Columela

Columela
Vida
Nacimientu	Cádiz, 4
Nacionalidá	Antigua Roma
Muerte	Tarento, 70 (65/66 años)
Estudios
Llingües falaes	llatín
Oficiu	escritor, poeta
Serviciu militar
Cuerpu militar	Ejército Imperial Romano (es)
Graduación	tribuno militar (es)

Lucius Junius Moderatus, de nomatu Columela (4, Cádiz – 70, Tarento) foi un escritor agronómicu romanu.

Biografía[editar | editar la fonte]

Nacíu na Bética, al igual que Séneca, del que foi amigu, tuvo un tiempu nel exércitu romanu y foi tribunu en Siria l'añu 35 d. C. Dempués treslladóse a la península itálica, onde punxo en práutica les sos conocencies d'agricultura nes sos propiedaes de Ardea, Carseoli y Alba.^[3]

De la so obra escrita llegónos De re rustica (Los trabayos del campu), escritu hacia l'añu 42,^[4]y De arboribus (Llibru de los árboles). Na primera d'estes obres, estremada en doce llibros, ya inspirándose n'obres anteriores de Catón el Vieyu, Varrón y otros autores llatinos, griegos ya inclusive cartaxineses, trata sobre tolos trabayos del campu nel más ampliu sentíu de la pallabra: dende la práutica de l'agricultura, la ganadería y l'apicultura, hasta la cura d'animales, pasando pola ellaboración de distintos productos y conserves.^[5]

En De arboribus trata sobre cultivos arbustivos como la vide, hasta árboles como'l olivar o los frutales, ya inclusive flores como la violeta o la rosa. La obra de Columela ye considerada'l repertoriu más ampliu y documentáu sobre agricultura romana.

El catedráticu de la Universidá Politéunica de Madrid, Luis Alfonso Gil Sánchez, cunta que la familia Columela foi la responsable de la introducción de les llameres romanes' na península ibérica.^[6]

En 1794, los botánicos José Antonio Pavón y Jiménez y Hipólito Ruiz López punxeron el nome de Columellia nel so honor a un xéneru peruanu d'astérides.^[7]

En 1824, Juan María Álvarez de Sotomayor Rubio publicó De re rustica n'español íntegramente y per primer vegada: Los dolce llibros d'agricultura qu'escribió en llatín Lucio Xunu Moderato Columela (Madrid, Miguel de Burgos, 1824, 2 vols.). El primeru entiende los siete primeros llibros, y el segundu los otros cinco. Hai tres ediciones facsímilares modernes: Santander, Sociedá Nestlé - A.Y.P.A, 1979; Extramuros Edición, S.L., 2009; Valladolid: Maxtor Editorial, 2013.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

Columela. La llabranza. Obra completa. Editorial Gredos. Madrid. ISBN 978-84-249-2742-4.

(2004) Volume 1: Llibru de los árboles. La llabranza. Llibros I–V. ISBN 978-84-249-2738-7.

Sobre Columela

García Armendáriz, José-Ignacio (1994). Agronomía y tradición clásica: Columela n'España. Sevilla: Universidá de Sevilla. Secretariáu de Publicaciones. ISBN 84-472-0196-1.
Saltini, Antonio (1984). Storia delle scienze agrarie, vol I, Dalle origini al Rinascimento. Bologna: Edagricola, páx. 47–118. ISBN 88-206-2412-5 4.

