Annaba
Annaba | |
---|---|
Alministración | |
País | Arxelia |
Provincia | provincia d'Annaba |
Dairas (es) | Annaba District (en) |
Tipu d'entidá | conceyu d'Arxelia |
Nome oficial | عنابة (ar) |
Nome llocal |
عنابة (ar) Annaba (fr) |
Códigu postal |
23000 |
Xeografía | |
Coordenaes | 36°54′N 7°46′E / 36.9°N 7.77°E |
Superficie | 49 km² |
Altitú | 3 m |
Demografía | |
Población | 257 359 hab. (2008) |
Porcentaxe | 100% de Annaba District (en) |
Densidá | 5252,22 hab/km² |
Más información | |
Estaya horaria | UTC+01:00 |
Llocalidaes hermaniaes | |
Annaba (عنّابة, antes conocida como Bona [Bône en francés]) ye una ciudá arxelina y ye la capital de la provincia del so mesmu nome, asitiada cerca del ríu Seibús y de la frontera con Tunicia. En 2004 calculábase que la so población yera de 235 100 habitantes.
Toponimia
[editar | editar la fonte]Annaba ye una de les ciudaes más antigües d'Arxelia, fundada nel 1295 e.C. foi modificando'l so nome a lo llargo de la historia. Cronológicamente, la ciudá recibió los nomes d'Ubon, Hippo Regius, Hipona, Bouna, Bled El Aneb, Bône hasta l'actual Annaba.
El nome Annaba procede del vocablu árabe annab que remite a un frutu, conocíu como azufaifo, que se daba enforma na so contorna.
Historia
[editar | editar la fonte]Prehistoria
[editar | editar la fonte]La rexón d'Annaba ye rica en xacimientos arqueolóxicos que daten de la prehistoria. El homo erectus vivó nesta rexón dende'l paleolíticu cimeru.
Antigüedá
[editar | editar la fonte]La evolución interna de la Numidia oriental xunto col allugamientu con respectu al mar Mediterraneu influyeron nel orixe y nacencia del primer asentamientu. La ciudá de Hipona cuntaba con un escelente puertu natural que facilitó les rellaciones comerciales de los fenicios sirviéndo-yos d'escala nos sos viaxes a Tartesos nel sureste español. Los romanos llamar Hippo Regius.[1]
Hipona cristiana (240 a 640) - San Agustín (354-430)
[editar | editar la fonte]Invasión vándala (431-533) - Reconquista bizantina (533)
[editar | editar la fonte]Los vándalos (pueblos xermánicos), emburriaos polos hunos vense obligaos a emigrar hasta atopar un asentamientu estable, intentándolo nun primer momentu na Galia (406) y de siguío en Hispania (409) dende onde saltaron al norte d'África al traviés del estrechu de Xibraltar nel 429. En mayu del 430, la ciudá d'Hipona foi asediada.[2]
La Ilesia encargar de planiar el caltenimientu de la biblioteca y de los manuscritos de San Agustín tres la so muerte. La muerte d'esta figura eminente coincide cola perda de la hexemonía romana na rexón por cuenta de los saqueos vándalos. La ciudá contuvo l'asediu mientres 18 meses anque les ciudaes colindantes nun se salvaron del pillaje. Tres la cayida de la ciudá, Genserico, rei de los vándalos, dota a la ciudá del rangu de capital hasta'l so posterior desplazamientu a Cartago.
A partir d'esti momentu la ciudá va gociar d'un periodu relativamente sele sacante delles incursiones bereberes esporádiques. Nel añu 533, un exércitu compuestu por unos 18 000 homes procedente de Constantinopla so les órdenes de Belisario[3] foi unviada pol emperador bizantín Xustinianu I el Grande pa lliberar l'antigua provincia romana del dominiu vándalu. La batalla de Tricamerón va suponer la cayida de los vándalos. A pesar de tolos esfuercios, los bizantinos nun consiguieron que la ciudá resurdiera y rellumara como antaño y a lo sumo la ciudá constituyó una escala pal reavituallamiento de la flota bizantina.
Periodu de les dinastíes islámiques
[editar | editar la fonte]La conquista del Magreb realizar dende Exiptu al traviés de pequeñes folaes a partir del añu 647 anque nun ye hasta la llegada de los omeyes que se retoma la política expansionista.
