Saltar al conteníu

África francófona

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
N'azul escuro, los países nos que'l francés ye idioma oficial o ta estendíu'l so usu, anque nun sía oficial (como en tol Magreb), ente que l'azul claro representa a los países nos que s'utiliza esti idioma, pero de forma minoritaria.
En 2015, la parte n'escuru, tenía una población de 392 millones d'habitantes y envalórase qu'en 2050 la cifra amontar hasta 847 milones.[1]

Conozse cómo África francófona aquellos países africanos nel que'l francés ye llingua vehícular o cooficial. Según datos de 2007, envalórase que 115 millones de persones falen francés en 31 países francófonos d'África.[2] Ente los informes inclúyense aquellos que tienen el francés como llingua nativa o segunda, sicasí nun tán incluyíos los francoparlantes que moren n'otru país del continente onde nun se fala l'idioma.[2] L'idioma llegó a África en tiempu de les colonies.

El francés ye'l segundu idioma del continente, pero en dellos territorios ye l'idioma oficial como en Costa de Marfil o Gabón.[3] N'otros países como Tunicia y Marruecos, la población usa'l francés como llingua vehícular en contraste con otres llingües, o son billingües (árabe y francés) anque ye consideráu'l segundu idioma pola población xeneral.

En cada país, el francés tien la so propia pronunciación y vocabulariu.

Variedaes dialéutiques

[editar | editar la fonte]

Esisten tres variedaes del francés n'África arrexuntaes en tres categoríes:

Toles variedaes difieren en comparanza col francés neutru tantu na pronunciación como nel vocabulariu, sicasí, ye utilizáu n'asuntos d'enseñanza, medios de comunicación y documentos llegales.

Pronunciación

[editar | editar la fonte]

Les diferencies na pronunciación son insignificantes (por casu: el francés faláu en Marruecos ye similar al de Senegal). A pesar d'estes variaciones rexonales, esisten dellos nexos de mancomún cola población africana polo xeneral como la pronunciación de la "R" que tiende a ser alveolar en llugar de la gutural, sicasí, dalgunos pronunciar de manera gutural (similar a la lletra "غ" (ġayn)). Les lletres D, T, L y N al igual qu'otres lletres y fonemes, suenen distintos anque puede caltenese la entonación estándar.

Sicasí, ye imposible xeneralizar sobre la pronunciación del francés. Cada pronunciación depende del acentu del idioma africanu de la zona.

Vocabulariu

[editar | editar la fonte]

En cuanto al vocabulariu, esisten trés estremes respectu al francés neutru. De primeres, la presencia de pallabres que nun esisten nel francés estándar (de cutiu vienen con localismos y préstamos llingüísticos de determinaos idiomes africanos). Arriendes d'ello, cada rexón tien la so propia variedá, anque'l vocabulariu constitúi tan solo una pequeña estrema respectu al neutru. Nuna conversación ente xente d'otres zones, tender a utilizar un vocabulariu más neutru pa evitar los localismos. Sicasí, esisten otres pallabres franceses que comparten dellos países.

La segunda causa ye l'usu de pallabres qu'en francés tienen otru significáu, por casu: la pallabra "Présentement" (Al mesmu momentu) ye usáu con frecuencia nel África subsaḥariana (a esceición del Magreb) anque'l so significáu ye: "D'una manera o otra" o "Como si fora...".

La tercer diferencia ye la variante fonética aprendía na enseñanza del África subsaḥariana nel que s'apriende un francés más clásicu y conservador que'l que se fala n'Europa. D'una manera ye similar al inglés faláu n'India.

El vocabulariu de los africanos nun apaez rexistráu na normativa del francés estándar y queda amenorgáu a la xíriga o a coloquialismos que pasaron a formar parte del usu común.

Francés de Abidjan

[editar | editar la fonte]
Carretera nel centru de Abidjan
Rótulu en francés d'una entidá bancaria (Bancu nacional costamarfiliegu)

Acordies colos datos envaloraos, ente un 75% y un 99% de los ciudadanos d'Abidjan son francófonos sacante la población indíxena.[4] Hai tres variedaes de francés siendo l'estándar, el faláu por aquellos con accesu a la educación. Sicasí, la mayoría fala un francés más coloquial conocíu como: français de Moussa (inspiráu nun personaxe de la revista Ivoire Dimanche publicada nesti dialeutu). La xíriga francesa conocer como "Nouchi", d'usu común ente bandes y la población nueva. Nesta postrera variante suelen apaecer nueves pallabres que son almitíes na fala.[5] En 2012 creóse un diccionariu crowsourced de nouchi por aciu l'usu de móviles.[6]

Dellos exemplos del francés de Abidjan son los siguientes nos que se producen ciertos cambeos de la ortografía francesa sacante "Ô" (pronunciáu como -aw n'inglés).[7]

  • Xune go ye una xíriga que'l so significáu ye "chica" o "novia". Ye un préstamismo del idioma madinka ("Chica").
  • Un maquis ye un términu coloquial pa referise a un chigre o bocatería de barriu nel que se sirve comida africana. Esta pallabra tamién esiste nel francés estándar pa referise a la maquis de la II Guerra Mundial. Anque se desconoz el por qué del significáu que-y dan los costamarfiliegos.
  • Un bra-môgô ye una manera de referise a un mozu, vien ser l'equivalente al español coloquial como: "Chaval" o "Tíu". Ye un préstamismo del madinka
  • Chicotter significa "Afrellar", "Cutir" o "Castigar" [a los neños]. Ye un préstamu del Portugués brasilanu qu'empezó a formar parte del vocabulariu.
  • -y pia en xíriga significa "Dineru" y créese que procede del francés "Pièce" (Moneda), "Pierre" (Piedra) o "Piastre" (peseta, duru).

