Primer República Tunecina

De Wikipedia
Primer República Tunecina
réxime políticu
Alministración
Xeografía
Cambiar los datos en Wikidata

La Primer República Tunecina,[1] tamién llamáu Desturianismo o Burguibismo (pal periodu de Burguiba de 1957 a 1987 solamente), foi'l réxime políticu instauráu en Tunicia tres l'abolición de la monarquía tunecina el 25 de xunetu de 1957, que se confirmó cola constitución republicana de 1959, permaneciendo mientres trenta años na presidencia Habib Burguiba, y que prosiguió inclusive ventitrés años dempués de la so salida del poder hasta'l derrocamientu del dictador Zine El Abidine Ben Ali el 14 de xineru de 2011. Magar les dictadures de Burguiba y Ben Ali tuvieron polítiques sociales y económiques dafechu distintes, el términu "Primer República" utilizar pa englobar el periodu del imperiu de la constitución de 1959, que dexaba un gobiernu fondamente presidencialista, autocráticu, y práuticamente unipartidista, y que dexó de rexir el país de facto cola eleición de l'Asamblea Constituyente n'ochobre de 2011 y la democratización del país so la nueva constitución promulgada en 2014.

Tantu mientres el periodu de gobiernu de Burguiba como'l de Ben Ali, cometiéronse numberoses violaciones a los derechos humanos en forma sistemática. Tan solo del gobiernu de Ben Ali esisten, na actualidá, más de 62.000 denuncies d'abusos, robos y tortures.[2] Burguiba llevó a cabu un réxime de corte socialista, so la bandera del Partíu Socialista Desturiano, que traería como ventayes l'amenorgamientu casi completa del fundamentalismu islámicu (anque esto llográrase por aciu una represión constante) y una crecedera de los derechos de les muyeres ensin precedentes nel mundu árabe.[3] El so gobiernu, cada vez más irracional y totalitariu conforme la salú del dictador deteriorábase,[4] sería depuestu institucionalmente el 7 de payares de 1987 pol Primer ministru de Burguiba, Ben Ali, quien reemplazaría'l PSD por un nuevu partíu, l'Agrupación Constitucional Democrática y qu'establecería una dictadura corporativista, xeneralmente aliando al so país con Francia y los Estaos Xuníos. La corrupción nel gobiernu de Ben Ali más el fin de la subvenciones estatales que Burguiba otorgaba provocaron un empobrecimiento progresivu de la población.[5][6]

En 2008, nel marcu de la Gran Recesión, el país entró nuna crisis económica severa que, sumáu a la represión política y a la autoinmolación del nuevu Mohamed Bouazizi na ciudá de Sidi Bouzid en sufriendo un casu de brutalidá policial, el 17 d'avientu de 2010, provocaron grandes protestes en tol país.[7][8] El 14 de xineru de 2011, nun precedente decisivu pal mundu árabe, les protestes finalmente forzaron la dimisión de Ben Ali y la so fuxida del país. El so primer ministru, Mohamed Ghannouchi, foi retiráu del cargu presidencial pola corte constitucional, que por aciu una serie de decretos caltuvo al Presidente de la Cámara de Diputaos Fouad Mebazaa na presidencia. El 23 d'ochobre de 2011, celebráronse les primeres eleiciones llibres na hestoria republicana del país, y una Asamblea Constituyente asumió les funciones llexislatives, poniendo fin, de facto, a la Primer República.

Antecedentes[editar | editar la fonte]

La monarquía beylical tunecina, so la figura de d'un Bey, nesti casu, Muhammad VIII al-Amin (o Lamine Bey), databa dende l'empiezu de la dominación otomana de Túnez, polo que Francia, como potencia colonizadora, concibió independizar el país como una monarquía parllamentaria. El predecesor de Lamine Bey, Muhammad VII al-Munsif, (o Moncef Bey) fuera una figura nacionalista qu'abogaba pola lliberación de Túnez. Sicasí, Lamine Bey yera vistu como pro-francés y creíase que respondería a l'antigua potencia alministradora. El Reinu de Túnez convertir nun estáu independiente'l 20 de marzu de 1956. Unes eleiciones xenerales realizáronse'l 25 de marzu, venciendo'l partíu Neo-Destour, lideráu por Habib Burguiba, con una victoria aplastante que-y dexó llograr tolos escaños de l'Asamblea Constituyente.[9] Burguiba convertir en Primer ministru. Anque primeramente gobernó acordies con el Bey, finalmente entamó un progresivu desangramiento del réxime monárquicu, hasta finalmente abolir la monarquía'l 25 de xunetu de 1957, declarando la República Tunecina, y asumiendo la xefatura d'estáu. La constituyente electa en 1956 caltuvo los poderes llexislativos hasta'l 1 de xunu de 1959, cuando se promulgó la constitución republicana.[10][11][12][13][14]

Historia[editar | editar la fonte]

Yera de Burguiba: 1957-1987[editar | editar la fonte]

Fotografía oficial de Habib Burguiba como Presidente de Túnez, 1960.

