Angela Lansbury

De Wikipedia
Angela Lansbury
Vida
Nacimientu St Pancras y Londres[1]16 d'ochobre de 1925[2]
Nacionalidá Bandera del Reinu Xuníu Reinu Xuníu
Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos  (1951 -  2022)
Muerte Los Angeles[3]11 d'ochobre de 2022[4] (96 años)
Causa de la muerte causes naturales
Familia
Padre Edgar Lansbury
Madre Moyna MacGill
Casada con Richard Cromwell (1945 – div. 1946)
Peter Shaw (1949 – m. 2003)
Fíos/es Anthony Pullen Shaw
Hermanos/es
Familia
Estudios
Estudios Academia de Arte Dramático Webber Douglas (es) Traducir
South Hampstead High School (en) Traducir
Llingües falaes inglés[5]
Oficiu actriz de voz, cantante, productora de cine, escritora, actriz de xéneru, guionista, actriz de televisión, actriz de teatru, actriz de cine, productora de televisiónactriz
Trabayos destacaos Bedknobs and Broomsticks (es) Traducir
Beauty and the Beast
Murder, She Wrote
Gypsy (es) Traducir
Premios
Nominaciones
Instrumentu musical voz
Creencies
Relixón Ilesia episcopal nos Estaos Xuníos
Partíu políticu Partido Laborista (es) Traducir
IMDb nm0001450
angelalansbury.net
Cambiar los datos en Wikidata

Angela Brigid Lansbury (16 d'ochobre de 1925St Pancras y Londres – 11 d'ochobre de 2022Los Angeles) foi una actriz y cantante inglesa, candidata al Óscar en trés causes y al Premiu Emmy en dieciocho. Ganadora d'un Premiu Óscar honoríficu, seis premios Globu d'Oru y de cinco Tony, foi xunto a Julie Harris la única en ser tantes vegaes gallardoniada col máximu premiu del teatru de Broadway.

Apaeció en numberoses películes y series, incluyendo la película de Disney Bedknobs and Broomsticks (como "Eglantine Price") y The Long, Hot Summer. A edá madura especializar en papeles en producciones d'intriga, como los filmes Death on the Nile y The Mirror Crack'd, y la llonxeva serie de televisión Murder, She Wrote. Amás, punxo la voz a la señora Potts en Beauty and the Beast.

Biografía y carrera[editar | editar la fonte]

Oríxenes[editar | editar la fonte]

Nieta del candidatu a Primer Ministru Llaborista George Lansbury, Angela Lansbury nació en Londres el 16 d'ochobre de 1925. Ye fía de l'actriz irlandesa Moyna MacGill (1895-1975). N'habiendo estudiáu drama na Webber Douglas Academy of Dramatic Arts, el so padre morrió cuando tenía nueve años.

En 1939 la so hermanasca Isolde Denham (fía del actor Reginald Denham) casóse con Peter Ustinov, y mientres la fiesta de bodes la so madre tramitó la posibilidá d'abandonar el Reinu Xuníu pol españíu de la Segunda Guerra Mundial, a bordu del últimu buque que travesó'l Atlánticu. En 1941, Moyna, Angela y los sos dos hermanos mellizos (Bruce y Edgar, nacíos en 1930) instalar n'Estaos Xuníos. Según la mesma Angela el rodar la película Bedknobs and Broomsticks (onde se faía cargu de trés neños sacupaos de los bombarderos de Londres) recordólu descomanadamente a la so infancia.

Primeros años[editar | editar la fonte]

Los primeros años de Angela n'Estaos Xuníos trescurrieron en Nueva York; el so estrenu tuvo llugar a los 16 años en Canadá nel xéneru del music hall. Depués la familia camudar a Los Angeles onde la so madre y ella trabayaron en tiendes como caxeres y vendedores. Ellí aceptó papeles de repartu en delles películes d'ésitu que llueu-y daríen fama. En National Velvet (1944) encarnó a la hermana d'Elizabeth Taylor. En Gaslight[8] (George Cukor 1944) interpretó a l'ama de llaves d'Ingrid Bergman, papel que-y valió'l so primer candidatura a los Óscar. Al añu siguiente repitiría la fazaña al ponese na piel d'una nueva actriz que se suicidaba en abandonándola el so noviu en La semeya de Dorian Gray, basada na novela homónima de Óscar Wilde, onde trabayó tamién la so madre.

Esi mesmu añu casóse con Richard Cromwell, de quien se divorciaría un añu dempués. Llueu contraería segundes nupcies en 1949 col productor Peter Shaw (1918-2003).

