Cyclamen hederifolium

Cyclamen hederifolium;
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
Subreinu:	Tracheobionta
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclas:	Dilleniidae
Orde:	Ericales
Familia:	Primulaceae
Subfamilia:	Myrsinoideae
Xéneru:	Cyclamen
Subxéneru:	Cyclamen
Serie:	Cyclamen
Especie:	Cyclamen hederifolium; Aiton
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

El ciclamen, ciclamino, artánita o pan de puercu, sinónimu de Cyclamen europeaum ye una especie botánica de la familia de les Primulacees.

Descripción[editar | editar la fonte]

Esta pequeña planta algama los 15 cm d'altor con tubérculos d'unos 2-10 cm de diámetru. Los raigaños nacen de riba y los llaos d'esti tubérculu. Les fueyes, que son abondo variables na so contorna y coloración, broten de la so parte cimera y son davezu anguloses y de color verde claro con tinte acoloratáu nos cantos, que son tamién xeneralmente dentaos. Apaecen dempués de les flores. Estes, que tienen un llargu pedúnculu (10-30cm), son golioses y colgantes con una corola de pétalos extrorsos fuertemente auriculaos de color blancu, rosáu más o menos claro o violáceo, de cutiu veteaos. El frutu ye una cápsula sostenida por un tarmu que s'endolca nuna espiral helicoidal qu'acaba soterrándose nel suelu. Floria na seronda, crez mientres l'iviernu y ponse n'estáu de "envernía" enantes del branu, cuando los frutos maurecen y ábrense, lliberando les granes que van ser, entós, tresportaes, tremaes y soterraes nos sos niales por formigues, niales soterraños nos cualos van granar (mirmecocoria).

Hábitat y distribución[editar | editar la fonte]

Ye nativa de los montes, carbes y zones predreses del Mediterraneu, dende'l sur de Francia hasta Turquía y les islles del Mar Exéu. Ta ausente de la Península Ibérica. Tamién se naturalizó más al norte n'Europa y nes islles nor-occidentales del Pacíficu.^[1] Tamién se cultiva como planta ornamental.

Propiedaes[editar | editar la fonte]

Llaxante enérxicu usáu contra les lombriz intestinales.
En dosis elevaes ye venenoso, polo que solo tien d'utilizase por prescripción médica.

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Cyclamen hederifolium describióse por William Aiton y espublizóse en Linnaea 9: 573. 1835^[2]

Etimoloxía

Cyclamen: nome xenéricu que remanez del griegu: χυχλάμινος, probablemente de χύχλος, cyclos, "círculu", pola forma redonda de los tubérculos o de les fueyes, y depués Llatinizáu cyclamen, cyclaminis o cyclaminos, en diversos autores de l'antigüedá: Pliniu'l Vieyu (21, 51) (25, 116), Dioscórides (II, 153) y otros, col mesmu sentíu.^[3]