Astru
La pallabra astru refierse a cualesquier cuerpu celeste de mena definía. Esisten infinidá d'astros nel Universu, de los que los astrónomos categorizen dellos tipos:
Estrelles
[editar | editar la fonte]Una estrella ye una esfera de plasma autogravitante, n'equilibriu hidrostáticu, que xenera enerxía nel so interior per aciu de reaiciones termonucleares. La enerxía xenerada emítese al espaciu en forma de radiación electromagnética, neutrinos y vientu solar.
Les estrelles obsérvense nel cielu nocherniegu como puntos lluminosos, titilantes por mor de les distorsiones óptiques que produz la turbulencia y les estremancies de densidá de l'atmósfera terrestre. El Sol, al tar tan cerca, obsérvase non como un puntu sinón como un discu lluminosu onde la so presencia o ausencia nel cielu terrestre provoca'l día o la nueche respeutivamente.
Son oxetos de mases pergrandes comprendíes ente 0,08 y 120 mases solares (Msol). La so lluminosidá tamién tien un rangu mui ampliu diendo dende una diez milésima a un millón de vegaes la lluminosidá del Sol. El radiu, la temperatura y la lluminosidá d'una estrella puen rellacionase per aciu de la so aproximación a un cuerpu prietu cola siguiente ecuación:
- onde L ye la lluminosidá, la constante de Stefan-Boltzmann, R el radiu y Te la temperatura efectiva.
Planetes
[editar | editar la fonte]Un planeta ye un cuerpu celeste esféricu, que gravita con una órbita elíptica alredor d'una estrella y nun emite lluz.
Los planetes del sistema solar
[editar | editar la fonte]Nel sistema solar hai ocho planetes que graviten alredor del Sol:
Considérase que los planetes fórmense al tiempou que la so estrella por acrecimientu y condensación d'una nube de gas y de materia interestelar baxo influyencia de la gravitación.
Los cuerpos planetarios nacen de les perturbaciones nel discu d'acrecimientu y atrayen oxetos nel so campu gravitacional. Esta fase de creación realízase por impautos sucesivos d'oxetos que circulen nel espaciu a velocidaes relativamente importantes (ente varios quilómetros y decenes de quilómetros por segundu ), produciéndose una gran cantidá de calor en cada colisión.
Los planetas formaos de recién tán asina compuestos de materiales en fusión, y la calor pu conservase varios millones d'años si la superficie enfría lo bastante pa endurecer en froma de roques o de gas.
Puen esistir dos tipos de planetes: los planetes gaseosos y los planetes telúricos (o rocosos)
Meteoros
[editar | editar la fonte]La pallabra meteoru resérvase pa desemeyar el fenómenu lluminosu que se produz al trespasar un meteoroide la nuesa atmósfera. Ye sinónimu d'estrella fugaz, términu non correutu, darréu que nun se ta falando d'estrelles que se desprendan de la bóveda celeste. La terminoloxía adoutada nos nuesos díes ye cenciella y namái aceuta tres términos: meteoroides, meteoros y meteoritos; onde:
- Meteoroide: partícules de polvu que s'afayen nel espaciu productu de dalgún cometa.
- Meteoru: Los meteoroides interceutaos pola órbita de la Tierra y qu'entren na nuesa atmósfera, produciendo incandescencia.
- Meteoritu: Son meteoros qu'algamen la superficie de la Tierra darréu a que nun son a desintegrase n'atmósfera.
Denómase satélite natural o lluna a cualesquier oxetu qu'orbita alrodiu d'un planeta. Xeneralmente'l satélite ye muncho más pequeñu y fai compaña al planeta na so evolución alrodiu del Sol.
Nel casu de la Lluna, tien una masa asemeyada a la de la Tierra, que podría considerase como un sistema de dos planetes que xiren xuntos (planeta duble). Talu ye'l casu de Plutón y el so satélite Caronte. Si dos oxetos tienen mases asemeyaes, suel falase d'sistema binariu en llugar d'un oxetu primariu y un satélite. El criteriu pa considerar un oxetu como satélite ye que'l centru de mases del sistema ensamáu polos dos oxetos tea dientro del oxetu primariu. El puntu más eleváu de la órbita del satélite conozse como apoápside.
Nel Sistema Solar, los nomes de los satélites son personaxes de la mitoloxía, sacante los d'Uranu que son personaxes de distintes obres de William Shakespeare.
Por estensión, nómase llunes a los satélites d'otros planetes. Dizse: los cuatro satélites de Xúpiter, pero tamién, les cuatro llunes de Xúpiter. Tamién se noma satélite natural o lluna a cualesquier cuerpu natural que xire alrodiu d'un cuerpu celeste, magar que nun seya un planeta, como ye'l casu de la lluna asteroidal Dactyl xirando alrodiu del asteroide (243) Ida, etc.
Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Astru.