Idioma taiwanés

Taiwanés 臺灣話 / 臺語 / 臺灣閩南語 / 河洛語 / 福佬話 / Tâi-oân-oē
Faláu en	Taiwán
Rexón	Taiwán
Falantes	15 millones^[1]
Puestu	? (Ethnologue 1996)
Familia	Sino-tibetanu Sinítico Chinu Min Min Nan Hokkien Taiwanés
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país, pero faláu llargamente en Taiwán
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	`zh`
ISO 639-2	`chi(B) zho(T)`
ISO 639-3	`nan`
Estensión del taiwanés

Hokkien taiwanés, min nan taiwanés (chinu tradicional: 臺灣閩南語) o llamáu taiwanés (taiwanés: Tâi-oân-oē, chinu tradicional: 臺灣話 o 臺語; o taiwanés: Tâi-gí; chinu tradicional: 台語) comúnmente, ye una variedá de min nan faláu pol 70% de la población de Taiwán^[2] y tamién ye'l más faláu como segundu idioma, pa la población que'l so primer idioma ye'l mandarín o'l hakka en Taiwán. El mayor grupu étnicu de Taiwán considera'l taiwanés el so idioma natal y ye llamáu Hoklo o Holo (taiwanés: Hō-ló), por eso al taiwanés tamién se-y llama Hō-ló-oē (chinu tradicional: 河洛話 o 福佬話)

Influencia d'otres cultures

Mientres los postreros trescientos años, delles cultures influyeron el léxicu del taiwanés.

Los idiomes de los aboríxenes

a-se "tar como nun saber nada": de los idiomes de los aboríxenes suriegos de Taiwán assey "nun saber"

Malayu

se-kok-bi "tapioca de cocu": de malayu sago
pin-nng "areca": de malayu pinang

Xaponés

non-li "nori": de xaponés "のり（苔）" (nori)
pian-tong "bentō": de xaponés "べんとう（弁当）" (bentou)
o-lian "oden": de xaponés "おでん" (oden)
thian-puh-la "tempura": de xaponés "てんぷら" (tenpura). Pero la thian-puh-la taiwanesa y el tenpura xaponés son un pocu distintos. El tenpura xaponés derivar del tempero portugués en sí mesmu.
wa-sa-bi "wasabi": de xaponés "わさび（山葵）" (wasabi).
sa-si-el mio "sashimi": de xaponés "さしみ（刺身）" (sashimi).
tha-kho "pulpu": de xaponés "たこ（蛸）" (tako).
tha-tha-el mio "tatami": de xaponés "たたみ（畳）" (tatami).
ki-mo-chi ""humor": de xaponés "きもち（気持）" (kimochi).
sang "señor": de xaponés "さん（様）" (san).
nin-sang "hermanu": de xaponés "にいさん（兄さん）" (nisan).
ku-soh "maldición": de xaponés "糞（くそ）" (kuso).
gan-ba-tie "nun dar por vencíu": de xaponés "頑張って（がんばって）" (ganbatte).

Mandarín

Ma (嗎), ba (吧): Nun había los sufixos nel fin d'una oración pa faer una entruga y una conxetura como ma y ba en taiwanés tradicional qu'usa los prefixos como kam (敢) o eng-kai-sī (應該是). Pero, anguaño'l taiwanés trescalóse del usu de los sufixos pola influencia del mandarín. Por casu:

Chinu Mandarín: "Nin shi ta de di-di ma?"（你是他的弟弟嗎？）

Taiwanés tradicional: "Li kam si i sio-ti?"（你敢是伊小弟？）

Taiwanés influyíu: "Li si i sio-ti ma?"（你是伊小弟嗎？）

Español: "¿Yes tu, el so hermanu menor?"

Nâ (藍) pa "azul" y chheⁿ (青) pa "verde": El taiwanés tenía enclín a usar chheⁿ pa "azul" y tamién "verde" según el contestu, pero agora nâ significa "azul" y chheⁿ referir a "verde" porque en mandarín en Taiwán, los colores 藍 "azul" y 綠 "verde" referir a los dos mayores partíos políticos Kuomintang (azul) y PDP (verde) respeutivamente, pa evitar tracamundios cafiantes.

Ver tamién

Min Nan

Referencies

↑ «Languages of Taiwan - Ethnologue 14» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de febreru de 2008.
↑ Ethnologue

Enllaces esternos

Consulta la edición de Wikipedia n'idioma taiwanés.

Forvo: la guía de pronunciación de Taiwanés(臺灣話) (n'español)
Páxina web de taiwanés POJ (en chinu)
Diccionariu chinu taiwanés (en chinu)
Diccionariu chinu taiwanés (en chinu)

[1] «Languages of Taiwan - Ethnologue 14» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de febreru de 2008.

[2] Ethnologue

[1]

[2]