Uleila del Campo
 Uleila del Campo | |||
|---|---|---|---|
.jpg) | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Andalucía | ||
| Provincia |  provincia d'Almería | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Uleila del Campo (es)  | Juan José Fuentes Yepes | ||
| Nome oficial | Uleila del Campo (es)[1] | ||
| Códigu postal |
04279 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 37°11′07″N 2°12′13″W / 37.1853°N 2.2035°O | ||
  Uleila del Campo Uleila del Campo (España)  | |||
| Superficie | 39 km² | ||
| Altitú | 640 m | ||
| Llenda con | Sorbas, Lucainena de las Torres, Tahal, Benizalón, Cóbdar y Lubrín | ||
| Demografía | |||
| Población |
820 hab. (2023) - 418 homes (2019) - 415 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe |
0% de provincia d'Almería 0% de Andalucía 0% de España | ||
| Densidá | 21,03 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| uleila.es | |||
 | |||
Uleila del Campo ye una llocalidá y conceyu español de la provincia d'Almería, na comunidá autónoma d'Andalucía, asitiáu na contorna de Los Filabres-Tabernas, a 55 km de la capital de provincia, Almería y que'l so nucleu de viviendes ta a una altitú de 640 msnm.
Nel añu 2017 cuntaba con 848 habitantes. La so estensión superficial ye de 39 km² y tien una densidá de 21,74 hab/km².
Toponimia[editar | editar la fonte]
Les primeres referencies del conceyu paecen nomalo como Gualeila en testos árabes d'autores como Mohamed Ebn Aljathib[2] y nos mapes del reinu árabe de Granada de Juan de la Gloria Artero. Darréu apaecen numberoses menciones del nome como "Uleyla del Campo" [3][4][5]
Símbolos[editar | editar la fonte]
Escudu[editar | editar la fonte]
L'escudu d'armes d'Uleila del Campo foi aprobáu pol plenu del so conceyu'l 18 de marzu de 1988, autorizáu pol Conseyu de Gobiernu de la Xunta d'Andalucía el 17 de payares de 1992 y tien el siguiente blasón:
Escudu partíu, primero, d'azur, una corona ducal d'oru y piedres precioses y un brazu alao y armao d'una espada de plata puestos en situación de palu, segundu, losanjado de sinople y plata. Timbrado cola corona real zarrada.BOJA númberu 8 de 26/01/1993[6]
Xeografía física[editar | editar la fonte]
Situación[editar | editar la fonte]
El conceyu ta asitiáu na parte central de la provincia d'Almería y na falda sur de la Sierra de los Filabres, a los pies del Cuetu Monteagud.
Llenda al norte y al oeste col conceyu de Benizalón, al este y al sureste col de Sorbas, al suroeste col de Tahal y al sur col de Lucainena de las Torres.[7]
| Noroeste: Benizalón | Norte: Benizalón | Nordeste: Sorbas y Benizalón |
| Oeste: Benizalón | 
|
Este: Sorbas |
| Suroeste: Tahal | Sur: Lucainena de las Torres | Sureste: Sorbas |
Relieve ya hidrografía[editar | editar la fonte]
- Relieve
La Sierra de los Filabres y n'especial el Cuetu de Monteagud, (1304 msnm), sirve de llinde natural al norte del conceyu.
El conceyu ye cruciáu pola rambla El Cañal.
Los Cuetos de Marzu son un conxuntu de llombes o cuetos que tán dientro del conceyu que la so mayor altor ye de 682 msnm.
El Salar ye un prau cóncavu inundable por cuenta de que ye una depresión ensin salida natural pa l'agua. Tien la carauterística especial de tener una alta salín na tierra, carauterística que da nome al llugar, y que define un ecosistema totalmente distintu a la redolada que lu arrodia.