Ye a partir d'esta segunda etapa espedicionaria cuando la Numidia oriental contauta coles hordas árabes. Alredor del 666, tres les conquistes de Djerba y Bizerta, los árabes lleguen a Hipona. Protexida por un sólidu amurallamientu y guarnida por fuercies bizantines, el sitiu foi de poca duración y los árabes arrenunciaron nel so intentu tres amburala. A pesar de que bereberes, bizantinos y árabes taben en conflictu los unos colos otros, Hipona siguía calteniendo cierta actividá especialmente tres un enorme contingente apurríu dende Constantinopla, calteniendo la hexemonía. La fundanción de kairuán nel 670 por Uqba ibn Nafi, va suponer definitivamente la instalación de los árabes en Ifriqiya (actual Tunicia) y nel este arxelín.
Tres la cayida definitiva de Cartago nel añu 698, la ciudá de Hipona convertir nun abellugu improvisáu pa los cartaxineses emigraos y va ser afarada polos árabes poniendo asina fin a la pertenencia al Imperiu romanu. L'antigua ciudadela va ser en parte restaurada y afecha a un nuevu modelu de vida oriental. Mientres los primeros momentos del dominiu árabe, estos rebautizaron la ciudá como Medina Seybouse y darréu Buna, pronunciación más senciella pa la dicción árabe. Vencíes, delles tribus bereberes convirtiéronse y contribuyeron a la espansión del islam.
A principios del sieglu XI, la ciudá antigua foi abandonada por nuevu allugamientu asitiáu a 3 km al norte de la primera. Esta nueva ciudá recibió'l nome de Buna Al Haditha (Buna la Nueva) y el so centru ta construyíu a un altor de 40 metros a diferencia de los 3 metros de la ciudá antigua. Alredor de 1040 la ciudá queda arrodiada por muralla p'ameyorar la defensa natural qu'apurre l'altor. Esta ciudá árabe convertir nun importante puertu comercial dende'l sieglu XI hasta'l XIX.
Periodu otomanu y español
[editar | editar la fonte]L'emperador Carlos V unvió en 1535 una escuadra española coles mires de conquistar Bona.[4] Por causa de un severu bloquéu marítimu per parte de los otomanos, Carlos V ordena sacupar la ciudá en 1540, nun considerándola rentable.
Periodu francés
[editar | editar la fonte]El desarrollu económicu de la zona, tres los primeros años de conquista, foi notable. La ciudá esperimentó una próspera economía basada na agricultura vinícola y arborícola. El ríu Seibús 'Seybouse' facilitó'l regadío intensivu a les tierres colindantes. La industria tamién se vio afeutada por esti periodu de bonanza y desenvolviéronse una fábrica de tratamientu de fosfatos, diverses cooperatives agrícoles que, xunto cola modernidá del so puertu que conectaba l'este d'Arxelia cola metrópolis, dieron un impulsu importante a la ciudá.
I y II Guerres Mundiales
[editar | editar la fonte]El 4 d'agostu de 1914, llanzáronse dos talos bombardeos navales dende los cruceros alemanes Goeben y Breslandsobre les ciudaes de Bona (Annaba) y Philippeville, actual Skikda. El númberu d'obuses llanzaos contra la ciudá calcular n'alredor 140. Los oxetivos afeutaos fora la Estación de tren, la fábrica de gas, los cuarteles, el puertu y el Cabu de Guardia 'Cap de Garde'.
Tocantes a la II Guerra Mundial, más de 100 000 soldaos estauxunidenses desembarcaron en Bugía, Philippeville y Bona (actuales Skikda y Annaba respeutivamente) ensin atopase con resistencia. Sicasí, ente los díes 13 de payares de 1942 y 30 de xunu de 1943 la ciudá viose afeutada por una serie de bombardeos per parte de los nazis. Según fontes oficiales, mientres l'intre d'esos ocho meses, el balance foi 164 finaos, de los cualos 123 fueron musulmanes, 202 mancaos, de los cualos 113 fueron musulmanes. Tocantes a les víctimes militares el cómputu xube a 885 soldaos aliaos. El presidente de la República francesa, Vincent Auriol, dio a la ciudá la distinción Cruz de guerra 'Croix de guerre' en xunu de 1949.
