Ciudad Guayana

Ciudad Guayana
Alministración
País	Venezuela
Estáu federáu	Bolívar
Tipu d'entidá	ciudá
Códigu postal	8050
Xeografía
Coordenaes	8°19′21″N 62°41′23″W / 8.3223763°N 62.6896622°O
	Ciudad Guayana Ciudad Guayana (Venezuela)
Superficie	410.5 km²
Altitú	13 m
Demografía
Población	751 331 hab. (2011)
Porcentaxe	100% de Bolívar; 2.63% de Venezuela
Densidá	1830,28 hab/km²
Más información
Fundación	1961
Prefixu telefónicu	0286

Ciudad Guayana ye una ciudá del estáu Bolívar, en Venezuela. Ciudá planiada a partir d'un conceutu desenvueltu por un equipu de profesionales venezolanos lideráu pol xeneral Rafael Alfonzo Ravard en collaboración téunica col Institutu Teunolóxicu de Massachusetts^[2] y la Universidá de Harvard, siendo depués executáu y concluyíu pola Corporación Venezolana de Guayana, el sector Puertu Ordaz, nació a lo llargo de la marxe norte del Ríu Caroní, onde s'asitiaron les primeres residencies y entós daquella la Orinoco Mining Company, depués fuéronse asocediendo les ampliaciones colos sectores Alta Vista, Unare, Matanzas y Cambalache, el sector San Félix establecióse al llau sur del ríu Caroní.

Ciudad Guayana ta conformada pola fusión de les comunidaes de San Félix, Puertu Ordaz, Alta Vista Norte y Sur, Unare, Cambalache y Matanzas; la ciudá, allugada na desaguada del ríu Caroní, ye puertu fluvial d'enllaz cola rexón oriental venezolana y el restu del mundu, y tienen espacios residenciales, comerciales, industriales y turísticos de gran actividá, xuniéndose'l sector de San Félix de Guayana colos demás sectores por trés pontes que crucien el ríu Caroní, mui cerca de la so desaguada nel ríu Orinoco. Allugada como ta na confluencia de dambos ríos, aprovecha al máximu la guapura de los saltos y raudales del Caroní, integrándolos de manera única al so paisaxe urbano.

Foi concebida como un escenariu fayadizu pal desenvolvimientu del sur del país, pos respuende a la magnitú ya importancia de los recursos rexonales disponibles: mineral de fierro, amplia disponibilidad d'enerxía hidroeléctrica, potencial agrícola y forestal, oru, diamantes, bauxita y manganesu, combináu cola so situación axacente a una terrible vía de comunicación fluvial: el ríu Orinoco. Les centrales hidroeléctriques de Macagua y Guri apurren el total de la lletricidá comercial xenerada en Guayana y el 72% del consumu nacional.

La ciudá cunta con un PIB nominal de 70.750 millones USD y un PIB per capita nominal de 8.737 USD, lo que representa un PIB PPA per capita de 15.129 USD,^[3] lo que la asitia nel séptimu llugar nel país, por actividá económica.

Ye la capital del conceyu Caroní, rexíu por un alcalde y el so conceyu. El conceyu ta estremáu en 11 parroquies, 8 urbanes: Unare, Universidá y Cachamay del llau norte; y Dalla Mariña, Simón Bolívar, Vista al Sol, Chirica y Once d'Abril en San Félix, amás de 3 parroquies rurales: Yocoima, Pozu Verde y l'apocayá adquirida, 5 de Julio, que llenda col conceyu Casacoima, del estáu Delta Amacuro, al que pertenecía enantes.

Historia[editar | editar la fonte]

Les primeres esploraciones entamar Diego de Ordaz en 1531, la espedición al mandu de Juan González Sosa afayó un mundu desconocíu de selves y llanures nos márxenes del fabulosu ríu Orinoco. En 1535 otra espedición tuvo al mandu del teniente Alfonso d'Herrera. Foi dempués de los movimientos de conquista y colonización, cuando Antonio de Berrío, funda Santu Tome de Guayana na confluencia del ríu Caroní col Orinoco, nel país de Carapana cerca de l'aldega indíxena de Cachamay, la ciudá foi fundada múltiples vegaes en distintos llugares, por cuenta de los continuos ataques de pirates y conquistadores que la destruyíen pa entrar pol ríu Orinoco na busca d'El Dorado.

