Viburnum tinus

Viburnum tinus; fiyáu
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
Subreinu:	Tracheobionta
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclas:	Asteridae
Orde:	Dipsacales
Familia:	Adoxaceae
Xéneru:	Viburnum
Especie:	Viburnum tinus; L., 1753[1]
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

El fiyáu^[1] (Viburnum tinus) ye una especie fanerógama perteneciente a la familia de les adoxacees.

Frutu drupáceo, corte llonxitudinal colos sos componentes

Descripción

Ye un arbustu que puede crecer como un pequeñu árbol d'hasta 7 m d'altor. Tien fueyes opuestes, peciolaes perennes, de 3-12 por 3-7 cm, ováu-elíptiques, brillantes pol fexe, rugosas y más clares pol viesu y col nerviu principal peludo de los 2 llaos; el marxe de les fueyes ye enteru y frecuentemente ciliáu. Les flores, actinomorfes pentameras y hermafrodites atópense arrexuntaes n'inflorescencies umbeliformes con 5-8 radios. El mota ye persistente na fructificación y la corola, de 7-10 mm de diámetru, ye blanca o rosada. Tienen un estilu curtiu col estigma trilobáu y l'ovariu ye trilocular, con una sola cavida fértil y deriva nun frutu drupáceo piriforme de 6-10 por 4,5-6,5 mm, con pericarpo de color azul-violáceo metálicu escuru y con un solu pireno. Felicidad drupa tien l'endocarpu coriáceo ablancazáu arrodiando una única grana constituyida por un abondosu endospermu ruminado envueltu por un tegumentu íntimamente pegáu a esti postreru y al endocarpu.^[2]^[3]

Hábitat y distribución

Distribuyir pola rexón mediterránea. N'España alcuéntrase en Barcelona, Castellón, Girona, Lleida, Tarragona, Islles Baleares, Valencia, Rexón de Murcia, Canaries, Aragón y Andalucía principalmente en maquias y montes d'encinares. Amás alcuéntrase nos aveseos de la provincia de Cáceres: Parque Nacional de Monfragüe o xunto a los regueros de monte de los valles protexíos de la fastera sur occidental del Sistema Central como son Las Hurdes, na mesma provincia estremeña, y nos mesmos hábitats nes provincies de Salamanca (Las Batuecas) y Badayoz. Tamién s'atopa en xardinos. Ye una planta de zones avesees y húmedes, mesma de los encinares o de zones onde esistieron estos árboles; en Mallorca ensin ser rara tampoco ye bien frecuente. En Menorca y Eivissa ye bien rara.^[4] En Canaries suélse-y atopar nos montes de Laurisilva. En Huesca, nel Parque Natural de la Sierra y Cañones de Guara.

Propiedaes

Tien propiedaes melecinales. Los principios activos son la viburnina y los taníns. Los taninos pueden provocar molesties estomacales. Les fueyes en fervinchu tienen propiedaes febrífugas (baxa la fiebre), antifebril, antipirético, apirético. . Los frutos utilizáronse como purgantes contra'l estriñimientu. La tintura de durillo ta utilizándose últimamente en fitoterapia como un remediu contra la depresión.

Taxonomía

Viburnum tinus describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum, vol. 1, p. 267, 1753.^[5]

Etimoloxía

Viburnum: nome xenéricu del nome clásicu llatín d'una especie d'esti xéneru, Viburnum lantana, llamada'l "árbol caminante".^[6]

tinus: epítetu llatín que denominaba a la especie en tiempos romanos.

sinonimia

Viburnum rigidum Vent.
Viburnum rugosum Pers.
Viburnum strictum Link
Viburnum tinus subsp. rigidum (Vent.) P.Silva
Viburnum tinus subsp. subcordatum (Trel.) P.Silva
Viburnum tinus subsp. tinus L.^[7]
Viburnum tinus var. hirtum Aiton
Tinus lucidus J.Presl
Tinus lauriformis J.Presl
Tinus laurifolius Borkh. in Roem.
Viburnum lauriforme Lam.
Viburnum hyemale Salisb.^[8]

Nome común

Ahojilláu, barbadija, barbahija, barbaija, barbaíja, barbalija, barbarija, barbarijo, barbeicha, escuernacabres machu, duraznilla, duraznillo, durazno, durillera, durillo,^[9] guiyombo, lloréu d'Alexandría, lloréu de nuedos, lloréu d'Orlando, lloréu de poetes, lloréu folláu, lloréu selvaxe, lila del campu, orillera, sanguillo, sargatillo, sauquillo, tinu, uves de perru, vara de durillo, zapatielles.^[7] En Canaries denominar follao. Nel País Valencianu conózse-y como marfull.

Ver tamién

Referencies

↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
↑ Viburnum tinus en Flora Vascular d'Andalucía Occidental
↑ Viburnum tinus en Flora Ibérica, RJB/CSIC, Madrid
↑ Herbari virtual
↑ «Viburnum tinus». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 28 de xunu de 2013.
↑ En Nomes Botánicos
↑ ^7,0 ^7,1 «Viburnum tinus». Real Xardín Botánicu: Proyeutu Anthos. Consultáu'l 24 de payares de 2009.
↑ Sinónimos en Tela Botánico
↑ «infojardin.com». Consultáu'l 14 d'abril de 2010.

Bibliografía

Nasir, E. & S. I. Ali (eds). 1980-2005. Fl. Pakistan Univ. of Karachi, Karachi.

Enllaces esternos

[25371c05886d508f0bd3b89319c1e188ec3c8883-1] URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.

[FVAO-2] Viburnum tinus en Flora Vascular d'Andalucía Occidental

[FLIB-3] Viburnum tinus en Flora Ibérica, RJB/CSIC, Madrid

[4] Herbari virtual

[Trop-5] «Viburnum tinus». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 28 de xunu de 2013.

[6] En Nomes Botánicos

[RJB-7] 7,0 ^7,1 «Viburnum tinus». Real Xardín Botánicu: Proyeutu Anthos. Consultáu'l 24 de payares de 2009.

[8] Sinónimos en Tela Botánico

[9] «infojardin.com». Consultáu'l 14 d'abril de 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]