Hakka
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
| Tipu | etnia |
|---|---|
| Llingua | Idioma hakka |
 | |
Los hakka (客家人, n'hakka: hak-ga-ngin; en chinu mandarín: kèjīarén o kèjiā; el sinograma tien por significáu:son un subgrupu bastante estremáu de los han.
Los sos antepasaos remontense a fai '. 1.700 años nel norte de China pero les constantes migraciones fixeron qu'anguaño s'alcontraran mayoritariamente nel sur.
Espulsaos en foles socesives a partir del sieglu III de los sos asentamientos orixinales los hakka estableciéronse principalente (anque d'una manera bastante trashumante) como cultivadores nel sureste de China. Güei viven predominantemente nes provincies de Guangdong, Jiangxi, Fujian, na China Meridional onde ellos recibieron el so nome actual. Esisten tamién importantes coleutivos hakkas en Hunan, Guizhou, el Guangxi y el Sichuan dende ellí pasaron a Hainan y Taiwán.
Ente 1851 y 1864 un hakka convertíu al cristianismu llamáu Hong Xiuquan (洪秀全) lideró la Rebelión Taiping.
Na actualidá, la mayor parte de los hakkas moren nes provincies chines de Guangdong, Guangxi y Fujian. Amás, una sesta parte de la población de Taiwán ye d'orixe hakka, anque munches persones d'esa etnia na islla yá nun apoderen bien el dialeutu. Envalórase qu'alredor de 60 millones de persones son d'orixe hakka, pero posiblemente namái unos 45 millones falar na actualidá un tipu de dialeutu hakka, incluyendo grupos non chinos. Esiste un adaxu chinu que reza: «Ensin chinos, dexaría d'esistir el mundu; ensin hakkas, dexaría d'esistir China», y describe en forma bien apoderada la realidá de los hakkas en China, yá que la so presencia ye omnipresente.
La etnia ye una especie de clan zarráu y seique esi hermetismu implicó'l que seya pocu entendida. Anguaño en cuenta d'etnia, sería quiciabes más fayadizu dicir que ye un "estáu d'identidá". A lo llargo de la historia, asocedieron munchos casos de persones d'otres etnies que terminaron integrando a los hakkas por convencimientu común. Tamién esistió a la inversa, persones hakkas que perdieron la so identidá al refugar o ignorar el so ancestru étnicu.
Ente los dialeutos chinos del sur, ye unu de los más conocíos nel esterior, debíu precisamente a que los hakkas fueron emigrantes por excelencia de China, produciéndose foles migratories dende fines de la dinastía Song. Na actualidá, constitúin poblaciones chines mayoritaries dientro de les comunidaes chines en Malasia (principalmente en Sabah), Indonesia, Filipines, Mauriciu, Tailandia, Timor Oriental, Canadá (principalmente en Ontario), Estaos Xuníos (San Francisco, Nueva York, Ḥawai), Australia (especialmente en Melbourne, Brisbane, Sydney), Tahití, Islla Xunta; barrios de les principales ciudaes d'Arxentina; según en Xamaica, Trinidá y Tobagu, Surinam, Costa Rica, Panamá y Perú.
Un exemplu de fluxu migratorio de los hakka ye'l de los que s'establecieron apocayá nos Países Baxos:
Meizhou > Ḥong Kong > Indonesia (cuando yera colonia neerlandesa) > Surinam (tamién cuando yera colonia neerlandesa) > Países Baxos (principalmente les grandes ciudaes de la rexón llamada Holanda)
Munchos dirixentes tienen ancestros d'etnia hakka, incluyendo, ente otros a los filipinos Ferdinand Marcos, Corazón Aquino, Taksin y el Rei Bhumiphol de Tailandia; y el primer gobernador xeneral de Trinidá y Tobagu, Solomon Hochoy.
Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Hakka.
- El pueblu hakka Archiváu 2019-09-09 en Wayback Machine (n'inglés y chinu)
