Dinastía Qin
| ||||
---|---|---|---|---|
estáu imperial chinu | ||||
Alministración | ||||
Capital | Xianyang | |||
Forma de gobiernu | monarquía absoluta | |||
Xeografía | ||||
Plantía:Historia de China La dinastía Qin (chinu: 秦朝, Wade-Giles: Ch'in², pinyin: Qín) gobernó China dende'l 221 e.C. al 206 e.C. . El nome Qín, que tien una pronunciación similar en castellán a "chin", ye unu de los posibles oríxenes de la pallabra China. La unificación de China nel 221 e.C. sol primer emperador Qin Shi Huang, nome que podría traducise como "El augusto emperador fundador de los Qin", marcó los empiezos de la China imperial, periodu que duró (con ciertes interrupciones) hasta la cayida de la dinastía Qing en 1912. La dinastía Qin dexó como mandáu un estáu centralizao y burocrático que sería siguíu poles dinastíes socesives.
El rei de Qin, Zheng, se autoproclamó "Primer emperador", una fórmula de títulos acutada enantes pa deidaes y los mitolóxicos gobernantes de China. Ye conocíu polos historiadores como Qin Shi Huang, Primer emperador de Qin. El so deséu yera que los socesivos gobernantes de China gobernaren colos títulos de "Segundu emperador", "Tercer emperador", etc.
Historia
[editar | editar la fonte]Oríxenes y desenvolvimientu
[editar | editar la fonte]Nel sieglu IX e.C., Feizi, descendiente del antiguu asesor políticu Gao Yao, fóise-y concedíu'l dominiu sobre la ciudá de Qin, anguaño la ciudá de Tianshui que s'atopa onde dalguna vegada alzóse esta ciudá. Mientres el reináu de Xiao Zhou, l'octavu rei de la dinastía Zhou, a esta zona conocíase-y como l'estáu de Qin. En 897 e.C., so la rexencia de Gonghe, l'área convertir nuna dependencia encargada de la cría y reproducción de caballos.[1] Unu de los descendientes de Feizi, el duque Zhuang, aportó a favorecíu pol rei Ping de Zhou, el decimoterceru rei d'esa llinia. Como pagu, el fíu de Zhuang, el duque Xiang, foi unviáu escontra l'este como'l líder nuna espedición de guerra, mientres la cual establecióse formalmente'l nome de la familia Qin.
L'estáu de Qin nuna primer instancia unvió una espedición militar al centru de China nel añu 672 e.C., anque nun participó en nenguna incursión de gran repercusión por cuenta de la amenaza de los miembros de la tribu vecina. Nos alboreceres del sieglu IV AD, sicasí, toles tribus vecines esterminaes o conquistaes, l'escenariu taba llistu pal surdimientu del expansionismo Qin.
Poderíu
[editar | editar la fonte]Shang Yang, un burócrata del estáu Qin nel periodu de los Reinos Combatientes, abogó pola filosofía del llegalismu que favoreció la introducción d'una serie de reformes militarmente ventaxoses dende 361 e.C. hasta la so muerte nel añu 338 e.C. Yang tamién ayudó a construyir la capital de Qin, Xianyang, a mediaos del sieglu IV e.C. La ciudá resultante paecíase enforma a les capitales d'otros Estaos Combatientes.
El llegalismu influyó notablemente nel métodu de faer la guerra per parte de Qin que se tornó práuticu y despiadáu. Mientres el Periodu de Primavera y Seronda, la filosofía prevaleciente dictaba que la guerra yera l'actividá d'un caballeru y polo tanto tenía de realizase como tal; los comandantes militares fueron instruyíos pa respetar lo qu'ellos percibíen como les lleis del Cielu na batalla. Por casu, cuando'l duque Xiang de Song taba en guerra col estáu de Chu mientres el periodu de los Reinos Combatientes, tornó la oportunidá d'atacar a encomalo enemiga, mandada por Zhu, mientres cruciaben un ríu. Dempués de que los enemigos cruciaren el ríu y entamaren les sos fuercia, el duque yera ganáu de manera decisiva na batalla. Cuando los sos asesores más tarde -y amonestaron de tal cortesía escesiva escontra l'enemigu, él retrucó, "Ye sabiu nun entartallar a los débiles, nin dar la orde d'ataque hasta que l'enemigu formara les sos files."
L'estáu de Qin fixo casu omiso a esta tradición militar, aprovechando les debilidaes de los sos enemigos. Un noble del estáu de Wei acusó al a los homes d'estáu de Qin de ser "avaros, maldadosos, vidueños de ganancies, y ensin sinceridá. Nun saben nada alrodiu de les lleis de cortesía, les rellaciones fayadices, y la conducta virtuosa, y con tal d'aprovechar cualquier oportunidá de ganancia material son capaces de desoyer a los sos familiares como si fueren animales." Foi'l pensamientu llegalista sumáu a un fuerte lideralgu per parte de los gobernantes, l'empléu d'homes talentosos d'otros estaos, y la poca oposición interna dio a los Qin una fuerte base xeopolítica.
Otra ventaya de la dinastía Qin yera'l so enorme y eficiente exércitu lideráu por xenerales capaces. Utilizaron los últimos desarrollos n'armamentu y tresporte disponibles que fixeron frente a los armamentos desactualizados de los sos enemigos. Estos últimos desarrollos dexaron una mayor movilidá en dellos tipos de terrén que sirvieron pa compensar la diversidá de relieve de les rexones de China. D'esta miente, tanto ideológicamente como na práutica, los Qin yeren cimeros militarmente.
A lo último, el reinu de Qin tenía una ventaya xeográfica por cuenta de la so fertilidá y la so posición estratéxica, protexida por delles cadenes montascoses qu'apurríen al estáu una defensa natural. La espansión de la producción ayudaba a sostener al gran exércitu de Qin; la canal del ríu Wei construyíu en 246 e.C. foi particularmente significativu a esti propósitu.