Al momentu de la declaración de la república, solo había dos fuercies polítiques nel país, la Unión Nacional, una coalición encabezada por Neo-Destour, y el débil Partíu Comunista Tunecín. Sicasí, el país yera de facto un estáu de partíu únicu y una autocracia en manes de Burguiba. Al asumir el cargu presidencial (provisoriamente en 1957 y depués electu ensin oposición en 1959), Burguiba estableció un réxime estructurado y estatista. Ente los sos llogros destaquen l'ameyoramientu de los derechos de les muyeres y la crecedera económica. Sicasí, lo que puede llamase un enclín a métodos arbitrarios cuando se tomaben decisiones de gobiernu, sumáu a una especie de cultu a la personalidá, restó méritu a la comprendoria de Burguiba y los sos llogros importantes.[4]

El burguibismo yera totalmente antimilitarista, sol argumentu de que Túnez nunca podría ser una potencia militar creíble y que'l peligru que presentaba la idea de que los militares arreyárense y la política yera cimera a cualquier aspiración de poderíu armamentístico, amás de la innecesidad de llevar a cabo gasto escesivos pa estáu. En nome del desenvolvimientu económicu, Bourguiba nacionalizó delles propiedaes de tierra relixosa y desmanteló delles instituciones relixoses. Anque ensin dulda yera llaicu, Burguiba nunca foi anti relixosu.[15] En xunetu de 1961, cuando Túnez impunxo un bloquéu na base naval francesa en Bizerta, que fuera parte del protectoráu tunecín y permanecía so control francés, cola esperanza de forzar la so evacuación, la crisis remató nuna batalla de tres díes ente les fuercies de Francia y Túnez, que dexaron unos 630 tunecinos y 24 franceses muertos y finalmente llevó a Francia a dexar la ciudá y la base naval a Túnez en 1963.

Un seriu rival de Burguiba yera Salah Ben Youssef. Exiliáu en El Cairu mientres la década de 1950, absorbiera'l nacionalismu panárabe acomuñáu col líder exipciu Gamal Abdel Nasser. Sicasí, como resultáu de la so fuerte oposición a la direición de Neo-Destur mientres les sos negociaciones con Francia pa l'autonomía antes de la independencia, Ben Youssef foi removíu del so cargu como secretariu xeneral y espulsáu del partíu. Sicasí, recuperó a dellos miembros descontentos de sindicatos, estudiantes y otros, lo suficiente como pa poner a 20.000 youssefistas na cai mientres el próximu congresu del partíu Neo-Destour. Finalmente salió de Túnez a El Cairo.[16][17][18] En 1963, cualquier tolerancia a la oposición remató y Neo-Destour, reformáu como Partíu Socialista Desturiano, foi declaráu partíu únicu del país.[19]

Inclusive primero que'l país convertir nun estáu de partíu únicu, la constitución de 1959 yá daba a la presidencia plenos poderes casi dictatoriales, y el so procesu eleición, riquiendo'l sofitu de trenta figures polítiques pa poder presentase como candidatu, garantizaba que Burguiba fuera l'únicu presidenciable del país. La democracia política nel sentíu occidental yera más o menos inesistente. Les llibertaes civiles taben suxetos a "les llendes prescrites pola llei," pola constitución. Esperábase que los medios practicaren l'autocensura, y los opositores fueron encarcelaos con frecuencia. Burguiba convertir nel centru d'un cultu a la personalidá nel que foi allabáu como'l "Primer Combatiente" de la nación. So estes circunstancies, Burguiba foi reelixíu ensin oposición en 1964, 1969 y 1974.

El cambéu de nome de Neo-Destour a Partíu Socialista Desturiano foi un gran entorno na política tunecina, una y bones el socialismu nun taba primeramente nel programa del partíu, pero'l gobiernu siempres caltuviera y punxera en práutica polítiques de redistribución.[20] Mientres el periodu unipartidista formal (1963-1981) l'estáu caltuvo un control absolutu sobre la economía, anque para mediaos de la década de 1970 gran parte de la producción privada recuperárase. El 18 de marzu de 1975, depués de ser reelixíu ensin oposición nuevamente, el parllamentu declaró a Burguiba presidente vitaliciu.[21] En 1978, una fuelga xeneral foi reprimida pol gobiernu coles sos fuercies matando a docenes de persones, y los líderes sindicales fueron encarcelaos.

A principios de 1981, ante les presiones dientro del propiu réxime, retornar a un multipartidismu nominal, llegalizándose organizaciones polítiques "rexistraes" pol gobiernu. Sicasí, el gobiernu siguió calteniendo una estructura unipartidista, y el fraude eleutoral torgó cualquier accesu de la oposición al parllamentu, provocando qu'esta boicotiara les siguientes eleiciones. Per otru llau, la salú de Burguiba yá empezaba a deteriorase, y tenía qu'enfrentase a la fin de la Guerra Fría y al colapsu de los gobiernos socialistes en tol mundu, que n'Oriente Mediu tenía apareyáu'l resurdimientu del terrorismu islámicu. Burguiba dirixó una encarnizada llucha contra'l movimientu islamista Ennahda, que sol lideralgu de Rachid Ghanuchi, pretendía derrocar al gobiernu.[22] Mientres Burguiba combatía a los líderes islamistes, la economía deteriorábase más y más. Ente 1983 y 1984, el Fondu Monetariu Internacional forzó al gobiernu tunecín a xubir el preciu del pan, provocando una fame xeneral que desamarró revueltes en tol país, conocíes como les "Revueltes del Pan de Túnez". El militar Zine El Abidine Ben Ali encargar de reprimir les protestes, empezando a esguilar posiciones nel gobiernu a partir d'entós. El 2 d'ochobre de 1987, un Burguiba cada vez más senil nomó a Ben Ali Primer ministru.[23]