En 1618, cuando s'atopaba cerca de Guayana la vieya, una espedición inglesa unviada por Walter Raleigh escalar y destruyó totalmente. En 1764, foi treslladada a Angostura, güei Ciudad Bolívar, por cuenta de los continuos ataques de pirates ingleses y holandeses. La última fundación llevar a cabu nel so allugamientu orixinariu'l 2 de xunetu de 1961 y foi llamada Ciudad Guayana. Al oeste de la ciudá atopa la Zona Industrial Matanzas, l'área urbana de Puertu Ordaz nel centru y San Félix al este.

Pal diseñu y planificación de la ciudá la Corporación Venezolana de Guayana solicitó la participación del centru d'estudios urbanos del Institutu Teunolóxicu de Massachusetts.

Dientro de la ciudá'l parque Caroní que consta de los parques L'Orbayu, Cachamay y Löefling, que son una muestra representativa de la majestuosidad y guapura del Ríu Caroní, otros parques d'interés son el parque La Fundación y el Paséu Malecón de San Félix. Pa los comenenciudos nes industries Básiques de Venezuela dalgunes d'estes tienen un horariu de visita que puede conocese al traviés de les sos respeutives xerencies de Rellaciones Públiques. Pela redolada, a menos de 100 quilómetros de distancia ta Ciudad Bolívar, sitiu históricu por excelencia del estáu Bolívar, pel otru llau del ríu esta La Misión del Caroní (Ruines del Caroní), los Castiellos de Guayana y los plantíos forestales.

L'área de Puertu Ordaz foi construyida y planiada poles Empreses Orinoco Mining Company y la Corporación Venezolana de Guayana a mediaos del sieglu XX.

El 13 de payares de 2006 inauguróse'l ponte Orinoquia, el segundu más grande del país, que facilita les comunicaciones de Ciudad Guayana cola ribera opuesta del ríu Orinoco nos estaos Anzoátegui y Monagas.

Símbolos[editar | editar la fonte]

Escudu[editar | editar la fonte]

L'Escudu atópase arrodiáu per una bordura azul con ocho estrelles; estremáu por dos cuarteles principales: El de la izquierda cimera contién un barcu de veles esplegaes, que representa unu de los qu'escontra'l comerciu d'indies nel sieglu XVIII, na parte inferior tres piñes del nuesu continente que representa, frutu descubiertu y convertíu en símbolu de l'América tropical, por imaxe de los Europeos.

Nel segundu cuartel represéntense'l presente y porvenir. El triángulu con forma de desgarrón color coloráu significa la llucha, l'esfuerciu humanu por convertir la riqueza minera y utilizar la enerxía del país y ponela a producir. L'escudu coronáu sobre les llinies ondulaes representen dos ríos, l'Orinoco y el Caroní, la piedra redonda de molín, simboliza'l nome del Padre de la Patria, l'estáu y la primer máquina humana llargamente granible. Na parte inferior ta una cinta color mariellu onde identifica les feches más importantes de la vida de Santu Tomé de Guayana.

Xeografía[editar | editar la fonte]

La ciudá ta asitiada a 13 msnm d'altitú na confluencia de los ríos Caroní y Orinoco. Atópase xunida, per autopista, a Ciudad Bolívar y Upata y per carreteres a la Rexón Alministrativa de Guayana. Amás ye terminal del ferrocarril mineru de los xacimientos del Cuetu Bolívar. El Puertu de Ciudad Guayana reabrióse pola reactivación de la exa fluvial Apure-Orinoco.