- Hidrografía
La totalidá del conceyu encuádrase dientro de la cuenca mediterránea andaluza[8] como nel restu de la provincia. Debíu al clima mediterraneu y subdesértico, los accidentes hidrográficos queden amenorgaos a les carauterístiques ramblas. Nelles, el caudal suel sumir so tierra mientres bona parte del cursu pa, n'ocasiones, remanecer por cuenta de la saturación d'agües d'agües recién o en pequeños banzaos creando güelgues[9] estacionales.
Demografía[editar | editar la fonte]
Pirámide de población[editar | editar la fonte]
| Pirámide de población 2011[10] | ||||
| % | Homes | Edá | Muyeres | % |
| 1,21 | 85+ | 1,52 | ||
| 2,43 | 80-84 | 2,93 | ||
| 2,83 | 75-79 | 4,04 | ||
| 2,12 | 70-74 | 3,54 | ||
| 2,73 | 65-69 | 2,12 | ||
| 2,53 | 60-64 | 2,73 | ||
| 3,74 | 55-59 | 3,13 | ||
| 3,84 | 50-54 | 3,84 | ||
| 3,94 | 45-49 | 3,03 | ||
| 3,44 | 40-44 | 2,73 | ||
| 3,13 | 35-39 | 3,34 | ||
| 5,06 | 30-34 | 2,73 | ||
| 4,04 | 25-29 | 2,63 | ||
| 2,73 | 20-24 | 3,03 | ||
| 2,53 | 15-19 | 1,72 | ||
| 2,43 | 10-14 | 1,72 | ||
| 1,72 | 5-9 | 1,92 | ||
| 1,52 | 0-4 | 1,31 | ||
Los datos de la pirámide de población de 2011 puen resumise asina:
- La población menor de 20 años ye'l 14,86 % del total.
- La que ta ente 20 y 40 años ye'l 26,69 %.
- La que ta ente 40 y 60 años ye'l 27,7 %.
- La mayor de 60 años ye'l 30,74 %.
Evolución de la población[editar | editar la fonte]
| Gráfica d'evolución demográfica d'Uleila del Campo ente 1900 y 2017 |
 |
|
Población de derechu (1900-1991) o población residente (2001) según los censos de población del INE.[11] Población según el padrón municipal de 2017 del INE. |
Política y alministración[editar | editar la fonte]
Alministración municipal[editar | editar la fonte]
L'alministración política realízase al traviés d'un conceyu de xestión democrática que los sos componentes escoyer cada cuatro años por sufraxu universal dende les primeres eleiciones municipales tres la reinstauración de la democracia n'España, en 1979. El censu eleutoral ta compuestu polos residentes mayoría d'edá mayores de 18 años empadronaos nel conceyu, yá sían de nacionalidá española o de cualquier país miembru de la Unión Europea. Según lo dispuesto na Llei Orgánica del Réxime Eleutoral Xeneral,[12] qu'establez el númberu de conceyales elegibles en función de la población del conceyu. La corporación municipal ta formada por 9 conceyales. La sede del Conceyu allugar na Plaza de la Constitución del conceyu.
- Resultaos eleutorales 2011
Nes eleiciones municipales de 2011 el Partíu Socialista Obreru Español d'Andalucía (PSOE-A) foi la llista más votada col 42,09% de los vatos válidos, llogrando 4 conceyales. En segundu llugar quedó l'Agrupación d'eleutores Unión Uleila del Campo (AEUUC) col 33,33% y 3 conceyales, en tercer llugar Partíu Popular (PP) col 14,29% y 1 conceyal y en cuartu llugar Izquierda Xunida Los Verdes (IULV-CA) col 10,14% y 1 conceyal.[13]
| Partíu políticu | 2011 | 2007 | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Votos % | Conceyales | Votos % | Conceyales | ||
| Partíu Socialista Obreru Español d'Andalucía (PSOE-A) | 42,09% | 4 | 50,83 % | 5 | |
| Agrupación d'eleutores Unión Uleila del Campo (AEUUC) | 33,33% | 3 | - | - | |
| Partíu Popular (PP) | 14,29% | 1 | 30,86% | 3 | |
| Izquierda Xunida Los Verdes (IULV-CA) | 10,14% | 1 | 16,34 % | 1 | |
Infraestructures y equipamientos[editar | editar la fonte]
Bienestar social[editar | editar la fonte]
Educación[editar | editar la fonte]
Na llocalidá atopa'l colexu públicu Nuesa Señora de Monteagud onde s'imparte educación infantil, Primaria y Secundaria Obligatoria (hasta segundu d'ESO).[15]
Sanidá[editar | editar la fonte]
La sanidá pública ye xestionada pol Serviciu Andaluz de Salú (SAS).