Nos primeros díes de payares, Burguiba ordenó que se volviera a enxuiciar a quince supuestos islamistes, y esixó que dolce d'ellos teníen de ser "colgaos" la siguiente selmana. Na nueche del 6 de payares de 1987, un grupu de siete médicos so órdenes de Ben Ali roblaron un documentu reconociendo que'l Presidente Burguiba yá nun tenía un bon estáu de salú mental riquíu pa gobernar. El periodista políticu Mezri Haddad resumió l'informe d'esta forma: "Bourguiba, oficialmente de 84 años d'edá, durmióse mientres recibía a un visitante estranxeru. Influyíu nos qu'acobiciaben la presidencia, a otru día despidió a un ministru tan solo un día dempués de nomalo. Tuvo d'alcuerdu en faer cambeos nel gabinete del so primer ministru namái pa retratase del so alcuerdu unes poques hores más tarde. Lo peor de too, aportunó nel entorno d'un veredictu de la corte sobre Rachid Ghanuchi, a quien vía como un estremista ( "Quiero cincuenta cabeces... Quiero trenta cabeces... Quiero la cabeza de Ghanuchi")[24][25][26]

Ben Ali xustificó'l so remanar recurriendo al artículu 57 de la constitución, y asumió d'esa manera la Presidencia de la República. A otru día, dirixir a la nación en Radio Túnez.[27] Rindió homenaxe a los enormes sacrificios que'l so predecesor fixera, col sofitu de los homes valientes, nel so serviciu a la lliberación y el desenvolvimientu de Túnez. Coles mesmes, Ben Ali tuvo la oportunidá de faer una declaración: "Nos tiempos en que vivimos yá aguantamos suficiente, yá sía con presidencies pa tola vida o cola socesión automática pal xefe d'Estáu, d'un sistema a partir del cual les persones son escluyíes. El nuesu pueblu merez una política moderna, basada nun sistema genuinamente multipartidista qu'incorpora una pluralidá d'organizaciones de mases".[28][29] La xustificación adicional que foi darréu dada yera que los movimientos fundamentalistes taben preparando'l so propiu golpe, y prepararen una llista d'oxetivos a asesinar en rellación colos sos planes.[30]

Yera de Ben Ali: 1987-2011[editar | editar la fonte]

Zine El Abidine Ben Ali, segundu dictador de Túnez.

Primeramente, Ben Ali amazcaró la nueva dictadura maquillándola como una reforma liberalizadora. Desmantelóse'l cultu a la personalidá de Burguiba, lliberar a dellos líderes islamistes y establecióse una llende de dos mandatos pa la presidencia, qu'a la llarga tampoco respetaría. Pocos meses dempués del golpe d'estáu, el 27 de febreru de 1988, Ben Ali eslleió al Partíu Socialista Desturiano y reemplazar pol so propiu partíu, l'Agrupación Constitucional Democrática, RCD poles sos sigles, qu'exercería la mesma función de partíu únicu mientres les siguientes dos décades. En 1989, Ben Ali convocó a eleiciones llexislatives, ente que él foi escoyíu pa un mandatu presidencial completu ensin oposición, al nun llograr otru candidatu l'abondu sofitu políticu riquíu pa llograr la candidatura.

Les eleiciones llexislatives dieron una victoria absoluta a la RCD que llogró tolos escaños.[31] La oposición denunció fraude y, en respuesta, Ben Ali encarceló a cerca de 8.000 activistes.[21] Los candidatos precisaben un mínimu d'aprobación de trenta figures polítiques importantes. Dada la dominación absoluta del RCD na escena política, la oposición afayó que nun podíen roblase los sos documentos de nominación. Los años siguientes a la eleición de Ben Ali vieron el regresu de les mesmes restricciones de la era de Burguiba. Mientres enforma tiempu esperárase que la prensa practicara la autocensura, pero nesta ocasión convertir en censura oficial. Les enmiendes a la Llei de Prensa dexaron que'l Ministeriu del Interior revisara los artículos de tolos periódicos y revistas antes de la so publicación.[32] En 1992, l'hermanu mayor del presidente, Habib Ben Ali, foi xulgáu In Absentia en Francia por blanquéu del productu de tráficu de drogues, nun casu conocíu como "Conexón Cuscús". Les noticies franceses fueron bloquiaes pol gobiernu tunecín mientres el xuiciu.[33]