Ye un importante centru pa la Industria Básico Nacional, el desembarque de minerales de bauxita de Los Pijiguaos, como les esportaciones de fierro, aluminiu y aceru son dalgunes de les actividaes qu'equí se realicen. Cuenta con delles plantes de concentración de mineral de fierro, una fundición d'aceru, una planta procesadora de bauxita y alúmina, dos industries d'aluminiu, una planta de fabricación d'ánodos de carbón, un complexu de productos fluorados, producción de cementu y delles industries derivaes que se beneficien del potencial hidroeléctricu del Ríu Caroní, cola Central Hidroeléctrica Simón Bolívar. Nesta ciudá asocede la unión de los dos ríos más importantes del país, El Caroní y l'Orinoco, creando una zona denominada Caronoco n'honor a esta confluencia. Dende unu de les pontes que xunen a Puertu Ordaz con San Félix, puede acolumbrase esta unión de la cual el pernomáu Arturo Uslar Pietri afiguró la siguiente frase:

...es un ríu d'aceru negro apolazadura y entra como una daga llimpia na banda enfollagada de la bisarma de tierra del Orinoco marrón.

Clima[editar | editar la fonte]

Parámetros climáticos permediu de Ciudad Guayana
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura máxima absoluta (°C)	34	36	37	36	37	34	35	33	36	35	36	36	37
Temperatura máxima media (°C)	32	32	34	34	33	31	31	31	31	33	33	33	0
Temperatura media (°C)	25	25	27	28	28		29	27	28	28	26	26	24.8
Temperatura mínima media (°C)	22	20	21	22	24	22	23	21	22	21	21	20	0
Temperatura mínima absoluta (°C)	19	18	18	19	20	19	19	18	19	18	18	18	18
Precipitación total (mm)	82.2	48.3	56.6										Error d'espresión: Operador < inesperáu
Fonte: Estaciones Puertu Ordaz RA 1 / Puertu Ordaz; por INAMEH. Datos recoyíos nun periodu de 27 años entendíos ente 1954 y 1981.^[4]

Parroquies[editar | editar la fonte]

El conceyu Caroní ta conformáu por 11 parroquies: Cachamay, Chirica, Dalla Mariña, Once d'Abril, Simón Bolívar, Unare, Universidá, Vista al Sol, Pozu Verde, Yocoima y la nueva parroquia 5 de Julio, que pertenecía al conceyu Casacoima del estáu Delta Amacuro. La probeza nel conceyu Caroní ye de 17,29% y la probeza estrema ye 5,67%, contabilizando'l 22,86% de la población.

Los datos desagregaos de probeza per parroquia son:^[5]

Parroquia	! % de Probeza	% de Probeza Estrema^[6]
1. Cachamay	7.03%	0.90%
2. Chirica	24.12%	6.72%
3. Dalla Mariña	14.28%	2.32%
4. Once d'Abril	22.35%	7.33%
5. Simón Bolívar	12.11%	1.55%
6. Unare	14.47%	4.89%
7. Universidá	4.12%	0.59%
8. Vista al Sol	20.08%	5.67%
9. Pozu Verde	41.32%	31.08%
10. Yocoima	54.92%	29.90%

Composicion Etnográfica[editar | editar la fonte]

Por cuenta del so allugamientu xeográficu y la cantidá importante d'actividaes industriales qu'a la so contorna realízase, atraxo a miles d'inmigrantes desque s'empezar a desenvolver les distintes actividaes que pela redolada se desempeñen (Minería, Hidroelectricidá, Estracción de Petroleu, Esplotación Maderera, ente otres.), atraxo a miles d'inmigrantes de distintes rexones del planeta, que s'establecieron nel llugar por cuenta del altu desenvolvimientu qu'esta zona empezara a presentar.

Col desenvolvimientu de l'actividá minera y la cantidá d'empreses que s'establecieron nel llugar, la población aumentó de manera significativa, por cuenta de la gran oportunidá d'ingresos qu'esistía na zona y el so altu desenvolvimientu mientres munchos años.

Na ciudá preséntense distintos grupos étnicos y caltién una población multidiversa nes cualos xueguen papeles fundamentales los raigaños Asiátiques, América del Norte Norteamericanes, Europees, que se treslladaron a la rexón como motivu d'enfusase a la industria naciente de la ciudá.

Na so población esisten grupos de distintos países como; Rusia, Estaos Xuníos, Arabia Saudita, Brasil, Colombia, España, Reinu Xuníu, que contribuyeron de manera importante nel mestizaje de la rexón, surdiendo cambeos na mesma y tornándose más diversa col pasu de los años.