Conquista de los Reinos Combatientes
[editar | editar la fonte]Mientres el periodu de los Reinos Combatientes anterior a la dinastía Qin, los principales estaos que compiten pola supremacía rexonal yeren Yan, Zhao, Qi, Chu, Han, Wei y Qin. Los gobernantes d'estos estaos se autoproclamaban a sigo mesmos como reis, en llugar d'utilizar los títulos de baxa nobleza que tuvieren con anterioridá. Sicasí, nengún reclamó'l tronu de los gobernantes Zhou como una entidá unificada nin el "Mandatu del Cielu", y polo tanto nun tener el derechu d'ufiertar los sacrificios sagraos que los gobernantes Zhou realizaben.
Antes de la so conquista nos sieglos IV y III e.C., la dinastía Qin sufrió dellos reveses. Shang Yang foi executáu en 338 e.C. pol rei Huiwen por cuenta de una rensía personal allugáu dende la so mocedá. Tamién hubo lluches internes pola socesión de Qin nel 307 e.C., que descentralizó en cierta midida l'autoridá Qin. Qin foi ganáu por una alianza de los otros estaos nel añu 295 e.C., y pocu dempués sufrió otra derrota pol estáu de Zhao, por cuenta de que la mayor parte del so exércitu atopábase defendiendo contra Qi. L'estadista agresivu Fan Sui (范雎), asumió'l cargu de primer ministru a penes resolvióse la crisis socesoria, empezó una política expansionista basada nos métodos aplicaos polos estaos de Jin y Qi, lo que llevó al reinu de Qin a recuperase y a empezar la conquista definitiva de los reinos vecinos.
Los Qin nun se fixeron esperar nel so asaltu a los otros estaos. Primero atacaron a Haber, direutamente nel este, y tomaron la ciudá de Xinzheng en 230 e.C.. Depués afararon el norte; l'estáu de Zhao rindir nel 228 e.C., y l'estáu más septentrional de Yan siguió a esta llista de conquistes, cayendo nel añu 226 e.C.. De siguío, los exércitos Qin llanzaron ataques al este, y más tarde al sur, asina; tomaron la ciudá de Wei en Daliang (anguaño conocida como Kaifeng) en 225 e.C. y obligaron al estáu de Chu a rindise nel añu 223 e.C.. A lo último, depunxeron al restu de la dinastía Zhou en Luoyang y conquistaron al estáu de Qi, tomando la ciudá de Linzi nel añu 221 e.C.. Cuando les conquistes completar nel añu 221 e.C., el rei Zheng - que tenía 9 años cuando asumió'l tronu del estáu de Qin - convertir nel gobernante efeutivu de toa China. Él consolidó la so posición como únicu gobernante cola abdicación del so primer ministru, Lü Buwei. Depués combinó los títulos de los anteriores trés Soberanos y los Cinco Emperadores nel so nuevu nome: Shi Huangdi (始 皇帝) o "Primer Emperador".[2][3] L'emperador recién declaráu ordenó que toles armes que nun tuvieren en baxu posesión de la dinastía Qin fueren confiscadas y fundíes. El metal resultante foi abondu pa construyir dolce grandes estatues ornamentales na acabante declarar capital de la dinastía Qin, Xianyang. Coles mires de prever el resurdimientu de los señores feudales, tamién destruyó los murios y fortificaciones que dixebraren primeramente a los seis estaos. Escurrióse un serviciu militar nacional: tou varón ente les edaes de diecisiete y sesenta años yera forzáu a sirvir un añu nel exércitu.[4]
Espansión escontra'l sur
[editar | editar la fonte]En 214 e.C., Qin Shi Huang aseguró les sos fronteres al norte con una fracción (100.000 homes) del so gran exércitu, y unvió a la mayoría (500.000 homes) del so exércitu al sur pa conquistar el territoriu de les tribus del sur. Antes de los acontecimientos que conducieron al dominiu Qin sobre China, ellos ganaren la posesión de gran parte de Sichuan, al suroeste. L'exércitu Qin nun taba familiarizáu col terrén de la selva, y foi ganáu por táctiques de guerra de guerrilles de les tribus sureñes, resultando na muerte de más de 100.000 homes. A pesar de la derrota, Qin tuvo ésitu na construcción d'una canal nel sur, que s'utilizó en gran midida pal suministru y replegamiento de les sos tropes mientres el so segundu ataque al sur. Sobre la base d'estos llogros, los exércitos Qin conquistaron les tierres costeres qu'arrodien Guangzhou,[5] y conquistóse les provincies de Fuzhou y Guilin. La influencia Qin llegó tan al sur como Hanoi. Dempués d'estes victories nel sur, Qin Shihuang movió más de 100.000 presos y exiliaos a colonizar les zones recién conquistada. Tocantes a l'ampliación de les fronteres del so imperiu, el Primer Emperador tuvo un gran ésitu nel afitamientu de les sos conquistes nel sur.[4]
Les campañes contra los Xiongnu
[editar | editar la fonte]A pesar de que l'Imperiu Qin llogró espandise escontra'l norte escasamente llograba caltener los territorios conquistaos por enforma tiempu. Les tribus d'estos llugares, colectivamente llamaes Hu por Qin, tuvieron llibres de la dominación china mientres la mayor parte de la dinastía. Ante la negativa d'axustar colos llabradores de la dinastía Qin, la tribu de los Xiongnu, qu'habitaba la rexón de Ordos nel noroeste de China, de cutiu asaltar y producíen grandes saqueos, lo que provocó les represalies de Qin. Dempués d'una campaña militar dirixida pol xeneral Meng Tian, la rexón foi conquistada en 215 e.C.. y l'agricultura establecióse; los llabradores, sicasí, taben descontentos colos altos impuestos y más tarde remontáronse.
