Saltar al conteníu

Francisco de Paula de Borbón

De Wikipedia
Francisco de Paula de Borbón
castellán de Amposta (es) Traducir

1827 - 1851
Vida
Nacimientu Aranjuez10 de marzu de 1794[1]
Nacionalidá España
Residencia Palacio de la infanta Carlota (es) Traducir
Muerte Madrid13 d'agostu de 1865[1] (71 años)
Sepultura Panteón de Infantes
Causa de la muerte cáncanu colorrectal
Familia
Padre Carlos IV d'España
Madre María Lluisa de Parma
Casáu con Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies (1819 – m. 1844)[2]
Teresa Arredondo y Ramírez de Arellano (es) Traducir (1852 – m. 1863)[3]
Fíos/es
Hermanos/es
Pueblu Casa los Borbones n'España
Estudios
Llingües falaes castellanu
catalán
Oficiu aristócratapolíticu
Premios
Cambiar los datos en Wikidata

Francisco de Paula Antonio de Borbón y Borbón-Parma I Duque de Cádiz (10 de marzu de 1794Aranjuez – 13 d'agostu de 1865Madrid), Infante d'España, foi'l menor de los fíos del rei d'España, Carlos IV y María Lluisa de Parma. Foi investido caballeru del Toisón d'Oru (1794).

L'infante Francisco de Paula pintáu por Francisco de Goya.

L'infante Francisco de Paula nació nel Real Sitiu d'Aranjuez el 10 de marzu de 1794. Yera'l decimocuartu fíu del rei Carlos IV d'España y la so esposa Maria Lluisa de Parma y tamién bisnietu del rei Lluis XV de Francia.[5]

Cuando nació, los sos padres llevaben yá 20 años casaos y él foi'l postreru de los sos fíos y como tal yera'l favoritu de la so madre.[6] Rumores de dellos nobles atribuyeron la paternidá de Francisco de Paula y de la so hermana Maria Isabel, a Godoy.[5] Nun esisten nenguna prueba nesi sentíu y si apaecen nicios contrarios a esti fechu como que, el so hermanu mayor el rei Fernandu VII, declaráu enemigu de Godoy, nun paez que caltuviera al so llau a un fíu del desfamáu valíu como fixo Francisco de Paula, mientres tola so vida.[7]

Foi instruyíu según un plan de pedagoxía educativa inspiráu nel suizu Johann Heinrich Pestalozzi, distintu al de los sos hermanos mayores, Fernando y Carlos, y que Godoy trataba d'estender n'España. La so educación viose sópito atayada pola invasión francesa, cuando tenía 14 años.

El llevantamientu de 1808

[editar | editar la fonte]

Madrid foi ocupada poles tropes franceses del xeneral Murat el 23 de marzu de 1808, tres la firma del Tratáu de Fontainebleau n'ochobre de 1807 y la consiguiente entrada n'España de les tropes aliaes franceses de camín escontra Portugal. Fernandu VII y el so padre, Carlos IV fueron obligaos a allegar a Bayona p'axuntase con Napoleón, onde se producíen les abdicaciones de Bayona, que dexaríen el tronu d'España en manes del hermanu del emperador, Xosé Bonaparte.

Mentanto, en Madrid constituyóse una Xunta de Gobiernu como representación del rei Fernandu VII, anque'l poder efectivo quedó en manes de Murat, qu'amenorgó la Xunta a un pixín títere. El 27 d'abril, Murat solicitó, supuestamente en nome de Carlos IV, l'autorización pal treslláu a Bayona de los dos fíos d'ésti que quedaben na ciudá, María Lluisa y l'infante Francisco de Paula. Magar la Xunta negóse nun principiu, tres una xunta na nueche del 1 al 2 de mayu, y ante les instrucciones de Fernandu VII llegaes al traviés d'un emisariu dende Bayona, finalmente venció.

El 2 de mayu de 1808, dende primer hora de la mañana, empezó a concentrase un ensame de ciudadanos ante'l Palaciu Real. L'ensame conocía la intención de los franceses de sacar de palaciu al infante Francisco de Paula pa llevalo a Francia col restu de la Familia Real, polo que, al berru de José Blas Molina «¡Que nos lo lleven!», parte del xentíu asaltó'l palaciu. L'infante asomar a un balcón provocando qu'aumentara'l bullicio na plaza. Esta balasma foi aprovecháu pol xeneral Murat, que mandó un destacamentu de la Guardia Imperial al palaciu, acompañáu d'artillería, que fizo fueu contra l'ensame. Al deséu del pueblu de torgar la salida del infante, xunióse'l de vengar a los muertos y el de desfacer de los franceses. Con estos sentimientos, la llucha estender por tou Madrid.