Referencies[editar | editar la fonte]

↑ Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w6t748pg. Apaez como: Columella. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ Afirmao en: Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. Llingua de la obra o nome: italianu. Editorial: SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
↑ «De re rustica (traducción inglesa) III.9.2». Loeb Classical Library. Consultáu'l 20 de xunu de 2014.
↑ Tratáu de viticultura xeneral, por Luis Hidalgo
↑
Columela: Res rustica (Los trabayos del campu).
- Testos nel sitio web de Philippe Remacle (1944–2011): los llibros I–VI tán en francés; los llibros VII–XII, en llatín y francés. La introducción, nesti últimu idioma, y la traducción son de Louis Du Bois (con grafía antigua, Louis Dubois: 1773–1855). La edición, de 1844, ye de Charles-Louis-Fleury Panckoucke (1780–1844).
  - Testos llatinos con índiz electrónicu nel Proyeutu Perseus. Emplegando'l rótulu activu aponderái, que se topa na parte derecha, llógrase ayuda n'inglés col vocabulariu llatín del testu.
    - I–IV.
    - V–IX.
↑ «Olmo ibéricos y llameres gaditanos». Diario de Jerez (25 de mayu de 2014). Consultáu'l 1 de xunu de 2014.
↑ Michaud, Joseph Fr.; Muevas, Eugène Ernest; Michaud, Louis Gabriel (1854). Biographie universelle (Michaud) ancienne et moderne ... Vol. 8 (en francés). Madame C. Muevas, páx. 668. Consultáu'l 16 d'abril de 2012.

El conteníu d'esti artículu incorpora material d'una entrada de la Enciclopedia Libre Universal, espublizada en castellán baxo la llicencia Creative Commons Compartir-Igual 3.0.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

De re rustica en castellán.
De re rustica en Somni

[bacb383083280b7a41062e57cd6dd542f104ab83-1] Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w6t748pg. Apaez como: Columella. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.

[7866baa1d2a4db2b7f60b6a8170ce8b8f1a580e9-2] Afirmao en: Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. Llingua de la obra o nome: italianu. Editorial: SISMEL – Edizioni del Galluzzo.

[3] «De re rustica (traducción inglesa) III.9.2». Loeb Classical Library. Consultáu'l 20 de xunu de 2014.

[4] Tratáu de viticultura xeneral, por Luis Hidalgo

[5] Columela: Res rustica (Los trabayos del campu).
Testos nel sitio web de Philippe Remacle (1944–2011): los llibros I–VI tán en francés; los llibros VII–XII, en llatín y francés. La introducción, nesti últimu idioma, y la traducción son de Louis Du Bois (con grafía antigua, Louis Dubois: 1773–1855). La edición, de 1844, ye de Charles-Louis-Fleury Panckoucke (1780–1844).
Testos llatinos con índiz electrónicu nel Proyeutu Perseus. Emplegando'l rótulu activu aponderái, que se topa na parte derecha, llógrase ayuda n'inglés col vocabulariu llatín del testu.
I–IV.

V–IX.

[6] Testos nel sitio web de Philippe Remacle (1944–2011): los llibros I–VI tán en francés; los llibros VII–XII, en llatín y francés. La introducción, nesti últimu idioma, y la traducción son de Louis Du Bois (con grafía antigua, Louis Dubois: 1773–1855). La edición, de 1844, ye de Charles-Louis-Fleury Panckoucke (1780–1844).
Testos llatinos con índiz electrónicu nel Proyeutu Perseus. Emplegando'l rótulu activu aponderái, que se topa na parte derecha, llógrase ayuda n'inglés col vocabulariu llatín del testu.
I–IV.

V–IX.

[7] Testos llatinos con índiz electrónicu nel Proyeutu Perseus. Emplegando'l rótulu activu aponderái, que se topa na parte derecha, llógrase ayuda n'inglés col vocabulariu llatín del testu.
I–IV.

V–IX.

[8] I–IV.

[9] V–IX.

[6] «Olmo ibéricos y llameres gaditanos». Diario de Jerez (25 de mayu de 2014). Consultáu'l 1 de xunu de 2014.

[7] Michaud, Joseph Fr.; Muevas, Eugène Ernest; Michaud, Louis Gabriel (1854). Biographie universelle (Michaud) ancienne et moderne ... Vol. 8 (en francés). Madame C. Muevas, páx. 668. Consultáu'l 16 d'abril de 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]