La dinastía Han tamién tuvo ésitu n'espandise escontra la rexón de Ordos, por cuenta de la sobrepoblación, pero terminó escosando los sos recursos nel procesu. Owen Lattimore falaba alrodiu de los intentos de dambes dinastíes por conquistar y consolidar el so dominiu na rexón de Ordos, "La conquista y espansión yeren ilusories. Nun había nengún tipu d'ésitu que nun va crear la so propia reacción."[6] Ello ye que este foi'l casu de les fronteres de la dinastía en múltiples direiciones; l'actual Xinjiang, Tibet, Manchuria, Mongolia Interior, y les rexones al sureste yeren ayenes a los Qin, ya inclusive nes zones sobre les que teníen control militar yeren culturalmente distintes.[7]
Decadencia
[editar | editar la fonte]El engrandecimiento de Qin foi sofitáu poles frecuentes espediciones militares qu'avanzaben poles fronteres del norte y del sur. Pa repeler la intrusión de los pueblos nómades, les muralles de les fortificaciones construyíes polos Reinos Combatientes xunir pa convertiles nuna sola; esto foi'l primer precursor de la Gran Muralla China de 5000 km de llongura construyida darréu mientres la dinastía Ming. Dellos proyeutos d'obres públiques, incluyendo canales y pontes, entamar pa consolidar y reforzar el mandatu imperial. Una estravagante tumba pal emperador, completada colos guerreros de terracota, construyóse cerca de la capital Xiangyang, una ciudá a media hora de la moderna Xi'an. Esta actividaes riquíen d'enormes desplazamientos de mano d'obra y recursos, por non mentar les midíes represives necesaries.
El trabayu ensin fin nos últimos años del reináu de Qin Shi Huang empezó a provocar un descontentu estendíu. Sicasí, l'emperador foi capaz de caltener la estabilidá gracies al so firme control en cada aspeutu de vida de los chinos.
Tres intento fállidos d'asesinatu contra la vida de Qin Shihuang, llevar a convertise nun paranoicu encegoláu cola inmortalidá. Morrió nel añu 210 e.C.. Mientres el so reináu Qin Shi Huang fixo cinco viaxes d'inspección pel país en busca de la inmortalidá. Mientres el so últimu viaxe col so segundu fíu Huhai (胡亥) nel 210 e.C. , Qin Shi Huang morrió de secute na prefeutura de Shaqiu mientres un viaxe a les llendes orientales del so imperiu nun intentu de consiguir un mestranzu de la inmortalidá per parte magos taoístes, qu'afirmaben que'l mestranzu taba atrapáu nuna islla curiada por una bisarma marín. Huhai, siguiendo'l conseyu de dos altos oficiales - el secretariu imperial Li Si (李斯) y el xefe eunucu Zhao Ghao (趙高) - falsificó el testamentu del emperador. El falsu decretu ordenaba que'l primer fíu de Qin Shi Huang, l'herederu Fusu (扶蘇), suicidárase, nomando nel so llugar a Huhai como'l próximu emperador. El decretu tamién arrampuñaba la direición de les tropes del militar Meng Tian (蒙恬) - un fiel partidariu de Fusu - y sentenciaba a la familia de Meng a muerte. Pasu a pasu, Zhao Ghao apoderar del poder de Huhai, convirtiéndo-y, n'efeutu, nun emperador títere.
A los trés años de la muerte de Qin Shi Huang, les estendíes revueltes de los llabradores, presos, soldaos y descendientes de los nobles de los siete Reinos Combatientes surdieron por toa China. Cheng Sheng (陳勝) y Wu Guang (吳廣), dos d'un grupu de 900 soldaos asignaos pa la defensa contra los Xiongnu, convertir nos líderes de la primer revolución de plebeyos.
A empiezos d'ochobre del 207 e.C. , Zhao Ghao obligó a Huhai a suicidase y reemplazó-y col fíu de Fusu, Ziying (吳廣). Hai que faer notar que'l títulu de Ziying yera "rei de Qin" pa reflexar el fechu de que Qin yá nun controlaba por más tiempu la totalidá de China. La contención Chu-Han foi la consecuencia d'aquello. Ziying nun tardó en matar a Zhao Ghao y rindise a Liu Bang nos empiezos d'avientu del 207 e.C. . Pero Liu Bang foi forzáu a vencer Xiangyang y Ziying a Xiang Yu. Xiang Yu mató entós a Ziying y amburó el palaciu imperial a finales de xineru del 206 e. C.. D'esta manera la dinastía Qin llegaba a la so final, trés años dempués de la muerte de Qin Shi Huang, y menos de venti años dempués de ser fundada.[8][9][10] Liu Bang traicionaría y ganaría Xiang Yu, declarándose emperador Gaozu.[11] de la nueva dinastía Han el 28 de febreru de 202 e.C..
Anque la dinastía Qin foi de curtia vida, el so gobiernu llegalista tuvo un fondu impautu nes posteriores dinastíes chines. El sistema imperial que s'empecipió mientres la dinastía Qin creo un esquema que se desenvolvió mientres los siguientes dos milenios.
