Saltar al conteníu

Constitución de la República Italiana

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Infotaula documentConstitución de la República Italiana
Tipu estatutos jurídicos (es) Traducir y constitución
Estáu Italia
Llingua orixinal italianu
Publicación 27 avientu 1947
Cambiar los datos en Wikidata

La Constitución de la República Italiana (n'italianu, Costituzione della Repubblica Italiana) ye la llei suprema de la República d'Italia, aprobada'l 22 d'avientu de 1947, publicada'l 27 d'avientu del mesmu añu y qu'entró a valir el día 1 de xineru de 1948. Esta declara que Italia ye una República democrática fundada nel trabayu.[1]

Oríxenes

[editar | editar la fonte]

Antecedentes

[editar | editar la fonte]

Antes de la proclamación de la Constitución en 1948, nun esistía nenguna otra. Tres la unificación italiana la llei fundamental del país yera l'Estatutu albertino (1848), carta dada pol monarca al pueblu italianu qu'establecía una monarquía constitucional primero con sufraxu censitario bien llindáu hasta llegar al sufraxu masculín en 1919.

Mientres fascismu italianu, instauráu por Benito Mussolini tres la cola sobre Roma, l'Estatutu Albertino siguió utilizándose, pero na práutica los sos principios nun yeren respetaos. El réxime fascista derrumbar tres la Segunda Guerra Mundial, polo que'l poder vuelve oficialmente a la Casa de Saboya, y l'Estatutu recupera la so vixencia. Sicasí, la impopularidá de Víctor Manuel III, pos bastante ye que foi él quien apurrió'l poder a Mussolini, oblíga-y a abdicar en 1946. El 9 de mayu toma'l tronu'l so fíu Humberto II.

Referendu y Asamblea Constituyente

[editar | editar la fonte]

L'ascensu de Mussolini al poder desprestixara descomanadamente a la monarquía italiana y el cambéu de rei nun acabó cola creciente oposición al sistema monárquicu. Apenes dos meses dempués de la coronación de Humberto II, el 2 de xunu, los italianos fueron llamaos a les urnes pa dos votaciones paraleles. Una la qu'escoyería una Asamblea Constituyente encargada de redactar la primer constitución del país. Otra un referendu sobre'l tipu de gobiernu, monarquía o república.

Nel referendu el 54% de los votantes dieron los sos votos en favor de la república, dos millones más que los partidarios de la monarquía. Los resultaos de toes formes son poques escamplaes y esisten denuncies de fraude realizaes pol bandu monárquicu qu'entá nun fueron esclariaes. Comoquier, l'Asamblea Constituyente recibía l'encargu de realizar una constitución republicana. L'Asamblea foi escoyida por aciu un sistema proporcional y taba compuesta por 556 escaños partíos en 32 colexos eleutorales. La composición de l'Asamblea foi bien partida, pero taba apoderada por trés grandes partíos:

Partíos % Escaños
Democracia Cristiana 35,2 207
Partíu Socialista Italianu 20,7 115
Partíu Comunista Italianu 18,9 104
Partíu Lliberal Italianu 6,8 41
Home Cualesquier 5,3 30
Partíu Republicanu Italianu 4,4 23
Bloque Nacional de la Llibertá 2,8 16
Partíu d'Aición 1,5 7
Movimientu Independentista Sicilianu 0,8 4
Partíu de los Llabradores d'Italia 0,5 1
Concentración Democrática Republicana 0,4 2
Partíu Sardu d'Aición 0,3 2
Movimientu Unionista Italianu 0,3 1
Partíu Cristianu Social 0,2 1
Partíu Demócrata del Trabayu 0,1 1

Formóse un gobiernu d'unidá nacional y los grandes partíos apautaron la mayoría de los puntos constitucionales. Anque taba previstu que los trabayos de redaición concluyeren el 24 de febreru de 1947 nun terminaron hasta avientu d'esi añu. Na Asamblea 453 miembros votaron a favor ente que 62 facer en contra.

Estructura

[editar | editar la fonte]

La Constitución italiana ta estremada en cuatro partes, contién 139 artículos y 18 disposiciones.

Principios Fundamentales

[editar | editar la fonte]

Nos sos primeros 12 artículos declara, sol títulu de Principios Fundamentales (n'Italianu, Principi fondamentali), les pilastres de la República. D'estos principios destaquen la igualdá ante la llei, el derechu al llibre exerciciu del trabayu, l'autonomía local y la defensa de les minoríes llingüístiques. Tamién, ente otros, la separación ente la Ilesia y el Estáu y la llibertá de cultu, proteición del patrimoniu natural y cultural, promoción del desenvolvimientu cultural y científicu.

Los 42 siguientes artículos (13-54) traten sobre los derechos y deberes de los ciudadanos (n'Italianu, Parte prima: diritti y doveri dei cittadini) separaos en cuatro grandes temes:

Los 85 artículos restantes (55-140) traten sobre la organización de la república (n'Italianu, Parte seconda: ordinamento della repubblica) separaos en seis tarrezas:

Disposiciones transitories y finales

[editar | editar la fonte]

La cuarta seición de la constitución nun contién artículos, sinón que 18 Disposiciones transitories y finales (n'Italianu, Disposizioni transitorie y finali) que traten de la problemática de pasar de ser un estáu monárquicu a una república, la prohibición de reorganización del partíu fascista y l'exiliu de la familia real y de cualesquier descendiente que pudiera reclamar el derechu a asoceder a Humberto II.

Reformes posteriores

[editar | editar la fonte]

El más importante esfuerciu pa la revisión constitucional intentar en 2005 pola mayoría que sofitó'l gobiernu de Berlusconi, pero, anque s'apurría una entrada bien lentu a valir,[2] nun foi aprobada pol electoráu nel referendu de 2006.


Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]

Ye obligatoriu indicar l'idioma de Wikisource.