Nes eleiciones de 1994, los partíos opositores llograron un 2,25% y ganaron 19 de los 163 escaños nel Parllamentu, llogrando finalmente entrar na cámara. Sicasí, Ben Ali nun tuvo oposición nes presidenciales por cuenta de que yera l'únicu candidatu col sofitu abondu. La participación nes eleiciones foi del 95%, y Ben Ali llogró'l 99,91% de los votos.[34] Para 1999, Ben Ali convertir nel primer Presidente de Túnez en tener qu'enfrentase a un oponente nes eleiciones, dempués de la derogación del requisitu de los trenta figures polítiques unos meses tras. Sicasí, ganó un tercer mandatu (lo cual yá yera inconstitucional, por cuenta de les llimitación de dos mandatos qu'él mesmu impunxera), con un inverosímil 99,45% de los votos. La oposición denunció fraude masivu.

En 2002 celebróse un revesosu referendu constitucional, qu'autorizaba al Presidente a reelixise perpetuamente, modificando la llende d'edá a setenta y cinco años, y estableció un parllamentu de dos cámares, creando la Cámara d'Asesores. Estos cambeos col claru oxetivu de caltener a Ben Ali nel cargu. De nuevu enfrentándose a les eleiciones presidenciales de 2004, Ben Ali volvió ganar con un 94% de los votos. El réxime de Ben Ali en Túnez foi acusáu de masives violaciones a los derechos humanos, como la llibertá de prensa, destacáu pol tratu dau al periodista Taoufik Ben Brik, quien foi acosáu y encarceláu poles sos crítiques a Ben Ali.[35] A principios del Sieglu XXI, el gobiernu de Túnez yera consideráu como unu de los más represivos del mundu.

Mientres la llarga dictadura de Ben Ali, Túnez caltuvo una política esterior moderada que promovía la solución pacífica de los conflictos. Túnez tomó como enfoque contribuyir al establecimientu de la paz definitiva n'Oriente Mediu y África polo xeneral, siendo sede del primer diálogu ente Estaos Xuníos y l'Autoridá Nacional Palestina, sofitando especialmente la causa Palestina. Como anfitrión de la Organización pa la Lliberación de Palestina, ente 1982 y 1993, el gobiernu de Ben Ali trató de moderar los puntos de vista de dicha organización.[36] Túnez, dende 1990, pidió un esfuerciu internacional "alcordáu" p'acabar col terrorismu. Tamién foi un sociu clave de los Estaos Xuníos a la de combatir el terrorismu islámicu al traviés de la Iniciativa Transahariana de Llucha contra'l Terrorismu.[37]

Ben Ali retuvo la mayoría de les polítiques pro-occidentales del so predecesor, a pesar de qu'ameyoró los sos llazos col mundu árabe-musulmán. Tomó delles iniciatives pa promover el diálogu, la solidaridá, y la cooperación ente les naciones. Ben Ali empecipió la creación del Fondu Mundial de Solidaridá de les Naciones Xuníes para erradicar la probeza y promover el desenvolvimientu social basáu na esperiencia esitosa del Fondu de Solidaridá de Túnez.[38][39] Tamién desempeñó un papel importante cuando les Naciones Xuníes proclamaron l'añu 2010 como "l'Añu de la Mocedá".[40]

El réxime de Ben Ali tamién fomentó la organización de la Unión del Magreb Árabe, qu'incluyía tanto a Túnez como a Arxelia, Marruecos, Mauritania y Libia. Esta postrera por esi entós yera la Gran Yamahiriya Árabe Libia Popular Socialista, sol lideralgu de Muammar al-Gaddafi, que sería derrocáu tamién en 2011 nel marcu de la Primavera Árabe. Ben Ali normalizó les rellaciones cola dictadura de Gadafi, bien tirantes mientres l'alministración anterior, al llegar al poder.

Por cuenta de la reticencia de Ben Ali y el so gobiernu a salir del poder y establecer una verdadera democracia en Túnez, xunto a la so tolerancia a dictadures vecines y nel restu d'África, hubo una gran repercusión d'ello nes sos rellaciones internacionales. El so gobiernu yera consideráu autoritariu y antidemocráticu por grupos internacionales independientes de derechos humanos, tales como Amnistía Internacional, Freedom House y Proteición Internacional. Criticar a les autoridaes tunecines por non respetar les normes internacionales de derechos políticos[41][42][43] ya interferir nel trabayu llocal de les organizaciones humanistes dientro del país.[44] El índiz de democracia de The Economist de 2010 calificó a Túnez como "réxime autoritariu" col puestu 144º de 167 países encuestaos. Primeramente, en 2008, cargara col puestu 143º de 173º.[45][46]

Revolución Tunecina[editar | editar la fonte]

Artículos principales: Revolución tunecina y Primavera Árabe
Un manifestante sostién un cartelu que diz "Ben Ali, piérdite", mientres les protestes de xineru de 2011.