La so población estremar en distintos cuatro grupos, que se presenten de la siguiente manera;

Blancos: 47,6%
Mestizos: 44,2%
Amerindios: 4,3%
Negros/Afrodescendientes: 0,9%
Otros: 3,0%

Carauterístiques xeomorfolóxiques[editar | editar la fonte]

En Ciudad Guayana tán presentes trés tipos de paisaxes: Planicie, Peniplanicie y Lomerío. La Topografía de los paisaxes de planicie ye plana con rimaes ente 0-4%. Los paisaxes de planicie presenten una topografía severamente ondulada con rimaes de 4-16% y los paisaxes de Lomerío son de topografía ondulada a fuertemente ondulada y tán constituyíos por relieves de llombes que les sos pendientes son mayores de 8%.

Geología[editar | editar la fonte]

Depósito sedimentarios recién ensin consolidar de la Formación Mesa del Plio-pleistocenu (sables, llimos y magres) suprayacentes a les roques del Complexu Imataca del Precambrianu (roques granítiques, gneises feldespáticos y formaciones bandiaes de fierro).

Flora[editar | editar la fonte]

Ye una área qu'ufierta una diversidá de flora, esta diversidá podría esplicase pola gran estabilidá del Macizu de Guayana a lo llargo de les eres xeolóxiques, que solo foi afeutáu polos cambeos climáticos, particularmente mientres los periodos de severes seques.

Fauna[editar | editar la fonte]

La importancia de la fauna mora nel so valor como fonte d'alimentación. Ella constitúi un elementu de considerable importancia yá que intervién direutamente nel ciclu alimenticiu. Rexistráronse: danta, báquiro, chigüire, cocodrilu del Orinoco, caimán d'antioyos, anaconda verde, delfín rosado, venado, cunaguaro, puercuspín, guacamaya, colibríes, cristofué, garces, zapoara, aimara, cascabel, culiebra verde gallu, terecay, ente otros.

Cuenques hidrográfiques[editar | editar la fonte]

La hidrografía ta conformada por 7 cuenques principales destacando los ríos: Orinoco, Cuyuní, Caroní, Caura, Aru, Cuchivero, Parguaza y Paragua. El sistema hidrográficu estremar en dos vertientes: la integrada pelos ríos que desagüen nel Orinoco y les que lleven les sos agües al ríu Cuyuní. Concentra la mayor reserva hídrica nacional (aprox. 3/4 partes del estáu tán travesaes por cursos d'agua). El estáu Bolívar, gracies a los sos ríos, tien un gran potencial hidroeléctricu (75% de la riqueza bruta del país).

Cultura[editar | editar la fonte]

Agrupaciones culturales[editar | editar la fonte]

Fundación La Barraca

Ecomuséu del Caroní[editar | editar la fonte]

L'Ecomuséu del Caroní ye una edificación cultural creada en 1998, desenvuelve actividaes espositives, educatives, culturales y d'entretenimientu, so una óptica científicu-cultural, pa dar a conocer el conxuntu de bienes que conformen el patrimoniu de la cuenca del ríu Caroní y el so desenvolvimientu hidroeléctricu, incluyendo fauna, flora, hidroloxía y potencial enerxéticu. Nes sos instalaciones que son exemplu d'integración ente l'arte y l'arquiteutura, esíbense obres de los maestros Carlos Cruz-Diez y Alejandro Otero.

D'antiguo tenía un cafetín y un centru de documentación. Ta allugáu dientro del complexu hidroeléctricu "Antonio José de Sucre", conocíu enantes como "23 de Xineru", ente les aveníes Pedro Palacio Herrera y Leopoldo Sucre Figarella.

Sitios históricos[editar | editar la fonte]

Castiellos de Guayana[editar | editar la fonte]

A 30 km de San Félix na vía escontra Piacoa nel Estáu Delta Amacuro, Atópense Los Castiellos de Guayana, edificaciones construyíes sobre llombes predreses na marxe derecha del ríu Orinoco mientres la dómina colonial pa protexer a Santu Tomé de Guayana de los ataques de los pirates y aventureros que afiebradamente buscaben El Dorado, la más fabulosa de les invenciones de los nuesos indíxenes que fadría alloriar les mentes febriles de los conquistadores.