Independencia
[editar | editar la fonte]Tres la independencia d'Arxelia de Francia nel añu 1962, la ciudá va sufrir l'éxodu masivu de la población europea y xudía. Magar el repoblamientu nun se fixo esperar una y bones Annaba acoyó l'éxodu rural que se vivió nes zones estremeres.
Clima
[editar | editar la fonte]Parámetros climáticos permediu d'Annaba | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
Temperatura máxima media (°C) | 15 | 16 | 17 | 19 | 22 | 26 | 29 | 30 | 28 | 24 | 20 | 16 | 22 |
Temperatura media (°C) | 11 | 12 | 13 | 15 | 18 | 21 | 24 | 25 | 23 | 20 | 15 | 12 | 17 |
Temperatura mínima media (°C) | 7 | 7 | 8 | 10 | 13 | 16 | 19 | 20 | 18 | 15 | 11 | 8 | 12 |
Precipitación total (mm) | 100 | 70 | 70 | 40 | 30 | 10 | 0 | 10 | 30 | 70 | 60 | 100 | 630 |
Fonte: The Weather Network, estadístiques de 21 años[5] |
Demografía
[editar | editar la fonte]Evolución demográfica d'Annaba[6] | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1948 | 1954 | 1960 | 1966 | 1974 | 1977 | 1987 | 1998 | 2008 | ||||
37 000 | 42 900 | 42 000 | 45 200 | 51 900 | 68 800 | 83 300 | 102 800 | 114 100 | 164 000 | 168 800 | 213 200 | 222 600 | 222 500 | 247 701 | 257 359 |
Turismu
[editar | editar la fonte]La ciudá d'Annaba ye unu de los principales destinos turísticos del país anque llindada a turismu nacional. La ciudá tien el curiosu de disponer de zones montascoses relativamente cerca de les sos más de 40 quilómetros de mariña, que les sos sableres atraen a una gran cantidá de turistes.[7] Amás la ciudá dispón d'un muséu al campu coles muertes de la so dómina romana y los cimientos de la ciudá, destruyida polos vándalos nel sieglu VI, El muséu ta próximu a la basílica de San Agustín.
-
Ruina de Hipona.
-
Rotonda de la sablera de Chapuis (Rizzi Amor).
-
Basílica de San Agustín.
Tresportes
[editar | editar la fonte]Annaba dispón d'una estación ferroviaria asitiada na redoma del puertu y de la estación d'autobuses.
Dispón tamién d'un aeropuertu asitiáu a 9 km al sur de la ciudá. Los vuelos que dende equí operen xunen Annaba coles ciudaes arxelines d'Arxel y Orán y colos franceses de París, Lyon y Marsella.
Amás, la ciudá tien una escelente rede de taxis que'l so preciu ta de normal afitáu según el destín. Los taxis llucen un llamativu color mariellu que recuerda a los taxis neoyorquinos.
P'aportar a los montes de Seraidi, instalóse un teleféricu.
-
Estación de tren d'Annaba.
Cultura
[editar | editar la fonte]Música
[editar | editar la fonte]Annaba ye una ciudá tradicionalmente conocida pol maluf, xéneru musical bien enraigonáu nel este arxelín representáu por artistes como Hassan Alannabi, Hamdi Benani, Cheikh Dib, et Allaoua El Far.
Educación
[editar | editar la fonte]Annaba, al ostentar la categoría de capital de la rexón, ufierta una numberosa ufierta educativa a nivel de primaria école y secundaria college y lycée.
La ciudá ye sede de la Universidá Badji Mokhtar d'Annaba, magar ye ciertu, que la mayoría de les sos instalaciones tán nes ciudaes de la periferia.
Deporte
[editar | editar la fonte]La ciudá ta representada por dellos equipos de fútbol que'l so principal esponente ye l'USM Annaba, equipu que tuvo intermitentemente na Primer División Nacional de Fútbol arxelina y de consiguir el campeonatu en 1964.[8]
Tamién la ciudá entama campeonatos de tenis d'ámbitu internacional nes sos instalaciones de Tabacoop.[9]
-
19 de mayu de 1956 d'Annaba.
Relixón
[editar | editar la fonte]Práuticamente la gran totalidá de los habitantes profesen la relixón musulmana anque ta dexada la práctica del cristianismu a la minoría estranxera na basílica de San Agustín.
-
Mezquita de Sidi Brahim.
-
Mezquita d'El Bey vista dende l'Hotel Saf Saf na Plaza d'Armes.