Ben Ali foi reelecto per última vegada, pa un quintu mandatu, el 25 d'ochobre de 2009, con un 89,62% de los votos.[47] La Xunión Africana unvió un grupu d'observadores pa cubrir les eleiciones. La delegación, encabezada por Benjamin Bounkoulou, describieron les eleiciones como "llibres y xustes".[48] Sicasí, un voceru del Departamentu d'Estáu de los Estaos Xuníos indicó que'l gobiernu tunecín nun autorizara observadores internacionales pa cubrir les eleiciones, anque esclarió que los Estaos Xuníos inda taben comprometíos a caltener rellaciones col réxime de Ben Ali.[49] Mientres les eleición rexistraron maltratos contra un candidatu de la oposición.[50] El quintu y últimu mandatu de Ben Ali se carcterizó pol aumentu del paru, cercanu al 15%, una fuerte corrupción como nos anteriores, y un empeoramientu pocu habitual de la situación económica.[51]

El 17 d'avientu de 2010, el mozu Mohamed Bouazizi, orixinariu de Sidi Bouzid, inmolóse quemar a lo bonzo en protesta pol tratu recibíu per parte de les autoridaes policiales del país, que -y confiscaron el so puestu de frutes y humildáronlo darréu. L'actu de Bouazizi desamarró una serie de protestes na ciudá que rápido s'espublizaron por tol país. Los manifestantes, que primeramente esixíen un meyor tratu per parte de la policía, acabaron reclamando reformes polítiques y esixeron l'arrenunciu de Ben Ali. Los mozos, bien presentes nes protestes, glayaben conseñes contra'l gobiernu, llanzaben cócteles molotov y enfrentábense a pedraes cola policía. Los sitios que más dañu recibieron per parte de manifestantes mientres les protestes fueron les sucursales bancaries, les sedes d'organismos oficiales, y les comisaríes. Primeramente, el 28 d'avientu, Ben Ali criticó les protestes na so contra, y alegó que se trataba d'estremistes islámicos, y culpó a los medios occidentales por pasar información difamatoria y falsa y provocar la desobediencia civil. Los sos alegatos nun fueron escuchaos y les protestes siguieron.[52] Pal miércoles 12 de xineru, con Ben Ali inda nel poder, les autoridaes reconocieren ventiún muertes y cientos de detenciones.[53] Sicasí, la Federación Internacional de Derechos Humanos (FIDH) aseguraba que tenía identificaos a sesenta y seis muertos por causa de los disturbios.[51] La policía reprimió les manifestaciones con durez, lo cual solo enfoscó les protestes.

A mediaos de xineru de 2011, la situación del país, sumáu al aislamientu internacional per parte de los países que simpatizaban colos manifestantes, dexaben como únicu destín vidable la debacle de la dictadura. Les promeses de Ben Ali de qu'esi sería'l so últimu mandatu (destináu a rematar en 2014) fueron en devanéu. El 14 de xineru, Ben Ali decretó'l estáu de sitiu, pero les protestes nun s'aselaron. L'exércitu informó al dictador esi mesmu día que nun dispararíen un solu tiru contra los manifestantes y que yá non lo sofitaben, polo que Ben Ali presentó la so dimisión y fuxó del país aldu Yeda, Arabia Saudita cola so familia esi mesmu día. L'avión presidencial primeramente dirixóse a Francia, pero'l gobiernu francés negar a recibir al dictador depuestu. Otros familiares y socios de la familia Ben Ali intentaron fuxir de Túnez al traviés del Aeropuertu Internacional de Túnez-Cartago, pero fueron deteníos poles autoridaes.[54]

Disolución institucional del réxime[editar | editar la fonte]

Darréu derrocáu Ben Ali, en calidá de Primer ministru, Mohamed Ghannouchi foi nomáu Presidente interín en virtú del artículu 57 de la Constitución de 1959, qu'establecía que'l Primer ministru fadríase cargu de la xefatura d'estáu mientres el Presidente de la República tuviera "temporalmente indispuesto". Esto fizo que les protestes siguieren por cuenta de que esto representaba una probable torna de Ben Ali. A otru día, el 15 de xineru, el Tribunal Constitucional destituyó a Ghannouchi, argumentando que Ben Ali dimitiera y que, poro, dexara la presidencia vacante permanentemente y non de forma temporal. Nel so llugar, Fouad Mebazaa, Presidente de la Cámara de Diputaos, foi juramentado Presidente interín, coles mires de que se realizaren nueves eleiciones presidenciales dientro de sesenta díes, como lo riquir la constitución. Sicasí, Mebazaa entamó una rápida transición escontra una nueva constitución y un nuevu réxime. En primer llugar declaró'l estáu d'emerxencia, lo que-y dio la potestá d'actuar percima del parllamentu apoderáu pola Agrupación Constitucional Democrática. Al amparu de dichu decretu, Mebazaa utilizó los sos amplios poderes pa ratificar los principales trataos de derechos humanos,[55] qu'inclúin la Convención Internacional pa la proteición de toles Persones contra les Desapaiciones Forzaes, el Estatutu de Roma de la Corte Penal Internacional, la Convención contra la tortura y otros tratos o penes crueles, inhumanes o degradantes, y el primer y segundu Protocolu Facultativu del Pactu Internacional de Derechos Civiles y Políticos, lo que significaría l'abolición de la pena de muerte.[56]

