Franciscu d'Asís de Borbón
Franciscu d'Asís de Borbón (13 de mayu de 1822, Aranjuez – 17 d'abril de 1902, Épinay-sur-Seine (es) ) foi rei consorte d'España, pol so matrimoniu cola reina Sabela II, y duque de Cádiz.
Yera fíu del infante Francisco de Paula de Borbón, fíu de Carlos IV, y de Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies.
Biografía
[editar | editar la fonte]L'historiador Pierre Lluz definir d'esta manera: “Franciscu d'Asís pertenez a esa categoría d'homes bien determinada y de la que namái s'atopa un representante pernomáu na casa de Borbón, l'hermanu de Lluis XIV. Pequeñu, delgáu de xestu amanerado, de voz atiplada y andares de muñeca mecánica. Na intimidá llamábenlu Paquita. Gustáben-y los baños, los perfúmenes, les xoyes y les teles fines".[4]
Rei consorte d'España
[editar | editar la fonte]Según criterios políticos y dinásticos, Franciscu d'Asís foi obligáu a contraer matrimoniu col so doble prima hermana, la nueva reina Sabela II. Tanto los sos padres, l'infante Francisco de Paula de Borbón y el rei Fernandu VII, yeren hermanos, como les sos madres, Luisa Carlota de Borbón-Dos Sicilies y María Cristina de Borbón-Dos Sicilies. Amás, estos dos últimes yeren fíes d'una hermana de los sos padres, María Sabela de Borbón. La eleición de Franciscu d'Asís como maríu de Sabela II producir tres refugase otres candidatures; el maríu de la reina tenía d'ostentar rangu aristocráticu pero non opciones d'heredar otru tronu européu. Según Jesús Pabón na so biografía de Narváez, el rei consorte foi padre de dellos fíos illexítimos y tenía delles amigues conocíes.
El matrimoniu celebró'l 10 d'ochobre de 1846 nel Salón del Tronu del Palaciu Real de Madrid, conxuntamente col matrimoniu de la infanta Luisa Fernanda (hermana d'Isabel) con Antonio d'Orleans – duque de Montpensier –. El mesmu día recibió la dignidá de rei y el tratamientu de Maxestá, amás del grau de capitán xeneral de los exércitos.
Descendencia
[editar | editar la fonte]Del matrimoniu cola so prima Sabela II nacieron dolce fíos, pero namái cinco d'ellos superaron la niñez. Los sos fíos fueron:
- Lluis de Borbón, dau a lluz el 2 de mayu de 1849 en Madrid, siendo esti mortinato.[5]
- Fernando de Borbón, nacíu y fináu el 11 de xunetu de 1850 en Madrid.[6]
- María Isabel Francisca de Borbón (1851-1931), infanta d'España, foi dos veces Princesa d'Asturies; llamada popularmente "la Chata", casóse col príncipe Cayetano de Borbón-Dos Sicilies. Nun tuvo fíos.
- María Cristina de Borbón, nacida'l 5 de xineru de 1854 en Madrid y finada el 7 de xineru de 1854 en Madrid.[7]
- Un albuertu, que tuvo llugar el 23 de setiembre de 1855 en San Lorenzo de El Escorial.
- Franciscu d'Asís de Borbón, nacíu y muertu el 21 de xunu de 1856 en Madrid.
- Alfonsu XII (1857-1885), rei d'España.
- María de la Concepción de Borbón (1859-1861).
- María del Pilar de Borbón (1861-1879), infanta d'España y finada prematuramente de convulsiones.
- María de la Paz de Borbón (1862-1946), infanta d'España; casada col so primu, el príncipe Luis Fernando de Baviera.
- María Eulalia de Borbón (1864-1958), infanta d'España, casada col so primu Antonio d'Orleans y Borbón.
- Franciscu d'Asís Leopoldu de Borbón (1866), infante d'España, foi apadrináu por Leopoldu II de Bélxica. Morrió prematuramente.
Pue que la consanguinidá de los padres y güelos influyera nes muertes prematures de dellos de los infantes, anque la paternidá d'estos fíos seya aldericada, y anguaño nun se sepa a ciencia cierta quién yera'l padre biolóxicu de cada unu d'ellos.