Castiellu de San Franciscu d'Asís (Fuerte Villapol) el primeru de los castiellos, construyir nes veres del Orinoco nel sieglu XVII ente los años 1678 y 1684, según refier Gerónimo Martínez-Mendoza, por orde del Gobernador Cap. Tiburcio de Axpe y Zúñiga, na parte más estrecha del Orinoco dempués de Angostura, nel terrén onde tuvo'l auspicio de San Francisco, establecíu por Don Antonio de Berrío, primer gobernador de Guayana y fundador de Santu Tomé de Guayana.

Castillo El Padrastru o San Diego (Fuerte Campu Elías), años más tarde y pa reforzar les defenses del primer castiellu construyóse'l Castiellu d'El Padrastru o San Diego -construcción empecipiada en 1747- asina llamáu por haber se asitiáu sobre una pandiella o padrastru, dende onde s'apodera'l Castiellu de San Francisco al que protexe. Estos castiellos fueron restauraos en 1897 pol entós Presidente de Venezuela, Joaquín Crespo, quien los rebautizó como Fuerte Campu Elías al Castiellu de San Diego y Fuerte Villapol al Castiellu de San Francisco, n'honor a estos héroes qu'a pesar de nacer n'España, combatieron nes files patriotes mientres la guerra d'independencia.

Ruines de les Misiones del Caroní[editar | editar la fonte]

Llámense les Ruines de la Misión de la Purísima Concepción del Caroni, o meyor conocíes como "Les Misiones del Caroni". Estes ruines sirvieron como casa rectora de los Capuchinos Catalanes, y foi declarada Monumentu Históricu Nacional el 2 d'agostu de 1960. Ejemplifica una magnífica edificación perteneciente a l'arquiteutura colonial, construyida finalmente con piedres, lladriyos, texas, madera y argamasa, lo cual confirió-y una estructura lo suficientemente fuerte como pa caltenese al traviés de los sieglos.

Un campanariu, la capiya y un formosu mural compuestu por imáxenes representantes del sol y la lluna, nubes y ánxeles, amás de figures, que presumiblemente representen a la virxe de la Inmaculada Concepción y San Franciscu d'Asís, son componentes que se reparen dientro d'esti espaciu rectangular qu'obedez a la estructura de la nave principal del templu o ilesia. La mesma ta provista d'un estacionamiento que comunica al templu per mediu d'una camineria empedrada, y coneuta a la vera del banzáu Macagua.

Places[editar | editar la fonte]

Plaza de l'Agua[editar | editar la fonte]

Ye un centru cívicu conformáu per espacios al campu, árees de recreación, un pequeñu anfiteatru y un xuegu de fontes onde l'agua cuerre por simple gravedá dende la represa Macagua II. Dende esti llugar tiense una bella panorámica del Complexu Hidroeléctricu 23 de Xineru - Macagua II.

Plaza del Fierro[editar | editar la fonte]

Foi fundada pola Corporación Venezolana de Guayana ya inaugurada nel XXV aniversariu de la C.V.G. el 29/12/1985. La cual ta conformada por dos monitores de fierro traíu del Cuetu San Isidro. Ta allugada nel área comercial d'Alta Vista.

Plaza Monumentu a la CVG[editar | editar la fonte]

Tien una estensión de 2,2 hectárees con 8000M2 de caminerias y 6500M n'árees verdes lo cual constitúi un nuevu espaciu d'alcuentru de los Guayaneses. Inaugurada en 2004 pola C.V.G. La cual foi construyida pa rindir homenaxe permanente a quien dedicaron la so vida a consolidar el desenvolvimientu de la Rexón.

Gastronomía[editar | editar la fonte]

Ciudá Guayana ye una ciudá con bien pocos años de fundada, por ello la so gastronomía ye moderna y simplaya, puede dicise que ye bien transcultural.