Mientres una conversación dientro d'un contestu formal o cuando parolen ente otros francoparlantes estranxeros, suelen remplazar los localismos pol francés neutru (xune fille, un restaurant o xune cantine, etc...) anque los localismos tamién crucien fronteres, por casu ye habitual l'usu de la pallabra: Chicotter en Senegal, Malí, Níxer, Burkina Fasu, Chad, República Centroafricana, Benín, Togu y República Democrática d'El Congu.[5]

Francés de Kinshasa

[editar | editar la fonte]
Boulevard du 30 Juin nel centru comercial de Kinshasa

Kinxasa ye con más de 8 millones d'habitantes, la segunda ciudá francófona más grande del mundu dempués de París y al empar, la principal capital de los países francófonos. Na República Democrática d'El Congu envalórase que 24 millones (40% de la población) d'habitantes fala francés como segundu idioma.[2] El francés ye llingua vehícular xunto col lingala. Esti segundu idioma ye más frecuente na cai anque nos negocios, alministraciones, escueles y medios de comunicación, el francés ye l'idioma predominante.

Por cuenta de la presencia de los dos idiomes, el francés faláu en Kinshasa comparte préstamos llingüísticos del lingala. Dependiendo del estatus social, dalgunos entemecen les dos llingües:

  • Cadavéré: Significa cansáu o muertu. Ye la pronunciación llocal de la pallabra en francés neutru: Cadavre que'l so significáu ye "Cadabre"
  • Makasi: "Fuerte", "resistente". Procede del lingala
  • Anti-nuit: "Gafes de sol" que lleven la xente que sale de fiesta peles nueches. Ye una de les maneres de referise a la vida nocherniega de la ciudá.
  • Casser -y bic: traducción lliteral "romper el Bic". Significáu exactu: "Dexar de dir a la escuela".
  • Merci mingi: "Munches gracies". Merci ye "Gracies" en francés ente que Mingi significa "Enforma".
  • Un zibolateur: "Descorchador". Procede del verbu "Kozibola" que significa "Abrir daqué apexáu o embotellado", a la pallabra añader el subfijo francés -ateur.

Estaos miembros de la Comunidá Francófona n'África

[editar | editar la fonte]
Cartelu billingüe en francés y n'árabe que reza: "J'aime la nature - Je la protège" y "أحب طبيعة وأحافظ عليها". Amo la naturaleza, y defender"
Na imaxe, neños dando clase nun colexu de Burkina Fasu, onde'l francés ye l'idioma principal

Pa ser miembru de la Organización Internacional de la Francofonía nun ye necesariu que'l francés sía l'idioma principal o que sía comprensible. Los países de la llista que nunca tuvieron sol control francés o belga apaecen llistaos en cursiva. Arxelia, una de les antigües colonies franceses refugó xunise a la organización poles tensiones polítiques col gobiernu francés.

Países africanos por númberu de francoparlantes

[editar | editar la fonte]

Según l'informe de la OIF de 2007, los países africanos con más de 5 millones de francófonos son:[2]

Arxelia (país non miembru): 19 millones.[8]

Países africanos col mayor porcentaxe de francoparlantes

[editar | editar la fonte]

Tocantes a los porcentaxes por habitantes que'l so idioma ye'l francés, un informe de 2007 revela que:[2]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Organización de les Naciones Xuníes. «World Population Prospects: The 2015 Revision». Consultáu'l 23 d'agostu de 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 (en francés) La Francophonie dans le monde 2006-2007 published by the Organisation internationale de la Francophonie. Nathan, París, 2007
  3. (en francés) Le français à Abidjan: Pour une approche syntaxique du non-standard by Katja Ploog, CNRS Editions, París, 2002
  4. (en francés) Marita Jabet, Lund University. «La situation multilinguistique d'Abidjan». Consultáu'l 29 de mayu de 2007.
  5. 5,0 5,1 (en francés) Bertin Mel Gnamba and Jérémie Kouadio N'Guessan. «Variétés lexicales du français en Côte d'Ivoire.». Archiváu dende l'orixinal, el 1 d'avientu de 2006. Consultáu'l 29 de mayu de 2007.
  6. «Languages: Crowd-Sourced Online Nouchi Dictionary». Rising Voices (30 de xunetu de 2012). Consultáu'l 2 de setiembre de 2012.
  7. (en francés) Suzanne Lafage. «Le lexique français de Côte d'Ivoire». Archiváu dende l'orixinal, el 4 d'agostu de 2007. Consultáu'l 1 d'agostu de 2007.
  8. 8,0 8,1 (en francés) Ministry of Foreign Affairs, Government of France. «Le français dans le monde». Archiváu dende l'orixinal, el 10 de xunu de 2007. Consultáu'l 10 de xunu de 2007.
  9. (en francés) INSEE, Government of France. «-yos résultats statistiques du RP 2002». Consultáu'l 10 de xunu de 2007.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]