Primeramente, Mebazaa dexó la permanencia de Ghannouchi nel cargu p'asegurar una transición pacífica. El 27 de febreru, tres fuertes protestes que dexaron clara la desaxeradamente baxa popularidá del funcionariu, Ghannouchi arrenunció, siendo reemplazáu por Béji Caïd Essebsi. En marzu, un decretu retiró al gobiernu de Mebazaa la definición de "interín" y dio-y calter de "provisional", lo que-y dexaría permanecer nel poder más de lo constitucionalmente dexáu. El 9 de marzu, el Tribunal Constitucional ordenó la disolución formal de l'Agrupación Constitucional Democrática.[57] Aquel día, la mayoría de los políticos que siguíen nel gobiernu declarárense independientes, incluyendo Mebazaa.[58] De magar, el movimientu desturiano haise desorganizado y estremáu en partíos políticos menores, dalgunos abogen por un regresu del antiguu réxime, y otros, como Nidaa Tounes, que gobernaría'l país darréu y llevaría a Béji Caïd Essebsi a la presidencia, rescaten los aspeutos positivos de la ideoloxía pero defenden la democracia en Túnez coles mesmes.[59]

El 23 d'ochobre, dempués d'una serie de retrasos, celebráronse eleiciones llibres pa una Asamblea Constituyente que reemplazara la Constitución de 1959.[60] Ente'l 13 y 24 d'avientu, Mebazaa y Essebsi fueron suplantaos por socesores designaos pola Asamblea democráticamente electa. Moncef Marzouki foi escoyíu Presidente de la República hasta que se celebraren eleiciones presidenciales so una nueva constitución, ente que Essebsi apurrió'l cargu de Primer ministru a Hamadi Jebali, del partíu Ennahda (vencedor nes eleiciones), que foi juramentado como Xefe de Gobiernu de Túnez, poniendo fin de manera definitiva al imperiu de la constitución de 1959 y allanando el camín pa la transición democrática.

Economía[editar | editar la fonte]

Como presidente, Ben Ali instituyó reformes económiques qu'aumentaron la tasa de crecedera de Túnez y l'inversión estranxera. Mientres la so llarga alministración, el PIB per cápita de Túnez aumentó de $1.201 en 1986 a $3.786 en 2008.[61] A pesar de que la crecedera amenorgar en 2002 por cuenta de la seca y la cayida del turismu, empezó a crecer un 5% alredor de 2003. Un informe publicáu en xunetu de 2010 pol Boston Consulting Group listó a Túnez como unu de los "lleones" d'África y axudicó-y a ocho d'estos países el 70% del PIB del continente.[62] Los constantes aumentos de crecedera del PIB siguieron al traviés de rellaciones comerciales positives cola Xunión Europea, una industria turístico revitalizada y una producción agrícola sostenida. Sicasí, les mires amenorgar col aumentu de la privatización, la inversión estranxera y el déficit comercial, ensin mentar la corrupción gubernamental y la ineficiencia xeneralizada de les autoridaes.[63][64]

Magar tou esto, l'Informe de Competitividá Global asitió a Túnez como'l primeru d'África y el trentenu segundu a nivel mundial de 139 países encuestaos ente 2010 y 2011.[65] Decayó al puestu cuarenta en 2011 por cuenta de la crisis política,[66] y nun foi encuestáu en 2013.[67] Dexando de llau la prosperidá esterior, Túnez presentó una alta tasa de desemplegu ente la población xuvenil mientres la mayor parte de la dictadura de Ben Ali, y les pequeñes y medianes empreses decayeron, emprobeciendo principalmente a la población rural. Tanto esto como'l bloquéu de la llibertá d'espresión fueron detonantes del descontentu popular que provocaría'l fin del réxime en 2011.

