Donald Sutherland
.JPG)
Donald McNichol Sutherland (17 de xunetu de 1935, Saint John – 20 de xunu de 2024, Miami), más conocíu como Donald Sutherland, foi un actor canadianu.
Biografía
[editar | editar la fonte]De primeres Sutherland yera disc-jockey en radios llocales, fai les sos primeres actuaciones escéniques na Universidá de Toronto. Animáu pol críticu llocal Herb Whitaker, que facía entós la crónica teatral del Toronto Globe and Mail, inscribióse na Royal Academy of Dramatic Arts de Londres y trabaya en numberosos teatros de repertoriu en Gran Bretaña, antes d'actuar con Rex Harrison y Rachel Roberts na obra August fur the People. Entama a apaecer nel cine en series Z como Il castello dei morti vivi.
Ye l'empiezu d'una carrera fértil y movida, que va alternar el cine (el so primer gran papel foi en The Dirty Dozen, de Robert Aldrich), el teatru y la televisión. El gran públicu descúbrelu en 1970 gracies al inmensu ésitu llográu pola comedia MASH, onde Sutherland tien el papel de Ben Hawkeye Pierce, el médicu del campu militar. Depués d'esi mesmu añu trabayó n'otru esitosu filme: Kelly's Heroes, xunto a Clint Eastwood. Pero ye'l papel del inspector Klute que s'impon definitivamente. Nesta dómina, Donald Sutherland sofita a Jane Fonda na so campaña contra la guerra de Vietnam, y, nesta perspectiva militante, participa nel guión y na realización de FTA, dirixida por Francine Parker en 1972. Depués, siempres bien prolíficu, l'actor atropa importantes papeles.
Al añu siguiente realizó unu de los sos meyores roles en Klute (1971) xuntu a Jane Fonda y filmó en Venecia Don't Look Now, un clásicu modernu. Na década de 1970 tuvo faciendo roles importantes como nel triller de terror psicolóxicu Don't Look Now de 1973, o la premiada The Eagle Has Landed onde compartió la escena con Robert Duvall y Michael Caine.
En 1976 púnxose so les órdenes del director Federico Fellini pa ponese na piel del famosu engañador italianu Giacomo Casanova nel filme Casanova. Esi mesmu añu y aprovechando la so estancia n'Italia, Sutherland actúa na superproducción Novecento, un llargumetraxe épicu sobre'l fascismu italianu, dirixíu por Bernardo Bertolucci, y onde recibió bones crítiques pol so trabayu.
En 1978 participó na esitosa película de ciencia ficción Invasion of the Body Snatchers, un remake del orixinal de 1956, xunto a Jeff Goldblum, Leonard Nimoy y el so amigu Robert Duvall.
Empezando la década de 1980, foi aplaudida la so interpretación d'un padre afaráu pola perdida del so fíu na ganadora de los premios Óscar, Ordinary People (1980) de Robert Redford.
En 1981 marcó'l regresu de Sutherland a los escenarios teatrales. L'eventu tuvo llugar en Broadway y la obra escoyida foi una adaptación d'Edward Albee de la conocida Lolita, de Vladimir Nabokovl'obra.
En 1985 trabaya nel filme Revolution xuntu a Al Pacino anque la película nun tuvo ésitu de taquilla nin de crítica. En 1989 foi premiáu pola so actuación nel drama A Dry White Season, que taba ambientada nel apartheid de Sudáfrica, compartiendo la escena con Marlon Brando y Susan Sarandon.
Nesos años Sutherland empieza a aceptar papeles secundarios, anque con importancia argumental, en diverses producciones d'ésitu. En 1991 encarnó al maniacu pirómanu Ronald Bartel na película Backdraft onde Robert De Niro y Kurt Russell tienen de facer lo imposible pa detenelu. Oliver Stone escoyólu pa que participara nel so filme JFK (1991) sobre la vida de John F. Kennedy y el so misteriosu asesinatu. Lo mesmo cuntó con Kevin Costner como protagonista y la participación de Tommy Lee Jones, Kevin Bacon, Gary Oldman y Joe Pesci. En 1993 protagonizó Six Degrees of Separation, un llargumetraxe nel que trabaya xunto a Will Smith hacia l'empiezu de la so carrera nel cine.
En 1995 interpretó'l papel del Coronel Mayor Donald McClintock nel thriller Outbreak, onde un virus amenacia con borrar a la humanidá de la tierra en pocu menos de trés díes. El restu del repartu tuvo compuestu por actores como Dustin Hoffman, Kevin Spacey, Rene Russo, Morgan Freeman y Cuba Gooding Jr. Al añu siguiente, 1996, tuvo la oportunidá de compartir la escena col so fíu Kiefer, en A Time to Kill, onde participaron xunto a grandes actores: Matthew McConaughey, Sandra Bullock, Samuel L. Jackson, Kevin Spacey y Ashley Judd.