Reináu
[editar | editar la fonte]El gobiernu de Sabela II y Franciscu d'Asís de Borbón produció dalguna qu'otra desavenencia a les que se sumaron les constantes intrigues palaciegues, planes, confabulaciones, intrigues y toa una serie de artimañas cola única finalidá de dixebrar a los Reis. Son conocíes les coples y cuchufletes a cuenta de la supuesta homosexualidá del rei —al que moteyaben «Paquita»— dalgunes de les cualos, publicaes en libelos y gacetes de la dómina llegaron hasta los nuesos díes.
Gran problema ye na Corte
pescudar si'l Consorte
mexa de pies o mexa sentáu.[8]
cuando allega al escusado
L'alusión a que'l rei mexaba sentáu encontar en datos reales, pos Franciscu d'Asís sufría hipospadias,[9] una malformación d'uretra: nun tenía'l furu de salida nel glande, sinón nel tueru del pene, y ello torgába-y mexar de pies.
El reináu d'Isabel y Francisco desenvolvióse metanes un aturbolináu clima políticu, que remató finalmente na Revolución de 1868 (La Gloriosa), qu'espulsó d'España a la dinastía borbónica. Nun foi ayena a esi clima la vida privada de los reis. Magar los autores contemporáneos entienden la vida personal de la reina nel contestu d'un matrimoniu desgraciáu y la presión de la vida palaciega, los políticos de la oposición aprovecharon esta circunstancia pa emplegala como arma. Constrúyese asina'l mitu sobre la Reina ninfómana que fai risión a la soberana y la distancia entá ye más del so pueblu.[10]
A diferencia de la reina, a quien s'atribúin numberosos amigos, dalgunos d'ellos padres de los sos fíos, Franciscu d'Asís tuvo namái una pareya estable, Antonio Ramos Meneses.[11]
La relixosidá de la reina, so la influencia de la so tutora espiritual, sor Patrociniu, según los problemes políticos, contribuyeron d'una o otra forma al desprestixu y descreitu popular del reináu de Sabela II.
Teniendo qu'enfrentar la revolución de 1854, los reis consiguieron salvar el so tronu al llamar nuevamente al gobiernu al Xeneral Espartero. Pero en 1856, Francisco y Sabela II, que se sentíen bien seguros nel tronu, sofitaron a Leopoldu O'Donnell.
Ye pocu conocida la faceta de mecenes del Rei consorte, a pesar de que foi bien destacada. Mandó restaurar y enguapecer numberosos monumentos de la capital madrilana, ente ellos les ilesies de les Calatravas y San Jerónimo'l Real, que s'atopaben en franca ruina nesi momentu y fueron rehabilitaes gracies al interés que punxo nello Franciscu d'Asís.
Exiliu y restauración de la monarquía
[editar | editar la fonte]El 7 de xunetu de 1868 empezó la Revolución Española, dirixida por Juan Prim y por Antonio d'Orleans, duque de Montpensier, cola única finalidá de derrocar a Sabela II, a pesar de que los reis yeren parientes sanguíneos del duque. La familia real partió al exiliu ya instalóse en París. En 1870, Sabela II abdicó en favor del so fíu Alfonsu XII.
Tres la muerte en duelu del so hermanu menor, don Enrique, por mano del so primu, el duque de Montpensier, adoptó a los sos sobrinos, los cuatro fíos d'ésti.
Restaurada la monarquía, Franciscu d'Asís de Borbón caltuvo la residencia nel so palaciu d'Épinay-sur-Seine (Francia), onde finó la madrugada del 17 d'abril de 1902. El so cuerpu foi treslladáu al Panteón de los Reis del Monesteriu d'El Escorial.
El palaciu de Épinay foi heredáu pol so nietu'l rei Alfonsu XIII, siendo puyáu en xunetu de 1906 por 187.000 francos y adquiríu pa ser la sede del conceyu a partir d'entós.
El rei Franciscu d'Asís tien dedicada una cai en Madrid, con esi mesmu nome, nel barriu d'Argüelles.