Tocantes a atención primaria, el conceyu pertenez a la zona básica de salú de Sorbas que'l so centro de salú atópase na llocalidá homónima, dientro del distritu d'Almería y dispón d'un consultoriu médicu de categoría auxiliar allugáu en callar Frontón e/n, qu'en 2012 ufiertaba un serviciu de siete hores peles mañanes mientres los día llaborables.
Pa l'atención hospitalaria atópase dientro d'Área Hospitalaria de Torrecárdenas que'l so hospital homónimu atópase na ciudá d'Almería.[16]
Tresportes y comunicaciones[editar | editar la fonte]
Rede viaria[editar | editar la fonte]
Aportar a la llocalidá pola AL-1100 o AL-4101[17]
| Identificador | Denominación! |
|---|---|
| AL-1100 ||align="center"|Sorbas-Cóbdar | |
| AL-4101 || align="center"|Sorbas-Uleila del Campo |
Tresporte interurbanu[editar | editar la fonte]
Uleila del Campo cunta con dos servicios diarios d'autobús que cubren el trayeutu Lubrín-Uleila del Campo-Almería partiendo de la parada de Lubrín y terminando na Estación intermodal d'Almería y 2 servicios diarios col trayeutu Almería-Uleila del Campo-Lubrín, toos ellos de Llunes a Vienres. El serviciu ta xestionáu pola compañía Alsa-ENATCAR.[18] Esti autobús ye conocíu na llocalidá como «La Alsina» por cuenta de qu'en antaño foi Alsina Graells la compañía que xestionó esti serviciu.
Patrimoniu históricu-artísticu y llugares d'interés[editar | editar la fonte]
Patrimoniu Históricu Andaluz[editar | editar la fonte]
- Patrimoniu Inmueble[19]
- Ilesia de Santa María
- Cortixu la Almazara Vieya
- Cortixu La Era Empedrada
Patrimoniu Arqueolóxicu[editar | editar la fonte]
- Xacimientu arqueolóxicu Cueva de la Mora[20]
El xacimientu principal ye de la dómina neolítica anque'l valle foi habitáu hasta principios del sieglu XX. Atopar nel gargüelu o ribayu del Zofre. Ye un llugar angosto y fácil defensa con una sola entrada que s'abrir a valle. Con un manantial natural a pocos metros. El conxuntu arqueolóxicu principal formar: una cueva de senciellu accesu con una habitáculo d'unos 5 m²(na actualidá semiderruida), un abrigu natural que cunta con un petroglifu formáu por unes circunferencies y pintures rupestres sobre la paré del abrigu.
Arquiteutura relixosa[editar | editar la fonte]
- Ilesia de Santa María La ilesia ye d'estilu neorománico.