No profesional caltenía un contratu cola Metro Goldwyn Mayer, compañía so la cual rodó L'estáu de la Unión (na qu'encarnó a una muyer amargurida pola alcordanza del so padre difuntu), Samson and Delilah (Cecil B. DeMille, 1949), onde interpretó a Semadar, la hermana mayor de Dalila; y Los trés mosqueteros (George Sidney, 1948), onde apaeció afatiada como Ana d'Austria.

Dos años más tarde llogró la nacionalidá estauxunidense.

En 1957 colos sos dos fíos.

Cine y consagración en Broadway[editar | editar la fonte]

La nacencia del so fíu Anthony Shaw en 1952 alloñar del cine mientres esa década na qu'intervieno en poques películes: la esbarriada El bufón del rei (1955) con Danny Kaye, Basil Rathbone y Glynis Johns[9]; Ma complícanos la vida (Vincente Minnelli, 1957), y The Long, Hot Summer, onde interpretó a l'amiga alcohólica d'Orson Welles.

En 1962 producióse'l so regresu con The Manchurian Candidate (John Frankenheimer). El so papel de madre posesiva, fervosa anticomunista, cuasi-y apurre un Óscar a la meyor actriz de repartu[10][11] qu'a últimu momentu recayó en Patty Duke.

Cola popularidá cinematográfica recuperada, Angela Lansbury volvió al teatru onde protagonizó'l mayor ésitu de Broadway de les temporaes 1966-1969: el musical Mame que la consagra como estrella absoluta y pol que gana'l Premiu Tony como la meyor actriz nun musical mientres espacia les sos intervenciones cinematográfiques, ente elles la llevada a cabu en La historia más grande enxamás contada (1965).

L'ésitu de Mame nun se repitió con Dear World, un musical basáu na pieza teatral La Lloca de Chaillot de Jean Giraudoux; pero Lansbury recibió escelentes crítiques y finalmente un Premiu Tony a meyor actriz del añu como la Condesa Aurelia.

Los años setenta arrincaron col estrenu de Bedknobs and Broomsticks (Robert Stevenson, 1971), cinta de la Disney na que Lansbury interpretó a la Señorita Price, una solterona qu'emplega les sos conocencies de bruxería pa combatir ―cola ayuda d'unos neños güérfanos qu'acueye na so casa― a les tropes nazis que asuelan Reinu Xuníu. Doce meses dempués recibía una candidatura a los Globos d'Oru.

En 1973 torna al musical con Gypsy, estrenáu en Londres con gran ésitu y depués lleváu a Broadway; va ser la so penúltima creación pa un papel de musical. Gana'l so tercer Premiu Tony como meyor actriz del añu en Broadway.[12]

Death on the Nile[editar | editar la fonte]

En 1978 reverdeció lloreos nel cine al encarnar a Salomé Otterbourne en Death on the Nile (John Guillermin), protagonizada pol so ex cuñáu Peter Ustinov, David Niven y un repartu d'estrelles. Les condiciones precaries de rodaxe n'Exiptu —l'actriz tuvo que compartir camarín con Maggie Smith y Bette Davis— llueu se vieron compensaes: el so papel d'escritora de noveles erótiques alcoholizada y que tenía qu'encarar una posible demanda de bilordiu llevó-y a les puertes de los Premios BAFTA. Pela so parte la National Board of Review proclamar la meyor actriz de repartu del añu. La crítica incidió na preferencia de Angela Lansbury polos papeles con mayor edá a la suya.

Los productores de Death on the Nile, John Brabourne y Richard Goodwin, taben tan satisfechos col so trabayu que-y ufiertaron la posibilidá d'interpretar a Mrs. Marple en The Mirror Crack'd (1980), tamién basada nun rellatu d'Agatha Christie, onde compartió cartelu con una llarga llista d'estrelles veteranes: Tony Curtis, Elizabeth Taylor, Kim Novak, Rock Hudson, Geraldine Chaplin y Edward Fox. A partir d'entós consolidóse la so imaxe de señora mayor, rebosante de sabiduría y humanidá, capaz d'entender los problemes de los demás d'un solu golpe de vista y mengualos a base de bonos conseyos, vitalidá, serenidá, humor, paciencia y ciñu.

Neso años tamién fixo cine, como la participación como la Pirata Ruth na versión filmada de la opereta de Gilbert y Sullivan, Los pirates de Penzance con Linda Ronstadt y Kevin Kline (1983)[13] y nuna participación na grabación de The Beggar's Opera (La ópera del méndigu) xunto a Joan Sutherland y Kiri Te Kanawa.

Murder, She Wrote[editar | editar la fonte]

Angela Lansbury en 2007.

