Altiplanu
Altiplanu | |
---|---|
Alministración | |
Tipu d'entidá | paisaxe |
Xeografía | |
Demografía | |
Un altiplanu o altiplanicie ye una pandu intermontana elevada, que s'atopa xeneralmente alcontrada ente dos o más cadenes montascoses recién (del Cenozoicu o Terciariu), pero que'l so llevantamientu nun asocedió coles mesmes.
Contestu
[editar | editar la fonte]Los cordales alpinos, que'l so llevantamientu asocedió nel Terciariu, suelen disponese en dos o más alliniaciones montascoses paraleles, xeneralmente alcontraes nel cantu d'una placa tectónica continental nes llinies de converxencia con otra placa, que polo xeneral ye oceánica. Como estos cordales nun s'alzaron esautamente coles mesmes, dacuando prodúcense valles o cuenques intermontanas ente la que se llevantó primero, que polo xeneral queda escontra l'interior del continente, y la que se llevantó dempués. Esti pandu intermontana,[1] puede ser d'orixe volcánicu (colaes de llava y otros materiales volcánicos) y puede tar formada por materiales sedimentarios ya inclusive, como ye bien frecuente, una combinación de dambos materiales, como asocede nel altiplanu andín.
L'Altiplanu andín
[editar | editar la fonte]Ye l'Altiplanu andín, suramericanu o americanu; tien un altor permediu de más de 4000 msnm. Forma parte d'una amplia cuenca endorreica zarrada ente los cordales Occidental y Oriental de los Andes. Ye una cuenca intermontana na cordal de los Andes que vieno siendo rellenada de sedimentos y llevantada xunto a Andar.
Constitúi una gran cuenca endorreica trevesada pol ríu Desaguadero que ye la salida natural del llagu Titicaca (3806 msnm, el llagu navegable allugáu a mayor altor nel mundu), y que desagua nel llagu Poopó (3685 msnm), y episódicamente nel salar d'Uyuni (3653 msnm), el salar más grande del mundu.
L'Altiplanu bolivianu
[editar | editar la fonte]L'Altiplanu de Bolivia abarca a 60 conceyos de los departamentos de La Paz, Oruro y Potosí.[2]
La vexetación altiplánica ye de puna semiárida, con praderíes que tienen predominiu de gramínees natives de baxu valor nutricional, como'l Iru ichu y otres d'altu conteníu alimenticio como'l Kauchi; esisten tamién arbustos como la Thola, la Quishuara y la Keniua.
Los suelos polo xeneral son probes en nitróxenu y fósforu, y tienen baxu conteníu de materia orgánico (menos del 3%, con altos valores salinos). Nel usu de la tierra del Altiplanu entemecen les propiedaes familiares coles comunales. La mayor parte d'elles destínense a la ganadería na crianza de llapaes, oveyes, alpaques y ganáu bovino, variando la importancia de cada especie según la rexón.
Ente los cultivos cúntense pequeñes superficies de papa, quinoa, fabones, papalisa y oca, desenvueltos nes árees más protexíes y combinaos con camperes natives y cultivaos o alfalfa.[3]
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Monkhouse, F. J. (1978). Altiplanicie intermontana, Diccionariu de términos xeográficos. Barcelona: Oikos-Tau - Ediciones. p. 22
- ↑ «Altiplanu de Bolivia que toma a 60 conceyos». Consultáu'l 18 de setiembre de 2015.
- ↑ Estratexes pa Recuperar l'Altiplanu - Pachamamam Urupa Qhantawi. José Baldivia Urdininea, Strategies for International Development (SID) - La Paz, xunu de 1998. Bolivia