ de páxines 196 páxines
  16. 16,0 16,1 Desarrollu del xéneru na feminidad y la masculinidad - Autor Ana García-Mina - Edición ilustrada - Editor Narcea, 2003 - ISBN 84-277-1433-5, 9788427714335
  17. Williams, W.: The spirit and the flesh: Sexual diversity in American cultures, page 9. Boston: Beacon Press, 1986
  18. La función simbólica de los ritos: rituales y simbolismu nel Mediterraneu - Volume 6 de Icaria antropología Autor Pedro Molina, Francisco Checa - Editores Pedro Molina, Francisco Checa - Edición ilustrada - Editor Icaria Editorial, 1997 - ISBN 84-7426-345-X, 9788474263459 - Nᵘ de páxines 399 páxines
  19. Acting 'otherwise': the institutionalization of women's/gender studies in Taiwan's universities Studies in higher education. Dissertation series RoutledgeFalmer studies in higher education East Asia - Autor Peiying Chen - Edición ilustrada - Editor Routledge, 2004 - ISBN 0-415-94859-2, 9780415948593 - Nᵘ de páxines 317 páxines
  20. "Indian journal of gender studies, Volume 12" - Centre gender studies and Women's Development (New Delhi, India) - Editor Sage Publications, 2005.
  21. annex of Psychology of gender identity - Nova biomedical - Autor Janice W. Lee - Editor Janice W. Lee - Edición ilustrada - Editor Nova Publishers, 2005 - ISBN 1-59454-214-7, 9781594542145 - Nᵘ de páxines 178 páxines - United Estates of America
  22. Русский свадебный ритуал (Ritual de la boda de Rusia), Николай Владимирович Зорин, Институт этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая, Наука, 2001, Indiana University, Aug 12, 2009, 244 pages.
  23. Psychopathia Sexualis - With Especial Reference to Antipathic Sexual Instinct - A Medico-Forensic Study - Autor R Krafft-Ebing - READ BOOKS - ISBN 1-4446-5660-0 - Nᵘ de páxines 602
  24. Erotic tales of the Victorian Age - Autores Bram Stoker - Edición ilustrada - Editor Prometheus, 1998 - ISBN 922056, 9781573922050 - Nᵘ de páxines 246 páxines
  25. Estudios sobre cultura, xéneru y violencia, - Autor Irene Casique - Edición ilustrada - Editor UNAM, 2008 - ISBN 970-32-4814-4, 9789703248148 - Nᵘ de páxines 337 páxines
  26. Ritual Art of India - Autor Ajit Msookerjee - iEdición ilustrada - Editor Inner Traditions, 1998 - ISBN 0-89281-721-6, 9780892817214 - Nᵘ de páxines 176 páxines
  27. http://www.mcu.es/archivos/MC/ABN/RetratoInf.html Galería fotográfica Española del sieglu XIX, neños lluciendo vistíos.
  28. Dress in eighteenth-century Europe, 1715-1789 Autor Aileen Ribeiro Edición ilustrada Editor Holmes & Meier, 1985 ISBN 0-8419-1016-2, 9780841910164 Nᵘ de páxines 216 páxines
  29. The gender question in education: theory, pedagogy, and politics - Ann Diller - Editor Ann Diller - Edición ilustrada - Editor Westview Press, 1996 - Universidá de Michigan - ISBN 0-8133-2562-5, 9780813325620 Nᵘ de páxines 249 páxines

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]