La so imaxe de señora mayor, sabia y daqué cacipladora, acuñada en Death on the Nile, acentuóse cuando'l so home Peter Shaw empecipió la producción de la serie Murder, She Wrote (Murder, She Wrote), de la que se grabaríen múltiples temporaes na década 1984-94. El so papel de Jessica Fletcher, escritora de noveles policiaques aficionada a resolver asesinatos, apurrió-y una notable flecha que se tradució con múltiples candidatures a los Premios Emmy ―magar nenguna traducida nuna estauína― según dellos Globos d'Oru.

En plenu ésitu profesional, Neil Jordan llamar pa encarnar a Angela Carter na película de cultu The Company of Wolves. A pesar d'ello decidió avanzar na so carrera televisiva compaxinando'l so trabayu na serie con dalgún telefilme como Mrs. Harris goes to Paris, xunto a Omar Sharif, el doblaxe de películes d'animación (Beauty and the Beast, Anastasia) y delles apaiciones públiques como la que llevó a cabu en 1993 cuando apurrió'l Premiu Jean Hershoft a Elizabeth Taylor pol so llabor humanitaria.

En 1995 remató les grabaciones de Murder, She Wrote, entornándose na enseñanza del oficiu d'actor. Ente los sos alumnos podemos destacar a Matthew Goode. Coles mesmes tuvo qu'atender a dellos problemes familiares.

Últimos trabayos[editar | editar la fonte]

En 2003 finó'l so home. Pa sobrollevar la perda, Angela Lansbury retomó la so carrera, protagonizando más telefilmes sobre Jessica Fletcher y tornando a la gran pantalla con La neñera máxica (Kirk Jones), sobre un guión d'Emma Thompson. Pero un frayatu de la rodía torgó-y participar na adautación de The Last Unicorn. Tamién participó en doblaxe de xuegos como Kingdom Hearts 2.

Dempués de venticinco años, en 2007 tornó a Broadway na obra Deuce de Terence McNally recibiendo una nominación pa un premiu Tony. En marzu de 2009, retornó como Madame Arcati en Espíritu traviesu (Blithe Spirit) de Noel Coward.

Pel branu de 2011 torna a la gran pantalla protagonizando la comedia The Popper's Penguins (Los pingüinos del sr. Popper) xunto col actor Jim Carrey. La película foi estrenada n'Estaos Xuníos el 17 de xunu.

En setiembre de 2013, la Xunta de Gobernadores de l'Academia de Hollywood concedió-y el Óscar honoríficu n'honor a les sos trayectories nel mundu del cine, rindiendo "tributu a individuos que fixeron contribuciones indelebles nos sos respeutivos campos".[14]

Vida personal[editar | editar la fonte]

Casóse en primeres nupcies con Richard Crownell, col que duró namái un añu. Depués con Peter Shaw (1918-2003) quien finó a los 85 años y con quien tuvo dos fíos: l'actor Anthony Pullen Shaw y Deirdre Angela Shaw.

Los sos hermanos Edgar y Bruce fueron productores de cine y televisión y axentes teatrales. Edgar ye'l padre del direutor y actor James Lansbury y David Lansbury, tamién actor.

Teatru[editar | editar la fonte]

Presentación de l'actriz nel reclamu de la película de 1945 La semeya de Dorian Gray

Cine[editar | editar la fonte]

Filmografía[editar | editar la fonte]

Añu Película Direutor
1944 National Velvet Clarence Brown
1944 Gaslight George Cukor
1945 La semeya de Dorian Gray Albert Lewin
1948 L'estáu de la Unión Frank Capra
1948 Los trés mosqueteros George Sydney
1949 Samson and Delilah Cecil B. DeMille
1952 Motín Edward Dmytryk
1955 Una cai ensin llei Joseph H. Lewis
1956 El bufón de la corte Melvin Frank
1958 Ma complícanos la vida Vincente Minnelli
1958 The Long, Hot Summer Martin Ritt
1961 Blue Hawaii Norman Taurog
1962 The Manchurian Candidate John Frankenheimer
1965 La historia más grande enxamás contada George Stevens
1965 The Amorous Adventures of Moll Flanders Terence Young
1970 Something for Everyone Harold Prince
1971 Bedknobs and Broomsticks Robert Stevenson
1978 Death on the Nile John Guillermin
1979 La dama del espresu Anthony Page
1980 The Mirror Crack'd Guy Hamilton
1983 The Pirates of Penzance Wilford Leach
1984 The Company of Wolves Neil Jordan
1990 A Green Journey Josephh Sargent
1996 Mrs. Santa Claus Terry Hughes
1999 The Unexpected Mrs. Pollifax Anthony Pullen Shaw
1999 Fantasía 2000 Direutor de cine Varios Direutores
2005 Nanny McPhee Kirk Jones
2011 Mr. Popper's Penguins Mark Waters

Actriz de voz[editar | editar la fonte]

Añu Película
1982 L'últimu unicorniu
1991 Beauty and the Beast
1997 Anastasia
2006 Kingdom Hearts 2

Televisión[editar | editar la fonte]

Telefilmes[editar | editar la fonte]

  • Mrs Harris goes to Paris (1992).

