Saltar al conteníu

Cogorda

De Wikipedia
Cogorda de Boletus edulis.

Les cogordes son los esporocarpos, o cuerpos granibles, d'un conxuntu de fungos pluricelulares (basidiomicetos) qu'inclúi munches especies. Suelen crecer na mugor qu'apurre la solombra de los árboles, pero tamién en cualquier ambiente húmedo y con poca lluz. Delles especies son comestibles y otres son velenoses, ya inclusive esisten delles con efeutos psicoactivos.

Son exemplos de cogordes comestibles el xampiñón, el gurumelo, el níscalo, el gallipierno, la oronja o shiitake (Lentinula edodes).

Morfoloxía d'una cogorda

[editar | editar la fonte]

El sombreru o sombrerucu (píleo) de les cogordes puede adoptar delles formes, inclusive na mesma especie puede variar a lo llargo del tiempu. Dalgunos son llisos, pero otros pueden tar cubiertos d'escames, pelillos, verrugues. Puede ser brillosu o mate, secu o húmedu al tactu. El cantu del sombreru tamién puede apurrir datos útiles a la d'identificales, pue ser estriáu, acanaláu, llisu, endolcáu.

Na parte inferior del sombreru ye onde se producen les espores. Puede tar formáu por llámines, tubos o dientes:

Estipe/pedicelu

[editar | editar la fonte]

El pedicelu o pie que sofita'l píleo llámase estipe. La forma en que'l sombreru xune al tueru tamién ye bien importante pa la so identificación.

La volva ye la parte con forma de taza na base del estipe.

Delles cogordes d'interés Comestibles

[editar | editar la fonte]
Xampiñón común (Agaricus bisporus).
  • Agaricus bisporus: El xampiñón común ye una especie de fungu cultivada estensamente pal so usu en gastronomía. Ye la especie de fungos comestibles que s'emplega con más frecuencia, emprestándose a numberoses formes de consumu.
  • Leccinellum griseum: Crez nos montes de planifolios sobre distintos tipos de suelos, prefiriendo los abedurios, hojaranzos, álamos y encines. Nel País Vascu, onde na dómina serondiega son un productu d'altu interés. D'esta cogorda namái s'aprovecha'l sombreru en gastronomía.
  • Calocybe gambosa: Ye una especie típica de la zona del País Vascu y Aragón. Escelente gustu gastronómicu, considérase un luxu, pos nun se pudo criar en cautividá y la so producción ye escasa.

Ensin interés gastronómicu

[editar | editar la fonte]
  • Inocybe hirtella: Trátase d'una especie que crez con preferencia debaxo de les ablanares. La estación de crecedera que prefier abarca'l final del branu y la seronda (estación del añu onde más s'atopen estes cogordes). Ye sospechosa de nun ser comestible, y débese escluyir del consumu.

Velenoses/tóxiques

[editar | editar la fonte]
Cogorda de Amanita muscaria.
  • Amanita muscaria: L'Amanita muscaria contién concentraciones tóxiques de muscarina que'l so efeutu parasimpáticu provoca una clínica bien carauterística como llariméu, salivación, efeutos neurolóxicos, etc. El so antídotu ye l'atropina.
  • Amanita phalloides: L'Amanita phalloides provoca una intoxicación de gran gravedá y riesgu vital. Un antídotu eficaz nes etapes postconsumu ye la carne crudo qu'entá nel estómagu anula la toxina por unión a l'actina.

Proyeutos de cogordes con impautu ambiental y social

[editar | editar la fonte]

La producción de cogordes rique l'empléu de sustratos, estos pueden ser "residuos" d'agroindustrias los cuálos tienden a ser refugaos como basura. L'usu de sustratos na producción de cogordes en proyeutos sostenibles,[1] convertir nuna fonte importante de producción d'alimentu y otres refugayes de biomasa como son los micelios, que pueden ser aprovechaos pa otros proyeutos granibles qu'apurran beneficios ambientales.[2]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Proyeutu social de cogordes n'África. The Future of Hope. Consultáu'l 6 d'abril de 2017.
  2. Proyeutos sociales de cogordes en Colombia. Cogordes Sociales. Consultáu'l 6 d'abril de 2017.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]