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. ↑ Vie et mort de la première République tunisienne
  2. ↑ Víctimes d'abusos en Túnez comparecen per televisión nun procesu de reconciliación
  3. ↑ Brace, Morocco, Algeria, Tunisia (1964) at 142.
  4. ↑ 4,0 4,1 Perkins, A History of Modern Tunisia (2004), e.g., at 130, 204-209.
  5. ↑ «A Snapshot of Corruption in Tunisia». Business Anti-Corruption Portal. Consultáu'l 7 de febreru de 2014.
  6. ↑ «Tunisia riots: Reform or be overthrown, US tells Arab states amid fresh riots». The Daily Telegraph (London). 13 de xineru de 2011. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/tunisia/8258077/Tunisia-riots-US-warns-Middle-East-to-reform-or-be-overthrown.html. Consultáu'l 14 de xineru de 2011. 
  7. ↑ «Protester dies in Tunisia clash: Several wounded in Sidi Bouzid as demonstrations against unemployment turn violent». Al Jazeera. 25 d'avientu de 2010. http://english.aljazeera.net/news/africa/2010/12/20101224235824708885.html. Consultáu'l 25 d'avientu de 2010. 
  8. ↑ Borger, Julian (29 d'avientu de 2010). «Tunisian president vows to punish rioters after worst unrest in a decade». The Guardian (Guardian Media Group). http://www.guardian.co.uk/world/2010/dec/29/tunisian-president-vows-punish-rioters. Consultáu'l 29 d'avientu de 2010. 
  9. ↑ Cf., Geyer, Tunisia (London: Stacy 2003) at 41. Geyer notes the "pyramidal structure" of the Neo Destour, nonetheless she praises Bourguiba's "flexibility and moderation".
  10. ↑ Kenneth J. Perkins, A History of Modern Tunisia (Cambridge University 2004) at 125-129, 131-133.
  11. ↑ Lisa Anderson, The State and Social Transformation in Tunisia and Libya, 1830-1980 (Princeton University 1986) at 231-235.
  12. ↑ Ivan Hrbek, "North Africa and the Horn" 127-160, at 129-132, [under section "The struggle for political sovereignty: from 1945 to independence"], in Ali A. Mazrui, editor, General History of Africa. VIII Africa since 1935 (UNESCO 1993).
  13. ↑ Jane Soames Nickerson, A Short History of North Africa (New York: Devin-Adair 1961) at 162-165.
  14. ↑ Richard M. Brace, Morocco Algeria Tunisia (Prentice-Hall 1964) at 114-116, 121-123.
  15. ↑ Burguiba podía axustar cuando tenía la oportunidá. Axustó cola Ilesia Católica; como resultáu Túnez recibió decenes d'ilesies según parceles que s'utilizaron pa biblioteques o museos, y el derechu a ser consultáu nel nomamientu de los futuros líderes de la Ilesia. John K. Cooley, Baal, Christ, and Mohammad. Religion and Revolution in North Africa (Holt Rinehart Winston 1965) at 3-5, 297-298.
  16. ↑ Perkins, A History of Modern Tunisia (Cambridge Univ. 2004) at 117-118, 128-129.
  17. ↑ Ben Youssef was assassinated in Egypt in 1961. Brace, Morocco, Algeria, Tunisia (1964) at 115-116, 142.
  18. ↑ After 1987, Ben Youssef was gradually "rehabilitated" and his body returned to Tunisia for burial. Perkins, A History of Modern Tunisia (Cambridge Univ. 2004) at 199-201.
  19. ↑ Brace, Morocco, Algeria, Tunisia (1964) at 141.
  20. ↑ Brace, Morocco, Algeria, Tunisia (1964) at 146-147.
  21. ↑ 21,0 21,1 Moncef M. Khaddar, "Tunisia" at 848-850, 849, in Joel Krieger (ed.), Oxford Companion to Politics of the World (2d ed. 2001).
  22. ↑ Plantía:Cita report
  23. ↑ Longtime Tunisian Leader Deposed by Prime Minister. November 1987. http://articles.latimes.com/1987-11-07/news/mn-4869_1_ben-ali-prime-minister. Consultáu'l 20 de payares de 2010. 
  24. ↑ Mezri Haddad, Non Delenda Carthago, Carthage ne sera pas détruite. Autopsie de la campagne antitunisienne, éd. du Rocher, Paris, 2002
  25. ↑ (en francés) Officiellement âgé de 84 ans, Bourguiba s'endort quand il reçoit un hôte étranger ; sous l'influence de ceux qui guignent la présidence, il chasse -y lendemain le ministre qu'il a nommé la veille, il admet -y remaniement ministériel proposé par son Premier ministre pour se rétracter quelques heures après… Pire que tout, il esixe la révision du procès de l'intégriste Rached Ghannouchi (et la condamnation à mort de ce dernier) : « Je veux cinquante têtes […] Je veux trente têtes […] Je veux Ghannouchi
  26. ↑ Rachid Ghanuchi entá ta vivu (2017).
  27. ↑ Zine El Abidine Ben Ali (7 de payares de 1987). «Tunisia: the overthrow of Bourguiba: Speech to the Tunisian parliament by Zine el Abidine Ben Ali on 7 November 1987 after President Bourguiba was declared unfit to govern. (translated into English)». Note: This declaration was originally published by the Tunisia Online website but has since been deleted.. al-Bab. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de setiembre de 2015. Consultáu'l 9 de febreru de 2016.
  28. ↑ Zine El Abidine Ben Ali (speech) (7 de payares de 1987). «Radio announcement of President Ben Ali followed by a French translation». downloadable audio-file.