L'exércitu
[editar | editar la fonte]Organización de les tropes y armamentu
[editar | editar la fonte]L'exércitu que dexó efeutivamente la unificación de China utilizaba la teunoloxía más avanzada del momentu. Les distintes divisiones atópense notablemente representaos nel mausoléu del primer emperador. La infantería constituyía la gran mayoría de les tropes y probablemente componer cientos de miles de persones. El so ascensu foi imparable so la era de los estaos combatientes onde los carros de guerra yá nun yeren decisivos y la caballería desenvolviérase apocayá nes rexones del norte de China que taben en contautu colos pueblos de los caballeros de la estepa, sicasí esta nun xugaba un papel inda mayor[12] L'armamentu yera bien variáu, fabricáu en fierro o bronce. L'arma d'usu común yera la llanza (pi) con una fueya de bronce d'unos 35 cm, xunto cola alabarda (gue) que yera bien común nos tiempos antiguos xunto coles llances de mayor mayores (Mao), tamién los soldaos taben forníos con dagues (bishou), cuchiellos (dao) o una especie d'espada curtia (el "gabitu Wu," Wu gu), pero la espada emplegábase cada vez más nel sieglu III e.C. cola meyora de los procesos de fabricación que s'utilizaben p'allargar los metales (hasta 80 centímetros). L'arma más devastadora yera la ballesta (nu) que les sos fleches punchantes podíen algamar oxetivos a más de 300 metros. Pa protexese, los soldaos fabricaren coraces de plaquetas enredaes, que yeren más robustes y sofisticaes pa los oficiales d'altu rangu.[13]
Un estáu militarizado
[editar | editar la fonte]La eficacia del exércitu Qin esplícase probablemente pola organización militarizada del Estáu, porque en términos de teunoloxía militar en realidá nun s'estremaba enforma coles tropes de los reinos que conquistó. El sistema legista basaba'l poder económico y militar nel sector agrariu, esto ye los llabradores Qin, tanto a los productores de la riqueza como a los provisores de los soldaos. El llegalismu inclusive vio a la guerra como unu de los fines del Estáu, según el llibru del Príncipe Shang, qu'ayudaba a enfocar les fortaleces y talentos de tol reinu dexando que les riqueces y enerxíes de la naturaleza consumiérense darréu, lo que torgaba que s'atroparen nes manes de les persones comenenciudes que podríen beneficiase primero que l'Estáu. Faía fincapié nel caltenimientu d'un estáu de permanente guerra.
Les persones que s'entamaben en pequeñes unidaes locales de solidaridá constituyíen la base de la conscripción militar. El mal comportamientu en combate d'un miembru de la clase podía tener consecuencies pa tolos miembros de la mesma y, otra manera, los sos ésitos militares podíen beneficialos a toos (los soldaos yeren compensaos en base al númberu de cabeces enemigues). Esta solidaridá, añadíu a los llazos de sangre que xunen de cutiu los soldaos de la mesma llocalidá, fortalez la cohesión de les tropes. Movilícense Los homes de 17 a 60 años; teníen de faer un serviciu militar regular y podíen ser movilizaos nuevamente con cada nueva campaña militar. Les estructures militares de los Reinos Combatientes pueden concebise nel famosu llibru L'arte de la guerra de Sun Zi, la planificación de campañes, la organización de les tropes y loxística, elementos clave de la victoria; los soldaos tienen de ser calidable, asina executaren les órdenes pal ésitu del so xeneral viendo nél una figura paterna.[14]
La Gran Muralla
[editar | editar la fonte]El sistema de muralles defensives creáu pol primer emperador, la "Gran Muralla", tamién contribuyó en gran midida a la so lleenda. Esto nun ye una innovación, una y bones los anteriores Estaos Combatientes yá construyeren esos murios pa protexese de los otros reinos y los pueblos nómades del norte. Qin Shi Huang fixo desmantelar les muralles internes, pero caltuvo, aumentó y reforzó les que curiaben la frontera norte del so imperiu. La realización d'esti gran proyeutu confiar al xeneral Meng Tian dempués de les campañes contra los Xiongnu en 215 e.C. a 214 e.C. que demostraron l'amenaza que s'acurría sobre l'imperiu. La tradición caltuvo la magnitú de la obra que movilizaría a más de 300.000 homes que trabayen en condiciones de cutiu deplorables. Mientres la construcción del muriu, aprovechóse la topografía a lo llargo del so percorríu, sobre la base de los cantiles, con materiales disponibles llocalmente. Torres cuadraes y abellugos asitiar n'intervalos regulares, nos puntos estratéxicos apurríense guarniciones más grandes. Parte de la muralla sigue tando de pies porque los sos murios fueron afeutaos poles restauraciones de les dinastíes posteriores.[15]
Cultura y sociedá
[editar | editar la fonte]Al traviés de los sos aspeutos sociales, económicos ya intelectuales, la efímera dinastía Qin nun presentó gran orixinalidá en rellación col yá rematáu periodu de los Reinos Combatientes. Yera una sociedá que la so riqueza basar na producción agrícola sostenida por un gran campesinado, sicasí nel planu urbanu, cola artesanía y el comerciu, empezó a ocupar un rol cada vez más importante. El dinamismu de la vida intelectual y relixosa tien el so orixe nes múltiples corrientes filosófiques que se desenvolvieron nel so momentu. La especificidá d'esti periodu cai principalmente na voluntá del Estáu de Qin pa controlar meyor la sociedá y el pensamientu. Los sos ésitos fueron escaecíos y tuvieron la desgracia de nun perdurar nel tiempu como los sofitaos por Haber.
Aspeutos sociales
[editar | editar la fonte]L'aristocracia de los Qin yeren bien similares na so cultura y vida cotidiana. Les variaciones rexonales na cultura considérase un símbolu de les clases baxes. Esto derívase de los Zhou y foi aprovecháu polos Qin, yá que tales variaciones considerábense contraries a la unificación que'l gobiernu esforciar por llograr.[16]
Nel so enfoque legista y militarista, los Qin establecieron na dómina de Shang Yang una sociedá xerárquica de venti rangos de baxo escontra riba. Nesi sistema podía xubise socialmente per mediu de méritos na guerra o na alministración pública; otra manera, unu podía ser desaposiáu del so rangu por mal comportamientu. Esta organización taba destinada a sustituyir a l'antigua estratificación social que se basaba dafechu en xerarquíes hereditaries, que garantizaba l'accesu de llinaxes aristocráticos na alministración pública.
