Saltar al conteníu

Historia de Mongolia

De Wikipedia
Visión artística de Gengis Kan.

La zona de l'actual Mongolia foi gobernada por dellos imperios nómades, incluyendo l'estáu de Xiongnu, l'estáu de xianbei, el rouran, el Turkic Khaganate y otros.

Periodu antiguu

[editar | editar la fonte]

La zona de l'actual Mongolia foi habitada por grupos de nómades dende l'antigüedá. La población antigua tenía un estilu de vida nómada, yeren cazadores y vivíen una vida bastante zarrada.

Estáu de Xiongnu (209 AC–93 DC)

[editar | editar la fonte]

L'establecimientu del imperiu de xiongnu en Mongolia nel sieglu 3 aC, marca l'entamu de la condición d'Estáu nel territoriu de Mongolia.

Estáu de Xianbei (93–234)

[editar | editar la fonte]

El xianbei ganó fuercia a partir del sieglu 1 dC y consolidáronse nun estáu baxu Tanshihuai en 147. El xianbei estableció un imperiu, que na so curtia duración, dio llugar a numberosos estaos tribales a lo llargo de la frontera china. Ente estos estaos foi'l de la Toba (T'o-pa en Wade-Giles), un subgrupu de la xianbei, na China moderna provincia de Shanxi.

Estáu de Rouran (330–554)

[editar | editar la fonte]

Una caña de la xianbei, el Rouran (tamién conocíu como Nirun) consolidar so Mugulyu. ℚ

==

Estáu Khitan (906–1125)

[editar | editar la fonte]

Periodu medieval

[editar | editar la fonte]

Nel añu 1206, formóse un estáu mongol basáu n'agrupaciones tribales nómaes que s'atopaben sol lideralgu de Gengis Kan. Kan y los sos socesores más inmediatos conquistaron práuticamente la totalidá d'Asia y la Rusia europea, unviando exércitos inclusive a sitios tan alloñaos como Europa Central o'l sureste asiáticu. El nietu de Gengis Kan, Kublai Kan, quien conquistó China y estableció la dinastía Yuan (1279-1368), ganó una gran fama n'Europa por cuenta de los escritos de Marco Polo.

Anque les confederaciones mongoles exercíen un gran poder políticu sobre los sos territorios conquistaos, la so fuercia tornó rápido dempués de que la dinastía mongola en China fuera derrocada en 1368. Los Manchúes, un grupu tribal que conquistó China nel añu 1644 y formó la dinastía Qing, consiguieron caltener sol so control a Mongolia en 1691 col nome de Mongolia Esterior, cuando los nobles mongoles Khalkha pronunciaron un xuramentu de llealtá al emperador Manchú. Los gobernantes mongoles de Mongolia Esterior esfrutaron d'una considerable autonomía sol reináu Manchú. Los chinos lliberar de Mongolia, recuperando la so independencia, reclamen a Mongolia Esterior que tres l'establecimientu de la república faltaron al so xuramentu. En 1727, Rusia y la China Manchú concluyeron el Tratáu de Khyakta, qu'establecía les fronteres ente China y Mongolia, que esisten en gran parte al día de güei.

Mientres la Segunda Guerra Mundial, la URSS defendió a Mongolia de Xapón. La república de Mongolia foi reconocida como tal tantu pola República de China como pola República Popular China tres la guerra, pero Mongolia alliniar nel bandu soviéticu tres la rotura Chino-Soviética de 1958, allugando munches bases militares soviétiques mientres la Guerra Fría. Mongolia entró nes Naciones Xuníes en 1961.

En 1990, les comunistes abandonaron el control sobre'l gobiernu, creando una nueva constitución en 1992 que creó un estáu híbridu presidencial/parllamentariu. Mongolia celebró'l so primeres eleiciones presidenciales el 6 de xunu de 1993.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]