Primer ministru d'Israel

Primer ministru d'Israel
	cargu públicu
	Primer ministru
Titular	Yair Lapid (es) dende 1 xunetu 2022
Tratamientu	Excelencia (es)
Residencia	Beit Aghion (en)
Nomáu por	Presidente d'Israel
Parte de	Gabinete de Israel (es)
Xurisdicción	Israel
Institución	Gabinete de Israel (es)
Estáu	Israel
Creación	14 mayu 1948
Llista	list of prime ministers of Israel (en)
Sitiu web	https://www.gov.il/he/departments/prime_ministers_office

El primer ministru d'Israel (hebréu: ראש הממשלה, Rosh HaMemshala, lit. «xefe de Gobiernu») ye'l xefe electu del Gobiernu israelín. Formalmente ye'l presidente quien designa a un miembru de la Knesset (parllamentu) por qu'intente formar gobiernu (de normal, l'escoyíu ye'l líder del partíu, o coalición de partíos, más votáu, sicasí'l presidente puede encargar la formación d'un gobiernu a quien considere tien les mayores posibilidaes d'algamar la mayoría mínima pa gobernar). Esti sistema indireutu foi reemplazáu en 1992 por una eleición direuta del primer ministru, pero en 2001 esti cambéu foi abolíu por cuenta de la escesiva fragmentación que provocaba.

Llista de primeros ministros d'Israel[editar | editar la fonte]

#		Dende	Hasta	Partíu
1.	David Ben-Gurión	1948	1953	Mapai
2.	Moshé Sharet	1953	1955	Mapai
3.	David Ben-Gurión	1955	1963	Mapai
4.	Levi Eshkol	1963	1969⁶	Mapai/Llaborista¹
5.	Yigal Alión (en funciones)	1969	1969	Llaborista
6.	Golda Meir	1969	1974	Llaborista
7.	Isaac Rabin	1974	1977	Llaborista
8.	Shimon Peres	1977	1977	Llaborista
9.	Menájem Beguin	1977	1983	Likud
10.	Isaac Shamir	1983	1984	Likud
11.	Shimon Peres²	1984	1986	Llaborista
12.	Isaac Shamir²	1986	1992	Likud
13.	Isaac Rabin³	1992	1995⁶	Llaborista
14.	Shimon Peres	1995	1996	Llaborista
15.	Benjamín Netanyahu	1996	1999	Likud
16.	Ehud Barak	1999	2001	Llaborista
17.	Ariel Sharón	2001	2006	Kadima⁴
18.	Ehud Ólmert⁵	2006	2009	Kadima
19.	Benjamín Netanyahu	2009	nel cargu	Likud

¹ En 1968 el Mapai fundir con otros partíos pa formar lo que güei se conoz como'l Partíu Llaborista d'Israel.

² Tres les eleiciones de 1984, el Likud y los llaboristes algamaron un alcuerdu de coalición pol cual el puestu de primer ministru sería ocupáu por dambos, media llexislatura cada unu. El llaborista Shimon Peres foi'l qu'ocupó'l gobiernu mientres los dos primeros años, tres los cualos el puestu pasó a Isaac Shamir, del Likud. Tres les eleiciones de 1988, el Likud yá podía gobernar solo, colo cual Shamir siguió ocupando'l puestu.

³ Isaac Rabin foi asesináu mientres ocupaba'l cargu.

⁴ El 21 de payares de 2005, Sharón, xunto a dellos ministros y miembros de la Knesset, biforcar del Likud arriendes de los desalcuerdos internos en rellación al Plan de retirada unillateral israelina y les negociaciones sobre'l estatus final de Cixordania. Sharón formó un nuevu partíu, Kadima.

⁵ El 4 de xineru de 2006 Ariel Sharón sufrió un fuerte infartu cerebral, pola mor del cual túvose-y qu'alministrar anestesia xeneral. Ehud Ólmert asumió'l cargu de primer ministru en funciones mientres s'aguardaba'l desenvolvimientu de los acontecimientos sobre l'estáu de salú de Sharón. Foi ratificáu como primer ministru tres les eleiciones de marzu de 2006.

⁶ Fináu mientres ocupaba'l cargu.

Periodu de incumbencia n'años[editar | editar la fonte]

David Ben-Gurion: 13 años y 112 díes (primer periodu: 5 años y 258 díes, segundu periodu: 7 años y 229 díes)
Benjamin Netanyahu: Incumbente (primer periodu:3 años y 18 díes; segundu periodu: 31 de marzu de 2009 - Incumbente)
Yitzhak Shamir: 6 años y 242 díes (primer periodu: 339 díes; segundu periodu: 5 años y 268 díes)
Yitzhak Rabin: 6 años y 132 díes (primer periodu: 3 años y 18 díes; segundu periodu: 3 años y 114 díes)
Menachem Begin: 6 años y 113 díes (2 periodos consecutivos )
Levi Eshkol: 5 años y 247 díes
Ariel Sharon: 5 años y 39 díes (incluyendo 100 díes nel periodu por 'incapacidá temporaria')
Golda Meir: 5 años y 19 díes
Ehud Olmert: 2 años y 351 díes
Shimon Peres: 2 años y 264 díes (primer periodu: 2 años y 37 díes; segundu periodu: 227 díes)
Moshe Sharett: 1 añu y 281 díes
Ehud Barak: 1 añu y 245 díes
Yigal Allon: 19 díes

Ver tamién[editar | editar la fonte]