  29. ↑ Taïeb Moalla (11 de payares de 2007). «Tunisie : Histoire d'un gâchis». Consultáu'l 8 de febreru de 2016.
  30. ↑ Michael Collins Dunn, Renaissance or radicalism ? Political islam. The case of Tunisia's al-Nahda, éd. International Estimate, Washington D.C., 1992
  31. ↑ Roger Cousin (17 de febreru de 2011). «Bourguiba Habib». Consultáu'l 9 de febreru de 2016.
  32. ↑ Dickovick, J. Tyler (2008). Stryker-Post Publications: The World Today Series: Africa 2012.
  33. ↑ «Couscous connection. (Tunisian President Cinc el-Abidine Ben Ali's brother on trial in France)». The Economist. 28 de payares de 1992. http://www.highbeam.com/doc/1G1-12936055.html. Consultáu'l 14 de mayu de 2015. 
  34. ↑ «Arab Parliaments: Tunisia». United Nations Development Department. Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'agostu de 2010. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.
  35. ↑ «Two International Organizations Protest Ongoing Harassment of Tunisian Journalist | Human Rights Watch». Human Rights Watch (4 d'abril de 2000). Consultáu'l 14 de xineru de 2011.
  36. ↑ "The Tunisian Model" by Jerry Sorkin, Middle East Quarterly (Fall 2001)
  37. ↑ The Report: Tunisia 2007: Country Profile Oxford Business Group, 2007
  38. ↑ Tunisia's President Ben Ali Seeks Solidarity in Fight to End Poverty Delinda C. Hanley, Washington Report on Middle East Affairs, April 2005
  39. ↑ ECOSOC Endorses Decision to Establish World Solidarity Fund to Eradicate Poverty and Promote Social Development United Nations, 2003
  40. ↑ Address by Mr. Samir Labidi United Nations, 2008
  41. ↑ «Tunisia | Amnesty International». Amnesty.org. Consultáu'l 31 de xineru de 2013.
  42. ↑ Freedom in the World (report)
  43. ↑ [1] Archiváu el 29 d'abril de 2011 na Wayback Machine.
  44. ↑ «Tunisie - Droits de l'Homme : après -y harcèlement, l'asphyxie». Rfi.fr (16 d'avientu de 2004). Consultáu'l 31 de xineru de 2013.
  45. ↑ «monde de-l-apres-11.html Dans le monde de l'après-11 septembre, seule la paix protège les libertés - Reporters sans frontières». Rsf.org. Archiváu dende l'monde de-l-apres-11.html orixinal, el 8 d'abril de 2010. Consultáu'l 31 de xineru de 2013.
  46. ↑ [2] Archiváu el 2 d'ochobre de 2006 na Wayback Machine.
  47. ↑ «Tunisian Constitution». United Nations, Tunisian Government. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.
  48. ↑ "Tunisian president in fifth win", BBC News, 26 October 2009
  49. ↑ World datelines, Deseret News, 27 October 2009
  50. ↑ Opposition leader who gave TV interview in Paris is beaten by police on his return Menassat, 1 October 2009
  51. ↑ 51,0 51,1 20minutos (13 de xineru de 2011). «Túnez: Un mes de revueltes dan al traste cola tranquilidá del país más sele del Magreb». Consultáu'l 15 de xineru de 2011.
  52. ↑ Tunisia struggles to end protests. Al Jazeera. 29 d'avientu de 2010. http://english.aljazeera.net/news/africa/2010/12/20101229122733122341.html. Consultáu'l 29 d'avientu de 2010. 
  53. ↑ gobiernu-de-tunez-reconoz-78-muertos-en-les-revueltes El Gobiernu de Túnez reconoz 78 muertos nes revueltes
  54. ↑ Tunisia: President Zine al-Abidine Ben Ali forced out. 14 de xineru de 2011. Archivado del original el 15 de xineru de 2011. https://www.webcitation.org/5vkC6mFEY?url=https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12195025. Consultáu'l 15 de xineru de 2011. 
  55. ↑ «Tunesiens Parlament entmachtet sich». Der Standard. Consultáu'l 11 de febreru de 2011.
  56. ↑ «France-Diplomatie». Diplomatie.gouv.fr. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de xunu de 2011. Consultáu'l 11 de febreru de 2011.
  57. ↑ Tunisia dissolves Ben Ali party. Al Jazeera. 9 de marzu de 2011. http://english.aljazeera.net/news/africa/2011/03/20113985941974579.html. Consultáu'l 9 de marzu de 2011. 
  58. ↑ El presidente y el primer ministru de Túnez abandonen el partíu del antiguu réxime, n'El Mundu d'España.
  59. ↑ « BCE rend hommage aux destouriens lors du congrès du 2 mars 1934 à Ksar Helal », sur Business News, 2 mars 2013
  60. ↑ « Tunisie - Prouver qu'un « État musulman est capable de démocratie » (Essebsi) », sur Tunis Afrique Presse, 21 octobre 2011
  61. ↑ UNdata Record View Per capita GDP at Current Prices United Nations, 10 August 2010
  62. ↑ The African Challengers: Global Competitors Remanez from the Overlooked Continent The Boston Consulting Group, June 2010
  63. ↑ Ben Ali's biography: Zine El Abidine Ben Ali, President of the Tunisian Republic at Changement.tn, 2009 Archiváu el 21 d'ochobre de 2010 na Wayback Machine.
  64. ↑ Country Coverage Tunisia Oxford Business Group, 2010
  65. ↑ Weforum
  66. ↑ Weforum
  67. ↑ «Global Competitiveness Index, World Economic Forum» (PDF). Consultáu'l 31 de xineru de 2013.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]




Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Primer_República_Tunecina&oldid=4121147»