Saltar al conteníu

Anas strepera

De Wikipedia
15-12-2022 18:56

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Anas strepera
coríu cardosu
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Anseriformes
Familia: Anatidae
Xéneru: Anas
Especie: A. strepera
Linnaeus, 1758
Distribución
Consultes
[editar datos en Wikidata]

El coríu cardosu[2]NOA (Anas strepera) ye una especie d'ave anseriforme de la familia Anatidae qu'habita en Eurasia, América del Norte y el norte d'África.

Descripción

[editar | editar la fonte]
Machu.
Fema.

El coríu cardosu mide ente 46 a 56 cm de llargor y 78-90 cm de valumbu.[3] El machu ye llixeramente mayor que la fema, con una media de pesu alredor de 990 g frente a los 850 g de les femes.[4] Ye una especie de plumaxe pocu llamativu. El machu presenta plumaxe nupcial d'un tonu buxu parduzu, col envés y los lladrales finamente vermiculaos y el pechu vetiáu con medies llunes clares y escures. Tien l'obispillu y la base de la cola negros, ente que'l so banduyu ye ablancazáu. Les sos ales son de color parduzu con un espeyuelu blancu bien conspicuu, bordiáu superiormente por una franxa negra y otra acoloratada, y coles coberteres de la cola negres.[5] Tien el picu coritu o castañal escuru, y les pates d'un tonu anaranxáu. El plumaxe non reproductivu del machu (plumaxe d'eclís) paezse más al de les femes, magar que col mesmu patrón nes ales, xeneralmente ye más abuxáu nes partes cimeres y con menos naranxa nos llaterales del picu.[4]

La fema tien un plumaxe pardu claru vetiáu, cola tiesta abuxada, y el pescuezu y abdome blancucios, y les sos ales son grises con espeyuelu blancu. Amás de pol color del so espeyuelu, estrémase de les femes d'otros coríos del xéneru por tener los llaterales del picu anaranxaos y el banduyu ablancazáu.[5] Dambos sexos faen dos mudes del plumaxe al añu.[3]

El coríu cardosu ye un coríu bastante silenciosu, sacante mientres el cortexu. La fema emite gazníos en series descendientes de tipu cuac como la del coríu real pero más agudos, que suelen trescribise como gag-ag-ag-ag. Los machos emiten gurníos que se trescriben como nheck y xiblíos.[4]

Taxonomía

[editar | editar la fonte]
Detalle de Anas strepera machu.

El coríu cardosu foi descritu científicamente por Linneo en 1758 na so obra Systema naturae, col mesmu nome científicu actual.[6] Los estudios d'ADN amuesen que'l so pariente más próximu ye Anas falcata, y dambos tán cercanamente emparentaos colos xiblones.[7] Reconócense dos subespecies:[8]

  • A. s. strepera, la subespecie nominal descrita por Linneo.
  • A. s. couesi, estinguida alredor de 1874, alcuéntrase en Teraina, un atolón del océanu Pacíficu.[9]

Distribución

[editar | editar la fonte]
Machu n'eclís en vuelu.

El coríu cardosu cría nes rexones del norte del Europa, Asia y América del Norte al sur del círculu polar. N'América del norte cría nuna zona que percuerre'l ríu San Llorienzo hasta los Grandes Llagos, Alberta, Saskatchewan y les Dakotas, llegando pel sur hasta Kansas, y pel oeste hasta California, y la mariña pacífica de Canadá y del sur d'Alaska.[3][5] L'área de distribución d'esti coríu paez tar espandiéndose pel este de Norteamérica. Esti coríu de superficie ye un migrador de llarga distancia, que pasa l'iviernu en rexones más al sur de la so zona de cría, nuna zona que va dende Alaska hasta América Central, llegando pel este a Idaho, Kansas, Ohio, Virxinia y Florida, y pel sur ocupa Méxicu hasta la península del Yucatán.[3][5]

Fema coles sos críes.

Nel vieyu mundu, el coríu cardosu cría dende Europa central y el Cáucasu, hasta'l nordeste de China, norte de Xapón y Kamchatka; y pasa l'iviernu nes rexones subtropicales del sur d'Asia, el norte d'África (incluyida la cuenca del Nilu) y el sur y oeste d'Europa, magar que tamién esisten zones de cría tremaes alredor del Mediterraneu y Europa Occidental.

Machu n'Alaska.

Clasifícase como especie so esmolición menor.[1] El coríu cardosu ye una de les especies a les que se-yos apica l'Alcuerdu de caltenimientu de les aves acuátiques migratories afro-euroasiátiques (AEWA).

Ye un coríu d'humerales abiertos, asitiaos en praderíes o estepes, o banzaos y marismes de vexetación acuática trupo. Esti coríu busca agües duces, a ser dable con un abellugu seguru na vexetación palustre, magar que tamién se-y repara en marismes y estuarios d'agua salobre.

Comportamientu

[editar | editar la fonte]
Nial recubiertu de plumes.

Ye un coríu estórdigu y non tan gregariu fuera de la dómina de cría como otros de los sos parientes, yá que tiende a formar pequeñes bandaes, dacuando acomuñáu con otres anátides, como'l Anas cyanoptera y el Coríu calón bermeyu, y tamién cola fulica.

Alimentación

[editar | editar la fonte]

Aliméntase na superficie, pudiendo inclusive meter la tiesta so l'agua. Aliméntase principalmente de plantes. Inxer fueyes y raigaños de xuncos xunto a otres plantes acuátiques, según pequeños moluscos, inseutos y merucos principalmente na dómina de cría. Los coríos mozos aliméntense principalmente d'inseutos de primeres.

Reproducción

[editar | editar la fonte]

Fai una sola niarada añal, ente los meses de mayu y agostu. La fema pon ente 8 y 12 güevos que guara puramente por ella mientres 26 ó 28 díes. Los sos güevos son de color ablancazáu rosáu y tienen un tamañu de 50-60 x 34-43 mm.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 BirdLife International (2012). «Anas strepera» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.2. Consultáu'l 25 d'avientu de 2014.
  2. Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, Anas strepera.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Floyd, 2008
  4. 4,0 4,1 4,2 Madge, Steve; Burn, Hilary (1988). Wildfowl: An Identification Guide to the Ducks, Geese and Swans of the World. Christopher Helm. páxs. 200–202. ISBN 0-7470-2201-1
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Dunn and Alderfer, 2006
  6. Linnaeus, C. (1758). Laurentii Salvii: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata.. Consultáu'l 25 d'avientu de 2014.
  7. «Phylogeny and biogeography of dabbling ducks (genus: Anas): A comparison of molecular and morphological evidence» (PDF). The Auk 116 (3):  páxs. 792–805. 1999. doi:10.2307/4089339. http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v116n03/p0792-p0805.pdf. 
  8. «ITIS Report: Anas strepera». Integrated Taxonomic Information System. Consultáu'l 10 d'agostu de 2014.
  9. Hume, Julian P.; Walters, Michael (2012). T. & A. D. Poyser: Extinct Birds. ISBN 978-1-4081-5725-1. Consultáu'l 10 d'agostu de 2014.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]