Darréu l'infante acompañó a los sos padres, Carlos IV y María Lluisa, nel so exiliu en Fontainebleau, Marsella y Roma, mientres el so hermanu Carlos y el so tíu Antonio colaben al castiellu de Valençay xunto al primoxénitu Fernando. Mientres la so estancia romana, los sos padres intentaron emponer escontra la carrera relixosa. En 1814, cola cayida de Napoleón, el so hermanu Fernando xube al tronu, pero'l permanez al pie del so padre na ciudá italiana. En 1815, terminó la so curtia carrera eclesiástica, cuando'l so hermanu, como xefe de la casa real nomar capitán xeneral de los exércitos y consiliario de la Real Academia de San Fernando.[7]

En 1815, los diplomáticos representantes n'Europa de les Provincies Xuníes del Río de la Plata proyeutaron coronalo como rei d'un hipotéticu Reinu Xuníu del Río de la Plata, Perú y Chile, col posible sofitu de Carlos IV. El plan nun pasó d'un proyeutu, y nunca foi seriamente tratáu nel Ríu de la Plata, magar que los dos diplomáticos qu'escurrieron el proyeutu fueron personaxes tan influyentes como Manuel Belgrano y Bernardino Rivadavia.[ensin referencies]

Regresu a España

[editar | editar la fonte]
Semeya del infante Francisco de Paula y la so esposa Luisa Carlota, hacia 1820.

Por cuenta de unes turbia rellaciones con una amiga, con implicaciones financieres retrasó la so vuelta a España hasta mayu de 1818, cuando'l so el rei autorízalu a tornar. Na corte, ye nomáu conseyeru d'estáu y investido col hábitu de les órdenes de Santiago, Calatrava, Alcántara y Montesa y Hermanu Mayor de la Real Maestranza de Caballería de Zaragoza (1819–1865) y tamién proteutor de la Sociedá Económica d'Amigos del País de Madrid amás d'asigna-y -y delles encomiendes militares como mantención.[7]

El 12 de xunu de 1819 casóse cola so sobrina, la princesa napolitana, Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies, fía del rei Francisco I y de la so hermana María Sabela de Borbón,

En 1820, como miembru del conseyu d'estáu que s'axuntó'l 6 de marzu sumar a la propuesta de la mayoría de los conseyeros que ciscaben una amnistía y l'apertura de Cortes, que daríen llugar al denomináu Trieniu Lliberal. Esta postura del infante interpretóse popularmente como un sofitu en favor de los sublevaos, anque realmente Francisco de Paula solo xuniérase al mayoritariu grupu de conseyeros moderaos que tomaron eses midíes nel so deséu de frenar no posible l'aplicación de la constitución de 1812.[7]

Les Cortes a quen dieron llugar el Trieniu Lliberal promulgaron, ente otres midíes, un decretu que anulabala esclusión de la llinia de socesión de la corona del infante Francisco de Paula y de María Lluisa de Borbón, que s'aprobara nes Corte de Cádiz en 1812, ante la medrana de que Napoleón entamara dalgún plan pa imponer un rei títere.[7]

Tres la reposición nel poder real de Fernandu VII, en 1823, mientres el periodu de década ominosa, los infantes Carlos y Francisco de Paula presentaron davezu postures polítiques distintes nel conseyu, una y bones Carlos recoyía la posición de los conseyeros más ultrarrealista y Francisco una posición daqué más moderada ensin llegar en nengún casu a posiciones lliberales y siempres sofitando al so hermanu Fernando.

En 1827, ciertu circulos políticos franceses especularon la posibilidá de coronar al infante Francisco como emperador de Méxicu. L'infante y la so esposa aceptaron d'acordies esta propuesta, si cuntaben col respaldu de les potencies europees. Sicasí Fernandu VII, cuando tuvo noticia del proyeutu ordenólu que retirara d'esa aventura.[7]

La muerte, en 1829, de la reina María Josefa Amalia de Saxonia, dio llugar a la eleición de María Cristina de Borbón-Dos Sicilies, hermana de Carlota, la esposa de Francisco, lo que traxo un mayor acercamientu entá del infante y la so esposa a la corona.

Foi tamién presidente de la Masonería española como Gran Maestru del Gran Oriente Nacional d'España. En 1839 foi escoyíu Soberanu Gran Comendador del Supremu Conseyu del Grau 33 pa España del Ritu Escocés Antiguu y Aceptáu, cargu que desempeñó hasta 1844.[8]

L'infante y l'arte

[editar | editar la fonte]

L'infante Francisco de Paula tuvo na so vida más interés nel arte que na política. Recibió na so mocedá lleiciones de dibuxu del pintor y miniaturista Antonio Carnicero y yera pintor aficionáu. Dalgunos de los sos trabayos, ente los que s'inclúi una semeya de San Jerónimo llegó hasta'l nuesu díes. La so afición principal yera sicasí la música. Hasta 1808, en que salió d'España, recibió lleiciones de música de Pedro Anselmo Marchal y clases de violín de Francesco Vaccari.[9] Exercía de baxu cantante en representaciones palaciegues xunto a músicos profesionales.[10] A lo llargo de la so vida axuntó una coleición de música, qu'inclúi más de 700 partitures, que foi adquirida pola Biblioteca Nacional d'España.[11][12]

