Juniperus phoenicea

Juniperus phoenicea;
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN)
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
División:	Pinophyta
Clas:	Pinopsida
Orde:	Pinales
Familia:	Cupressaceae
Subfamilia:	Cupressoideae
Xéneru:	Juniperus
Seición:	Sabina
Especie:	Juniperus phoenicea; L., 1753
Variedaes
	J. phoenicea subsp. turbinata, (Guss.), Nyman;
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Juniperus phoenicea (sabina negral o sabina nidia) ye una especie de conífera qu'habita na contorna de la rexón mediterránea, algamando hasta les Islles Canaries (var. canariensis). Ye la sabina más frecuente na Península, faltando en gran parte de la metá occidental. Nun suel ser abondosu, apaeciendo la mayoría de les vegaes aisllada o en rodales pocu estensos. La sabina considérase, según una llei del Gobiernu de Canaries, el símbolu natural de la islla d'El Hierro, conxuntamente cola llagartu xigante d'El Hierro.^[1]

Carauterístiques

Arbustu o pequeñu arbolucu d'hasta 8 m d'altor, de fueya verde y perenne tol añu; tueru derechu, de corteza cenicienta, fibrosa y sédase llonxitudinalmente, esprendiéndose en tires estreches. Tien la copa oval o arrondada, bien ramosa, con xamasca bien trupa, paecíu al del ciprés, formáu por cañes de color pardu-acoloratáu; ramillas arrondaes y bien fines, de 1 mm de diámetru, totalmente cubiertes de hojitas escuamiformes.
Los conos masculinos y femeninos producir na mesma planta, en rares ocasiones van en distintu pie de planta.

Florece a finales d'iviernu o en primavera y les arcéstides maurecen al segundu añu, son de color verde o verde-leonáu, de primeres y al maurecer de color acoloratáu y polencos.

Como tola familia, ye una planta bien variable y con munches variedaes y subespecies.

Hábitat

Criar en tou tipu de suelu y condiciones; nes dunes y arenales marítimos (var. oophora), nos suelos volcánicos, nos suelos daqué salinos, nos ácidos, nos caliares, nes fisuras de les roques y nos cantiles. Dende'l nivel del mar hasta cerca de los 1.400 msnm, onde empieza a arralecer, aguantando intenses xelaes y climes bien secos, con menos de 300 mm añales de precipitación y fuertes vientos.

Usos

La madera ye compacta, de granu finu, bien resistente, de color pardu-amarellentáu o acoloratáu y bien arumosa; ye escelente pa fabricar carbón, lo qu'ensin dulda motivó, la escasez d'exemplares bien desenvueltos. Dacuando cultívase como ornamental.

L'aceite esencial del árbol ye especialmente ricu nel tricíclico sesquiterpeno thujopseno; el duramen contién un envaloráu 2.2% d'esti hidrocarburu. El bioquímicu Jarl Runeburg señaló en 1960 que "Juniperus phoenicea paez ser la fonte más conveniente de Thujopseno hasta agora atopada."^[2]

Taxonomía

Juniperus phoenicea describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1040. 1753.^[3]

Citoloxía

Númberu de cromosomes de Juniperus phoenicea (fam. Cupressaceae) y táxones infraespecíficos: 2n=22^[4]

Etimoloxía

Juniperus: nome xenéricu que procede del llatín iuniperus, que ye'l nome del enebro.^[5]

phoenicea: epítetu llatín que significa "colloráu, encarnáu", seique en referencia al color de los frutos.

Variedaes aceptaes

Juniperus phoenicea var. turbinata (Guss.) Parl.

Sinonimia

Cupressus devoniana Beissn.
Cupressus tetragona Humb. & Bonpl. ex Carrière
Juniperus bacciformis Carrière
Juniperus divaricata Carrière
Juniperus formosa Carrière
Juniperus langoldiana Gordon
Juniperus lycia L.
Juniperus malacocarpa Carrière
Juniperus myosuros Sénécl.
Juniperus myurus Beissn.
Juniperus phoenicea var. lobelii Guss.
Juniperus phoenicea var. lycia (L.) St.-Lag.
Juniperus phoenicea var. malacocarpa Endl.
Juniperus phoenicea f. megalocarpa Maire
Juniperus phoenicea var. prostrata Willk.
Juniperus phoenicea var. pyramidalis Carrière
Juniperus phoenicea var. sclerocarpa Endl.
Juniperus terminalis Salisb.
Juniperus tetragona Moench
Oxycedrus licia Garsault
Sabina bacciformis (Carrière) Antoine
Sabina lycia (L.) Antoine
Sabina phoenicea (L.) Antoine
Sabinella phoenicea (L.) Nakai^[6]^[7]

Nome común

Nun hai conseñaos nomes comunes n'asturianu pa esta especie.

Ver tamién

Referencies

↑ Llei 7/1991, de 30 d'abril, de símbolos de la naturaleza pa les Islles Canaries
↑ «The Chemistry of the Natural Order Cupressales XXXI. Constituents of Juniperus phoenicea L.». Acta Chemica Scandinavica 14: páxs. 1995–1998. 1960. doi:10.3891/acta.chem.scand.14-1995. http://actachemscand.dk/volume.php?select1=3&vol=14.
↑ «Juniperus phoenicea». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.
↑ Númberos cromosomáticos de plantes occidentales, 1-34. Valdés Bermejo, Y. (1980) An. Jard. Bot. Madrid 36: 373-389
↑ Juniperus en Flora de Canaries
↑ «Juniperus phoenicea». The Plant List. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.
↑ «Juniperus phoenicea». Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.

Enllaces esternos

Juniperus phoenicea n'Árboles Ibéricos

[1] Llei 7/1991, de 30 d'abril, de símbolos de la naturaleza pa les Islles Canaries

[Runeburg1960y-2] «The Chemistry of the Natural Order Cupressales XXXI. Constituents of Juniperus phoenicea L.». Acta Chemica Scandinavica 14: páxs. 1995–1998. 1960. doi:10.3891/acta.chem.scand.14-1995. http://actachemscand.dk/volume.php?select1=3&vol=14.

[Trop-3] «Juniperus phoenicea». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.

[4] Númberos cromosomáticos de plantes occidentales, 1-34. Valdés Bermejo, Y. (1980) An. Jard. Bot. Madrid 36: 373-389

[5] Juniperus en Flora de Canaries

[6] «Juniperus phoenicea». The Plant List. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.

[Kew-7] «Juniperus phoenicea». Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 1 d'avientu de 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]