L'autoridá imperial fixo fincapié nel afitamientu de les families nucleares (de 4 a 6 individuos polo xeneral), por cuenta de les estructures más complexes col fin de fomentar el treslláu de persones escontra les rexones más remotes del imperiu. Dientro de la familia, l'autoridá doméstica sobre los integrantes de la familia tener indiscutidamente el padre que les sos normes yeren respetaes polos sos fíos, que debíen-y gran respetu, inclusive na edá adulta. La piedá filial ye un principiu que'l so cumplimientu nun resultaba peligrosu pal nuevu réxime. Según la concepción de la dómina, el llinaxe familiar perpetuábase puramente nos homes, ente que les muyeres dedicar a vivir la totalidá de la so vida dientro nucleu familiar paternu o nel marital ensin potestá dalguna. La llealtá de les muyeres escontra la familia del so home yera un deber y si nun se cumplía yera socialmente condenable, como nuna inscripción de Qin Shi Huang, que proclamaba que si una vilba volvía casase automáticamente cometía adulteriu contra'l so difuntu home.[17]
Los plebeyos y los pobladores rurales, que constituyíen más del 90% de la población,[18] bien escasamente dexaben los pueblos o caseríos onde nacíen. El periodu de la dinastía Qin atopar nuna llarga fase de crecedera de la producción agrícola, en parte por cuenta de les meyores teunolóxiques (como l'aumentu del usu de ferramientes de fierro y les meyores nes téuniques de fertilización). Esto captó l'interés de los gobernantes que víen a l'agricultura como una enorme fonte de riqueces pal estáu. El campesinado representaba la mayor parte de los ingresos provenientes de los dos impuestos principales, que tomaben una parte de la collecha (1/15 a principios de la era Han) y pola cantidá d'homes adultos homes adultos (los neños pagaben solo la metá del impuestu), qu'incluyía tamién xeres en nome del Estáu (una vegada per mes).
La otra razón del interés de los gobernantes polos llabradores anicia nel fechu de qu'apurríen la mayor parte de les tropes, lo qu'esplica la organización de les unidaes del exércitu sobre la base de la solidaridá pal reclutamiento militar como un procedimientu bien vistu. Dellos documentos llegales y alministrativos desenterraos nes tumbes como les que s'atopaben en Shuihudi resaltaron ciertos aspeutos de la vida del pueblu y de la so organización. El trabayu agrícola yera supervisáu por funcionarios locales, como'l xefe de l'aldega (likui), qu'en casu de bones colleches y un bon desenvolvimientu ganaderu, recibía premios (en bienes o en exenciones serviciales al Estáu). En casu contrariu yera castigáu con azotes o servicios extra.[19]
Les formes comunes d'empléu difieren según la rexón, anque l'agricultura yera cuasi universalmente común. Los oficios yeren de calter hereditariu; l'empléu d'un padre pasaba'l so fíu mayor dempués de qu'esti morría.[20] El Lushi Chunqiu[21] dio exemplos de cómo los plebeyos en llugar de siguir el idealismu d'un home que "fai que les coses sirvan", fueron "amenorgaos al serviciu de les coses" al encegolase cola riqueza material.
Llabradores escasamente figuraben na lliteratura mientres la dinastía Qin y dempués; académicos y otros de estatus mayor preferíen la emoción de les ciudaes y el curiosu de la política. Una notable esceición a esto foi Shen Nong, el llamáu "Padre Divín", qu'enseña que los llares tienen de cultivar los sos propios alimentos. "Si nun primer llugar el dexa de llabrar, daquién nel mundu va carecer fame. Si nun primer llugar ella dexa de texer, daquién nel mundu va carecer el fríu." Los Qin promocionaben esto; un ritual llevar a cabu una vegada cada pocos años que consistía en funcionarios importantes del gobiernu, que por veces utilizaba l'aráu nun campu especial, pa demostrar l'interés del gobiernu pola actividá agrícola.[20]
L'arquiteutura de la dómina de los reinos combatientes tenía dellos aspeutos carauterísticos. Les muralles alredor de les crecientes ciudaes, que s'utilizaben principalmente pa la defensa, fixéronse más llargues, y construyéronse delles parés secundaries pa dixebrar los distintos distritos. Se enfatizó la versatilidad n'estructures federales, pa crear un sentíu d'autoridá y poder absolutu. Los elementos arquiteutónicos tales como torres defensives pimpanes, puertes de rexes, terraces y edificios de gran valumbu llargamente tresmitieron esto.[22]
Gobiernu y fuercia militar
[editar | editar la fonte]Nel procesu d'afitamientu del so poder, Qin Shi Huang impunxo'l sistema burocráticu non hereditariu y centralizáu del estáu de Qin sobre'l so nuevu imperiu en llugar del sistema feudal de l'anterior dinastía Zhou. L'imperiu de Qin sofitar na filosofía del llegalismu (con hábiles conseyeros como Han Fei o Li Si). La centralización, llograda al traviés de métodos despiadaos, enfocar en estandarizar los códigos llegales y los procedimientos burocráticos, la moneda, el sistema d'escritura y los patrones de pensamientu y estudios. Los calteres utilizaos nel antiguu estáu de Qin convertir nel estándar pa tol imperiu. El llargor de la exa de les ruedes de los carros tamién s'unificó y les víes pa vehículos (馳道) se estandarizaron pa facilitar el tresporte a lo llargo del país. Pa callar les crítiques contra'l mandatu imperial, l'emperador espulsó o condergó a muerte a munchos estudiosos confucianos que disentían, y confiscó y quemó los sos llibros (焚書坑儒).