Yá entraos nel nuevu mileniu, actuó en grandes producciones como Cold Mountain en 2003, xunto a Nicole Kidman, Renée Zellweger, Natalie Portman y otros actores. Esi mesmu añu, tamién actuó en The Italian Job, una de les más esitoses películes de robos del añu, onde realiza de conseyeru de lladrones profesionales, cola actuación de Mark Wahlberg, Charlize Theron, Edward Norton y Seth Green. Ésta foi un remake del orixinal de 1969, protagonizada por Michael Caine.
Tamién foi bien importante na serie de televisión Commander in Chief qu'empezó nel 2005 y remató dempués de dos temporaes nel 2006. Nesa oportunidá compartió pantalla con Geena Davis, la recordada actriz de Thelma y Louise. Tamién participó na producción de Hollywood que llevó a la pantalla grande al clásicu de Jane Austen, Pride and Prejudice, que foi protagonizada por Keira Knightley y Sutherland nel papel del so padre.
Dende entós y hasta l'actualidá, trabayó en títulos como An American Haunting, Land of the Blind, Reign Over Me, drama que tuvo a Adam Sandler y Don Cheadle ente los sos protagonistes; Fool's Gold, con Kate Hudson y Matthew McConaughey; The Mechanic, The Eagle, Man on the Train, y tamién participó en tres películes de la saga The Hunger Games, amás d'otres películes como Horrible Bosses, Sofía o Jock.
Ente los sos últimos trabayos televisivos, Donald trabayó ente 2007 y 2009 na serie Dirty Sexy Money, na qu'interpretaba al carismáticu Tripp Darling, el poderosu magnate de los viñeos, implicáu en más de trés escandalosos asesinatos. Tamién foi, en 2010, el conde Bartholomew na miniserie orixinal de la cadena Starz, The Pillars of the Earth.
La so primer muyer foi Lois Hardwick, actriz na serie Alice Comedies de Walt Disney. La so segunda muyer foi la célebre Shirley Douglas. Tuvo un fíu, l'actor Kiefer Sutherland. La so tercer esposa foi l'actriz Francine Racette.
Premios y reconocencies
[editar | editar la fonte]Foi nomáu oficial de la Orde de Canadá en 1978. Llogró'l Premiu de les artes de la escena del Gobernador xeneral en 2000. Foi gallardoniáu col premiu Óscar honoríficu a tola so carrera en 2017.[11]
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «Donald Sutherland honoured in his hometown of Saint John» (22 payares 2017). Archiváu dende l'orixinal, el 4 febreru 2018. Consultáu'l 28 payares 2023.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ «Donald Sutherland Dies: Revered Actor In ‘Klute’, ‘Ordinary People’, ‘MASH’, ‘Hunger Games’ & Scores Of Others Was 88». Deadline Hollywood (20 xunu 2024). Consultáu'l 20 xunu 2024.
- ↑ «Donald Sutherland Dies: Revered Actor In ‘Klute’, ‘Ordinary People’, ‘Hunger Games’ & Scores Of Others Was 88» (inglés).
- ↑ Identificador GND: 124931227. Afirmao en: Catálogo de la Biblioteca Nacional de Alemania. Data de consulta: 12 xunu 2025. Llingua de la obra o nome: alemán.
- ↑ Afirmao en: Emmys.com. Emmys person ID: donald-sutherland. Data de consulta: 16 marzu 2023. Títulu: Donald Sutherland. Editorial: Emmys.com.
- ↑ «Donald Sutherland». Consultáu'l 16 marzu 2023.
- ↑ «Donald Sutherland». Consultáu'l 29 marzu 2021.
- ↑ «2017 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences» (inglés). Consultáu'l 16 marzu 2023.
- ↑ URL de la referencia: http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=29. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110715155800/http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=29. Data de consulta: 3 avientu 2019.
- ↑ «Muere Donald Sutherland, icono del Hollywood rebelde y ganador del Oscar de honor» (castellanu).
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Donald Sutherland.- Donald Sutherland na Internet Movie Database (n'inglés)
- Donald Sutherland na Internet Broadway Database (n'inglés)
- Donald Sutherland n'AllMovie (n'inglés)
- «Donald Sutherland». en Find a Grave. (n'inglés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q103784- Multimedia: Donald Sutherland
Cites famoses: Donald Sutherland