Arbutus xalapensis

Arbutus xalapensis;
Estáu de caltenimientu
	; Dependiente de conservación (IUCN 2.3)
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
(ensin clasif.):	Eudicots
(ensin clasif.):	Asterids
Orde:	Ericales
Familia:	Ericaceae
Xéneru:	Arbutus
Especie:	Arbutus xalapensis; Kunth
Distribución
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Arbutus xalapensis ye una especie d'árbol perteneciente a la familia Ericaceae. Alcuéntrase en Guatemala y Méxicu.

Descripción[editar | editar la fonte]

Son arbustos o árboles qu'algamen un tamañu de 5–10 m d'altu, cañes acoloratáu piloso-glandulares, la corteza esprendiéndose en llámines delgaes. Fueyes alternes, llargamente oblongues a ovaes o ováu-llanceolaes, 6–10 cm de llargu y 3–5 cm d'anchu, ápiz agudu, base arrondada o llixeramente atenuada, atayada a raramente subcordada, fai glabra, viesu escasa a densamente acoloratáu tomentoso a glabrescente, marxe enteru o dentáu nel so terciu inferior; pecíolus 1–3 cm de llargu, densamente pilosos polo xeneral con tricomas con glándules nos ápices. Inflorescencies terminales, paniculaes, cañes 2–4 cm de llargu, densamente tomentosas y con tricomes con glándules nos ápices, bráctees florales 3–4 mm de llargu, pedicelos 4–5 (–9) mm de llargu, densamente piloso glandulares, basalmente bibracteolaos, bractéoles 2–3 mm de llargu; llobos de la mota ovaos, obtusos, 1.5–2 mm de llargu, fuertemente reflexos nel frutu, densamente pilosos con tricomas ensin glándules; corola urceolada, 5–7 mm de llargu, glabra, blanca; estames 3 mm de llargu, filamentos densamente vellosos na so metá inferior, anteres dorsalmente espolonadas; ovariu glabro. El frutu ye una baga globosa, de 5–7 mm de diámetru, colorada.^[1]

Distribución y hábitat[editar | editar la fonte]

Especie ocasional a frecuente en montes de pinu-encines, a una altitú de 800–1500 metros; dende Estaos Xuníos (oeste de Texas) a Nicaragua.

Propiedaes[editar | editar la fonte]

En Baxa California Sur ye útil pa quitar la fiebre a los neños, pa ello fierven les cañes o les fueyes y con esta agua bañar a les criatures. Pa curar el dolor d'estómagu, este mesmu preparáu toma les vegaes que seya necesariu hasta que suma'l problema.^[2]

Taxonomía[editar | editar la fonte]

Arbutus xalapensis describióse por Carl Sigismund Kunth y espublizóse en Nova Genera et Species Plantarum (quarto ed.) 3: 279–280. 1818[1819].^[1]