So esti sistema, tantu los militares y el gobiernu espolletaron, como individuos talentosos podríen identificase más fácilmente na sociedá tresformada. Les dinastíes chines posteriores emularon el gobiernu Qin pola so eficiencia, a pesar de ser condergaos pola filosofía confuciana.[23] Hubo casos d'abusu per parte de les fuercies militares, dalgunos fueron inmortalizados nos "rexistros de los oficiales". Un comandante llamáu Hu ordenó a los sos homes atacar a los llabradores nun intentu d'aumentar el númberu de "bandíos" qu'había matáu; los sos superiores, probablemente con ganes d'encher el so rexistros dexar.[24]
Los lletraos y filosofía
[editar | editar la fonte]Formes d'escritura
[editar | editar la fonte]Mientres el Periodu de los Estaos Combatientes, la escritura china tenía munches variaciones rexonales, asemeyaes una de la otra, yá que tolos estaos yeren herederos de la Derrocada dinastía Zhou. Les categoríes tradicionales de la caligrafía china determináronse dempués de la dómina Han, pero pueden ser atribuyíes dende la dómina del imperiu Qin. Esto tien dos variantes principales que los sos antecedentes yá apaecen nos testos anteriores a la unificación: una pa los documentos de la vida cotidiana, dibuxaos con un pincel sobre materiales de madera o bambú y programaos pa escribir más rápido'l cual díbase a llamar darréu "d'escribes" (Lishu); l'otru llamáu "silabariu" (zhuanshu), de los cualos hai dos formes, el gran silabariu (Dazhuan) y el pequeñu silabariu (Xiaozhuan), que tienen una función más formal y utilícense pa la escritura de les entraes oficiales, y a les más arcaiques. La tradición atribúi'l desenvolvimientu del primer tipu formal d'escritura a Cheng Miao, un eruditu que foi encarceláu por decisión del emperador.
Esto ta en contraste con una iniciativa formal que'l primer ministru Li Si punxo en práutica que consistía nuna política de normalización y unificación del sistema d'escritura de calter únicu que daría pasu al pequeñu silabariu. Esta escritura que'l so propósitu yera amontar la centralización imperial, esanició distintes variantes rexonales, que se vio facilitada pol fechu de que nun yeren bien distintos. Sumieron munchos calteres consideraos obsoletos o redundantes, dalgunos simplificáronse y regularizaron al usu corriente. Pero la reforma nun pudo normalizar dafechu los calteres. El so usu estendióse rápido ente los funcionarios imperiales que se punxeron al corriente colos documentos oficiales, y probablemente encargar de la formación de toles escribes. Per otra parte, l'estilu caligráficu que se conoz anguaño como'l más importante considérase un trunfu de la dinastía Han (el rexistru actual y oficial) y a partir de la continua evolución remanecería sieglos dempués el sistema d'escritura actual (kaishu).
El control y la represión de los lliteratos
[editar | editar la fonte]El gobiernu de Qin llevó a la unificación de la política china de les corrientes intolerantes de pensamientu que s'oponíen a la llegalismu y en primer llugar al confucianismu. El desenvolvimientu intelectual nos Reinos Combatientes dio a los pensadores inflúi política significativa. Les idees que se desenvuelven polo xeneral teníen un propósitu políticu y nun duldar en criticar al gobiernu, si considerar necesariu. Dempués de la victoria de Qin sobre'l restu de China, apaez una fola de persecuciones col lema "quemar llibros y executar los lliteratos (Fenshu kengru). Acordies colos informes de Torca Qian, la purga empecipiar en 213 e.C. nuna llacuada de la corte imperial xunto a dellos estudiosos. Un confucianu faló pa desafiar la política centralizadora del emperador; la so crítica centrar nel fechu de que nun-y da importancia a los miembros de la so familia cercana, a diferencia de lo que lo fixeron los antiguos reis Zhou, idealizada polos confucianos. Li Si respuende entós por aciu el desenvolvimientu d'una teoría que xustifica'l refugu de los modelos anteriores. Por eso pa faer un barríu llimpiu de les vieyes ideoloxíes, ordena la quema de llibros (Fenshu) de les distintes corrientes de pensamientu que s'oponíen llegalismu y podríen caltener viva la memoria de les antigües dinastíes tales como'l llibro de los documentos y el llibru de les odes qu'afirmaben la tradición Zhou. La xente que lleía en públicu castígase-y cola muerte. Namái los testos pa la so aplicación práutica caltiénense, los relativos a l'agricultura, l'aldovinación o la medicina. La importancia de la destrucción de llibros tien un calter simbólicu y abondo discriminada foi la seleición de material: munchos sobrevivieron a estes midíes y ye posible qu'otros eventos - la quema de la biblioteca imperial dempués de la cayida de la dinastía contribuyeren a la desapaición de material pervalible. La execución de los estudiosos (kengru) asocedió nel añu 212 e.C., cuando l'emperador ordenó la matanza de 460 estudiosos sospechosos de criticar la so crueldá y escesu. Polo xeneral acéptase que fueron soterraos vivos (que ye unu de los significaos deKeng y un castigu común na antigua China), pero puede ser namái una deducción de forma retrospectiva informada por Torca Qian o añadida nel so llibru dempués de la so muerte, pa xunise al rexistru de crueldaes del primer emperador. Sía comoquier, caltiénse siquier el fechu como parte de la política d'estáu de Li Si, arriendes de los pensamientos de Han Fei,[25] una gran figura del llegalismu que trató de disciplinar al grupu d'intelectuales, pa integralos na alministración estatal y sacar proivecho de la so habilidaes pol bien del estáu. [26] ·[27] ·.[28]
La coesistencia ente les escueles de pensamientu
[editar | editar la fonte]Sía que non, estes midíes yeren demasiáu llindaes pa unificar a les munches corrientes de pensamientu heredaes de los Reinos Combatientes. Tal política demuestra que toes estes corrientes considerábense lo suficientemente importantes como pa ser consideraes una amenaza escontra l'autoridá gubernamental, cuantimás a Li Si .[29]