Bibliografía[editar | editar la fonte]

  • 1987 - Angela Lansbury: A Biography de Margaret W. Bonanno
  • 1990 - Angela Lansbury's Positive Moves de Angela Lansbury con Mimi Avins
  • 1996 - Angela Lansbury: A Life on Stage and Screen de Rob Edelman y Audrey Y. Kupferberg
  • 1997 - The Unofficial Murder, She Wrote Casebook de James Robert Parish
  • 1999 - Balancing Act - The Authorized Biography of Angela Lansbury de Martin Gottfried

Premios y Honores[editar | editar la fonte]

Premiu Óscar[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1945 Meyor Actriz de repartu Gaslight Nomada
1946 La semeya de Dorian Gray Nomada
1963 The Manchurian Candidate Nomada
2013 Óscar honoríficu Ganadora

Premios BAFTA[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1978 Meyor Actriz de repartu Death on the Nile Nomada

Premios Globu d'Oru[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1946 Meyor Actriz de repartu La semeya de Dorian Gray Ganadora
1963 The Manchurian Candidate Ganadora
1971 Meyor Actriz - Comedia o musical Something for Everyone Nomada
1972 Bedknobs and Broomsticks Nomada
1984 Meyor Actriz de repartu - Serie, Miniserie o Telefilme The Gift of Love: A Christmas Story Nomada
1985 Meyor Actriz - Serie dramática Murder, She Wrote Ganadora
1986 Nomada
1987 Ganadora
1988 Nomada
1989 Nomada
1990 Ganadora
1991 Nomada
1992 Ganadora
1993 Nomada
1995 Nomada

Premios Emmy[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1983 Meyor actriz - Miniserie o telefilme Little Gloria... Happy at Last Nomada
1985 Primetime Emmy a la meyor performance individual nun programa musical o de variedaes Meyor performance individual - Programa musical o de variedaes Sweeney Todd Nomada
Meyor actriz - Serie dramática Murder, She Wrote Nomada
1986 Nomada
1987 Nomada
Primetime Emmy a la meyor performance individual nun programa musical o de variedaes Meyor performance individual - Programa musical o de variedaes Premios Tony de 1987 Nomada
1988 Meyor actriz - Serie dramática Murder, She Wrote Nomada
1989 Nomada
1990 Nomada
Primetime Emmy a la meyor performance individual nun programa musical o de variedaes Meyor performance individual - Programa musical o de variedaes Premios Tony de 1989 Nomada
1991 Meyor actriz - Serie dramática Murder, She Wrote Nomada
1992 Nomada
1993 Nomada
1994 Nomada
1995 Nomada
1996 Nomada
2004 Meyor actriz de reparto - Miniserie o telefilme The Blackwater Lightship Nomada
2005 Meyor actriz convidada - Serie dramática Law & Order Nomada

Premios SAG[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1995 Meyor actriz - Serie dramática Murder, She Wrote Nomada
1996 Premiu d'Honor del Sindicatu d'Actores Ganadora

Premios Tony[editar | editar la fonte]

Añu Categoría Trabayu Nomáu Resultáu
1966 Meyor actriz principal nun musical Mame Ganadora
1969 Dear World Ganadora
1975 Gypsy Ganadora
1979 Sweeney Todd Ganadora
2007 Premiu Tony a la meyor actriz principal nuna obra de teatru Meyor actriz principal Deuce Nomada
2009 Premiu Tony a la meyor actriz de repartu nuna obra de teatru Meyor actriz de repartu Blithe Spirit Ganadora
2010 Meyor actriz de repartu nun musical A Little Night Music Nomada

Otres reconocencies[editar | editar la fonte]

  • Medaya Nacional de les Artes del National Endowment for the Arts, Washington, 1997
  • 1994 Condecorada pola Reina Sabela II como Dame Commander of the British Empire
  • 1995 Disney Legend
  • 2000 Kennedy Center Honors
  • 2008 Doctor Honoris Causa, Universidá de Miami
  • 2015 Premiu Laurence Olivier a meyor actriz de repartu

Referencies[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]