Distinciones honorífiques
[editar | editar la fonte]- Caballeru de la Insigne Orde del Toisón d'Oru (Reinu d'España).
- Caballeru gran cruz de la Real Orde de Carlos III (Reinu d'España).
- Collar de la Orde de Sabela la Católica (Reinu d'España).
- Caballeru de la Orde de San Jenaro.[12] (Reinu de les Dos Sicilies)
- Categoría:Caballeros grandes cruces de la Real Orde de San Fernando del Méritu Caballeru gran cruz de la Real Orde de San Fernando y del Méritu Real Orde de San Fernando del Méritu.[13] (Reinu de les Dos Sicilies)
- Caballeru de la Suprema Orde de la Santísima Anunciación (Reinu de Cerdeña, 1849).
- Caballeru gran cruz de la Orde de los Santos Mauricio y Lázaro (Reinu de Cerdeña, 1849).
- Caballeru gran cruz de la Sagrada Orde Militar Constantiniana de San Jorge (Ducáu de Parma, 1853).
- Caballeru Gran Cruz de la Orde de San Carlos (Principáu de Mónaco, 07/09/1865).[14]
Ancestros
[editar | editar la fonte]
Predecesora: María Cristina de Borbón-Dos Sicilies |
Rei consorte d'España 1846-1868 |
Socesora: María Victoria dal Pozzo |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: Diccionario biográfico español. Identificador DBE: 8856. Apaez como: Francisco de Asís de Borbón. Duque de Cádiz. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Editorial: Real Academia de la Historia. Llingua de la obra o nome: castellanu. Data d'espublización: 2011.
- ↑ URL de la referencia: https://datos.gob.es/es/catalogo/e00123904-autores-espanoles-en-dominio-publico-fallecidos-desde-1900.
- ↑ Identificador de persona en The Peerage: p10189.htm#i101887. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑ Lluz, Pierre (1937). Sabela II, Reina d'España,. Mocedá, páx. 121. ISBN 9788426155047.
- ↑ Ficha del infante Lluis de Borbón: http://www.geneall.net/H/per_page.php?id=566923
- ↑ Xenealoxía de la dinastía Borbón: http://genealogy.euweb.cz/capet/capet42.html#FdA
- ↑ Xenealoxía de la dinastía Borbón: http://genealogy.euweb.cz/capet/capet42.html
- ↑ Antonio Cuayes de Pablo, Forges, Historia d'equí. Estudiosos como José Luis Gordilla Goucières sostienen qu'estes coples, mayormente les publicaes, son obra coleutiva d'intelectuales lliberales del momentu, ente los cualos cita a Pedro de Répide y Manuel del Palaciu.
- ↑ ¿Quién yera l'auténticu padre d'Alfonsu XII?. 5 de mayu de 2015. https://www.abc.es/espana/20150505/abci-alfonso-paternidad-misterio-201505041947.html. Consultáu'l 27 de febreru de 2016.
- ↑ Ye madre, y de los sos fíos marmúllase;
ye vieya y con enriedos entretiense;
ye rica, y naide sabe lo que tien;
ye enferma d'amor, y pide cura.
Anque pocos viéron-y la figura,
dicen que col so espíritu aviense,
y cobarde o viril, según convien,
l'ecu de la so voz cimbla nel altor.
Pilláronla una vegada nun renunciu,
y entá puedes ver impresu nos diarios
de la so historia fatal el claru anunciu.
Vive na corte, faciendo calendarios,
y na plaza del Rei o na del Nunciu
almite flete a precios ordinarios.
(Apaecíu en Gil Blas, 14-1-1865). Fonte: Revista Política, nᵘ57, mayu-xunu de 2005. - ↑ http://www.nuevatribuna.es/articulo/cultura---ocio/reina-ninfomana-isabel-ii-espana/20141123141535109549.html
- ↑ «Biblioteca ICAR - Almanacco Reale del Regno delle Due Sicilie per l'anno 1855». Archiváu dende l'orixinal, el 2020-06-03. Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
- ↑ (Stato), Napoli (1841). Almanacco reale del Regno delle Due Sicilie: per l'anno .... 1841 (n'italianu). Stamp. Reale. Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
- ↑ Journal de Monaco
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]