Na corte imperial caltúvose una academia d'estudiosos de les distintes rexones del imperiu, siendo la continuidá de l'Academia Jixia qu'esistía nel antiguu reinu de Qi o les compilaciones de Lü Buwei antes de la unificación. El trabayu d'estos estudiosos xeneró'l Lushi Chunqiu, llibru enciclopédicu que los sos venceyos colos deseos unificadores de Qin son evidentes, incluyendo la d'unificar pensamientos y convencimiento de la necesidá d'un ser soberanu yera la situación ideal[30] · .[31]
El mesmu emperador consultaba eruditos confucianos nes sos visites al Monte Tai en Qi y esaminaba los rituales realizaos nel llugar. Les sos inscripciones monumentales, anque marcaes pol llegalismu, contienen pasaxes referentes a la ética confuciana. La escuela cosmolóxica tamién yera bien popular y tenía el beneplácito del emperador; Taba comenenciuda particularmente nos tresformamientos de los elementos (tierra, metal, madera, fueu y agua), que s'inspiró na simboloxía de la dinastía Qin (cola adopción de l'agua como elementu de la dinastía en contraposición al elementu fueu de la dinastía Zhou). Los defensores de les corrientes naturalistes (incluyendo los precursores del taoísmu), la maxa y l'aldovinación fueron bien activos y tamién interactuaron col emperador qu'en realidá nun podía ser consideráu como un partidariu del pensamientu unificador del llegalismu por causa de la so naturaleza interesada, influyida pola adulación. .[32]
Relixón
[editar | editar la fonte]Llexando alto en cualquier direición, la música enllena'l salón y la corte. Les banielles d'inciensu son montes de plumes, Una borrinosa escena en plena escuridá. Los tarmos de metal con flores elegantes, Una gran cantidá de banderes y pabellones de martín pescador. La música de los "Siete Origen" y "Oríxenes florecientes" Entónense como soníos harmoniosos. anque solo un pocu puede escuchase Los espíritus vienen a la fiesta a prestase. Y son vistos fuera del zhu zhu producíu pola música, Que purifica y refina los sentimientos humanos. De sópitu los estos allóñense na escuridá, Y el gran eventu dar por termináu. Los pensamientos purificados crecen ocultos y quietos, Y la urdimbre y la trama del mundu cayen na escuridá. —Han shu, p. 1046
|
Ye posible reconstruyir la relixón de los tiempos de la dinastía Qin gracies sobremanera a fontes anteriores, que daten del periodu de los Reinos Combatientes. Los antiguos chinos veneraben una serie de "espíritus" (shen) a los cualos ufiertaben sacrificios (animales, productos agrícoles, bebíes, etc.). Los ritos funerarios, particularmente importantes, tienen dos oxetivos: garantizar el percorríu y permanencia del muertu nel otru mundu y que esti recibieron la bendición del reinu de los espíritus.[33] Los rituales relixosos solíense celebrar nos templos y llugares sagraos nos que se llevantaben altares de sacrificiu. Mientres la celebración del Añu Nuevu descritu por Han Feizi, la xente de Qin realizaba ritos de purificación (ufiertaba agua fresco a amigos y vecinos), sacrificios a los antepasaos, espíritus domésticos y otros espíritus mientres tres díes.[34]
L'arte de l'aldovinación yera otra práutica relixosa que s'utilizaba pa predicir el futuru. Una antigua tradición consiste en pasar güesos o cascos de tortúa sobre fueu pa causar la formación de resquiebros que la so interpretación podría predicir eventos futuros. Son múltiples les formes d'aldovinación utilizaes na antigua China imperial, basada principalmente na observación de los fenómenos naturales: los cometes, eclíss y seques yeren consideraes presaxos del futuru porvenir. La relixón "popular" del periodu Qin ta documentada nos testos d'aldovinación desenterraos de les tumbes, incluyendo coleiciones de presaxos y almanaques. Estos refechamente amuesen los díes de suerte y mala suerte del añu según les actividaes de la vida diaria: viaxes, rituales de sacrificiu, un ensayu, matrimoniu, ya inclusive l'aséu de los caballos.[35]
La documentación relativa a la relixón del imperiu Qin tamién fai referencia a los so primera gobernante. Torca Qian cunta que Qin Shi Huang ordenó la presencia d'especialistes en rituales p'axuntar los nomes de los cientos de deidaes que los sos cultos celebrar por tol imperiu, col fin de consolidar el so dominiu sobre'l territoriu imperial. Les inscripciones dexaes pol emperador dempués de los sos viaxes poles provincies amuesen la so participación nos grandes sacrificios a los dioses locales, como en Feng onde se realizaron ufriendes rituales a los pies d'un monte sagráu por que darréu soterrárase un mensaxe pa los dioses qu'habitaben enriba d'ella. Qin Shi Huang caltuvo munchos llugares de cultu y cercos alzaos nos montes sagraos, siguiendo la tradición impuesta pol llexendariu rei Mu de Zhou. La so voluntá yera legitimizarse per mediu de les tradiciones antigües yá enraigonaes, inclusive si esto traía na puesta marcha de nuevos cultos y rituales. Na so capital, Qin Shi Huang realizó dellos sacrificios, que de la mesma reflexen les sos ambiciones centralista y universalista; el ritual más grande, celebrábase cada trés años mientres una nueche temprana, taba destináu a una deidá que'l so nome ye desconocíu.[36][37]
Etimoloxía del nome China
[editar | editar la fonte]El nome "Qin" (pronunciáu como "Chin") créese que ye l'antepasáu etimolóxicu del nome européu modernu del país, China. La pallabra probablemente abrióse camín nes llingües indo-aries per primer vegada como 'Cina' o 'Sina' y depués nel griegu y llatín como "Sinaí" o "Thinai '. Entós foi trescritu n'inglés y francés como "China" y "Chine '. Esta etimoloxía ye refutada por dellos estudiosos, quien suxeren que 'Sina' en sánscritu evolucionó muncho primero del establecimientu de la dinastía Qin. Jin (pronunciáu como "Zhin"), un estáu controláu pola dinastía Zhou nel sieglu VII e.C., ye otru posible orixe[38]
Soberanos de la dinastía Qin
[editar | editar la fonte]Notes: El rei Zhaoxiang de Qin (秦昭襄王) yá gobernara Qin mientres 51 años cuando Qin aniquiló a la dinastía Zhou; sicasí los otros seis estaos en guerra inda yeren rexímenes independientes. Dellos historiógrafos chinos utilizaron asina l'añu siguiente (l'añu 52 de reináu del rei Zhaoxiang de Qin) como la socesión oficial a la dinastía Zhou.