Actividá económica[editar | editar la fonte]

Ciudad Guayana ye sede d'empreses básiques que formen la C.V.G. (Corporación Venezolana de Guayana) como Alcasa, Venalum, Bauxilum, Carbonorca (productores d'aluminiu primario, alúmina y ánodos de carbón pa la industria del aluminiu, respeutivamente), Ferrominera (estracción, procesamientu y comercialización de fierro). Tamién ye sede de la Siderúrxica del Orinoco (Sidor). Tamién tienen see nesti sector de la ciudá la principal productora de lletricidá de Venezuela, Corpoelec-Edelca, de los bancos Guayana y Caroní, de Productos Forestales d'Oriente C.A. (Proforca), coles mesmes, la ciudá tien diverses zones industriales como Unare I, II y III, y Los Pinos, con empreses empobinaes a procesamientu d'alimentos, metalmecánica y manufactura.

Represa Tocoma[editar | editar la fonte]

La represa de Tocoma oficialmente Planta Hidroeléctrica Manuel Piar ye una central hidroléctrica de Venezuela alcontrada nel baxu ríu Caroní, nel estáu Bolívar. Atopar en construcción y ye l'últimu proyeutu de desenvolvimientu hidroeléctricu na cuenca del baxu Caroní. El proyeutu inclúi la instalación de 2.300 MW pa xenerar una enerxía media añal de 12.100 GWh. Diez unidaes xeneradores Kaplan de 230 MW, fabricaes pola empresa arxentina IMPSA, prevese que van empezar a operar ente 2012 y 2014.

Represa de Caruachi[editar | editar la fonte]

La Represa de Caruachi ye un banzáu d'agua alcontráu a más de 60 quilómetros agües abaxo del Banzáu de Guri, y 25 quilómetros agües arriba del Banzáu Macagua, en Venezuela. Foi inaugurada nel añu 2006, y toma una área de 250 km². Apurre'l 12% de la demanda llétrica nacional. Tamién se-y conoz como la Central Hidroeléctrica Francisco de Miranda.

CVG Edelca ante l'altu impautu ambiental que significó la construcción de la tercera presa hidroeléctrica nel Caroní, trabayó conxuntamente col Ministeriu del Ambiente, pal rescate de la flora, la fauna y pervalibles ayalgues arqueolóxiques que s'atoparon na rexón y que güei son exhibíos de manera permanente nel Ecomuséu del Caroní.

Los 12 xeneradores de la sala de maquinas de la Represa de Caruachi tán recubiertos de reproducciones de cestes de la etnia yekuana. Cada turbina representa los mitos de la tribu cubriendo un espaciu de 16 metros de diámetru pa cubrir tola turbina. Mientres les parés llucen reproducciones de gran tamañu de 13 petroglifos indíxenes de distintes rexones de Guayana y Venezuela.

Represa de Macagua[editar | editar la fonte]

La represa de Macagua, tamién conocida como Central Hidroeléctrica Antonio Jose de Sucre forma parte del parque xenerador de lletricidá del Estáu Bolívar. Ta integráu por trés etapes: Macagua I, que tien 6 unidaes pequeñes; Macagua II, que cunta con 12 unidaes; y la más nueva Macagua III, que tien 2 unidaes. El complexu xenera 2190 Mw. Tien un llargor de 322 m., y tien 12 compuertes radiales de 22 m. d'anchu y 15,6 m. d'altu.

Macagua constitúi la única represa del mundu que s'atopa dientro d'una ciudá. Puede almirase saliendo de Puertu Ordaz, camín de San Félix. Nel so interior alcuéntrase la Plaza de l'Agua y l'Ecomuséu del Caroní. Unu de los mayores curiosos del llugar constituyir una ponte que se llevanta sobre l'alliviaderu, al traviés del cual puede transitase n'automóvil.

Deportes[editar | editar la fonte]

Cachamay[editar | editar la fonte]

Viendo la necesidá de construyir un sitiu onde pudiera celebrase y desenvolver el deporte de la rexón de manera fayadiza, la Corporación Venezolana de Guayana empecipió nel añu 1988 la construcción del polideportivu Cachamay. El nome orixinal del complexu foi Gino Scarigella, bautizáu asina en memoria del árbitru d'ascendencia italiana que perdió la vida pitando un partíu de fútbol amateur nos sos terrenes, años primero que fuera asitiada la primer piedra.