Foi mandada construyir pol Conde d'Aguilar. El campanariu nun constaba nel diseñu orixinal por falta de presupuestu y foi añadíu sieglos dempués cuando se reformó dafechu la ilesia. Sufrió delles remodelaciones mientres los últimos años intentando desaniciar el deterioru. La postrera y más importante mientres el primer trimestre de 2012 onde se restauraron los teyaos, remocicáu tol suelu y haise redecorado tol interior y parte de la fachada. Añadiéronse ventanales y vidreres [21]
Cultura[editar | editar la fonte]
Museos[editar | editar la fonte]
Centro d'Interpretación del Trabayu Tradicional. Nél puédense ver fotografíes, testos, videos y maquetes qu'amuesen como yera'l trabayu eminentemente agrariu d'Uleila del Campo y tola contorna.[22]
Fiestes populares[editar | editar la fonte]
- Fiesta patronal n'honor al Santu Cristu de les Penes. Celébrase'l segundu sábadu de setiembre. El Llunes de Santu Cristu rematar les celebraciones con una misa y una procesión del Santu Patrón d'Uleila del Campo. Amás mientres tou la fin de selmana'l conceyu enllenar d'atraiciones y puestos d'artesanía y abalorios que son amenizados con música na plaza principal.[23][24]
- La Fiesta del emigrante celébrase'l primer fin de selmana d'agostu. Esti fin de selmana conmemora la venida de tolos emigrantes que diben trabayar fora del conceyu y tornen pel branu al so pueblu natal.[23]
- Alcuentru de paisanos d'Uleila. Aprovechando la festividá del día 12 d'ochobre, el día de la Virxe del Pilar, realízase un alcuentru añal de paisanos d'Uleila que yá cunta con 14 ediciones dende 1997 hasta l'actualidá. Nesti eventu axunten aquellos qu'emigraron a Cataluña en busca de trabayu coles sos families y amigos. Cada añu la celebración realizar nun llugar distintu, los más representativos fueron Uleila del Campo, Blanes, Igualada y San Celoni anque ocasinalmente tamién se realizó n'otros llugares de Cataluña qu'acoyeron a gran cantidá d'Uleilenses.[25][26]
- La Cruz de Mayu. Caltiénse la tradición de realizar la cruz de mayu o fiesta de les cruces, onde se xunten los habitantes del conceyu pa realizar la ufrienda. Amás esta festividá coincide coles fiestes del barriu de La Canal onde hai distintos eventos, música y baille.
=== Uleila y el cine Tou la contorna foi protagonista de munchos llargumetraxes y otres filmaciones de menor caláu.[27] En Uliela del Campo destaca la película Patton de 1970 dirixida por Franklin J. Schaffner. Na película recréase un pueblu sicialiano onde s'aprecia perfectamente la panorámica del pueblu y la so ponte emblemática. Dalgunos de los habitantes participaron d'extras mientres la filmación.
Persones destacaes[editar | editar la fonte]
Joseph Ponce de León y Molina (1753-1819)[28][29] científicu, médicu, teólogu y matemáticu. Estudiu nes universidaes d'Universidá de Granada Granada y Salamanca. Desenvolvió la mayor parte del so trabayu en Granada y foi personaxe pernomáu de la so dómina. Escribió una ventena de llibros que la so obra más destacada ye Phisiología chímica del cuarpo humanu de 1804.[30]
Ver tamién[editar | editar la fonte]
Referencies[editar | editar la fonte]
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Simonet, Francisco Javier. Imprenta Nacional (Madrid) (ed.): «Descripción del Reinu de Granada». Consultáu'l 29 de mayu de 2012.
- ↑ «Catastru d'Ensenada». Consultáu'l 1 de xunu de 2012.
- ↑ Pérez de Hyta, Ginés. Imprenta de D. Llión Amarita (Madrid) (ed.): . Consultáu'l 1 de xunu de 2012.
- ↑ Imprenta Real (Madrid) (ed.): . Consultáu'l 1 de xunu de 2012.
- ↑ Boletín Oficial de la Xunta d'Andalucía (ed.): «BOJA númberu 8 de 26/01/1993». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Xunta d'Andalucía (ed.): «Institutu d'Estadística y Cartografía». Consultáu'l 29 de mayu de 2012.
- ↑ Riosycuencas.com (ed.): «Cuenca mediterránea andaluza: Descripción xeneral». Archiváu dende l'orixinal, el 19 de marzu de 2012. Consultáu'l 29 de mayu de 2012.
- ↑ Ferre Bonu, Emilio (2006). «Unidad de paisaxe del valle de los Andesax (provincia d'Almería)». Baetica, estudios d'arte, xeografía ya historia (28). ISSN 0212-5099. http://dialnet.unirioja.es/servlet/ficheru_articulo?codigo=2242447&orde=0.