Matrimonio y descendencia

[editar | editar la fonte]

Ancestros

[editar | editar la fonte]

Títulos, órdenes y emplegos

[editar | editar la fonte]

Estranxeres

[editar | editar la fonte]

Distinciones

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: Diccionario biográfico español. Identificador DBE: 8857/francisco-de-paula-antonio-maria-de-borbon. Apaez como: Francisco de Paula Antonio María de. Borbón. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Editorial: Real Academia de la Historia. Llingua de la obra o nome: castellanu. Data d'espublización: 2011.
  2. Identificador de persona en The Peerage: p10577.htm#i105770. Data de consulta: 7 agostu 2020.
  3. Identificador DBE: 26693/teresa-arredondo-y-ramirez-de-arellano.
  4. 4,0 4,1 4,2 Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
  5. 5,0 5,1 Mateos, Los desconocíos infantes d'España, p. 109.
  6. Moral, L'Infante don Francisco de Paula de Borbón: masonería y lliberalismu a la solombra del tronu , p. 149
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Moral Roncal, Antonio Manuel (2000). «El Infante don Francisco de Paula Borbón: masonería y progresismo a la sombra del trono». Investigaciones históriques: Dómina moderna y contemporánea (20):  páxs. 149-168. ISSN 0210-9425. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=66477. Consultáu'l 26 de febreru de 2017. 
  8. Los altos graos de la masonería. Galu Sáchez Casáu. páx. 203 y ss. Ediciones Akal. Madrid 2009. ISBN 978-84-96797-20-8[1]
  9. Lozano & Soto, La coleición de música del infante don Francisco de Paula de Borbón, p. 20
  10. Lozano & Soto, La coleición de música del infante don Francisco de Paula de Borbón, p. 23
  11. «La coleición de música del infante don Francisco de Paula» (2016). Consultáu'l 28 de febreru de 2017.
  12. Lozano & Soto, La coleición de música del infante don Francisco de Paula de Borbón, p. 17 y 33
  13. «El Escelentísimu Sr. Marqués de San Gregorio, Presidente de la Facultá de la Real Cámara, dirixó á los trés de la tarde d'ayeri á la Secretaría de Cámara del Sermo. Sr. Infante Don Francisco de Paula Antonio, y ésti á la Presidencia del Conseyu de Ministros, la comunicación siguiente.». Gaceta de Madrid. https://boe.es/datos/pdfs/BOE//1865/225/A00001-00001.pdf. Consultáu'l 26 d'ochobre de 2016. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 14,8 «Francisco de Paula de Borbón y Borbón-Parma, infante d'España - Coleición - Museo Nacional del Prau». Consultáu'l 26 d'ochobre de 2016.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 «Rede Dixital de Coleiciones de Museos d'España - Museos». Consultáu'l 26 d'ochobre de 2016.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 16,7 16,8 «Portada del Archivu Históricu Nacional». Consultáu'l 31 de mayu de 2017.
  17. Gijón Granados, Juan de A. (2009). La Casa de Borbón y les órdenes militares españoles mientres el sieglu XVIII (1700-1809). http://eprints.ucm.es/9506/1/T31074.pdf. 
  18. Gijón Granados, Juan de A. (2009). La Casa de Borbón y les órdenes militares españoles mientres el sieglu XVIII (1700-1809). http://eprints.ucm.es/9506/1/T31074.pdf. 
  19. 19,0 19,1 (1829) Almanach royal... : présenté à Sa Majesté par Testu. A. Guyot et Scribe. Consultáu'l 1 de xunu de 2017.
  20. (1825) Almanacco della real casa y corte (n'italianu). Consultáu'l 19 de setiembre de 2017.
  21. 21,0 21,1 «Biblioteca ICAR - Almanacco Reale del Regno delle Due Sicilie per l'anno 1855». Archiváu dende l'orixinal, el 2020-06-03. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2017.
  22. (1825) Almanacco della real casa y corte (n'italianu). Consultáu'l 19 de setiembre de 2017.
  23. (Stato), Napoli (1841). Almanacco reale del Regno delle Due Sicilie: per l'anno .... 1841 (n'italianu). Stamp. Reale. Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
  24. (1868) Hof- und Staats-Handbuch des Kaiserthumes Österreich: 1868 (n'alemán). Consultáu'l 15 de xunu de 2017.
  25. (1842) Almanacco per le provincie soggette all' imperiale regio governo di Venezia (n'italianu). Consultáu'l 27 d'ochobre de 2017.
  26. (1832) Almanach royal et national... : présenté à Sa Majesté et aux princes et princesses de la famille royale. A. Guyot et Scribe. Consultáu'l 20 de xunetu de 2017.
  • Lozano Matinez, Isabel y Sotu de Lanuza, José Maria. La coleición de música del infante don Francisco de Paula de Borbón. Biblioteca Nacional d'España, 2012.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]


Predecesor:
Antonio Pérez de Tudela
Soberanu Gran Comendador

1829 - 1844
Socesor:
Carlos Celestino Mañan y Clark