Nel añu 1990 foi inauguráu oficialmente'l cueso deportivu, que la so capacidá yera de 14.000 persones. Foi la prensa rexonal quien la llamó Polideportivu Cachamay nos sos primeros díes de fundáu, por cuenta de la so cercanía col Parque Cachamay, calando la pallabra na coleutividá xeneral de tal forma, qu'anguaño nun sabe o nun recuerda'l so nome orixinal.

L'estadiu foi escoyíu como subsede pa la realización de xuegos de la Copa América Venezuela 2007, lo qu'obligó a que fueren realizaos trabayos d'ampliación y remodelación. Por cuenta de esto, la Corporación Venezolana de Guayana fixo entrega de los terrenes del estadiu a la Gobernación del Estáu Bolívar, por aciu un comodato de 25 años de duración.

La empresa encargada de la remodelación del Polideportivu Cachamay foi la constructora mexicana ICA, responsable de realizar más de 20 estadios en Méxicu y América Llatina, ente los que se destacar l'Estadiu Azteca. Los trabayos fueron empecipiaos a mediaos del mes d'abril de 2006.

Dempués de realizase la so ampliación y remodelación completa, l'estadiu foi reinaugurado el 22 de xunu de 2007, sol nome de Centru Total d'Entretenimientu Cachamay.

Estadiu La Ceiba[editar | editar la fonte]

L'estadiu La Ceiba, inauguráu'l 1 de payares de 1998 col Xuegu Caribes-Águiles, ye una infraestructura deportiva afayadiza pa la práctica del béisbol allugada na Avenida Centurión, qu'a pesar de qu'anguaño nun tener un equipu profesional aceptáu pola Lliga Venezolana de Béisbol Profesional, ye l'estadiu de béisbol más grande del país y el segundu d'América Llatina, dempués del Llatín en L'Habana, Cuba, y tien una capacidá averada de 30 000 espectadores.

Mientres munchos años tuvo abandonáu, pero l'interés por ser almitíos na lliga fixo que'l gobiernu rexonal recuperara los sos espacios, tien 8 torres de llume, cuenta con un modulo policial, fueron asitiaes sielles de colores mariellu y verde, recuperaos los servicios públicos, y ameyoraos los accesos y la grama.

Equipos[editar | editar la fonte]

Ciudad Guayana cunta un equipu de fútbol profesional en primer división, como lo ye'l Mineros de Guayana, que xuega nel Estadiu Cachamay. En baloncestu xugando na LPBV ta l'equipu de Xigantes de Guayana, que la so casa ye'l Ximnasiu Hermanes González, con una capacidá de 2000 espectadores.

La ciudá ye la sede y meta del Rally Náuticu Internacional Los nuesos ríos son navegables, el más importante a nivel nacional y el más llargu del mundu realizáu n'agües duces.

Turismu[editar | editar la fonte]

Dientro de la ciudá atopa los parques L'Orbayu, Pehr Loefling y el Cachamay, coles sos cayíes naturales d'agua. Otros curiosos locales son el Ecomuséu del Caroní, la Represa Macagua II, casu probablemente únicu d'una represa de derivación d'un saltu natural dientro d'una ciudá. Quebrar del relieve d'esti saltu natural presenta dos cayíes naturales d'agua: el saltu de Cachamay xunto a la mesma ciudá, con un anchor d'unos 800 m anque de poco altor y el d'El Orbayu, con dellos saltos de mayor altor y de gran caudal, anque daqué más curtios. Nesta última zona, allugada na marxe derecha del Caroní (cerca de l'antigua Misión del Caroní, fundada polos capuchinos catalanes) construyóse la central hidroeléctrica Macagua I, esviando parte del caudal del ríu y aprovechando el desnivel natural del relieve. Felicidad represa foi ampliada considerablemente con un banzáu mayor y de mayor altor, que dio orixe a una central hidroeléctrica de mayor tamañu, xunto a la que yá esistía.

Na ciudá, dende la ponte Angosturita y nel puertu de San Félix, puede reparase la unión de los ríos Orinoco y Caroní; el color estremáu de les agües de dambos ríos presenta l'espectáculu natural de la llucha ente dos corrientes que primero coesisten, depués se trenzan y finalmente entemécense.