Gastronomía
[editar | editar la fonte]Les especialidaes culinaries d'Annaba amás del cuscús y del tajín lahlú: la bureka annabí, la shurba frik ('chorba frik', según la trescripción a la francesa ) y la mloukhiya.
Ciudaes hermaniaes
[editar | editar la fonte]Ciudaes hermaniaes | |||||
Tunicia | Túnez (ciudá) | www.comune-tunis.gov.tn | 728 453[10] | ||
Francia | Saint-Étienne | 1982 | www.saint-etienne.fr | 177 480 | |
Tunicia | Bizerta | 1985 | www.bizerte.org Archiváu 2018-08-09 en Wayback Machine | 114 371[11] | |
Francia | Dunkerque[12] | 14 d'agostu de 2009 | www.ville-dunkerque.fr | 92 005 |
Personaxes rellacionaos
[editar | editar la fonte]- San Agustín d'Hipona, filósofu y teólogu cristianu, obispu d'Hipona. Morrió nesta ciudá'l 28 d'agostu del 430.
- Ahmed El Bouni, escritor medieval, autor de Chams el maâref el Kobra y precursos de Nostradamus [2].
- Ibn al Annabi, teólogu muertu en 1850 y emigráu a Exiptu.
- Alphonse Juin, mariscal francés nacíu en Bona.
- Valentine Prax, pintor, nacíu en Bona el 23 de xunetu de 1897.
- H'sen Derdour, historiador, astrónomu y músicu, nacíu en Bona en 1911 y muertu en 1997.
- Hassan Al-annabi, cómicu y gran representante del maluf annabí (1925-1991) como residente.
- Hamdi Benani, cantante y músicu arxelín de maluf, como residente.
- Edwige Fenech, actriz francu-italiana, nacida en Bona el 24 d'avientu de 1943.
- Jean-Charles Naouri, empresariu, nacíu en Bona el 8 de marzu de 1949.
- Guy Bedos, cómicu que pasó la so infancia y adolescencia.
- Bachir Belounis, artista, pintor y escultor de sonadía. Moró gran parte de la so vida.[13]
- Zahia Dahel Hebrih, pintor y escultor. Nacíu en Bona el 11 de febreru de 1952.
- Roger Widenlocher, humorista. Nacíu en Bona el 3 de xunu de 1953.
- Phil Barney, cantante. Nacíu en Bona el 2 de febreru de 1957.
- Mohamed Boudiaf, Presidente arxelín. Asesináu en Annaba el 29 de xunu de 1992.
- Hélène Conway-Mouret, Política. Nacida en Bona el 13 de setiembre de 1960.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Plinio el vieyu Historia Natural llibru v - 22.
- ↑ Bronces romanos imperiales y vándalos en l'Illa de Cullera (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., páx. 250, el 21 de xineru de 2013
- ↑ ArteHistoria Xunta de Castiella y Lleón, el 21 de xineru de 2013
- ↑ Conquista de Túnez 1533-1536, páx. 224, el 21 de xineru de 2013
- ↑ «Dato climatolóxicos d'Annaba, Arxelia.». www.weatherbase.com. Consultáu'l 17 de marzu de 2011.
- ↑ populstat.info
- ↑ http://chetaibi.blogspot.fr/2008/06/chetaibi--y-booster-touristique.html
- ↑ «Football - USM Annaba (Algérie) : palmares, résultats et identité» (francés). Consultáu'l 18 d'avientu de 2016.
- ↑ [1]
- ↑ Institut National de la Statistique. «Résultats du Recensement 2004» (francés). Archiváu dende l'orixinal, el 7 d'avientu de 2013. Consultáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ (en francés) Recensement de 2004 (Institut national de la statistique) Archiváu 2015-09-24 en Wayback Machine
- ↑ www.djazairess.com
- ↑ Belounis Bachir, Bourdine Moussa, Djemaï Rachid, Guita Moncef, Hioun Salah, Larbi Arezki, Nedjaï Mustapha, Oulhaci Mohamed, Zoubir Hellal: musée national des beaux-arts [Alger], mai 1997
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Annaba City Archiváu 2012-10-15 en Wayback Machine
- Annaba
- Sitiu oficial de la Wilaya d'Annaba Archiváu 2021-03-02 en Wayback Machine
- Imáxenes satelitales d'Annaba