Qin Shi Huang foi'l primer soberanu chinu en proclamase "Emperador", dempués d'unificar a China en 221 e.C. Esi añu ye xeneralmente tomáu por historiadores occidentales pa ser l'empiezu de la "dinastía de Qin" que duró solu quince años, en 206 e.C. cuando foi movida por guerres civiles.[39]
Nome póstumus / títulu | Apellíu chinu y Nome chinu | ----- | Convención: "Qin" + nome póstumu | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Zhaoxiang (昭襄 Zhāoxiāng) | Ying Ze (嬴則 yíng zé) o Ying Ji (嬴稷 yíng jì) | 306 e.C. – 250 e.C. | ||||
Xiaowen (孝文 Xiàowén) | Ying Zhu (嬴柱 yíng zhù) | 250 e.C. | ||||
Zhuangxiang (莊襄 Zhuāngxiāng) | Ying Zichu (嬴子楚 yíng zǐ chǔ) | 249 e.C. – 247 e.C. | ||||
Dinastía Qin (221 e.C. – 206 e.C.) | ||||||
Shi Huangdi (始皇帝 Shǐ Huángdì) | Ying Zheng (嬴政 yíng zhèng) | 246 e.C. – 210 e.C. | ||||
Er Shi Huangdi (二世皇帝 Èr Shì Huángdì) | Ying Huhai (嬴胡亥 yíng hú hài) | 210 e.C. – 207 e.C. | ||||
Ziying foi referíu de cutiu pol so nome personal o Ziying,
Rei de Qin (秦王子嬰 qín wáng zi yīng) | ||||||
Nun esistió | Ying Ziying (嬴子嬰 yíng zi yīng) | 206 e.C. |
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Historia de China
- Emperadores de China
- Qin Shi Huang
- Mausoléu de Qin Shi Huang
- Xian
- Guerreros de terracota
- Estáu Qin
- Muralla china
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Lewis 2007, p. 17
- ↑ World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia, p. 36
- ↑ Dáu'l vezu chinu modernu d'incluyir los nomes de la dinastía como parte del apellíu, convirtió'l nome del emperador en Qin Shihuangdi. Más tarde, esto foi embrivíu a Qin Shihuang, porque ye raru que los nomes chinos tengan cuatro caráuteres.
- ↑ 4,0 4,1 Morton 1995, p. 47
- ↑ D'antiguo conocida como Cantón.
- ↑ Breslin 2001, p. 5
- ↑ Lewis 2007, p. 5
- ↑ Bodde 1986, p. 84
- ↑ El primer emperador de la dinastía Qin habíase jactado de que la dinastía duraría 10.000 xeneraciones; anque a dures penes duru namái unos 15 años.
- ↑ Morton 1995, páxs. 49-50
- ↑ Significa "Gran Proxenitor".
- ↑ Flora Blanchon, « les armées du premier empereur », dans Desroches, André & Wei 2001, p. 105-108
- ↑ Flora Blanchon, « les armées du premier empereur », dans Desroches, André & Wei 2001, p. 96-99
- ↑ Flora Blanchon, « les armées du premier empereur », dans Desroches, André & Wei 2001, p. 86-91
- ↑ Jean-Paul Desroches, « L'irrésistible ascension de Qin », dans Desroches, André & Wei 2001, p. 121-127
- ↑ Lewis 2007, p. 11
- ↑ Lewis 2007, p. 156-159
- ↑ Lewis 2007, p. 102
- ↑ Lewis 2007, p. 109
- ↑ 20,0 20,1 Lewis 2007, p. 15
- ↑ Un testu llamáu asina n'honor al so patrocinador Lü Buwei; Primer Ministru de Qin anterior al periodu de los reinos combatientes.
- ↑ Lewis 2007, p. 75–78
- ↑ Borthwick 2006, páxs. 9–10
- ↑ Chen, páxs. 180–81
- ↑ * (1999) Seuil: [https: La stratégie de la domination absolue]. ISBN 2-02-029372-2.
- ↑ Bodde, 1986, p. 69-72.
- ↑ Blanchon, 1999, p. 28-31.
- ↑ Yuri Pines, « L'idéologie de Qin : créer l'empire », dans von Falkenhausen & Thote 2008, p. 176-179
- ↑ Lewis,2007, p = 207-208
- ↑ Lewis,2007, p = 211-214
- ↑ * (1998) Éditions du Cerf: [https: primavera y cayida de Lü Buwei].
- ↑ Bodde, 1986, p = 75-81
- ↑ Lwewis 2007, p. 178
- ↑ Robin D. S. Yates, « El Primer Emperador, la llei y la vida cotidiana na antigua China », en Thote von Falkenhausen 2008, p.187
- ↑ Robin D. S. Yates, « El Primer Emperador, la llei y la vida cotidiana na antigua China », en Thote von Falkenhausen 2008, p. 184-187
- ↑ Lewis 2007, p. 185-187
- ↑ Marianne Bujard, « Cultos d'estáu y cultos locales na relixón d'Haber », Lagerwey 2009, p. 305-337
- ↑ Keay 2009, p .. 98
- ↑ Bodde 1986, p. 20
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Curtia cronoloxía histórica de China
- Otru cuadru cronolóxicu de la historia de China
- China Imperial nel Muséu Nacional d'Antropoloxía (Méxicu).