Magar Ciudad Guayana, por tar lloñe del mar, nun tien sableres marines, sí tien sableres en cantu del banzáu Macagua a veres del ríu Caroní. Ente elles, esiste un campamentu llamáu Sablera Guapa, con instalaciones turístiques.

Tomando como puntu de partida Puertu Ordaz puede visitase el delta del Orinoco, el Parque nacional Canaima, el banzáu de Guri, los castiellos coloniales a veres del ríu Orinoco y munchos otros puntos de gran interés. Los Castiellos de Guayana atópense allugaos na marxe derecha del Orinoco, a unos 35 km agües embaxo de San Félix, anque yá en territoriu del estáu Delta Amacuro.

Universidaes[editar | editar la fonte]

Ciudad Guayana ye sede d'universidaes como:

Universidá d'Oriente- (UDO) Unidá Esperimental Puertu Ordaz - San Félix (UEPO)
Universidá Bolivariana de los Trabayadores “Jesús Rivero” - (UBT)
Universidá Bolivariana de Venezuela - (UBV)
Universidá Católica Andrés Bello - Guayana (UCAB)
Universidá Bicentenaria de Aragua (UBA)
Universidá Nacional Esperimental Politéunica (UNEXPO)
Universidá Nacional Esperimental de Guayana (UNEG)
Universidá Nacional Esperimental Politéunica de la Fuercia Armada Bolivariana (UNEFA)
Universidá Gran Mariscal d'Ayacucho (UGMA)

D'Institutos Universitarios de Teunoloxía:

Fundación La Salle de Ciencias Naturales (San Félix)
I.U.T.I. Rodolfo Loero Arismendi (IUTIRLA)
I.U.T. Antonio José de Sucre (IUTAJS)
I.U.T. Pedro Emilio Coll (IUTPEC)

D'Institutos Universitarios Politéunicos

Institutu Universitariu Politéunicu Santiago Mariño (IUPSM)

Y nucleos rexonales de les cases d'estudiu como:

Universidá Católica Andrés Bello (UCAB)
Universidá d'Oriente (UDO)
Universidá Gran Mariscal d'Ayacucho (UGMA)
Universidá Bicentenaria de Aragua (UBA)

Escueles Téuniques

Vialidad y tresporte[editar | editar la fonte]

Ciudad Guayana dispón d'escelente comunicación fluvial col restu del mundu. Comunicar col norte de Brasil al traviés de 700 km d'escelente carretera. El mineral de fierro ye tresportáu dende les mines hasta Ciudad Guayana por una rede ferrocarrilera d'aproximao 200 km, la bauxita ye tresportada en barcaces -gabarras- al traviés del ríu Orinoco. Na Ciudá tamién s'atopa un sistema de tresporte masivu superficial BRT que recibe'l nome de BTR "Batalla de San Félix".

Tresporte aereu[editar | editar la fonte]

L'Aeropuertu Internacional Manuel Piar SVPR ye'l principal terminal aereu del sur del país. Ye alministráu pol Serviciu Autónomu d'Aeropuertos del Estáu Bolívar (SAAR).

Urbanismu[editar | editar la fonte]

Les sos principales aveníes son:

Av Guayana:ye l'avenida principal de la ciudá , que travesar d'este a oeste.

Av Atlánticu:ta allugada al sur de la Ciudá y ye una de les principales arteries viales de la ciudá, siendo la segunda Avenida más llarga del sector de Puertu Ordaz.
Av Paséu Caroni:ye una de les principales aveníes de la ciudá.
Av les Américas: comunica al sector Altavista col sector Castillito.
Av Espresa 01: percuerre'l norte de la ciudá na zona industrial matanza y comunicar cola área de Puertu Ordaz y San Félix.
Av principal de Castillito.
Av norte-sur 01:comunica al la zona industrial Matanzas col aeropuertu, Altavista y el sur de la Ciudá.
Av Fuercies armaes: comunica a la venida atlánticu cola zona industrial matances.
Av norte sur 6: xune a l'avenida Atlánticu col final del paséu Caroni y la zona industrial Matanzas.