- ↑ Institutu Nacional d'Estadística (ed.): «Almería - Población por sexu, conceyos y edá (grupos quinquenales).». Consultáu'l 5 de xunu de 2012.
- ↑ Institutu Nacional d'Estadística (España) (ed.): «Censos de población de Uleila del Campo». Alteraciones de los conceyos nos Censos de Población dende 1842. Consultáu'l 16 de payares de 2011.
- ↑ Xefatura del Estáu (BOE n. 147 de 20/6/1985 (ed.): «Ley Orgánica 5/1985, de 19 de xunu, del Réxime Eleutoral Xeneral.» (1985). Consultáu'l 13 de xunetu de 2009.
- ↑ 13,0 13,1 Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales 2011 Uleila del Campo». Consultáu'l 1 de xunu de 2012.
- ↑ Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales 2007 Uleila del Campo». Consultáu'l 1 de xunu de 2012.
- ↑ Rexistro Estatal de Centros Docentes Non Universitarios (Ministeriu d'educación) (ed.): «Centro d'educación». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Serviciu Andaluz de Salú, conseyería de salú y bienestar social (ed.): «Centro médicu Uleila del Campo». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Xunta d'Andalucía (ed.): «Llistáu de Carreteres d'Andalucía». Archiváu dende l'orixinal, el 29 d'abril de 2012. Consultáu'l 29 de mayu de 2012.
- ↑ Alsa (ed.): «Información d'horarios d'Autobuses». Consultáu'l 29 de mayu de 2012..
- ↑ Xunta d'Andalucia (ed.): «Patrimoniu históricu Andaluz». Consultáu'l 8 d'agostu de 2013.
- ↑ «el%20Natural/pagina_088.htm Almería al Natural=JOSÉ JAVIER MATAMALA GARCÍA,ELOY GIL GONZÁLEZ,FRANCISCO JOAQUÍN AGUILAR DELGADO». Archiváu dende l'el%20Natural/pagina_088.htm orixinal, el 10 d'avientu de 2007. Consultáu'l 8 d'agostu de 2013.
- ↑ Diócesis d'Almería (ed.): «Guía ruta turísticu-cinematográfica Filabres-Alhamilla». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Mancomunidá de Conceyos pal Desenvolvimientu de los Pueblos del Interior (ed.): «Centros d'interpretación de la Mancomunidá de conceyos pal desenvolvimientu de pueblos del interior». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ 23,0 23,1 Mancomunidá de Conceyos pal Desenvolvimientu de los Pueblos del Interior (ed.): «Fiestes de la Mancomunidá de conceyos pal desenvolvimientu de pueblos del interior». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Andalucía Com S.L (ed.): «Descripción pueblo a pueblu». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Joly Dixital (ed.): «Realcuentro de más de 200 uleilenses en Cataluña s». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ www.lawebdelemigrante.com (ed.): «Atopo d'Uleilenses en Blanes». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ Mancomunidá de Conceyos pal Desenvolvimientu de los Pueblos del Interior (ed.): «Guía ruta turísticu-cinematográfica Filabres-Alhamilla». Consultáu'l 4 de xunu de 2012.
- ↑ José Antonio García Ramos (ed.): «HIGH HISTORY OF MEDICINE». Consultáu'l 5 de xunu de 2012..
- ↑ www.uleila.es (ed.): «José Ponce de León y Molina». Consultáu'l 5 de xunu de 2012..
- ↑ Imp. de les Herederes de Don Nicolás Moreno (ed.): «Phisiología chímica del cuarpo humanu». Consultáu'l 5 de xunu de 2012..
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Uleila del Campo 
.
Uleila del Campo n'OpenStreetMap.- Uleila del Campo - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía
- Uleila del Campo - Diputación Provincial d'Almería
- Patrimoniu inmaterial d'Uleila del Campo: fiestes y rituales. Base de datos del Patrimoniu Inmaterial d'Andalucía desenvuelta pol Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu
Datos: Q1447729- Multimedia: Uleila del Campo