Saltar al conteníu

Moral de Sayago

Coordenaes: 41°28′21″N 6°06′04″W / 41.4725°N 6.1011°O / 41.4725; -6.1011
De Wikipedia
Moral de Sayago
Alministración
País España
Autonomía Castiella y Lleón
Provincia provincia de Zamora
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Moral de Sayago (es) Traducir Emilio Lorenzo Jorge de Ana
Nome oficial Moral de Sayago (es)[1]
Códigu postal 49254
Xeografía
Coordenaes 41°28′21″N 6°06′04″W / 41.4725°N 6.1011°O / 41.4725; -6.1011
Moral de Sayago alcuéntrase n'España
Moral de Sayago
Moral de Sayago
Moral de Sayago (España)
Superficie 67.04 km²
Altitú 743 m[2]
Llenda con Moralina, Villadepera, Villalcampo, Villaseco del Pan, Pereruela, Bermiellu de Seyagu y Luelmo
Demografía
Población 263 hab. (2023)
- 145 homes (2019)

- 112 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de provincia de Zamora
Densidá 3,92 hab/km²
moraldesayago.es
Cambiar los datos en Wikidata

Moral de Sayago ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora y de la comunidá autónoma de Castiella y Llión.

Toponimia y xentiliciu

[editar | editar la fonte]

El topónimu Moral, según Riesco Chueca,[3] respuende a un modelu tradicional del área lleonesa, consistente nun nome d'árbol en singular, femenín y con o ensin artículu.

Asina ye frecuente La Moral, con o ensin artículu, según los sos diminutivos, que caltienen el xéneru femenín, de tradición llatina. Na provincia de Zamora son frecuentes los topónimos Moral, Moraleja o Moralina. L'orixe de toos ellos ye'l totémicu Morus nigra o morera negra (llatín mōrus, -i), entá denomináu moral en gran parte del dominiu llingüísticu lleonés. Este ye un árbol d'antigua tradición conceyil, frecuentemente plantáu ante munches de les ilesies rurales. Na mayor parte de los casos, la so forma diminutiva nun suel aludir a un moral pequeñu, sinón a una población llamada Moral que ye de menor rangu qu'otra llocalidá del mesmu nome.

La referencia etimolóxica a árboles y plantes ye daqué qu'asocede frecuentemente na denominación de munchos pueblos sayagueses (Carbellino del carballo o carbayu; Luelmo del llamera; Fresnu y Fresnadillo del fresnu; Salce del sauce; Almeida del álamu; Moral de Sayago, Moralina y Moraleja del moral, Figueruela de la figal, Sogo del sabugu, ...). Podría ser la seña identificativa de dalgunos de los poblamientos celtes na ribera norte del Tormes. Tal teoría podría ser discutible en dalgunos de los topónimos mentaos, al ser posible otres opciones ensin base vexetal.

El xentiliciu d'esta llocalidá sayaguesa ye moralejo.

Moral ye una de les llocalidaes sayaguesas na que se fai más patente la presencia romana. Nel barriu Coneo podemos reparar fragmentos de cercos romanos formando parte de los murios de les cases. Estes, xunto con otros restos güei sumíos, provienen del antiguu campusantu romanu descubiertu a principios de sieglu na mesma llocalidá. Tuvo De tener una cierta importancia, yá que equí cruciábase la Calzada Mirandesa cola que, viniendo de Luelmo, dirixir a Villalcampo. Non lloñe d'elles, atópase la Fonte Conceyu, posiblemente romana.

Sía que non, na Edá Media, Moral de Sayago quedó integráu nel Reinu de Llión, dómina en que sería repobláu polos sos monarques nel contestu de les repoblaciones llevaes a cabu en Sayago, datando la so primer referencia escrita del sieglu XIII.[4]

Darréu, na Edá Moderna, Moral tuvo integráu nel partíu de Sayago de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora.

Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[5] integrándose en 1834 nel partíu xudicial de Bermillo de Sayago,[6] dependencia que s'enllargó hasta 1983, cuando foi suprimíu'l mesmu ya integráu nel Partíu Xudicial de Zamora.[7]

Xeografía física

[editar | editar la fonte]

Allugamientu

[editar | editar la fonte]
Situación del conceyu de Moral de Sayago na provincia de Zamora.

Moral de Sayago asítiase nel suroeste zamoranu. Falta 42 km de Zamora capital.

Pertenez a la contorna de Sayago. Intégrase dientro de la Mancomunidá Sayagua y el partíu xudicial de Zamora.

Nel so términu municipal tán integraes les llocalidaes d'Abelón y Moral de Sayago.

Parte del so términu municipal atópase dientro del parque natural d'Arribes del Duero, un espaciu natural protexíu de gran curiosu turísticu.[8]

Noroeste: Moralina Norte: Salto de Villalcampo Nordeste: Mueles del Pan
Oeste: Gamones Este: Villaseco del Pan
Suroeste: Luelmo Sur: Fresnadillo Sureste: Abelón

Demografía

[editar | editar la fonte]
Gráfica d'evolución demográfica de Moral de Sayago ente 1900 y 2017
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia.

Patrimoniu

[editar | editar la fonte]

Ruta de los molinos

[editar | editar la fonte]

En Moral de Sayago esisten bien de molinos hidráulicos. Creóse una ruta turística que pasa por toos ellos.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/moral-de-sayago-id49124.
  3. Pascual RIESCO CHUECA, “Medio natural y poblamiento en la toponimia mayor de Zamora” Archiváu 2012-04-12 en Wayback Machine, estrayíu del Anuariu 2000, Institutu d'Estudios Zamoranos "Florián de Ocampo", Diputación de Zamora, p. 449-500
  4. Martín Viso, Iñaki (1996). Universidá de Salamanca (Studia historica. Historia medieval, Nᵘ14): Una contorna periférica na Edá Media. Sayago, de l'autonomía a la dependencia feudal, páx. 127.
  5. «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
  6. Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
  7. Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.
  8. «Llei 5/2002, de 11 d'abril, de Declaración del Parque Natural d'Arribes del Duero (Salamanca-Zamora)» (en castellanu). Boletín Oficial del Estáu. 2002. http://noticias.juridicas.com/base_datos/CCAA/cl-l5-2002.html. Consultáu'l 3 de marzu de 2011. 

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]